zSefumefckduf.vkduf. vgif;ulwf,xwf:Omif;clof:wdkef:Ozj,o zmh,pSif:'h:'j.pSif:erf. rdlif:rmef; f kyf;zkdefvduf; plop IN PARTNERSHIP WITH cgifwdkef:cgrf,yeD,ugifwdkef:ul;qdkif;rdlif: International Finance Corporation (IFC) 2018 wif:rlwf: 2121 Pennsylvania Avenue, N.W. Washington, D.C. 20433 Internet: www.ifc.org k feh.wif:OAif;rD:qof;cgifzdkefwdkef:ref:oh./ Oifoj;trf,vh;cGmif.qof;cgifref:sv; xmh,pAwf: vgif;wmif:eGf:yyf.zde zdkefrdlef tofygwf:tgef,wgef;edkif;eGf:yyf.eh. trf,eefwif:rlw:f Olif,ql:uefqdkif awyAefvgif;ylef.ySefyuf:ydlifsv; qmif;nj:vgif;tofvdlif;bl,/ (IFC) yefpSif:vgif;ydkefsz;ej;umefref:bl,sv; wdkef:awyefcGmif.vgif;cdkef:Odkyf,pAwf: bl,ygwf:tgef,wgef;edkif;? ej;umeftefeh.bl, Oifoj;awtofOdkyf,pAwf:tguf,wj,ymh:ynf,nj,sv; bdlif:tmef: l f:eh.qdkif wmif:zmh,pof:auj; awqmif;wgif;xmrf trf,qGf;wj,umefuj.cmh? trf,vh;OAif;uj;cefOif? ugyf;oj;OifyAefvgif;qdo wkuf:bgef:vgif;wmif: bgef.Oifcdkef:eef.bof./ eGf:yyf.tgef,tefeh. (IFC) trf,qmif;pyf.pgif:vh;oj;ref:qdkof;qGf;rmef,rSef;? yAefwD;bkrf,brfvh; trf,eefref:wArf xlef;wif:rlw:f trf,eefeGf:wgef;vlyf:vif trf,eefwj,acj;xwf:Omif; tefvh;vmwf;seoh.eGf:eh.aO wdkef:trf,bgrf:pyf.tofykef;zgef: vgif;rmef,rSef;qdkof;qGf;tef trf,yj:rj: trf,eefqdlof:zdwf:ydlif; (yj:qArf vgif;teftrf,ruf:cmef:? vgif;wSrf;ayj.zdwf:sv; vgif;erf.uwf.wmif:arjqdlof:eh.) eGf:vrf:eGf:OifaOrof,oj; trf,eef wgef;wj,tofyAefwD;tmif;tdifqdlof:eh. vgif;wmif:cgyf,cAwf,pmif;ODsv; acj;rkef:wmif,qdlof:tef f cj;xwf:Omif;qdqrf;awj, ab:idkef:urf,zj, World Bank rD:eGf:zSef,wD;yyf.eh. wdkef:trf,vh;wif;qGfwj,pGf;yAea aOzdwf, uAof,uyf:vgif;wmif:yuf:ydlifrmhrD; aOygwf:aOwgef; trf,eefvgif;pefvDurf.xSrf trf,eefvgif;bgyf:pyf. ruf:ref;eGf:cgyf,cAwf, qdlif.eif,oj;rj:eh.aOtdwf:aOtgwf: zgef:umefsv; vgif;Oyf:qSif; yj:wif:vgif;acj; vlyf:vifref: tefvmwf;oh.eGf:eh.wif:rlw:f wdkef:trf,vlof,pGf;rD: vgif;wkrf.wdlof.qdo k f;OAifz;l Oif,qwf:umefvlif sb:idkef:urf,zj, trf,eefvlifygifqdkif; tefcofyAefwlofwSef:oh.qdlof:eef./ wif:rlwf:eGf:yyf.eh.wdkef:bdlif:tmef:wj,pGf;yAef acj;rkef:ydlifvAofulnf:sv;wdkef:trf,bdlif:tmef:pGf;yAef wmif:yuf:ydlif? yAefvgif;plrf,vlrf;? trf,eefyAefvgif;yefymh:olef.vlif:wde k f:vmif:? yAefwmif:pefxdkif tefOmif,xkuf,wj,umef k f:vmif: trf,eefyAefvgif;plnf:qlof:pAwf:OifaOvgif;aOwmif:/ IFC trf,eef zl;plrf;zmuf;umefref: vlif:wde awqmif;rD:umefvlif:wde k f:vmif:? yefymh:olef.? tgif;pAwf:Omif;? trf,eefOlefqGfumefidkef:wgif:qgrf:? yj:qArfcgrf,yeD, sv;vmhzmh,vmhyj;bl, OifrD:acj;xmif,xlrf uAof,uyf:vgif;Okef,yAefqof;cgifwdkef:sv; acj;cGmif.yj:qArfOkef,wmif, qdlof:qdkif uyf:Odkyf,wgif;xmrf vh;wD;pgif;umefzmh,uyf:Omef IFC 2121 Pennsylvania Avenue, N.W. Washington, D.C. 20433 vh;bl,/ cgrf,yeD, ugifwdkef:ul;qdkif;rdlif: International Finance Corporation eh.yAefqkrf:qmwf;qdkif;vkrf;'j. teftofacj;wluf:vh;qGfuefaO zgwf;rj:eGf:su;vkuf;qkrf:qdkif;rdlif: sv;yAefvkuf;qkrf: qkrf:sb:idkef:urf,zj, eef.bof./ qdkof;wif:rlw:f ? rduf;rmhsv;rduf;uj;cmh wif:OAif;wdkef:yAefcgif IFC sv;bdlif:tmef:vgif;Oifauj;bof. qof;uof,wdkef:awtrf,qmif;tofqGf.wdkof:clof:cgifqo k f; dl f:eh. Oifoj;trf,qgrf:acj;wSrf;rmhacj;vh;qGf IFC/ xSif;vgif;edi cgrf,yeD, ugifwdkef:ul;qdkif;rdlif: International Finance Corporation sv;wif: IFC eh.vlif:rmh'mifyAefrduf;rmh uj.cmhcgif IFC bof.aO rD:rmhrD;qmwf;qdkif; vkrf;'j. pyf.pgif:uSwf,uif;oh.yefeef.bof./ cSyf:pmif;ej;yyf.qof;cgifyAef Tessa Bunney 2017 f duf; plofpkyf;zkdev zmh,pSif:'h:'j.pSif:erf.rdlif:rmef; eGf:wgef;umefyluf:ygifrkef:vSif:eh. wdkef:rD:wdkof.wmif:wgef;wj, awyluf:ygifpGf;'h:'j. vSif:pdlof;vD zAif,yAi:f uefuGj,bdkef:bmof:cmof:uh qgrf:wlif,olif:ulef:sv; 'dif;wdkef:Ozj,obl,bof./ eGf:cmof:wmif:rdlof;vAof rdlif:rmef;eh. wdkuf,Odkyf,wmrfvmrf:qgrf:cuf.wgef; wj,yluf:ygif'h:'j.pSif:erf.tefuof, qgrf:clif:umefqdlof:cle.f