100924 Doing Business w Polsce 2015 PORÓWNANIE REGULACJI DOTYCZĄCYCH PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEZ SPÓŁKI KRAJOWE W 18 MIASTACH ZE 188 INNYMI GOSPODARKAMI © 2015 Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju / Bank Światowy 1818 H Street NW, Waszyngton, DC 20433 Telefon: 202-473-1000; Strona internetowa: www.worldbank.org Niektóre prawa zastrzeżone 1 2 3 4 17 16 15 14 Niniejszy raport jest rezultatem współpracy zespołu Banku Światowego z zewnętrznymi respondentami. Ustalenia, interpretacje i konkluzje wyrażone w niniejszym opracowaniu niekoniecznie są odzwierciedleniem poglądów prezentowanych przez Bank Światowy, jego Zarząd czy kraje członkowskie. Bank Światowy nie gwarantuje dokładności danych zawartych w raporcie. Granice, kolory, wyznania, a także inne informacje przedstawione na mapach zamieszczonych w niniejszym opracowaniu, nie wskazują na stanowisko Banku Światowego dotyczące prawnego statusu żadnego z terytoriów, poparcia czy też zgody na podane granice. Nic w niniejszym raprocie nie stanowi ani nie może być rozumiane jako ograniczenie bądź zrzeczenie się przywilejów oraz immunitetów, które są wyraźnie zastrzeżone na rzecz Banku Światowego. Niniejszy raport jest dostępny zgodnie z Licencją Uznania Autorstwa (Attribution) Creative Commons 3.0 IGO (CC BY 3.0 IGO) http://creative commons.org/licenses/by/3.0/igo. Zgodnie z Licencją Uznania Autorstwa (Attribution) Creative Commons możesz kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i użytkować dzieło oraz wszelkie opracowane na jego podstawie utwory zależne, włączając w to cele komercyjne, pod następującymi warunkami: Cytowanie—Proszę o cytowanie niniejszego raportu w następujący sposób: World Bank. 2015. Doing Business in Poland 2015. Washington, DC: World Bank. Tłumaczenia—Jeżeli sporządziłeś tłumaczenie niniejszego raportu, poza wskazaniem źródła cytatu, dodaj proszę klauzulę o następującej treści: Niniejsze tłumaczenie nie zostało sporządzone przez Bank Światowy i nie powinno być rozumiane jako oficjalne tłumaczenie Banku Światowego. Bank Światowy nie jest odpowiedzialny za treść tłumaczenia oraz żadne jego błędy. Opracowania—Jeżeli przygotowałeś opracowanie niniejszego raportu, proszę dodaj do swojego opracowania klauzulę o następującej treści: Niniejszy tekst stanowi opracowanie oryginalnego tekstu raportu Bank Światowego. Za wszelkie poglądy i opinie wyrażone w niniejszym opracowaniu, odpowiedzialny jest jedynie autor/autorzy niniejszego opracowania. Nie zostały one w jakikolwiek sposób zatwierdzone przez Bank Światowy. Prawa osób trzecich—Bank Światowy niekoniecznie jest właścicielem każdego fragment tekstu zawartego w niniejszym raporcie. Z uwagi na powyższe, Bank Światowy nie gwarantuje, że użycie jakiegokolwiek fragmentu tekstu, który jest własnością osoby trzeciej, nie naruszy praw takiej osoby. Ryzyko roszczeń wynikających z takiego naruszenia obciąża jedynie Ciebie. Jeżeli chcesz wykorzystać fragment niniejszego raportu, na Tobie spoczywa obowiązek ustalenia czy wymagana jest do tego celu zgoda, oraz, ewentualnie, uzyskanie takiej zgody od osoby, której przysługują prawa autorskie do danego fragmentu.. Przykładowe fragmenty tekstu stanowiące własność osób trzecich mogą zawierać tabele, wykresy bądź rysunki. Wszelkie pytania dotyczące praw autorskich i licencji powinny być kierowane do Działu Wydawniczego Banku Światowego, 1818 H Street NW, Waszyngton, DC 20433, Stany Zjednoczone; fax: 202-522-2625; e-mail: pubrights@worldbank.org. Doing Business w Polsce 2015 Zasoby dostępne na stronie internetowej Doing Business Doing Business w Polsce 2015 Zbiór przepisów prawnych http://www.doingbusiness.org/Poland Internetowy zbiór ustaw i regulacji dotyczących działalności gospodarczej Aktualności http://www.doingbusiness.org/Law-library Wiadomości dotyczące projektu Doing Business Dane na temat przedsiębiorczości http://www.doingbusiness.org Dane dotyczące zagęszczenia działalności gospodarczej (liczba nowo Rankingi zarejestrowanych spółek na 1.000 osób w Ranking gospodarek – od 1 do 189 miejsca wieku produkcyjnym) w przypadku 139 http://www.doingbusiness.org/rankings gospodarek http://www.doingbusiness.org/ data/exploretopics/entrepreneurship Raporty Dostęp do raportów Doing Business, jak Wskaźnik Distance to frontier również do raportów na poziomie lokalnym Dane porównujące 189 gospodarek i regionalnym, opracowań dotyczących w odniesieniu do najlepszych praktyk reform, a także indywidualnych profili regulacyjnych http://www.doingbusiness. gospodarek i regionów org/data/distance-to-frontier http://www.doingbusiness.org/Reports Informacje o dobrych praktykach Metodologia Przedstawienie, gdzie zostały wprowadzone Metodologie i prace naukowe leżące u dobre praktyki wskazane w ramach Doing podstaw Doing Business http://www. Business http://www.doingbusiness.org/ doingbusiness.org/Methodology data/good-practice Badania Aplikacja Doing Business na iPhone’a Streszczenia artykułów dotyczących Doing Business at a Glance pozwala tematów ujętych w raporcie Doing Business zapoznać się z pełnym raportem, oraz z powiązanych kwestii rankingami i najistotniejszymi informacjami http://www.doingbusiness.org/Research w zakresie każdego tematu na następujących urządzeniach: iPhone, iPad Reformy ujęte w Doing Business oraz iPod touch http://www.doingbusiness. Krótkie podsumowanie reform dotyczących org/special-feature/iphone prowadzenia działalności gospodarczej ujętych w DB2015, wykaz reform wprowadzonych od czasu DB2008 oraz narzędzie służące symulacji rankingów http://www.doingbusiness.org/Reforms Projekty lokalne i regionalne Różnice w zakresie regulacji dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej obowiązujących na szczeblu lokalnym i regionalnym http://www.doingbusiness.org/ Subnational-Reports Doing Business w Polsce 2015 Spis treści Doing Business w Polsce 2015 to pierwszy v Przedmowa poświęcony Polsce lokalny raport z serii Doing Business. W ramach raportu 1 Wprowadzenie przeanalizowano regulacje dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz 11 O Doing Business i Doing Business w Polsce 2015 ich stosowanie w 18 miastach wszystkich 16 województw, uwzględniając przy tym następujące pary stolic województw: 19 Zakładanie spółki Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski oraz Bydgoszcz i Toruń. Wspomniane miasta 27 Uzyskiwanie pozwoleń na budowę porównano między sobą, jak również ze 188 innymi gospodarkami z całego świata. 37 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości 43 Egzekwowanie umów Zestawienie z innymi gospodarkami oparto na wskaźnikach z raportu Doing Business 2015, Going Beyond Efficiency, dwunastego z serii corocznych raportów publikowanych 51 Przypisy przez Grupę Banku Światowego. Wskaźniki zastosowane w Doing Business w Polsce 57 Uwagi na temat danych 2015 pozwalają na dokonanie porównań 67 Przegląd miast z niemal 400 miastami z 55 gospodarek przeanalizowanymi w ramach innych 73 Przegląd wskaźników lokalnych badań Doing Business. Wszystkie dane i raporty są dostępne pod adresem 77 Lista procedur www.doingbusiness.org/subnational. 78 Zakładanie spółki 97 Uzyskiwanie pozwoleń na budowę Raport Doing Business jest poświęcony 135 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości regulacjom, które wspierają prowadzenie działalności gospodarczej, oraz tym, które ją hamują. Zbadano w nim regulacje, które na 155 Szczegółowe informacje na temat wskaźników: Egzekwowanie umów poziomie lokalnym mają w Polsce wpływ na 4 etapy życia przedsiębiorstwa: zakładanie spółki, uzyskiwanie pozwoleń na budowę, 157 Podziękowania rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości i egzekwowanie umów. Wskaźniki te zostały wybrane, ponieważ obejmują obszary podlegające lokalnej jurysdykcji lub praktyce. Wykorzystano je do przeanalizowania wyników gospodarczych i wskazania, które reformy, gdzie i dlaczego zdały egzamin. Dane ujęte w raporcie Doing Business w Polsce 2015 są aktualne na dzień 1 września 2014 roku. Niniejsze opracowanie stanowi rezultat współpracy Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju Rzeczypospolitej Polskiej i Banku Gospodarstwa Krajowego z departamentem Global Indicators Group - Development Economics, Banku Światowego, oraz biuro Banku Światowego w Polsce.. Doing Business w Polsce 2015 Przedmowa Wzrost gospodarczy w Polsce na przestrzeni łatwo dostępne i przejrzyste, a jednocześnie ostatnich 25 lat był wręcz spektakularny. W możliwe do wyegzekwowania przed sądem, tym okresie Polska więcej niż podwoiła war- przedsiębiorcy czują się na tyle pewnie, że tość dochodu per capita i została liderem bez większych obaw robią interesy z ludźmi, rozwoju w Europie. Polska była jedynym których nie znają, poszerzając w ten sposób krajem UE, który uniknął recesji w 2009 łańcuch klientów i dostawców. roku. Obecnie PKB rośnie w dobrym tempie. Polska wydaje się być na progu nowego Mając na uwadze rozwój regionalny, Doing „złotego wieku”. Business w Polsce 2015 wykracza poza Warszawę i bada także 17 innych miast Jednak dotychczasowe osiągnięcia nie gwa- w Polsce – w tym stolice każdego z 16 wo- rantują sukcesów w przyszłości. Utrzymanie jewództw – w celu uchwycenia lokalnych imponującej dynamiki wzrostu oraz dościg- różnic w regulacjach gospodarczych lub w nięcie Europy Zachodniej nadal stanowi praktyce stosowania krajowych przepisów. wyzwanie. Kluczem do trwałego i opartego Dzięki temu władze lokalne mogą porównać na integracji społecznej rozwoju gospodar- się z innymi miastami z kraju i z całego świa- czego jest dynamiczny sektor prywatny, w ta, zapoznać się z dobrymi praktykami, oraz którym spółki inwestują, tworzą nowe miej- podjąć kroki mające na celu zwiększenie sca pracy i poprawiają wydajność. Jednak konkurencyjności ich miasta. Jest to szcze- wzrost napędzany przez wysoką wydajność gólnie ważne dla rozwoju małych i średnich sektora prywatnego wymaga poprawy przedsiębiorstw, które odgrywają kluczową konkurencyjności, w tym lepszego klimatu rolę we wzroście gospodarczym na poziomie dla biznesu: dopiero w takich warunkach lokalnym. przedsiębiorcy z pomysłami i energią mogą budować i rozwijać swoje firmy, tworząc Doing Business ma ograniczony zakres. przy tym nowe miejsca pracy. To szczególnie Raport nie obejmuje standardowych ważne dla Polski, która nadal wykazuje duże elementów polityki gospodarczej takich różnice w wydajności pracy w stosunku do jak polityka fiskalna, bodźce ekonomiczne najlepiej funkcjonujących krajów OECD, a czy dobrobyt. Zamiast tego twórcy raportu także znaczące dysproporcje na szczeblu skupiają się na codziennym funkcjonowaniu regionalnym. Wzmocnienie tzw. otoczenia gospodarki, analizując przepisy i ich bezpo- biznesu oraz promowanie spójnej strategii średni wpływ na drobne przedsiębiorstwa. rozwoju regionalnego to kluczowe działania Autorzy opracowania nie badają wszystkich niezbędne do skutecznego wdrożenia dłu- kosztów i korzyści wynikających z danej goterminowego programu na rzecz poprawy ustawy czy przepisu dla społeczeństwa. Nie konkurencyjności i wydajności. mierzą także wszystkich czynników warun- kujących funkcjonowanie firm, mających Doing Business w Polsce 2015 jest pierw- znaczenie dla inwestorów, czy też wpły- szym raportem lokalnym z serii Doing wających na konkurencyjność gospodarki. Business w tym kraju. Raport koncentruje Celem raportu jest dostarczenie wiodącym się na przepisach dotyczących działalno- przedsiębiorcom i decydentom rzetelnej ści gospodarczej oraz ich praktycznym bazy danych, która może być wiarygodnym zastosowaniu z punktu widzenia małego punktem wyjścia do kształtowania polityki lub średniego przedsiębiorstwa. Założenie programowej i dalszych badań nad wpły- jest proste: gdy przedsiębiorcy mogą prze- wem regulacji i instytucji otoczenia biznesu znaczać mniej środków na pokonywanie na zjawiska gospodarcze takie jak wydaj- przeszkód regulacyjnych, mają więcej czasu ność, inwestycje, „szara strefa”, korupcja, do wykorzystania na działalność produk- bezrobocie i ubóstwo. Wyniki mówią same cyjną. Kiedy prawo i regulacje są jasne, za siebie: raport ujawnia istotne różnice vi DOING BUSINESS W POLSCE 2015 pomiędzy polskimi miastami i przedstawia Mamy nadzieję, że dzięki raportowi lokalni szereg dobrych praktyk, które warto na- decydenci, którzy chcą obrać reformatorski śladować i wykorzystywać jako impuls dla kurs zyskają wartościowe narzędzie w po- lokalnych przedsiębiorców. staci bazy danych przydatnej do budowania strategii i wymiany doświadczeń pomiędzy Różnice pomiędzy 18 badanymi mia- miastami. Oby był to impuls do poprawy stami są znaczące. Gdyby w całej Polsce konkurencyjności i regulacyjnego otoczenia wprowadzono dobre praktyki zebrane w biznesu na szczeblu lokalnym w całym kraju, poszczególnych częściach kraju i dotyczące który pomoże stworzyć bardziej sprzyjające czterech obszarów mierzonych w niniejszym warunki dla zrównoważonego wzrostu i raporcie, Polska zajęłaby 24 miejsce pośród integracji społecznej. 189 światowych gospodarek, a tym samym awansowałaby o 8 miejsc w stosunku do obecnej pozycji w rankingu Doing Business 2015, wyprzedzając Francję i Holandię. Zmniejszanie różnic między polskimi regio- nami i miastami realizowane na zasadzie „równania w górę”, do najlepszych, ukie- runkowane na ułatwienia w prowadzeniu Mamta Murthi działalności gospodarczej na terenie całego Dyrektor Regionalny kraju - oto wyzwanie, które warto podjąć. Europa Środkowa i kraje bałtyckie Grupa Banku Światowego Publikując porównywalne dane na temat łatwości prowadzenia działalności gospo- darczej w różnych krajach inspirujemy rządy do działania. Porównania między miastami z tego samego kraju stanowią jeszcze silniejszy bodziec do wprowadzenia reform, ponieważ władzom lokalnym trudniej jest uzasadnić, dlaczego prowadzenie działalno- ści gospodarczej w ich mieście lub regionie jest bardziej uciążliwe niż w sąsiednich miastach, w Polsce czy też za granicą. Doing Business w Polsce 2015 Wprowadzenie Polak zapytany o przyszłość swojego kraju Integracja gospodarcza z Unią Europejską ƒ Polscy przedsiębiorcy napotykają różne z dużym prawdopodobieństwem udzieli okazała się skutecznym mechanizmem przeszkody regulacyjne w zależności od tego, optymistycznej odpowiedzi. Trudno się konwergencji: od 2004 r. produkt krajowy gdzie prowadzą działalność gospodarczą. temu dziwić. Niedawno Polska obchodziła brutto wzrósł dwukrotnie.2 Polska była Wynika to z różnic w efektywności organów rocznice trzech pamiętnych wydarzeń ze jedynym państwem UE, któremu udało się publicznych odpowiedzialnych za cztery swojej najnowszej historii. W 2014 roku analizowane obszary, jakim są: założenie uniknąć recesji podczas ostatniego global- świętowano 25 lat wolności, 15 lat człon- spółki, uzyskiwanie pozwoleń na budowę, nego kryzysu gospodarczego,3 a obecnie kraj kostwa w NATO i 10 lat członkostwa w Unii rejestrowanie przeniesienia własności zbliża się do osiągnięcia unijnego poziomu Europejskiej. Z kraju na peryferiach Europy nieruchomości i egzekwowanie umów; a życia. Rosnące dochody, otwarte granice i także z rozbieżności w interpretacji krajowych Polska przeistoczyła się we wpływowe przystąpienie do UE dały Polakom szansę Państwo Członkowskie UE z największą przepisów. uczestnictwa w globalnym postępie gospo- gospodarką w Europie Środkowej. Obecnie darczym, społecznym i technologicznym w ƒ Mniejsze miejscowości wydają się generować klasyfikuje się ją jako gospodarkę o wysokim 4 lepszy wynik zbiorczy według wszystkich stopniu wcześniej nieznanym. Nowe poko- dochodzie – nad takim osiągnięciem trudno czterech wskaźników: wśród 18 badanych lenie przedsiębiorców nie tylko stawiło czoła przejść do porządku dziennego. W miarę miast pierwszą pozycję w rankingu ogólnym rosnącej konkurencji z całego świata, ale jak rośnie dobrobyt polskich obywateli w zajmuje Bydgoszcz. Jednocześnie, kilka wykorzystało też szanse płynące z integracji ramach Unii i poprawia się międzynarodowa dużych miast plasuje się w czołówce lub blisko z rynkiem UE. Obecnie firmy z sektora mikro, pozycja Polski, zwiększa się pewność siebie i czołówki w poszczególnych kategoriach, np. małych i średnich przedsiębiorstw stanowią entuzjazm społeczeństwa związany z dalszą Poznań i Wrocław, odpowiednio, w przypadku 99% wszystkich podmiotów gospodarczych przynależnością kraju do UE.1 zakładania spółki i uzyskiwania pozwoleń w Polsce i zapewniają pracę 70% ludności na budowę. Można z tego wywnioskować, zatrudnionej poza sektorem finansowym.5 że da się skutecznie sprostać wysokiemu zapotrzebowaniu na usługi biznesowe. ƒ Żadne miasto nie wybija się systematycznie we RYSUNEK 1.1 Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca wg wszystkich czterech kategoriach. Z wyjątkiem województwa (2012) Kielc, wszystkie ośrodki osiągają rezultat powyżej średniej w przypadku przynajmniej jednego wskaźnika, a 13 z 18 zajęło pozycję w POLSKA pierwszej szóstce w co najmniej jednej kategorii. POMORSKIE WARMIŃSKO- ZACHODNIO- MAZURSKIE ƒ Władze lokalne o reformatorskim nastawieniu POMORSKIE mogą wiele zmienić na lepsze na swoim PODLASKIE 41,934 KUJAWSKO- podwórku, naśladując praktyki z powodzeniem POMORSKIE zastosowane w innych polskich miastach. MAZOWIECKIE WIELKOPOLSKIE PKB na mieszkańca, ƒ Na terenie Polski dobre praktyki występują we tys. PLN wszystkich badanych kategoriach. Gdyby w LUBUSKIE (wg cen bieżących) jednym, hipotetycznym mieście zastosowano ŁÓDZKIE najlepsze praktyki zaczerpnięte z 18 DOLNOŚLĄSKIE LUBELSKIE 50–70 analizowanych miast, zajęłoby ono 24. miejsce 35–50 pośród 189 światowych gospodarek – tj. miejsce ŚWIĘTOKRZYSKIE OPOLSKIE ŚLĄSKIE 30–35 o 8 pozycji wyższe, niż to aktualnie zajmowane przez Polskę według raportu Doing Business PODKARPACKIE 25–30 MAŁOPOLSKIE 2015, plasując się w rankingu przed Francją i Holandią. Źródło: Rocznik Statystyczny Województw. Główny Urząd Statystyczny. Warszawa. 2014 r. 2 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 RYSUNEK 1.2 Wśród 189 gospodarek Polska zajęła 32. pozycje pod względem łatwości prowadzenia działalności gospodarczej w 2014 roku, choć jej wyniki różnią się w zależności od wskaźnika Spec. Reg. Adm. Rep. Światowa czołówka Singapur Nowa Zelandia Hongkong, Chiny Korei Gruzja Nowa Zelandia Nowa Zelandia ZEA Singapur Singapur Finlandia NAJŁATWIEJ (1) 17 Polska* 32 34 32 39 35 33 Średnia UE 36 41 48 48 53 55 56 52 64 62 82 78 85 87 137 NAJTRUDNIEJ (189) Łatwość Zakładanie Uzyskiwanie Podłączanie Rejestrowanie Otrzy- Ochrona Płacenie Handel Egzekwowanie Ogłaszanie prowadzenia spółki pozwoleń do sieci przeniesienia mywanie inwestorów podatków transgraniczny umów upadłości działalności na budowę elektro- własności kredytu mniejszościowych energetycznej nieruchomości *reprezentowana przez Warszawę Uwaga: Dane według raportu Doing Business 2015. Źródło: Baza danych Doing Business. Pomimo tych niezaprzeczalnych sukcesów 10 wskaźników mierzonych w ramach Reformy na rzecz usprawnienia regulacji nie wszystkie wyzwania udało się pokonać. Doing Business. Od 2009 r. Polska zrobiła zwykle wiążą się z istotnymi zmianami Przed wybuchem światowego kryzysu największe wśród wszystkich państw prawa, ich wdrożenie jest kosztowne, a gospodarczego dynamika wzrostu UE postępy w zakresie ujmowanego w na korzystne efekty często trzeba czekać dochodów w grupie 40% obywateli o raportach Doing Business wskaźnika kilka lat. W przypadku Polski impulsem do najniższych dochodach przekraczała „distance to frontier” (DTF), mierzącego wprowadzenia kompleksowych i ambitnych średnią, lecz obecnie tendencja uległa ogólne wyniki w stosunku do najlepszych reform gospodarczych i instytucjonalnych odwróceniu. Trzeba też wspomnieć o światowych praktyk. była m.in. transformacja ustrojowa i utrzymujących się dysproporcjach pomiędzy integracja z UE. Łącząc będące w toku 16 województwami i o zróżnicowaniu Przy głębszej analizie okazuje się jednak, reformy z dalszą poprawą skuteczności wewnątrz poszczególnych regionów: z działania urzędów publicznych można że wyniki te są nierównomierne – w reguły wielkim miastom wiedzie się lepiej osiągnąć naprawdę imponujące efekty. przypadku połowy z 10 obszarów ujętych niż mniejszym miejscowościom i obszarom Spójrzmy dla przykładu na procedurę we wskaźnikach Doing Business otoczenie, zakładania spółki: wprowadzone na wiejskim.6 Zjawiska te stanowią zagrożenie w jakim prowadzona jest działalność przestrzeni ostatnich lat usprawnienia dla powszechnego, inteligentnego, trwałego gospodarcza w Polsce pozostaje w tyle w można postrzegać jako pewien proces, który i zrównoważonego rozwoju opartego na stosunku do unijnej średniej. Szczególnie rozpoczął się od obniżenia kosztów rejestracji integracji społecznej (rysunek 1.1). interesujące jest to, że wyniki dotyczące i kwoty minimalnego kapitału zakładowego, jakości przepisów wypadają o wiele lepiej po czym dzięki utworzeniu tzw. „jednego W ramach raportu Doing Business od wskaźników oceniających poziom okienka” eliminującego część procedur przeanalizowano regulacje prawne skomplikowania procesów regulacyjnych nastąpiło ograniczenie liczby wymaganych z perspektywy małych i średnich czy też skuteczność działań rządu (rysunek interakcji między przedsiębiorcą a organami przedsiębiorstw krajowych. Zasadniczym 1.2). Przykładowo, wyniki przedstawione w państwowymi. Wreszcie przyszedł czas założeniem raportu jest stwierdzenie, ramach Doing Business wskazują na solidny na bardziej zaawansowane reformy z że dobre przepisy i instytucje sprzyjają system zabezpieczeń kredytowych oraz zastosowaniem najnowszych technologii, prowadzeniu działalności gospodarczej. system informacji kredytowej, dając Polsce w tym platformy internetowej „S24” oraz Mamy na myśli m.in. przepisy pod tym względem pozycję w pierwszej elektronicznej wymiany informacji między ustanawiające i precyzujące prawa dwudziestce światowych gospodarek. organami (ramka 1.1). własności, obniżające koszty rozwiązywania Jednocześnie, polski przedsiębiorca sporów gospodarczych, zwiększające planujący założenie firmy w Warszawie musi przewidywalność wyników ekonomicznych czekać na rejestrację spółki średnio niemal i zapewniające kontrahentom podstawową trzy razy dłużej i zapłacić za to trzy razy ochronę przed nadużyciami. Krótko mówiąc, więcej niż jego konkurent w innym państwie CO JEST MIERZONE W regulacje powinny być skuteczne, dostępne UE. Aby otrzymać pozwolenie na budowę RAMACH DOING BUSINESS dla wszystkich i łatwe do zastosowania. musi spełnić niemal dwa razy więcej W POLSCE 2015? wymagań – w tej dziedzinie Polska znajduje W corocznym raporcie Doing Business, bę- Na przestrzeni ostatnich pięciu lat się w grupie jednej trzeciej światowych dącym zestawieniem 189 gospodarek z ca- Polska wdrożyła 16 reform w obszarze gospodarek od końca rankingu. łego świata, Polskę reprezentuje Warszawa. WPROWADZENIE 3 RAMKA 1.1: Reformowanie procesu zakładania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce – stan po upływie sześciu lat od pierwszych działań W 2009 r. Polska rozpoczęła proces zmian w kierunku usprawnienia procedury założenia spółki i ograniczenia związanych z tym kosz- tów. Obniżono minimalną wysokość kapitału zakładowego i opłaty rejestracyjne, a w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) utworzono tzw. „system jednego okienka” na potrzeby rejestracji spółek. Dodatkowo, jako jedną z możliwości, udostępniono internetowy system rejestracji spółek z ograniczoną odpowiedzialnością z wykorzystaniem standardowego wzoru umowy spółki (system „S24”). Zgodnie z ideą jednego okienka, KRS miał odpowiadać nie tylko za samą rejestrację spółek, ale również za zarządzanie procesem uzyskiwania numeru statystycznego i numeru identyfikacji podatkowej w imieniu przedsiębiorcy, a także zgłaszanie spółek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Nie zmodyfikowano jednak procedur administracyjnych związanych z założeniem spółki. W rezultacie KRS zaczął pełnić rolę urzędu pocztowego – odbierał pisemne wnioski od przedsiębiorców i przesyłał je do właściwych organów, które z kolei zwracały zatwierdzone dokumenty również w wersji papierowej. Choć reforma w teorii wydawała się korzystna, cały proces wciąż trwał około miesiąca, czyli tak samo długo, jak przed wprowadzeniem zmian. Można było wątpić, czy system jed- nego okienka faktycznie ułatwił przedsiębiorcom życie. W 2012 r. uruchomiono platformę internetową „S24”, za pośrednictwem której przedsiębiorcy mogą rejestrować w KRS spółki z ograniczoną odpowiedzialnością korzystając ze standardowego szablonu umowy spółki - bez konieczności przedłożenia aktu notari- alnego. System ten nie tylko znacznie obniżył koszty założenia spółki, ale również skrócił czas rozpatrywania wniosków przez KRS do zaledwie 1 - 2 dni. Choć przedsiębiorcy musieli rejestrować się samodzielnie w urzędach statystycznych, skarbowych i ubezpieczenio- wych, te bezpośrednie kontakty trwały niemal 3 tygodnie krócej niż w przypadku korzystania z jednego okienka. Obecnie, dwa lata po uruchomieniu systemu „S24”, za jego pośrednictwem zakładane jest około 30% spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, choć odsetek ten różni się w zależności od miasta.1 Pewne trudności nadal istnieją, co może tłumaczyć, dlaczego w ten sposób zakładana jest ograniczona liczba spółek. System mógłby być bardziej przyjazny dla użytkownika: na przykład, wszyscy założyciele muszą być jednocześnie zalogowani do systemu, a wniosku nie da się zapisać w wersji roboczej. Poza tym, proces rejestracji nie jest w pełni ele- ktroniczny – wnioskodawcy wciąż muszą oddzielnie opłacać kwotę podatku od czynności cywilnoprawnych. Ostatnia transza reform ukierunkowana jest na rozwój obydwu systemów oraz eliminowanie istniejących ograniczeń (tabela 1.1).2 Z dniem 1 grudnia 2014 r. weszła w życie nowelizacja ustawy dotyczącej jednego okienka. Rejestrując się w KRS przedsiębiorcy nie muszą już składać osobnych wniosków w urzędzie skarbowym i w urzędzie statystycznym. Jest to możliwe dzięki temu, że KRS udostępnia informacje drogą elektroniczną Krajowej Ewidencji Podatników, która z kolei przekazuje je urzędowi statystycznemu i Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Informacje przekazane KRS są następnie wykorzystywane do wygenerowania numeru statysty- cznego i numeru identyfikacji podatkowej. Użytkownicy platformy „S24” będą mogli również korzystać ze zreformowanego systemu jednego okienka. Ponadto, niedawno wprowadzona zmiana prawna rozszerza zakres stosowania platformy „S24” na spółki jawne i komandytowe, a także ogranicza opłaty rejestracyjne oraz konieczność przedłożenia wzoru podpisów członków zarządu - a to tylko niektóre ze zmian, które mają zachęcać do korzystania z platformy. Jest jeszcze za wcześnie, aby oceniać wpływ ostatnich reform na łatwość zakładania spółki w poszczególnych polskich miastach. Dla znaczącego ograniczenia czasu potrzebnego do założenia spółki kluczowe jest, aby wydziały KRS i inne zaangażowane w ten proces organy były wyposażone w dobrze funkcjonujące systemy elektroniczne. Dodatkowo, aby ograniczyć opóźnienia, wydziały KRS pow- inny sprawniej rozpatrywać wnioski, co ma już miejsce w przypadku standardowego wzorca umowy spółki w internetowym systemie „S24”. Spójne wdrożenie systemu w całym kraju może być nie lada wyzwaniem, co ilustruje przykład Włoch. We Włoszech elektroniczne jedno okienko łączy aż pięć różnych organów biorących udział w rejestracji spółki. Pomimo tego czas potrzebny na założenie spółki znacznie różni się w zależności od miasta ze względu na zróżnicowany czas reakcji poszczególnych urzędów na szczeblu lokalnym. Co więcej, systemy elektroniczne muszą dobrze funkcjonować od samego początku, aby zyskać wiarygodność wśród użytkowników. W Meksyku elektroniczny portal tuempresa.gob.mx najpierw funkcjonował poprawnie, po czym w 2012 roku, na skutek usterki, działanie platformy zostało zawieszone na dwa miesiące. Pomimo wprowadzonych potem usprawnień zainteresowanie portalem pozostało na niskim poziomie – użytkownicy do dziś wybierają alternatywne rozwiązania, nawet jeżeli wymaga to dodatkowych procedur. 1. Dane obejmują spółki z ograniczoną odpowiedzialnością utworzone między czerwcem 2013 roku i majem 2014 roku. Ministerstwo Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Ustawa z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. 2014 poz. 1161), data wejścia w życie – 1 grudnia 2014 roku. 4 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 TABELA 1.1 Zakładanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce – przed i po reformie Przed 1 grudnia 2014 r. Od 1 grudnia 2014 r. Funkcje Jedno okienko w KRS Rejestracja online „S24” Jedno okienko w KRS Rejestracja online „S24” Rejestracja w Krajowym 3 3 3 3 Rejestrze Sądowym (KRS) Rejestracja w urzędzie 3 2 3 3 skarbowym i uzyskiwanie numeru identyfikacji podatkowej (NIP) Rejestracja w urzędzie 3 2 3 3 statystycznym i uzyskanie numeru statystycznego (REGON) Zgłoszenie do Zakładu 3 2 3 3 Ubezpieczeń Społecznych Wykorzystanie wzoru umowy 2 3 2 3 spółki Wymiana informacji Instrukcja: papierowe Przedsiębiorca samodzielnie Jedno okienko zarządza wnioskami adresowanymi do egzemplarze wysyłane składa wnioski w formie organów skarbowych, statystycznych i ubezpieczeniowych za przez wydziały KRS papierowej w organach pośrednictwem elektronicznie połączonych systemów. do lokalnych organów skarbowych, statystycznych i skarbowych, statystycznych i ubezpieczeniowych. ubezpieczeniowych Łączny czas 30 dni (średnia z 17 miast) 8 dni (dane z Poznania)* jeszcze niedostępne** * W Poznaniu większość spółek z ograniczoną odpowiedzialnością zakładana jest przez system „S24” – najwyższy odsetek wśród 18 miast. ** Dane ujęte w raporcie Doing Business w Polsce 2015 pochodzą z dnia 1 września 2014 r. i nie odzwierciedlają zmian, które weszły w życie 1 grudnia 2014 roku. Jednak w tak dużym kraju jak Polska, mają- nie będzie się różnić – głównie ze względu zajmują zaskakująco wysokie pozycje, cym zdecentralizowany system zarządzania na rozbieżności w zakresie interpretacji podczas gdy część większych ośrodków i obejmującym 16 województw, 373 powiaty oraz zróżnicowaną skuteczność działań biznesowych pozostaje w tyle. Wynika oraz 2.489 gmin,7 przedsiębiorcy stykają się władz publicznych odpowiedzialnych to z faktu, że w raporcie Doing Business z różnymi lokalnymi praktykami i regula- za poszczególne obszary. W przypadku nie są analizowane wszystkie kwestie cjami. Krótko rzecz ujmując, Warszawa nie trzech z czterech wspomnianych obszarów związane z prowadzeniem działalności prezentuje pełnego obrazu. (zakładanie spółki, rejestracja przeniesienia gospodarczej i mające znaczenie dla własności nieruchomości i egzekwowanie przedsiębiorców czy inwestorów. Nie ocenia Chcąc dać lepszy ogląd warunków pro- postanowień umownych) rola wymiaru się również czynników mających wpływ na wadzenia działalności gospodarczej i sprawiedliwości ma zasadnicze znaczenie konkurencyjność.9 środowiska regulacyjnego w kraju, w ramach dla wielu transakcji ocenianych w raporcie. niniejszego opracowania porównano stolice Poza rozwiązywaniem sporów, polskie sądy Można zaobserwować wiele ciekawych wszystkich województw.8 Nacisk położono cywilne i gospodarcze prowadzą także księgi zależności. W Polsce występuje wyraźny na wskaźniki mierzące złożoność i koszt wieczyste (wydziały Ksiąg Wieczystych) i związek pomiędzy wielkością miasta (licząc procedur związanych z trzema etapami rejestr przedsiębiorców (wydziały Krajowego wg populacji) a jego pozycją w rankingu rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw Rejestru Sądowego). Z kolei władze gminne ogólnym.10 Mniejsze ośrodki miejskie radzą krajowych. Wspomniane etapy to: założenie i powiatowe mają wpływ na kształtowanie sobie lepiej, co po części wynika z faktu, spółki, uzyskanie pozwolenia na budowę, się czwartego wskaźnika, tj. uzyskiwanie że popyt na usługi dla biznesu jest w nich oraz zarejestrowanie przeniesienia włas- pozwoleń na budowę. mniejszy niż w większych aglomeracjach. ności nieruchomości. Raport porównuje Urzędy w dużych ośrodkach gospodarczych również efektywność działania organów obsługują ogromną liczbę wniosków, sądowych na terenie kraju poprzez spraw- co prowadzi do powstawania zaległości dzenie skuteczności egzekwowania umów i generuje większe koszty usług. Łódź i handlowych przed lokalnymi sądami. JAKIE SĄ USTALENIA? Wrocław stanowią jednak przykłady dużych Globalnie, uwzględniając wszystkie cztery miast, które umiejętnie wykorzystują Jeżeli chodzi o wymogi, koszty i terminy analizowane obszary, łatwiej jest prowadzić efekt skali i posiadane zasoby inwestują w dotyczące wszystkich czterech wskaźników, działalność gospodarczą w Bydgoszczy i modernizację administracji. W miastach są one regulowane na poziomie przepisów Olsztynie, a trudniej w Warszawie i Gdańsku tych urzędy potrzebują nieco ponad miesiąc krajowych. Jednak to, że we wszystkich (tabela 1.2). Przyglądając się jednak każdemu na wydanie pozwolenia na budowę, czyli miastach obowiązują jednakowe przepisy ze wskaźników osobno można dojść do tak samo długo, jak w znacznie mniejszych nie oznacza, że ich praktyczne zastosowanie zaskakujących wniosków. Niektóre miasta, miejscowościach takich jak Olsztyn czy które wydają się rozwijać mniej dynamicznie, Gorzów Wielkopolski, w których rozpatruje WPROWADZENIE 5 się pięć razy mniej wniosków.11 Podobnie TABELA 1. 2 Doing Business w Polsce: Gdzie jest łatwiej? wygląda sytuacja w zapracowanym Sądzie Okręgowym w Krakowie, gdzie cała Rejestrowanie Uzyskiwanie przeniesienia procedura trwa krócej niż rok, tj. o 6 miesięcy pozwoleń na własności Egzekwowanie mniej niż w Gdańsku lub Warszawie. Zakładanie spółki budowę nieruchomości umów Sędziowie w Krakowie stosują najlepsze Distance Distance Distance Distance krajowe praktyki i aktywnie zarządzają Ogólny to to to to Miasto ranking wg 4 frontier frontier frontier frontier sprawami, wykorzystując obowiązujące (województwo) wskaźników (wynik) Pozycja (wynik) Pozycja (wynik) Pozycja (wynik) Pozycja przepisy Kodeksu postępowania cywilnego Bydgoszcz 1 85 ,79 9 69,84 1 82,14 3 72,69 6 w taki sposób, aby już na początku (Kujawsko-Pomorskie) postępowania, jeżeli to możliwe, wyznaczyć Olsztyn 2 87,80 2 64,65 9 81,02 5 76,12 1 harmonogram planowanych rozpraw (Warmińsko-Mazurskie) i składania pism procesowych oraz Białystok 3 86,79 4 63,41 12 82,62 1 73,69 3 zrealizować zasadę koncentracji materiału (Podlaskie) dowodowego. Kolejnym przykładem jest Toruń 4 85,54 13 67,04 3 80,78 7 72,97 5 Poznań, zaliczany do pierwszej szóstki (Kujawsko-Pomorskie) rankingu pod względem zakładania spółek Opole 5 86,79 4 66,31 6 79,43 13 73,05 4 i rejestrowania przeniesienia własności (Opolskie) nieruchomości. W Poznaniu duże Poznań 6 89,13 1 62,31 15 81,49 4 71,64 7 zapotrzebowanie na usługi biznesowe w tych (Wielkopolskie) obszarach jest zaspokajane skuteczniej niż Rzeszów 7 84,03 17 67,27 2 80,38 9 71,57 8 w mniejszych miejscowościach. Inne miasta (Podkarpackie) powinny pójść w ślady tych aglomeracji. Zielona Góra 8 84,53 14 64,64 10 82,53 2 71,23 10 (Lubuskie) W skali międzynarodowej interesującym Łódź 9 85,79 9 66,35 5 80,66 8 68,98 14 przykładem są Włochy z Mediolanem i (Łódzkie) Turynem: te dwa miasta należące do naj- Szczecin 10 82,77 18 65,98 7 80,82 6 71,08 12 większych ośrodków biznesowych w kraju (Zachodniopomorskie) zajmują wysokie lub najwyższe miejsca w Gorzów Wielkopolski 11 84,53 14 60,85 17 80,02 11 73,78 2 rankingach dotyczących wydawania pozwo- (Lubuskie) leń na budowę oraz egzekwowaniu umów. Katowice 12 85,79 9 63,43 11 79,34 16 70,49 13 W Mediolanie podejście oparte na analizie (Śląskie) ryzyka umożliwia szybkie zatwierdzanie Wrocław 13 86,29 6 66,65 4 77,47 18 68,62 16 zezwoleń w przypadku mniej skomplikowa- (Dolnośląskie) nych budynków. Natomiast sąd w Turynie Lublin 14 86,04 7 65,92 8 78,39 17 68,67 15 skutecznie zmniejszył liczbę toczących się (Lubelskie) spraw i przyspieszył postępowania cywilne Kielce 15 84,28 16 63,06 13 79,38 15 71,11 11 poprzez ustanowienie jasnych wytycznych (Świętokrzyskie) dotyczących zarządzania sprawami i moni- Kraków 16 86,04 7 60,74 18 79,54 12 71,44 9 torowania efektywności sędziów – udowad- (Małopolskie) niając, że duże miasta również mogą być Warszawa 17 85,79 9 62,97 14 80,30 10 64,83 17 (Mazowieckie) efektywne i oferować usługi wysokiej jakości. Gdańsk 18 87,80 2 61,97 16 79,42 14 63,89 18 (Pomorskie) Można również zaobserwować, że żadne z Uwaga: Rankingi ogólne opierają się na średniej wyników w zakresie wskaźnika distance to frontier (DTF) miast nie radzi sobie tak samo dobrze we dla każdego miasta, uzyskanych w czterech obszarach ujętych w badaniu. Wynik DTF ukazuje, w jakim wszystkich czterech obszarach. Z wyjątkiem stopniu (średnio) dana gospodarka odbiega od najlepszego wyniku osiągniętego przez którąkolwiek Kielc, wszystkie miasta osiągają rezultat z gospodarek w ramach każdego ze wskaźników ujętych w Doing Business od 2005 roku. Pomiar ten unormowany jest w zakresie od 0 do 100, gdzie 100 oznacza wartość graniczną najlepszych praktyk. Aby powyżej średniej w przypadku przynajmniej uzyskać więcej szczegółowych informacji, zob. dział O Doing Business i Doing Business w Polsce 2015. jednego wskaźnika, a 13 z 18 zajęło pozycję Źródło: Baza danych Doing Business. w pierwszej szóstce w co najmniej jednej kategorii. Przykładowo, w Toruniu łatwiej jest w zależności od analizowanego wskaźnika pod względem uzyskiwania pozwoleń na uzyskać pozwolenie na budowę, ale w przy- może wskazywać władzą lokalnym na budowę polskie miasta znacznie odbiegają padku zakładania spółki miasto to wypada obszary, które da się usprawnić bez zmiany od światowej wartości granicznej najlepszych gorzej niż większość pozostałych ośrodków. przepisów (rysunek 1.3). praktyk (DTF). Także na krajowym podwórku Gorzów Wielkopolski plasuje się w czołówce dystans między miastami z najlepszymi i pod względem egzekwowania umów, ale Nawet niewielkie zmiany wprowadzane w najgorszymi wynikami jest znaczny (rysunek osiąga słaby wynik w zakresie zakładania lokalnym zakresie mogą generować efekty 1.4). Gdańsk, Gorzów Wielkopolski i Kraków spółek i uzyskiwania pozwoleń na budowę. na większą skalę – wartość wskaźnika z wynikiem DTF poniżej 62 wypadają tak Gdańsk zajmuje wysokie miejsce w kategorii distance to frontier (DTF) pokazuje, w słabo, jak gospodarki plasujące się w ostatniej zakładania spółek, ale pozostaje w tyle w jakim stopniu wynik miasta w ramach danej ćwiartce rankingu na świecie. Tymczasem pozostałych obszarach. Z punktu widzenia kategorii odbiega od najlepszego wyniku Bydgoszcz, z DTF o wartości 69,84, zbliża polityki publicznej zróżnicowanie wyników osiągniętego przez 189 gospodarek. I tak, się do średniego globalnego wyniku. Nie 6 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 RYSUNEK 1.3 Środowisko regulacyjne w danym mieście może w niektórych obszarach być bardziej przyjazne dla prowadzenia działalności gospodarczej niż w innych – ukazując, gdzie można wprowadzić reformy Pozycja Wskaźnik z najwyższym wynikiem Ranking ogólny 1 Wskaźnik z najniższym wynikiem 5 10 15 18 By Ol Bi To Op Po Rz Z Łó S G K W Lu Ki Kr W Gd dg sz ał ru ol zn e Gó ielo dź zcz W orz ato ro bl el ce akó ar ań os ty n ys to ń e ań szó r a a n e i e cin lk w ó w ice c ł aw i n w s z aw sk zc k w op z ol a sk i Źródło: Baza danych Doing Business. jest to zaskakujące – Bydgoszcz to jedno z dochodu narodowego brutto per capita. na w pełni internetowy proces zakładania pięciu miast o najniższej liczbie wymagań, W pozostałych 17 ośrodkach większość spółki, wzorem Nowej Zelandii lub Słowenii. ponieważ za jednym razem można w przedsiębiorców wybiera metodę rejestracji tym mieście wnioskować o zatwierdzenie za pośrednictwem jednego okienka w Uzyskiwanie pozwolenia na projektu podłączenia do instalacji wodnej, lokalnym wydziale KRS. Proces ten obejmuje budowę kanalizacyjnej i systemu odprowadzania cztery procedury, ale wiąże się z dłuższym W całej Polsce uzyskanie pozwolenia na wód opadowych. Uzyskanie pozwolenia na oczekiwaniem (średnio jeden miesiąc) budowę wymaga średnio 21 procedur i budowę również przebiega tam stosunkowo oraz wyższymi kosztami (12,9% dochodu zajmuje 175 dni, przy koszcie równym 0,2% szybko i nie jest kosztowne: zajmuje dwa per capita), co znacznie przekracza wartości magazynu. W Unii Europejskiej ten tygodnie mniej niż przewidziany w prawie średnią unijną wynoszącą, odpowiednio, sam proces jest średnio 10 razy droższy – termin 60 dni. Jak podaje nieoficjalne źródło, 11,6 dnia i 4,1% dochodu per capita. Na 2,3% wartości magazynu, ale za to znacznie dobry wynik wiąże się z przeprowadzoną czas oczekiwania na założenie spółki mniej skomplikowany – 13 procedur. Polskie przez pracowników Urzędu Miasta wpływa ogólna liczba złożonych wniosków prawo budowlane wyznacza regulacyjne reorganizacją wewnętrznego przepływu i dostępne zasoby, jak również różne i prawne ramy funkcjonowania branży dokumentacji i dystrybucji wniosków praktyki poszczególnych wydziałów KRS. budowlanej, określając wymogi, wskazując pomiędzy poszczególne wydziały. Koszty W Olsztynie i Gdańsku proces ten trwa 22 terminy i regulując koszty. Niemniej przepisy są utrzymywane na niskim poziomie dni, w Szczecinie – 42 dni. Opłaty notarialne te są w praktyce inaczej interpretowane dzięki mniejszej liczbie wymogów oraz to główne źródło kosztów we wszystkich w poszczególnych miastach. Łatwiej jest niższym wynagrodzeniom wynajmowanych miastach oferujących jedno okienko KRS, dopełnić formalności potrzebnych do ekspertów, np. geodetów. ale ostatnio stają się one coraz niższe ze uzyskania pozwolenia na budowę magazynu względu na deregulację tego zawodu. i podłączenie do sieci wodno-kanalizacyjnej Dodatkowo, założyciele spółki z ograniczoną w Bydgoszczy i Rzeszowie, a trudniej w odpowiedzialnością w całej Polsce muszą Gorzowie Wielkopolskim i Krakowie. Liczba PORÓWNANIE REGULACJI dysponować kwotą w wysokości 5.000 PLN czynności, które trzeba podjąć wynosi od (1.166 EUR), czyli 12,3% dochodu per capita, 19 w Bydgoszczy, Rzeszowie, Szczecinie, W 18 MIASTACH Z 16 ponieważ ta kwota stanowi minimalny Warszawie i Wrocławiu do 22 w Gdańsku, WOJEWÓDZTW kapitał zakładowy. Na fali ostatnich Gorzowie Wielkopolskim, Kielcach, Założenie spółki reform wdrożonych w grudniu 2014 roku Olsztynie i Opolu. Różnice te wynikają z W Poznaniu połowa spółek z ograniczoną w miejsce pisemnej interakcji pomiędzy liczby 10-13 wymaganych uzgodnień i odpowiedzialnością jest zakładana z organami zaangażowanymi w cały proces zatwierdzeń – dotyczących podłączenia wykorzystaniem systemu „S24” i jest to wprowadzono system jednego okienka do sieci elektroenergetycznej, wodnej, najwyższy odsetek wśród 18 miast ujętych oparty na połączonych bazach danych. kanalizacyjnej i systemu odprowadzania w raporcie.12 Do założenia spółki potrzebne Polska mogłaby z czasem przestawić się wód opadowych, jak również dostępu do jest sześć procedur, osiem dni i 6,9% dróg publicznych – które należy uzyskać WPROWADZENIE 7 tańsze, niższy jest także koszt zatrudnienia wyszukiwaniu nieruchomości – zarówno RYSUNEK 1.4 Różnica między specjalistów takich jak eksperci ds. w księgach wieczystych, jak i w ewidencji największą i najmniejszą bezpieczeństwa przeciwpożarowego czy gruntów i budynków – pozwoliłoby na odległością od wartości geodeci. Ujednolicenie sposobu uzgadniania szybkie sprawdzenie stanu prawnego granicznych (DTF) w zakresie i zatwierdzania projektów to kluczowy nieruchomości, dałoby większą pewność uzyskiwania pozwoleń na budowę czynnik wpływający na ułatwienie procesu stronom zaangażowanym w transakcję, a w Polsce uzyskiwania pozwoleń na budowę w Polsce także zmniejszyłoby prawdopodobieństwo – liczba wymogów do spełnienia przed wystąpienia pomyłek. Istotnym Wynik distance to frontier (0-100) rozpoczęciem budowy jest bowiem dużo usprawnieniem byłoby także wprowadzenie Średni wynik 50. percentyl (71,02) wyższa niż w przypadku większości wysoko 64,63 elektronicznej rejestracji przeniesienia 69,84 25. percentyl (62,06) rozwiniętych krajów świata. Trudności własności nieruchomości. 60,74 związane z uzyskiwaniem takich uzgodnień czy zatwierdzeń można także złagodzić Egzekwowanie umów inwestując w zaawansowane systemy Rozwiązywanie sporów gospodarczych w 18 zagospodarowania przestrzennego. polskich miastach poddanych analizie trwa średnio 512 dni i kosztuje 15,9% wartości Rejestrowanie przeniesienia przedmiotu sporu. Oznacza to, że w Polsce własności nieruchomości procedura jest o około dwa miesiące krótsza Rejestrowanie przeniesienia własności i o niemal 6 punktów procentowych tańsza nieruchomości trwa średnio 33 dni i niż średnio w UE. Egzekwowanie umów Kraków Bydgoszcz kosztuje 0,32% wartości nieruchomości. jest łatwiejsze w Olsztynie, gdzie proces Najniższy Najlepszy Na mocy obowiązującego w całym kraju ten zajmuje łącznie 328 dni i kosztuje wynik wynik prawa stosowane jest sześć jednolitych 15,3% wartości przedmiotu sporu. Trudniej procedur. W porównaniu ze średnim jest w Gdańsku, gdzie trwa to 715 dni, a Źródło: Baza danych Doing Business. kosztem w UE, który wynosi 4,45% wartości koszty sięgają 19,7% wartości przedmiotu nieruchomości, rejestrowanie przeniesienia sporu. Różnice dotyczące czasu trwania własności nieruchomości w Polsce nie jest procedur można zaobserwować na każdym przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji drogie. Polska pozostaje jednak w tyle pod etapie procesu egzekwowania umów: w o pozwoleniu na budowę i rozpoczęciem względem czasu wymaganego do dokonania niektórych miastach odnotowuje się długi budowy. Wydaje się, że mniejsze miasta rejestracji. Najłatwiej jest zarejestrować czas doręczenia korespondencji sądowej wymagają więcej uzgodnień i zatwierdzeń przeniesienie własności nieruchomości w z winy operatora pocztowego, w miastach przed rozpoczęciem budowy niż większe Białymstoku, gdzie zajmuje to jedynie 18 dni najbardziej zaludnionych – zaległości aglomeracje: cztery13 z pięciu miast, w i kosztuje 0,35% wartości nieruchomości. We sądowe, a w miejscowościach o mniejszym których trzeba dopełnić więcej formalności Wrocławiu natomiast cały proces zajmuje 51 rynku zbytu ruchomości – liczne licytacje w celu uzyskania pozwolenia na budowę dni. Opóźnienia wynikają głównie z ilości komornicze na etapie postępowania liczą 200.000 lub mniej mieszkańców. czasu potrzebnego, aby odnotować fakt egzekucyjnego. W większości miast, w Żadne z miast nie przewiduje warunków przeniesienia własności nieruchomości w których cały proces zamyka się w okresie do wypełnienia w okresie trwania budowy,14 księgach wieczystych w sądzie rejonowym. krótszym niż jeden rok sędziowie aktywnie jednak wszystkie określają siedem Średnio zajmuje to 25 dni, ale okres zarządzają sprawami, wykorzystując wymogów po jej zakończeniu, a także dwa potrzebny na wypełnienie wspomnianej przepisy polskiego kodeksu postępowania do spełnienia w celu podłączenia do sieci procedury waha się od 40 dni we Wrocławiu cywilnego do planowania terminów wodnej i kanalizacyjnej. Wywiązanie się ze do 10 dni w Białymstoku i Zielonej Górze, rozpraw i do realizacji zasady koncentracji wszystkich obowiązków w Opolu zajmuje gdzie wydziały ksiąg wieczystych w materiału dowodowego. Na przestrzeni 137 dni, natomiast w Krakowie, Poznaniu i sądach rejonowych usprawniły procedury ostatnich 10 lat Polska wdrożyła wiele Warszawie trwa ponad dwa miesiące dłużej. wewnętrzne i korzystają ze wsparcia reform przyspieszających działanie wymiaru Zaobserwowane różnice wynikają z trzech sekretariatu i asystentów, którzy pomagają sprawiedliwości w sprawach gospodarczych, czynników, takich jak: czas potrzebny do referendarzom.15 W Krakowie rejestracja w tym śmiałą reformę zawodu komornika. otrzymania uzgodnień i zatwierdzeń przed kosztuje 0,27% wartości nieruchomości, Do sądów gospodarczych napływa rozpoczęciem budowy, czas potrzebny podczas gdy w Gdańsku koszt ten wynosi jednak coraz więcej spraw i w miastach o urzędom miasta do rozpatrzenia wniosku o 0,1% więcej ze względu na różnice w największej liczbie mieszkańców, takich jak o wydanie pozwolenia na budowę, oraz opłatach notarialnych, które podlegają Warszawa, zaległości sądowe wciąż rosną. czas potrzebny na uzyskanie pozwolenia na negocjacjom, zwłaszcza z uwagi na Alternatywne metody rozwiązywania sporów użytkowanie od Powiatowego Inspektora przeprowadzoną niedawno deregulację (np. mediacja) umożliwiłyby rozwiązywanie Nadzoru Budowlanego. Choć wysokość zawodu notariusza. Opłaty notarialne spraw na wczesnym etapie, dzięki czemu większości opłat jest ustalana na szczeblu stanowią w Polsce średnio 95% całkowitego można by uniknąć podejmowania licznych krajowym, w Bydgoszczy cały proces kosztu rejestracji przeniesienia własności czynności procesowych, przeprowadzania kosztuje o połowę mniej niż w Warszawie nieruchomości. Ujednolicenie ewidencji całego postępowania sądowego i wydawania – 3.142 PLN (733 EUR) w porównaniu do gruntów i budynków oraz ksiąg wieczystych wyroku. Staranna analiza podziału środków 6.080 PLN (1.418 EUR). Wynika to z faktu, w ramach jednej elektronicznej bazy w sądach mogłaby skutkować wsparciem, że uzgodnienie otrzymane od miejskiego danych i nadanie unikalnego, wspólnego którego sędziowie potrzebują do zarządzania przedsiębiorstwa wodociągowego jest numeru identyfikacyjnego służącego rosnącą liczbą spraw. Wreszcie, wprowadzenie 8 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 RYSUNEK 1.5 Jak przyjęcie dobrych praktyk, zaobserwowanych w polskich miastach, wpłynęłoby na pozycję Polski w ogólnym rankingu? Polska (Warszawa) Najlepszy wynik Polski (hipotetyczne miasto Polonia) Pozycja w rankingu Doing Business 2015 Potencjalna pozycja 13 Egzekwowanie umów 33 procedury (wszystkie miasta), 328 dni (Olsztyn) 13,6% wartości przedmiotu sporu (Białystok) 24 30 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości Łatwość prowadzenia działalności 32 37 6 procedur (wszystkie miasta) Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości 39 18 dni (Białystok), 0,27% wartości nieruchomości (Kraków) 6 procedur, 33 dni, 0,32% wartości nieruchomości Zakładanie spółki Egzekwowanie umów 52 4 procedury (17 miast), 8 dni (Poznań) 33 procedur, 685 dni, 19,4% wartości przedmiotu sporu 6,92% dochodu na mieszkańca (Poznań) Minimalny wymóg kapitałowy 12,3% dochodu na mieszkańca (wszystkie miasta) Zakładanie spółki 85 4 procedury, 30 dni, 12,9% dochodu na mieszkańca Minimalny wymóg kapitałowy 12,3% dochodu na mieszkańca 100 Uzyskiwanie pozwoleń na budowę 19 procedur (Bydgoszcz, Rzeszów, Szczecin, Wrocław i Warszawa) 137 dni (Opole), 0,15% wartości magazynu (Bydgoszcz) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę 137 19 procedur, 212 dni, 0,3% wartości magazynu Źródło: Baza danych Doing Business. dobrych praktyk w tym zakresie mogłoby praktyk. Władze lokalne o reformatorskim egzekwowania umów, zajęłoby 24. miejsce pomóc sądom w całej Polsce w redukowaniu nastawieniu mogą wiele zmienić na lepsze pośród 189 gospodarek z całego świata. opóźnień. na swoim podwórku, naśladując praktyki Miasto „Polonia” znalazłoby się tym samym z powodzeniem zastosowane w innych na pozycji o osiem oczek wyższej, niż to polskich miastach. Drobne usprawnienia aktualnie zajmowane przez Polskę według administracyjne, które nie wymagają raportu Doing Business 2015, wyprzedzając znaczącej zmiany przepisów, mogą mieć Francję i Holandię (rysunek 1.5). WYMIANA WIEDZY I istotny wpływ na rozwój małych i średnich DOŚWIADCZEŃ przedsiębiorstw. Warto się uczyć zarówno Ucząc się od Poznania, jak zachęcić Publikując porównywalne dane dotyczące na przykładzie prymusów, jak i miast, przedsiębiorców do masowego korzystania łatwości prowadzenia działalności które borykają się z licznymi trudnościami. z systemu elektronicznej rejestracji „S24”, gospodarczej w różnych krajach można Na przykład referendarze w Warszawie a następnie łącząc ten szybszy i tańszy zainspirować władze publiczne do działania. rozpatrują dużo więcej wniosków o proces z procedurą jednego okienka w Tego typu informacje ujawniają istniejące rejestrację spółki niż w jakimkolwiek Krajowym Rejestrze Sądowym, „Polonia” utrudnienia oraz wskazują, gdzie decydenci innym mieście, a mimo tego wydział awansowałaby w światowym rankingu o mogą szukać dobrych praktyk. Polska z KRS w Warszawie utrzymuje przeciętny 48 miejsc w kategorii „założenie spółki”. powodzeniem przygląda się Unii Europejskiej czas rejestracji w granicach średniej Skracając czas potrzebny na uzyskanie i wykorzystuje międzynarodowe rankingi, krajowej. Jednym z powodów wyższej pozwolenia na budowę do 137 dni, jak ma np. Doing Business i podobne opracowania, efektywności notowanej w Warszawie jest to miejsce w Opolu, gdzie pozwolenie na jako impuls do regulacyjnych usprawnień. zapewne elastyczny harmonogram pracy budowę można otrzymać dwa tygodnie referendarzy, którzy mogą regulować przed upływem ustawowego terminu, a Nadszedł czas, by przyjrzeć się sytuacji godziny pracy w zależności od tempa pozwolenie na użytkowanie wydawane wewnątrz kraju. Porównania pomiędzy napływu wniosków. jest w ciągu 10 dni (najszybciej w Polsce), ośrodkami z tego samego kraju mogą oraz obniżając wzorem Bydgoszczy koszty być jeszcze silniejszym bodźcem do Na terenie Polski dobre praktyki występują uzyskania pozwolenia do 0,15% wartości wprowadzenia reform, ponieważ władzom we wszystkich badanych kategoriach. Gdyby magazynu, „Polonia” uplasowałaby się lokalnym trudniej jest uzasadnić, dlaczego hipotetyczne miasto – nazwijmy je „Polonia” o 37 pozycji wyżej w rankingu (dla tej prowadzenie działalności gospodarczej w ich – zastosowało najlepsze krajowe praktyki kategorii). Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu mieście lub regionie jest bardziej uciążliwe odnotowane w 18 analizowanych miastach Rejonowego w Białymstoku wykorzystuje niż u sąsiadów. Dobra wiadomość jest taka, i dotyczące zakładania spółek, uzyskiwania nowoczesny system zarządzania, co że ramy prawne, wspólne i jednolite w całym pozwoleń na budowę, rejestrowania przyspiesza bieg rozpatrywania spraw; kraju, ułatwiają rozpowszechnianie dobrych przeniesienia własności nieruchomości oraz a w Krakowie dzięki konkurencji wśród WPROWADZENIE 9 porównawcze, statystyczne i ankietowe RYSUNEK 1.6 W Meksyku, stany, które prowadzą najbardziej aktywny na temat działalności przedsiębiorstw dialog z innymi stanami, mają lepsze środowisko regulacyjne w zakresie do szukania potencjalnych usprawnień, prowadzenia działalności gospodarczej wymiany doświadczeń i regularnego Odległość do światowej wartości granicznej (distance to the global frontier) śledzenia postępów. w czterech mierzonych obszarach (punkty procentowe) 100 Kolejnym istotnym elementem reform są konsultacje z zainteresowanymi stronami. Colima Trzeba koniecznie zadbać o zbudowanie 90 Aguascalientes skutecznej platformy do regularnej wymiany Guanajuato zdań i współpracy z sektorem prywatnym 80 – taka współpraca powinna stanowić Stan Mexico ważną część procesu wdrażania reform. 70 Puebla Nie znając bolączek sektora prywatnego Tamaulipas Durango ani stojących przed nim barier w zakresie 60 zakładania, prowadzenia i rozwijania działalności gospodarczej władze nie będą 50 w stanie wprowadzić kompleksowego Baja California Morelos programu reform, który realnie zmieni 40 Miasto Meksyk sytuację obywateli. Nie ulega wątpliwości, że wzmocnienie istniejących mechanizmów 0 1 2 3 4 5 6 7 8 konsultacyjnych umożliwiających Liczba skontaktowanych stanów przekazywanie informacji zwrotnej na Uwaga: Zależność między odległością od wartości granicznej i liczbą stanów z którymi kontaktowały się styku sektora publicznego i prywatnego inne stany w Meksyku, wynosi 0,53 i związek ten ma znaczenie 1%. byłoby dla Polski korzystne w kontekście Źródło: Baza danych Doing Business – dane uzyskane w listopadzie 2013 r. podczas konsultacji z władzami wprowadzanych reform. stanów Meksyku. Ponadto, brak skutecznej strategii komunikowania korzyści płynących z notariuszy spadły koszty przeniesienia wydawania zezwoleń na użytkowanie reform osłabia efektywność wysiłków własności nieruchomości: naśladując gruntu. Niedługo potem Colima wdrożyła wdrożeniowych. Na przykład, w zakresie te dwie praktyki „Polonia” zajęłaby 30. podobny system na swojej stronie pozwoleń na budowę do polskiego prawa pozycję w rankingu w dziedzinie rejestracji internetowej. Nie powinno zatem dziwić, budowlanego wprowadzono wiele zmian, przeniesienia własności nieruchomości, że stany podtrzymujące więzi współpracy o których jednak nie poinformowano tuż obok Stanów Zjednoczonych. Ponadto, i zadające bliższym i dalszym sąsiadom skutecznie ani organów wykonawczych, ani gdyby w naszym hipotetycznym mieście najwięcej pytań równocześnie opracowują podmiotów prywatnych, co spowodowało umowy były egzekwowane tak szybko i udoskonalają dobre praktyki. Dane dezorientację i niejednolite podejście jak w Olsztynie (328 dni) i tak tanio jak w pokazują, że najlepsze wyniki w raporcie wdrożeniowe w poszczególnych miastach. Białymstoku (13,6% wartości przedmiotu Doing Business w Meksyku uzyskują te stany, Ostatnio prawo budowlane zostało sporu), „Polonia” znalazłaby się na 13 którym najbardziej zależy na pielęgnowaniu zmodyfikowane w kierunku uproszczenia miejscu na świecie – na równi z Niemcami i kontaktów z innymi stanami (rysunek 1.6). procesu uzyskiwania pozwoleń na budowę.17 przed Finlandią. Dzięki tym wysiłkom przedsiębiorstwa Informacje na temat wprowadzonych zmian odczują natychmiastowe korzyści w postaci powinny zostać w odpowiedni sposób Wymiana wiedzy i doświadczeń sprawdza oszczędności czasu i pieniędzy, ale przecież przekazane wszystkim zainteresowanym się w wielu miejscach na świecie. Ostatnio wprowadzane reformy przełożą się również stronom, czyli lokalnym organom przeprowadzone konsultacje z urzędnikami z na szersze efekty widoczne z perspektywy wykonawczym, środowiskom biznesowym i 31 stanów Meksyku potwierdziły, że wymiana całej gospodarki. Badania dowodzą, że prawniczym oraz opinii publicznej. Co więcej, wiedzy daje bardzo dobre efekty w regionach po wprowadzeniu lokalnego systemu należy opracować wytyczne dotyczące nastawionych na wprowadzanie reform. jednego okienka przy zakładaniu spółek interpretacji nowych przepisów ułatwiające Seria raportów Doing Business w Meksyku, a liczba rejestracji wzrosła o 5%, zatrudnienie przyswojenie i odpowiednie zastosowanie także odbywające się co dwa lata spotkania – o 2,2%, a ceny spadły o niemal 1% ze regulacji. organizowane przez Meksykańską Federalną względu na konkurencję ze strony nowych Komisję ds. Usprawnień Regulacyjnych, uczestników rynku.16 Za przykład mogą posłużyć Stany są platformą rozpowszechniania dobrych Zjednoczone. W ramach zainicjowanej praktyk i nawiązywania kontaktów pomiędzy Władze krajów, którym udaje się w 2009 r. inicjatywy Open Government przedstawicielami poszczególnych stanów. podtrzymać reformatorskie tendencje Initiative18 podjęto działania na rzecz Inna formą wymiany doświadczeń są wizyty charakteryzują się pewnymi wspólnymi większej transparentności (przejrzystości) studyjne lokalnych władz w sąsiednich cechami. Podobnie jak Polska, podejmują procesu regulacyjnego z nadzieją, że dzięki stanach i miastach. Na przykład decydenci kompleksowe działania ukierunkowane na temu obywatele i firmy aktywniej zaangażują z Colimy odwiedzili stan Sinaloa, w którym poprawę klimatu inwestycyjnego w wielu się w przebieg procesu. W miejsce zapoznali się z elektronicznym systemem różnych wymiarach. Wykorzystują dane dotychczasowych środków zapewniania 10 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 przejrzystości pojawiło się „zarządzanie TABELA 1.3 Sugerowane reformy służące zwiększeniu łatwości oparte na współpracy”, co oznacza, że organy prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce regulacyjne muszą aktywnie współpracować z przedsiębiorcami, obywatelami i innymi SUGEROWANE REFORMY WŁAŚCIWE MINISTERSTWA/ ORGANY* zainteresowanymi stronami. Efektem ma Zakładanie spółki być wzrost poczucia odpowiedzialności ´Ǣ^ŻƘǁ‹ȥ‹ǢãāãŖǪȫȥŪŻNJµŇǢBǁ‹ŔŻȥãĪŻǢ`ãŔãljǪǁȆǢ Poziom lokalny: i zaufania publicznego, a także poprawa Sądowego poprzez przyjęcie istniejących ´Ǣd™ÑǢǁãŔŻŪŻȥȫÈǢȥȫÑȶҋţǢBǁ‹ŔŻȥãĪŻǢ`ãŔãljǪǁȆǢ efektywności i skuteczności działania dobrych praktyk Sądowego organów publicznych. ´ǢpŤŻȹřŇȥŇãŪŇãǢȥȫŖŻǁȶȫljǪ‹ŪҋǢȥȶŻǁµ‹ǢȆŤŻȥȫǢ ´Ǣpǁȶ™ÑǢdŖ‹ǁ¦Żȥȫ spółki na potrzeby rejestracji spółki w ramach ´Ǣpǁȶ™ÑǢdǪ‹ǪȫljǪȫµȶŪȫ jednego okienka w Krajowym Rejestrze ´Ǣ‡‹Ŗţ‹ÑǢp¦ãȶƘŇãµȶãūǢdƘŻţãµȶŪȫµļ Wyniki gospodarcze Polski należy Sądowym ´ǢdǪȥŻǁȶãŪŇãǢŔãÑŪãĪŻǢƘǁŻµãljȆǢŻŪřŇŪãǢljţȆȹ™µãĪŻǢ Poziom krajowy: niewątpliwie uznać za sukces. Jednak na ´ǢKŇŪŇljǪãǁljǪȥŻǢdƘǁ‹ȥŇãÑřŇȥŻNJµŇ zakładaniu spółki drodze wzrostu i rozwoju pojawiają się nowe ´ǢKŇŪŇljǪãǁljǪȥŻǢ,ŇŪ‹Ūljżȥ ´ǢǢQµãŪ‹ǢȥȫŖŻŪ‹řŪŻNJµŇǢȶŤŇ‹ŪȫǢƘŻÑ‹ǪŖȆǢ wyzwania. W dłuższej perspektywie Polska od czynności cywilnoprawnych na opłatę ´Ǣ-ţżȥŪȫǢpǁȶ™ÑