82306 v2 TÜRKİYE'DE İŞ ARAYANLAR İÇİN BECERİ EĞİTİMİNİN İSTİHDAM ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: İŞKUR'UN MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMLARI Mevcut işgücünün becerilerinin yükseltilmesi Türkiye'de daha fazla ve daha iyi iş yaratmak için çok önemlidir. Gençlerin, daha iyi eğitimli ve becerili hale gelmelerine rağmen; çalışma çağındaki nüfusun yarısının eğitim düzeyi hala temel eğitimin altındadır. Tarım dışı sektörlerde daha becerili işgücüne talep de artmaktayken, bir çok lise ve üniversite mezununda işverenlerin talep ettiği beceriler bulunmamaktadır.Mevcut işgücünün, özellikle de işgücüne yeni girenlerin, becerilerinin yükseltilmesi kısa ve orta vadede beceri sıkıntısını gidermek için önem arz etmektedir. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) iş arayanların becerilerinin geliştirilmesi konusunda ve iş arayanlara mesleki eğitim ve diğer istihdam destek hizmetleri sağlayarak bunların üretken istihdama erişimlerinin kolaylaştırılması konusunda öncü bir rol oynamaktadır. İŞKUR 2008 yılından bu yana mesleki eğitim programlarının kapsamının genişletilmesi ve hizmet sunumunda kalite ve etkinliğin artırılması yönünde önemli mesafeler kat etmiştir. İŞKUR'un mesleki eğitim programlarının artan önemi sonucunda, Dünya Bankası'ndan bu programların etkisinin değerlendirilmesi ve bunların daha da geliştirilmesi için bir çalışma yapması talep edilmiştir. Çalışma Aralık 2010 ve Haziran 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen genel mesleki eğitim kurslarından temsili bir örneklem grubu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Değerlendirme için deneysel bir tasarım oluşturulmuştur: aşırı talep olan kurslara başvuranlar eğitimi alanlar (uygulama grubu) ve almayanlar (kontrol Grubu) olarak rasgele yönetmle iki gruba ayrılarak izlenmiştir. Deneysel tasarım, uygulama ve kontrol gruplarındaki kişilerin, kurslar sonrasındaki istihdam durumlarının sadece İŞKUR eğitimleri ile ilişkilendirilen sonuçlarına odaklanmaktadır. Bu çalışma, gelişmekte olan bir ülkede böyle bir tasarım altında yapılan ilk değerlendirmedir. Çalışma kursların istihdam kalitesi üzerinde küçük ama önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Bununla birlikte çalışma sonuçlarına göre, çalışma kapsamındaki İŞKUR eğitim programlarının istihdam üzerindeki genel etkisi ihmal edilebilir düzeydedir: Çalışma kapsamındaki İŞKUR mesleki eğitim programları (i) kayıtlı sektörlerde istihdam edilme olasılığını yüzde 3 oranında artırmakta; (ii) kayıtlı istihdamda elde edilen kazancı yüzde 13 oranında artırmakta ve (ii) istihdamda mesleki kaliteyi yükseltmektedir. Çalışma İŞKUR kursiyerlerin aktif olarak iş arama gayretlerinin düşük seviyelerde olmasının bir nedeni olarak eğitimin istihdam sonuçları üzerinde fazla etkili olmamasını göstermektedir. İŞKUR eğitimlerinin doğru hedeflenmesi ve aktif iş arama gayretlerinin teşvik edilmesi İŞKUR'un son zamanlarda gerçekleştirdiği reformların önemli bir parçasıdır ve bu çalışmanınbulguları bu hususu desteklemektedir. İŞKUR kurslarının özel sektörden hizmet sunucularının da katılımıyla daha rekabetçi bir ortamda sunulması istihdam sonuçları üzerinde olumlu etki yapmaktadır. Bu durum, işgücü piyasasının ihtiyaçlarını karşılamak ve dolayısıyla (beceri ile ilgli) uyumsuzlukların üstesinden gelmek için, özel sektörden temin edilecek hizmet sunumunun bir yöntem olarak değerlendirilebileceğini düşündürmektedir. Bu değerlendirme için veri toplama işi tamamlandıktan sonra, İŞKUR bu çalışmada da belirlenen çeşitli zorlukları gidermek için reform çalışmalarına devam etmiştir. Çalışmada İŞKUR’un söz konusu olumlu girişimlerine ve uluslararası deneyimlerden elde edilen derslere atıfta bulunularak, İŞKUR eğitim ve hizmetlerini güçlendirmek için bazı seçenekler önerilmektedir: • davranışsal becerilere daha fazla önem verilerek, beceri eğitiminin iyileştirilmesi • daha fazla iş arama davranışının teşvik edilmesi ve istihdam hizmetlerini genişletilmesi • kaynakların iş arayanlardan daha eğitimli olanlar yerine, istihdam edilmesi daha zor olan kişilere yönlendirilmesi • rekabet ve özel hizmet sunuculardan temin edilen İŞKUR mesleki eğitim kursları artırılırken, hizmet sunucuların kalitesinin artırılması ve performansa dayalı sözleşmeler yoluyla hizmet sunucularının hesap verebilir hale getirilmesi