pefsv; ruf:ref;tefbif:yh,rD: vgif;ch;qGfwj,vgif;umefwkrf.wdlof.ref:eef.wif:rlw:f ? bif:rD:vmhclif:umefsv;rD: vgif;wAuf:tD: pAwf:OGf,edlofsr;erf.eef.bl, eGf:vmhvmhqdkif;rdlif:sw. cuf.wgef;umefqdlof:eh. wdkef:rD:zgef:umefawj, sr;erf.bGf, vlifcofsv; sr;erf.tgef,qdlof:vhcof;ql:ref:eef.aO Omif,xkuf,wj,auj,Omif;'h:'j.pSif:erf.eef.bof./ bif: pAwf:pGf;vSif,erf.qdlof:eh.bdkef:bmof:cmof:uh 50-100 yD sv;pdkifvdlofeef. xSif;vl:ugef, rD:zgef:umefvgif;wkrf.bgef; edlofOmhsr;erf.sv; blif.ydlif'dif;wdkef:Ozj,owdkof.wmif: tefawqmif;yAefaz:wkrf.wdlof.bGf,vlifqo dl f:eef.auj; awvAuf.su,st,rmifvlif:eef.bof./ k fvmh:ulwf,xwf:Omif;clof:wdkef:Ozj,o (Strategic Environmental Assessment (SEA) cgifzmh,'h:'j. yyf.zde k f:Ozj,osv; wlif,olif:ulef: eGf:qef.ydkef.wD;sr;erf. pSif:erf.rdlif:rmef;eh. wdkef:ole.f ch;qGfoh.euf: uj;cefclof:wde aO wdkef:yefwmif:pefcof;xdkifwD;wj,yluf:ygif'h:'j. pSif:erf.eef.bof./ (SEA) vh;yefwmif:pefxdkifoj; udkif,xkuf,vD bkuf.qef. pmif;pSef:zSefumefeef. tguf,pmif,oh.urf:edkif;aOzSefumefwj,yluf:ygifbdkef:bmof:cmof:uheef.bof./ 1. ydkef:uSyf; rdlif:rmef;eh.vlof,pSif:'h:'j.tefbdkef:bmof:eef.oh./ rdlif:eh.rD:'h:'j.pSif:st,vdlofydlef; eGf:rdlif:ukef qAif,qmef: oef:tguf,at:OBj:aO plofulef:rdlif: tefvh;qGf.'h:'j.eef.ulnf:rD:tof 40| ulnf:/ ugyf;eefcmwf;vmrf:wlnf:oj; awvh;rD:pSif:'h:'j.wD;st,Okwf:ref: 500 rD,uj,owf. teftdwf,tguf,awj,edkif;oef: edkif;yDue g f, qif,qmif; Ogef,vh;oj; rD:yAif:ayj: wj,qGf.eGf:rdlif:awj,xdkifyD 2030 eh. eguf;aOeef. rdlif:rmef;bif:vlof,olef.ch;wj, OAef;OmhpSif:'h: sv;bGf,bkuf.qef. ref:cdkef;xSif;ugef, qif,qmif;xdkifwD;ukrf,xlef;vh;/ pSif:'h:'j.vmuf,vmh tefwmif,bdkef;tkyf,tlof:uefeGf:rdlif:rmef;eef.bif:wdkuf.xwf:cdkef:aO eif,pdkofawvh;vSif, pSif:'h:'j. tefqmif;cdkef:sr:ukrf:vkrf:vj:rGf,qdlof:eef.auj; bif:wdkuf.bl,eGf: cuf.wgef;zmh,pSif:'h:'j. qdkif;rdlif:cof xwf:Omif;bl,/ 'h:'j.pSif:erf.eh. wdkef:rD:wdkof.wmif: tefawyAef ydlifvlifvrf,vgif;eGf:cuf.wgef; pSif:xmwf; vmuf,vmheef.bof. ugyf;oj;ref: qmif;tdwf,tguf,vh;pSif:'h:'j. tefcdkef:qmif;sr:ukrf:vkrf:vj:aO vh;pSif: erfvlifvmifulnf:trf,uj: uj;cefauj;xkuf,sv; bif:qmif;yAeftefref;udkrf:bdkef:bmof:? ydlifvlifref: awyAefpSif: 'h:'j.tefvkuf.rj:wD;pSif:'h:'j. qdlof:cdkef:qmif;sr:ukrf:vkrf:vj:eef.bof./ pSif:'h:'j.eGf:rdlif:rmef;eh. bmrf;rD:wlofxyl f:yefpjwmif:bmyf,zdwk f,eGf:umefyluf:ygifrj: ayj:wSuf;uefwif: rdlif:ydle;f qdlof:rD: pSif:'h:'j.ukrf,xlef;eef. clif:umefqdlof:awtdwf,tguf,pSif:'h:'j. 10 rD,uj,owf.sv; OSef:bGf, (29 clif:umef) eef. rD: 3,298 rD,uj,owf.aO eyf.Omif;oh.wgef;wj, 58| yAefpSif:'h:'j.tefawqGf.urf.xSrfpSif:'h:eGf:qof.yD 2018/ vdlofeef.xSif; 1,564 rD,uj,owf.eh. wdkuf.auj,Omif;wj,pluf:clif:umef? ulnf:uj;pSif:'h:qdlof:eef.wdkuf.awvh;qGf. cmof:bmrf: auj,Omif;pGf;bof.wlof;vdo l ftefvh;wrf:cyf.rmhref:oh.eef.vl:ugef, bmrf:vAof pSif:'h:wj, 43,848 rD,uj,owf. eh.wdkuf. bdkef;wmif,rD:oh.eGf: 69 clif:umefqdlof.qmwf;eef.bof. clif:umefqdlof:eh. plrf;yj:wif:pluf:clif:umeftefpSif:'h: Okifvdlof 2,000 rD,uj,owf.awj,tefvGftefeef.sv; wj,xSif;qAwf:tefsw. pSif:'h:rD:eGf:su; 1,000-2,000 rD,uj,owf. eef.bof./ rdlof;vAof clif:umef'h:'j.pSif:erf. 80| eh.vh;pAwf:Omif;wmrferf.wluf:tefyAeferf.pgif;tgef, udif,bgh;ref: eef.bofaO wmrfeif,tefzSef,wD;ej;vdeftefydkefszoh.eef. vh;pAwf:OAef;wj;Omhwmif: uGj,ql:ydke.f wD;ref:bof. sv;OAef;OmhOi l f,pSif:'h:'j.eef.auj;vh;ulyf;OGf,yj:qgrf:ymh:zmh,pSi:f erf.? zmh,ej;vdefsv; zmh,ymh:vdefbof. umefyluf:ygifurf;erfvh;auj,Omif;tguf,eGf:sr;erf.uAof (tD,bKowD,) wD;teftguf,pSif:'hh: 64| sv;wif:sr;erf. Odwf.wgif: tef eyf.Omif;oh.wj, 25| eef.bof./ rdlif:rmef;tefrD:ej;vdef 671,700 uD,vlof,ar,wdlof,eh. rD:vSif,erf.qdkef;OGf,wif:erf vSif,erf.qdkef;OGfbGf,vlif qdlof:eef.yAef tD,bKowD, plrf,wlrf:oh.ej;wD; 55| eGf:qdkif;rdlif: (wj,Omherf. 90| eh.rD:bl,oh.eGf:rdlif:rmef;)? erf.clif: plrf,wlrf:oh.ydkef.wD; 19| eGf:qdkif;rdlif: (wj,Omherf. 45| eh.bl,oh.eG:f rdlif:rmef;) rD:vgif;vmrf:cmwf;oh.oj; ulef:rdlif:rmef; rguf; 70| eh.bl,oh.ydkef.wD;omef;eguf;ej:ymif,tefpmif,bmefoAif:aO urf;erfeh.vh;ydkif;tdif pAwf:umefpjudefvAif.wgif. qgrf:Omhsr;erf.sv; clof:wdkef:Ozj,oeef.bof./ k f;OGfvDsr;erf.rdlif:rmef;auj;vh;ydkif;tdifoh. vgif;qde qgrf:clof:wdkef:Ozj,oeef.bof. k f: ydlifblif.Omif;clof:wde erf.qdkef;OGf qdlof:eef.yj:oh.- • vgif;cdkifygifOmif;yef- wdkif:yj? vgif;uSwf,erf.avj,vAif.? sv; vgif;umefqGf.wdkof:erf.eGf:qdkif;rdlif: • vgif;vlvgrfukrf:urf- pGf;erf.vhyAefyuf:uof,ydlifuof,? vgif;xgiferf.qdkef;OGf? vgif;sz:cAefOzj,o (erf.egif:)? vgif;ukrf:urfxdif:Odrf:qgrf:vdef'if,ymif,vmh,sv; vSif,tj,pj,Iymif,vmh, wif: • 'dif;xkif:- ydkef.wD; tgif;'dif;xkif:? vgif;tgif;wD;bif.vdkof;pdlof.rgh; sv; umeftguf,wmif:tSof,av, qdlof:eh.bof./ l fvrf,vgif; vSif,erf.rdlif:rmef;eh.wdkef:yAeftgif;wdkif:yjvdlif;sz;eef.bof./ rD:umefvmrf:cmwf;oh.oj; plofulef: 3.2 ydlifvi vmef.auj. vh;umefzmhh,pjyjeGf:sr;erf.qdkef;OGfsv;ymif,vmh,aO plofulef: 800,000 auj.pAwf:umefwrf;ijeh. eGf:cmof:bmrf: wArfsv;wj,xSif; 2.4 vmef.auj.pAwf:umefwrf,ij;cdkif;cmof:bmrf: (www.worldfishcenter.org/country-pages/myanmar) wgef;umefpjyjeh.yAefwgef;xlef;OD,tefbGf,Okwf: tefpAwf:pGf;umeftguf,eGf:rdlif:rmef; (GDP) sv; bif:yAef wgef;umefbGf,vlifxe l f;OD,tefpAwf:pGf; idkef:cof;umef vSuf;idkef:eguf;rdlif: bif:yAefvSif,tj:pj,I vrf,vgif;vlif tefqgh;xSrfyef xmwf;yIlof,wdef: (rD:vgif;cmwf;vmrf: oh.oj;edkif;yDvGf vh;pyf.xmwf;yIlof,wdef: 30 uD,vlof,uIrf, awj,edkif;auj.) eheef.bof./ yAuf.Orf.rD:wdkof.wmif:vDwj,'h:'j.pSif:erf. awyAefwmif:qgh;urf.xSrfyefeGf:cuf.wgef;yluf:ygif wlif,olif:-ymh:rmuf;rD: qdlof. qmwf;aOwj. zmh,'h:'j.pSif:erf.eh.rD:yefpjvh;xlyf:vgif;cAif,wj.tefulef:rdlif:Omefcwf:ylef.rj:yh,pdkifeh. bgef.clif: umeftefbGf,vlifqo dl f:eef.bof. vgif;Omefcwf:qdlof:eef. wD;at,Okwf:ref:wdkef:rD:vgif;wkrf.bgef;bgef. clif:umefrmifteftrf,rD:vgif;qSif;vSif:sv; vgif;tkyf,ukrfilyf.iD.qgrf:zl;uAof,cgif;cofzi g f;aO acj;pkyf;vdkef:Okwf:aw. wdkef:yAefbgef. vgif;vSuf;vmh;wmif:umefrdlif:yj:eef.bof. clif:umefqdlof:wmif,bdkef;pGf;ruf:ref;yefpAwf:Omif; edlofOmhsr;erf. bGf,vlifrmifqdlof:vh;xkuf,ymuf;ySwf;aO pAwf:pGf;vlifygifqi dk f;vh;udkwf:bif.ySwf;clif:umef zmhpSif:erf. wD;rdwf.qlif,? wj,rmef:wD:sv; wemof:OD, qdlof:eef. plrf;wif:rlw:f pSif:'h: 7,800 ar,uj,owf. zSefumef zmhpSif:erf.eGf:rdlif:rmef;eh.auj;bif:vh; awj,Ol;yj:qgrf:eGf:ydke.f wD;tefwdkuf.rD:ymifwdkuf:Odkuf:Odlof? trf,vh;pyf.acj; rkef: (zmh,ymh:vgif;vdefsr;erf.? zmh,pmif; ydkef.wD;vdefrdlif:? ydlifbi l f.Omif;erf.? wlif,olif:ule:f sv;vgif;umef pjudefvAif.wgif.) tefuAof,uyf:clof:wdkef:Ozj,oyAif:ayj:aO erf.uwf.wmif:arjzmh,vlifygifqdkif;auj;rD: vgif;blyf; bgrf:yj:eef.bof./ 2. rD:vgif;ruf:cef; clif:umeftefwdkuf.pAwf:Omif;eGf:cuf.umefbmrf:vAof cuf.umefyluf:ygif (clif:umeftefwdkuf.pAwf:Omif;eGf:cuf.umefbmrf:vAof) 'h:'j.pSif:erf. eGf:rdlif:rmef; bmrf:vAofeh. rdlefimh:umeftkyf,tlof: zSefumefpmif;pSef:wj,'h:'j.pSif:erf. tefrdlif:urf;erf-yuf:qGfwj,clif:umef ykuf.ulof,Okef,wlof eef.vdlofaO zSefumefwj,eGf:qef.ydkef. wD;erf.eef.bof./ vgif;vAyf;pAef:xwf:Omif;wgef;wj,pjydkef.wD; clif:umefeef. wdkuf.xlyf:pef eGf:wgef;pAwf:umefauj,Omif; sv;wgef;zmh,ymh:rmuf;rD: tefpAwf:pGf;rD:acj;wmif, bdkef;bgef:pAwf:clif:umefaO trf,rD:wmif: ch;qGfcdkuf.vdkuf.vlifvmifOif ayj:pkyf;wlnf:vgif;wmif:tefawwkrf.wdlof. clof:wdkef:Ozj,osv; wlif,olif:ulef:rj: wD;edlofsr;erf.vGf sr;erf.eef. eef.bof./ clif:umefymh:rmuf;rD: tefwdkuf.pAwf:Omif;eGf:cuf.umefbmrf:vAof 'h:'j.pSif:erf.eGf:rdlif:rmef;eh. vmrf:wlnf: awtdwf,pSif: 'h: wD;clif:umeftefwmif,bdkef;oh.qdlof:eef. wif:rlw:f wj,cmof:wmif: 30 yDymh? awtrf,qGf;tmif,erf.tefbdkef:bmof: vgif;yluf:ygifpAwf:Omif;clif:umefbGf,vlifeodl f sr;erf.uAof (tD,bKowD,)? cBdefwknf:? sv;erf.clif: qdlof:yAefsr;erf. bGf,vlifqo dl f:eef.wdkef:awrD:vgif;wkrf.wdlof. blif.Omif;sr;erf.yj:qArfydlifbi l f.Omif;clof:wdkef:Ozj,o qdlof:eh. sr;erf.bGf,vlifqo dl f:eh. sv;wif:clif:umefymh:rmuf;rD: tefwdkuf.pAwf:Omif;eGf:cuf.umefbmrf:vAof edlofsr;erf.tgef, qdlof:eef. wdkef:awpAwf:pGf;tmif,uAyf:erf.ref:bGf,vlifvmif ayj:ydkwf,zmhvkuf.wD; 14| aOawbdkif;cdkef;xdkif qgrf:qduf:plnf;ymhvgh qdlof:eef.bl,bof. vgif;qdo l f:eh.wdkef:awpAwf:pGf;erf.ckef,tleftrf,qdkef;OGf, sv;awvkOkrf: clof:wdkef:Ozj,o clof:udkuf:ydkef:uj;cefbGf,vlif tefrD:qgrf:wlif,olif:ule:f eef.bof./ 3. wj;rkif;pef (SEA) OAef;wmif:tguf,sv;vguf:vmh:cdkifumef pgif;umefvlif zmh,pSif:'h:'j.sv;pSif:xmwf; (MOEE) wif: pgif;umefvlifzmh,xdif:Odrf:clof:wde k f:Ozj,o (MONREC) vh;ruf:ref;pyf.pgif:oj; vlof,yluf:ygifzmh,'h:'j.pSif:erf.pGf;ref;udkr:f bdkef:bmof: eif,pdkofawyAefvgif;wSuf;xwf: umefyluf:ygif tefqGf.vmh:rSwf,ySif:clof:wde k f:Ozj,o pgif;umefvlifqo dl f:eef.auj;vh;plrf;pAwf:Omif;qgrf: ugifwdkef: ul;qdkif;rdlif: (IFC) wj,awpmif;pSif: (SEA) eh.aOvh;zgwf;wif;wj;rkif;pefqgrf:ueftefyAef- umefyluf:ygif'h:'j.pSif:erf.tefbdkef:bmof:eh. tdifedloferf.ul;vmhzmh,? vdef sv; umefomif:zSef blif.Omif;ydlifyAef clof:wdkef:Ozj,otefqGf.wdkof:qif;edlif: pGf;cdkif;qgrf:clof:wde k f:Ozj,o wif:vlifwif:vmhsv; oh.vgif;euf:yuf:qGfOGf, wj,yluf:ygifymh:rmuf;rmh:? clof:wdkef:Ozj,o bdkef:bmof:cmof:uhsv; zAif,yAif:wmif:wlif,olif:ulef:/ wj,rkif;peftefeh. rD:bdlif:tmef: pluf:bdlif;rj:urf.befyefref: • rSwf,ySif:xdif:Odrf:cuf.umefvgif;vhsr;erf.sv; blif.pAwf:umefref:wmrfyuf:uof,ydlifuof,aO rSwf,ySif: wif:cSrf.erf. tduf,wif:ydlifbi k f:Ozj,o l f.Omif;clof:wde • sr:ukrf:clof:wdkef:Ozj,otefvmuf,vmh:sv; tgif;wD;clof:udku:f udkuf:'dif;xkif:tduf,wif: uj;cefref:yj: qArf cefclof:wde k f:Ozj,o • idlif.so; vgif;awyAefaz:wkrf.wdlof.awj,wlif,olif:ule:f sv;ymh:rmh;rD: • bgrf:pyf.? ygif,qGfsv;idlif.so;trf,eef qwf:umefvgif;tefawyAefaz:cAefOdkuf:Odlof • qgh;urf.xSrfumefyluf:ygiftefyAefze l f:nj:vgif;wkrf.wdlof.? wlif,olif:sv; ydkef.wD;aO g f:vDawj, ulef:rdlif:qdo • tdwf,tguf,'h:'j.pSif:erf.tefyAif:ayj:? bkrf,brfref;qGfvh;sv;qmh,uj;ref:vh; wj,qGf.wdkof: eGf:rdlif: vmh:su;vdwf; (SEA) eh.cof;yj:clif:umeftefrD:pSif:'h: 10 rD,uj,owf. trf,eeftefbGf,vdlofeef.xSif;eGf:rdlif:rmef; l ftefvh;zSefumefoh.plrf;yj:- ydlifvi 1. zSefumeferf.sr;edkif;wif:rlwf:- bdlif:tofedlofvuf:qAifvgif;qde k f;OGferf. wmrfeif,tefrD:ydkef.ydlifwSuf; wj, tofydkef.wD;'mifpmif;clif:umef 2. umefqGf.wdkof:clof:wdkef:Ozj,otefqif;edlif:zAif,uef- ukrf:urfoh.umefpAwf:umef wif:rlw:f sv; uj;cefsr;erf. qdlof:awtrf,rD:vgif;wkrf.wdlof. tdu,f wif:sr;erf.wmif,Omh ydlof;wj,pAwf:Omif; 'h:'j.pSif:erf.tefaw trf,wkrf.wdlof.awj,sr;erf.wmif,sr;? ugyf;eefawrSwf,ySif:xdif:Odrf: wmif:cSrf.sr;erf.sv; k f:Ozj,o- yluf:ygifpSif:erf.qgrf:pSif:'h: tefqgrf: vuf:qAifOzj,o 3. vgif;yluf:ygiftdifedlofpSif:'h:wD;clof:wde (trf,eef pAwf:tguf,pSif:'h:) tefawtrf,pAwf:pGf;cefclof:wde k f:Ozj,ovkvSof trf,eeftefawtrf,pAwf:pGf; rD:vgif;wkrf.wdlof. qgrf:wlif,olif:ule:f qdlof:ydkif;tdif qGf.wdkof:clof:wdkef:Ozj,oeh./ vdlif;tefawvh;pjvmh:su;wmif:tguf,ref:eef. wdkuf.Odkyf,cwf:qGfpGf;pl.ygif,xdkifcuf.umefyluf:ygif zmhpSif:erf.rdlof;vAofeh. bl, plrf;yj:wmif:vrf,vgif;uj;cefclof:wdkef:Ozj,osv; wlif,olif:ule:f wif:zl;uAof,cgif;vmuf,vmhqdlof:eef. qkrf:zl;yef ymh:olef. (SEA) cofsv; wif:zl;vlif.vSef, pluf:qkrf:cofwdkuf.tkyf,ukru f efydlof;wj,awpAwf:pdkoqf gh;se OAef;wmif: (SEA) cofaO clef.tguf,acj;rkef:vgif;cdkuf.crf,tefqmif;bdkef:pjvh;wif: cdkef:sr:xwf:zde k fbkuf:bmif,bof.aO eif,pdkofawpGf;pl.vdkuf.ygif,ydkif;xdkifacj;wdkof:urfqgrf: wj;rkif;pef (SEA) eef.bof. qkrf:eh.rD:vmhrl,vmhqkrf:cof;plrf; qgrf: rdleq f krf:ule:f rdlif:eGf:ydkef.wD;sv; zl;vlif.vSef,eguf;rdlif:cofqdlof:eh. yefwmif:pl.eGf:ydke.f wD;? qof;ej;wD; vlifygifqidk f;? qkrf:trf,qGf;vlifygifqkdif; (NGO) qkrf:tefyAefykuf.ulof,Okef,wlof? qkrf:zmh,yluf:ygif? qkrf:wlofwSef: vmhzmh,vmhyj;? zl;rD:wmif:pl.vlif.vSef,vmhvmhtgif;umef? dk f;uof,sv; zl;qof;ej;wD;vlifygifqi zl;qdlof:pAwf:umef clef.cGj. vgwf;vgwf;vSof:vSof: qdlof:eef.bof./ ymifplyf.xlyf:tkyf,tlof:uefqgrf: zl;uAof,cgif;vmhvmhzmh,auj; bif:wdkuf.rD:uGj,bl,cdlof:cdlof:eif,pdkof awqmif;vh;wmif:pef tefySuf,ydlif;uefeef.aO awrkif;ej;'mh,tefeh.sv; wmif:vrf,vgif;qdo l f:eh. qdlif.pdkofeheef.aO rD:vgif; wlif.edi k f 55 tef tefyefymh:olef. ywf:ydkef.eGf:rdlif:rmef; vgif;wlif.edkifqdlof:eef.yj:qgrf: ymifyefwmif:pl. eGf:ydke.f wD;sr;erf. tefrD:ulef:rdlif:eGf:ydke.f wD;cof;plrf; wif:qkrf:zmh,wlif.edi k fwlif,olif:ule:f ? qof;ej;wD; qef.ydkef.wD;sv; sq;rdlif:? rD:ymifyefwmif:pl.vmuf,vmhz;l uAof,cgif;? rD:vgif;tkyf,tlof:qgrf:ulef:rdlif:eGf:ydkef.wD;urf:Odkof;? l f:rSuf,ugif;umif,sv; rD:ymiftkyf,tlof:qgrf:qkrf:zl;pAwf:zmhpSi:f erf.rldif:rmef; qdlof:eh.bof./ yj,wD,umefrdlif:? qmof:cdlof:qdo vguf:ydlifxmefacj;rkef:ydkef.wD;zmhpSif:erf. Hydropower geographic information system (GIS) qdlof:eh.auj; wdkuf.pmif;pSef:? pmif;zSef,wD;? tgif;wD;wdkuf.pAwf:Omif;aO clif:umefzmhpSif:'h:qdlof:pSif: 10 ar,uj,owf. trf,eef bGf,vlifeef.qdlof:eh.auj;yj: Omhsr;erf.vliftefbGf,vlife:Gf rdlif:rmef;rD:pluf:sr;rdlef erf.uAo,f (tD,bK,owD,)? erf.clif:? erf.clif? qdwf.wgif:? yulof:sv; ayvdef: qdlof:eh.aO wj,xSif;Ogiftefsw.yAefpdrf:ymuf,ymif,vmh, wD;rD:Omhsr; erf.qkuefyAefukrf, rdlefqdlkif.eif,wD; wemof:OD,? IcSif, qdlof:eh. vgif;bkif;bmif;Omhsr;erf.eef. sw.vh; tofvmh:qwf:umefclof:wdkef:Ozj,oaO xwf:Omif;qD.seOgiftef tefuAof,cgif;uefeef.bof.? ulnf:uj;ref: vmuf,vmh: qSif;vDvdlofaOcuf.pAwf:Omif;ydkef.xmefref:- 1. erf.sr;tefau:bGf,vlif - Omif;yefOmhugif.umh,uefsv; 2. erf.sr;tefau:tgef, - qgh;Omif;yefwD;vdef? erf.wdwf:qyf:uef wD;tefcuf.umefpmif;zmif? Omef sc:rD:sv; wlofrD:qGfcofrD:atj:qj, plrf,irf:edlof blif.Omif;ydlifyAefOzj,o sr;erf.eef.bof./ Omhau:sr;erf.tgef,wif:rlw:f 58 Omheef.wdkuf.cle.f pjxwf:Omif;bl, tefrD:eG:f rdlif:rmef;wif:rlwf: vgif;wkrf. bgef;wmif:clif:umefymh:rmuf;rD: tefwdkuf.pAwf:Omif;eGf:cuf.umefbmrf:vAofeef. auj;wdkuf.xwf:Omif;aO awwSyf: wwf: zgef:umeftefvSyf;awtguf,rj:qgrf: wmif:umefyluf:ygifeef.bof. omh:eef.qif,pmif;pSef: 5 blif.Omif; umefyluf:ygif bdkef:bmof:cmof:pdkif 8 ydlof;wj, tofyAefwlofbmif, wD;vAyf;pAef:rdlof:ej;eef.bof./ 4. blif.cmyf;yluf:ygifckdef;b[,ref;ukdrf: blif.cmyf;yluf:ygifckdef;b[,ref;ukdr:f cmof:bmof: wgef;wj,zhm,q[.pSif:'h:erf.rldof:ej;eef. tdifeldofvi g f;zgef:vDsv; zgef:qj. tefvh;pjpefrj:eef.aO vh;xkuf,cgwf,zgwf;rj:bof./ tefvh;omif:zSefykdefsz;tguf,yguf;urf; tgefwmif:eh. yAefwj,se qif;pdof;vh;ckdef;b[f,ckdyf;ej; wj,cmof:bmof:eef.sv;Oif? yAefwj,rj:urf.xSrf e[:umef omif:zSefclif:umef ]]blif.cmyf;}} yguf;urf:pSuf;eh.bof./ blif.cmyf;yluf:ygifckdef;b[,ref;ukdr:f cmof:bmof:eh. O[,q[bldif: xkdifeldof vgif;zhm,yhm:bl,vD? vgif;wlnf:xkdifvkrf:vj:'dif;wkdef:yAefsv; 'dif;ulef:pof:eef.bof./ vgif;omif:zSef vhm:q[.pSif:'h:erf. wgef;wj,yhbmif;ql:xkdif vgif;ckdef;b[,ref;ukdrf:vh;cmof:bmof:eh. vh;urf.xSrfoh.bl,Ogifcef.wgef; J • uAyf:pgrfvgif;wkrf.bgef;tefyAefrj:bl,cdlof:"b[:"qgrf:eif, clif:umefteferfsv; clif:umeftefvAofvh;vlif: rkdof:xwf:wlnf: vgif;yAefvl.qgrf:ykdef.wD;aO wSrf;wmif,serj:? sv; • clif:umefzhm,'dif;wkdef:yAefsv; zhm,cle.f cGj.uAy:f vgif;yAefvl.'dif;ulef: (zhm,clef.cGj.uAyf:vgif;yAefvl. 'dif;wkdef:yAeftrf,eef zhm,vlvgrfvkrf:vj:wlnf:'dif;wkdef:yAef) wgef;wj,ul;clif:umefzhm,q[.pSif:'h:erf.eh. qgrf:eif,vgif;ckdyf;ej;tefvh;pAwf:rj:qldof:eef.aO vh;bgef: xkuf,qgrf:rhmrD;rldif:rmef;bl,bof./ e[:ej;vdefygwf:wgef;tefvrf,vgif;Okwf:wgef;wj, blif.cmyf;yluf:ygifckdef;b[,ref;ukdrf:sv; auj;yAefygwf:xkif.plnf;vgh tefvh;vmwf;serj:eef.bof./ 1) sr;erf.vliful;sr;auj; xkuf,vDvh;vkrf:vj:wlnf:xkdif ref;zef;rdlefuof,ckdef: sv; 2) e[:xkif.pln;f vgh wgef;wj, ckdef;b[,sz;wkdef: trf,eef vgif;wlnf:xkdifvkrf:vj:uSwf,sc/ sr;erf.vlif ul;sr;auj; qgh;xSrf'dif;plnf;vgh rldefeif, pAwf:p[;Ohmerf.? i[;? yj sv; wlofOwf:qldof:bl,e[:erf.pln;f vgh vh;rD:wmif:vhvgif;vD awj,xdkifsr;erf.ymif,vhm,sv; 3) xdif:Odrf:vkrf:vj: vgif;ykdfif;tdifbl,Oof:qgrf:uef/ acj;uGmrf:oj; ]]ref;zef;}} tefoj;eef. bldif:xkdif cof;yj: vgif;yef,wlif,vSuf;vhm;erf.sv; ydlifyAefpmif;zmifsr;erf. vh (yldifyAef'dif;'j.sv; vgif;ckdef;vlif:sr;erf.)? vgif;xdif:Odrf:'dif;wkdef:yAefsr;erf.sv; Owf:qldof:tefbl, Oof:e[:erf.qldof:eef. (yldifwSuf;ref:vgif; Owf:yjchm.yhm;bl,Oof:)? vgif;'dif;wkdef:yAefOwf:qldof:tefrkdwf;ruf. ykdif;tdifbl,qgrf:erf.? vgif;erf.vh vluf;eldofukif:eef. qgh;awj,Oliftj,pj,I xdkife[:erf.ymif,vhm,? tlefi[;qldof:vhxkdif qgrf:zif,erf.ymif,vhm,auj; qgh;vkrf:vj:xdif:Odrf: 'dif;wkdef:yAefzif,ymif,vhm,qldof:eef.? 'dif;wkdef:yAefvgif;phm.qj. Ozj,o (rldefeif, erf.egif:sv; vgif;wlnf:xkdifuSwf,sczif,erf.)? uSwf,scvgif;erf.uldof (erf.qdrf:) zkdwf.cof; vmrf:xkdif eldofej;vdefOkif/ eldofukif:plnf;vhg qgh;xSrfykdef.cmrf,vgif;ykdif;tdifbl,Oof: vdefsv;erf. e[:plnf;wD;tef qldof:rD:zgefvDplrf,irf;eldoftefuAof,vlnf;yhm:wlof? tefuAofvlnf;yhm:xmwf;sv; tefuAof,vlnf;ymh:q[ tefvh;vAyf; pAefpl.pefrj:qldof:eef./ sr;erf.vliftefvhvlif:rj:awj,plnf; (5) plnf;eef. vh;vAyf;pAef:pl.oj; yAeftefrD:zgef:vDwj,plnf;xldef, cldof:qldof:eef.sw.sw./ sr;erf.qdlof:eef. yAefvh;vhavj;vlif:pSif:erfvldof 1,000 m (yldifwSuf;ref: rdlefeif, sr;erf.Odwf,wlnf,)/ tefvmrf:cmwf;wlnf:vh;sw. sr;erf.vlif tefvh;bmof:xkdif 4,100 uDvlofrAwf.eef. yAeftefrD:zgef:vDwj,vgif;ref;zef;? vgif;'dif;wkdef:yAefsr;erf.sv; vgif;vhvlif:sr;erf.at,bj,owD, (1,500 uD:vlof:rAwf.) ? sr;erf.cBdif:wknf: (900 uD:vlof:rAwf.) sr;erf.clif: (1,200 uD:vlof:rAwf.) sr;erf.vlif (200 uD:vlof:rAwf.) sv; sr;erf.Odwf.wgif: (300 uD:vlof:rAwf.)/ f ldof zhm,eldofplnf;vhgwD;qldof:tef qmif;pkef:r[,ckdef:rj:trf,eef wD:qldof:tefvlof,uSwf,scwlnf:xkdifvkrf:vj: tdie tefvh;vAyf;pAef:rj:oh.qldof:eef. vh;rD:oh.bl, 3 cuf.wgef; J 1. 'dif;wkdef:yAefej;vdef J vgif;ref;zef;sv; vgif;ref;ukdrf:Olyf:ymif,vhm, trf,eefzif,erf.? wD;qldof: tefrD:tlefi[;sv; sr;erf.vh/ 2. 'dif;wkdef:yAefOwf:qldof:bl,e[:erf. J rldof;e[:yD 2014 eef. sr;erf.vh;pefySuf,yldif;sw.sw.? Owf:qldof:tefbl,Oof:e[:eef.sv;Oif? wD;qldof:tefrD:wlofqb [ l,qgrf:ueferfeef.sv; OifwD;qldof: tefej;vdeftlifyldof.erf:sv;Oif? wD;qldof:tefOwf:yjawxlyf:az:eef.qldof:eef.bof./ 3. wD;qldof:tefrD:wlofrD:q[sv; trf,rD:q[bl,Oof:qgrf:uef J plofeyf.e[:ej;vdefuSwf,sc trf,eef wD;qldof:tefrD:Owf:sv; wlef;rh.xle df f,cldof: qldof:rD:uj;cefb[f,? plofeyf.xldef,cldof:teftrf,vl.vSof wD;at,Okwf: (80|)/ pmif;zmifvgif;bl,Oof:'dif;ule:f sv; Owf:wif:vhm yAeftefrD:uj;cefsv; yAeftefykdif;tdifbl,Oof:qgrf: clof:cgif'dif;wkdef:yAefOzj,o/ acj;rkef:qldof:eh. vh;xkuf.ap.pmrf;rldof;e[:yD 2014 wD;e[:qef.sq;oAif: qgrf:vlnf;tefq[.zkdefwmifwlofvduf;bkdef;xkdif wj,'dif;bl,Oof:wlif,olif:ulef:sv; clof:cgif/ bldif:tmef: sw.auj; wj,cof;yj:yj; qgh;xSrfap.uif;uSwf,scyefe[:xldef,eldofplnf;vgh? bgef.oj;zkdefvduf;wmifwlof acj;rkef: tefbkdef;xkdifqldof:eef. trf,wArfxlef;wj,urf.xSrf vgif;wkrf.wldof.'dif;bl,Oof:wlif,olif:ulef:vh;vDsv; trf,yAefrj:eif,uof,/ vgif;vh;yAefymifwkduf:qldof:cldof:auj;vh;O[,cof;yj:/ wgef;wj,awvlif:rkdof:pAwf:umefauj; bgef.ymifwkduf:sv;vh;rD: wmif:bmyf,zkdwf,sw./ acj;rkef:tefvh;pjrj:qldof:eh.auj; tdir f j:wD;ykdef:ymifwkduf:tefyAefbl,e[:rldif: oef:rldof:eh.? d f:ule:f qldof:tefvh;yhm;bl,Oof:? yke vgif;yAefvl.qldof:tefvh;cmrf,wmrf,Okduf:Odlof qldof:eef.bof./ vgif;wmif:qldof:eh.auj; yAeftefwj,rj:urf.xSrf ulef:qldof:tefvlif:ykdef.wD;aOvlif:rkdof:pAwf:umefoj; yAefOkdyf, pAwf:awj,pkdofawbif.ySwf.eef.bof./ qgrf:vlnf;ymifwkduf:bif:wkduf.b[,pmof:pSif:bl, ul;cmof:bmrf:sv;vgif;pwf: qkef.pwf:pAwf:auj; wkdef:awvh;cmrf;pln;f cmrf;vhg? vgif;omif:zSefwj,vlif:rkdof: pAwf:umefe[:ykdef.wD;qldof:tef rD:ymifwkduf:qldof:eef.auj; xkuf,vDO[,yj:vgif;yAefymifwkduf:tefpkyf;rj:pl.ihm;pefihm; tefwkrf.wldof.awj,ulef: rldif:qldof:tefbl,Oof:qgrf:qldof:yAefymifwkduf:? ulef:qldof:tefchm.yhm;bl,Oof:? qkrf;bdyf:ugif;umif,qmof:cldof:sv; yj,wD,umefrldif:qmof:cldof: qldof:eef.bof./ acj;wSyf:wwf:wif:OAif; tofyefulef:qldof:uAyf:acj;rkef:uAo,f uyf:yhm:xwf;aO tefplrf;uefwif:rlwf:sv;tefrj: qif;eyf.Ogef,wlnf:wif:OAif;Orf. awpefyAefbl,oh. 3 ygwf:wgef; J • ygwf:eldof J pAwf:yefze g f:vDwj,plnf;vgh rldefeif, erf.wmif:eldofvhvghvlif:wmif:w[; tofi[;sv;cD;zkef p[;rj:yAefxmwf;Ozj,oyefxdlef,cldof:/ • ygwf:umif J trf,rD:vgif;uSwf,sc ap.uif;tefv[ awrj:qgh;xSrfyefwj,acj;rkef:yhm:xmwf;/ • ygwf:w[; J trf,rD:vgif;uSwf,sc ap.uif;tefv[ awrj:qgh;xSrfyefwj,acj;rkef:yhm:xmwf;/ ygwf:eldofOefvgh 10 wD;eef. vh;pefseoh.oj; rD: 24| cgifrldif:rmef;uln:f tefyAefwD;wj,xdif:Odrf:vkrf:vj: zgef:vD'dif;xmwf;Ozjosv; xdif:Odrf:vgif;yAefvl.e[:eef./ rD:clif:umefwj,ckdef;b[,q[.'h.erf.ulnf: tefvh; xkuf,Omefcwf:wj,rj:Omif;clif:umef tefrD:vgif;wkrf.wldof.'dif;wkdef:yAefsv; 'dif;ule:f qldof:tefbl,Oof:e[:ykdef.wD; eef.sv;Oif awtrf,rD:vgif;cldif,crf.wj,'dif;ulef:sv; Owf:qldof:tefbl,Oof:xif/ ygwf:wgef;eldof 5 wD; tefawrj:cwf:cGmifeldofplofsr;erf.at,bK,owD, tefrD:wmif:uGmif; 78,900 uD:vlof:rAwf.sv; yAef 21| cgifej;vdef plnf;vghrldif:rmef;/ ej;vdefclof:cgiftefrD:uj;cefsv;vrf,vgif;e[:eh. cof;yj: 47| ej;vdeftefrD:tlefi[; tefvDcSrf.wldof:? cof;yj:wD;tefwlofb,l e[:erf.sv; Owf:vhmqldof:wif: xldef,cldof:qldof:eef.bof./ sr;erf. tefvhrj:wD;OkifxSif;OgiftefOrf. yAeftefrD:rldif:wj;edif:wjIDsv; xSif;tefedkif;Orf. yAefsr;erf.clif:? erf.sr;clis f v; sr;erf.e[:rldif:IcSif,/ sr;erf.wD;e[:ej;vdefygwf:umifsv; ygwf:w[;qldof:eef. yAefwD;tefawpAwf:umefq[.'h:erf. erfwldof:vldofrj:xSif; 37| sv; 39| tefbmrf;rD:rj:e[:rldif:rmef;/ sr;erf.qldof:eh. yAefsr;erf.tefvlifygifqdi k f; awtmef: pAwf:clif:umefq[.'h:erf.eef.bof./ ul;yguf;sw.auj; Oifoj;rD:acj;rkef:r[, tefuAof,vlnf;'dif;wkdef:yAefclof:cgif Ozj,osv; 'dif;ule:f rj:qkdif vgif;sr;erf.rj:rldof;v[auj; clif:umefwj,vlif:pAwf:eef. wkdef:cyf.wmrf:rj: qgrf:bof./ k f; wkdef:cwf:q[wj,awvh;erf.wgef:zgef:vDp[;ref:zAif,yAi:f uef e[:su;umifvgif;yluf:ygif ref:ygif,oj;vlifygifqdi ckdef;b[,sv; vgif;wlnf:xkdifvkrf:vj:clof:cgif'dif;wkdef:yAefbof./ clif:umeffq[.'h:erf.ref;udkrf:cmof:bmof:eh. yAefclif:umeftefawq[.'h:erf.wD;vAofaO pAwf:yAef'h:'j.tefq[.vh; cSrf.vldof tefulef:rldif:ykdef.wD;bmrf;pAwf:q[.uefrj:qgrf:sr;erf.tgef, sr;erf.tdw:f eef.bof./ zgef:vDtef clif:umefwif:erfqldof:eef. awpAwf:yefvh;sw.auj; wj,umef'h:'j. vh;q[.vSif:vDsv; wj,sr;erf.ayj:awtrf, vh;vhySwf;vhhmvhmeef.bof/ vgif;yluf:ygifckdef;b[f, ygwf:umifpkdof ygwf:w[;auj;bof. ref:wdkef:umefwj,yhm:rmuf;rD:rdleful; clif:umefcofvlif: rdkof:pAwf:ul;urf:eef.bof./ awpAwf:p[;umefq[.'h:erf.rldif:rmef; vkuf;wD; 14.4| xkdif 23.5|? tefawpefvh;vD"sw.auj; wSrf,vldof 45| eh. wkdef:yAefwj,umefyhm:rmuf;rD:bl,bof./ plofpkyfvgif;ckdef;b[f,wj,umefq[.'h:erf.sv; vgif;ckdef;b[,ref;ukdr:f rldof:ej;sw. awyAefrj:qdlif.pkdoftefoj;eef. trf,vmrf:vh; ref:tdifeldofclof:cgifOzj,o'dif;wkdef:? 'dif;wlif,olif:ule:f sv; yhm:umefuj.chm tefawrj:plrf,irf:vh;eldof yAefqdlof:eef.bof./ yAefqldif.pkdofauj;bof. tefqif;vh;sv; vmrf:cmwf;vh;qrfOkwf:sw. awrD:rguf; 13,000 rD,uj,owf. trf,eef awpSif:cSrf.vldof/ vgif;vmrf:cmwf;wlnf:sw.auj; tdifrj:wD;clif:umeftefrD:bl,rldof;vAof 3,300 rD,uj,owf. plrf;wif:tefr[, tefrj:wD;clif:umef yj;w[;qkrf:auj,Omif; 1,600 rD,uj,owf.eef./ rldof;vAofsw.auj; clif:umefe[: ygwf:wgef;eldofsv; ygwf;wgef;w[; wSrf;wmif,oh.oj; 7,300 rD,uj,owf.? pSif:'h:vAuf.tgef,rmifqldof:tef rj:wD;tef wSrf,eef. awrj:wkrf.wldof. clif:umef'h:erf.ygw:f eldoftefb[,zgif; qgrf:eif,clif:umef tefrD:bl, rldof;vAofvh;wSrf,wmif,seoh./ trf,q[;oj; bldif:xkdifqkrf:qldof:pAwf:pSif:'h:erf.tgef,tefwSrf,vldof 10 rD,uj,owf. eef.eif,uof,/ ulnf:uj; qgrf:eif,vgif;vlif:wkdef:pAwf:'h:erf.eh. wdkef:awOkdyf,pAwf:uGj,bl,vgh:sv; vldofaOeef.trf,uj: pSif:'h:ul;wD;auj; awrD:vgif;ckdef;b[,ckdy;f ej;ckdef;rj:/ vgif;omif:zSefeldofOefvghsw. urf.xSrf.cldif;rkdof: wj,q[.e[:clif:umefaO qkrf:zhm,Omif;'h:erf. GIS auj;vh;qgh;xSrfoh. sv; bif:rD:umefomif:zSefwj,vlif:rkdof:pAwf: e[:wmif: 3 yDeh./ • auj,wif;auj,rwD,omif:zSefplrf;umefqgrf: vlifygifqkdif;rmef; (MOEE sv; MONREC) • cwf:q[Omif;ayj,qD, Omif;'h:'j.erf.? • cwf:q[pAwf:Omif;seerf.sewlofyef qgrf:ydkef.wD;Okifyefvlifygifqdi k f;? • Oyf:vSif:sevgif;pmif;zmifclif:umefref;ukdrf:cmof:bmof:? • Oyf:vSif:sevgif;ckdef;b[, tefwkrf.wldof.'dif;wkdef:yAefsv; wlif,olif:ule:f qldof:bl,Oof:sv; vgif;qwf: umefomif:zSef? • uAyf:pgrfacj;rkef:sv; clef.cGj.pjr[,xSif;/ Qgrf:eif,yAefacj;ykdeftguf,yguf;urf;tgefwmif:sv; vh;Oyf:vSif: vmwf;seblif.cmyf; vgif;tefcof vlif:rkdof:rldof:pAwf: ohm:vif 3 yDsv; wSrf;wmif,oh.tefvlof,sv; plofbhg;acj;rkef:qldof:tef vh;pjpgrfwgrfrj:/ 5. erf.wgef:zgef:v SEA cwf:q[ qgh;xSrf eif,pkdofawyheldofOAef;wmif:zAif,yAi:f e[:umefOmif;'h:'j.erf. ckdef;b[,rldof:ej;rldif:rmef;? tdie f ldof'dif;wkdef:yAefxmwf;Ozjosv; 'dif;ulef:tef vrf,vgif;ul;qldof:? yhm:olef,yhm:pefxkdiful;qdlof:? vgif;vlof, ckdef;b[,ckdwf:umyf;cgifomef;rldif: tefomef;rldif:vlof,q[. 'h:'j.qldof:eef./ vgif;eh.ref:seyef vgif;wj,awuSwf,sc e[:su;umif vgif;'dif;wkdef:yAefOzj,ocgifomef;rldif:sv; vgif;ckdef;b[f,ref;ukdrf:rldof:ej;cmof:bmof:sv; yAefyhm:olef. wmif:pefxkdiftefrD:zgef:vDwgef;wj, umefq[.'h:'j.erf.sv; tefawrj:uAof,clof:cgifOzj,oe[:rldif:rmef; eef.bof./ blif.cmyf;ckdef;b[f,ref;udkrf:rldof:ej;auj; vh;pAwf:yefqgrf:eif, umefomif:zSefcgifqr k f:Omif;'h:'j.erf.rD:sv; uSwf,sc yefclof:cgifOzj,ocgifulef:rldif:ykdef.wD; eif,pkdow f if:Ogifzhm,awvh;rD:zgef:vDqgrf:uef/ bl,wD;umefomif:zSefOkef, wlof,cgifclif:umefwj,rldof:ej;cmof:bmof:eef. eif,pkdofclof:cgif'dif;wkdef:yAef? xdif:Odrf:yefuSwf,scyef'dif; Owf:ulef: xldef,cldof:qldof:tefbl,e[:ykdef.wD;?sv; umefq[.'h:'j.erf. awpldof;pldif:rldof:ej;wlif,olif:ulef:pof:eef.auj;bgrf:pAwf: yefbl,/ blif.cmyf;cgifclif:umefauj; Oyf:vyf:sevgif;ckdef;b[,ref;ukdrf;rldof:ej; qgrf:eif,zSefumefcgif clif:umef rldof;vAofugef,umefyhm:rmuf;rD:awrj:plrf,irf:eef. vh;cwf:q[eif,pkdofawOkdyf,Omif;uGj,vh;ref;"ukdrf:" eef.bof./ acj;rkif;rgif: qkrf:blif.cmyf;yluf:ygifckdef;b[f,ref;ukdrf:sw.auj; J • qgh;xSrfvkrf:vj:wlnf:xkdif erf.vdefpdefzj xldef,cldof:tefawrj:xSifvhmymuf,yDrldof:ej;sv; vgif;vlnf;uGmif: bmefumefbj.vl.clof:cgif'dif;wkdef:yAef? 'dif;Owf:ule:f qldof:wkdef:bl,Oof:qgrf: uefrj:ymefOkdyf,ymef/ • uSwf,scvkrf:vj:wlofb,l e[:erf.eldofvdefsv; xldef,cdlof:? • Qhg;xSrf yefe[:ykdef.wD;sv; wSyf:wwf:yefulef:qldof:tefawqmif;rj:bj.xldef,cldof: erf.vdefpdefzj? • tgefpAwf:Omif;qgrf:eif,acj;wluf:vlif:uef tefOgifzhm,rD:vgif;bgrf:pyf.? • eif,pdkdofawpl.qgrf:vh;umefidkef:ul;rdlif:"vh;vD qgrf;vlnf; rD:vgif;ildif.so;sv; vlwf:vgi g f;wkrf.wldof.ul;vgif;" • eif,pdkoful;omef;ul;oAif:ayj:awrD:vgif;ckdef;b[f,sv; vh;q[.'h;'j.q[.vh;vD/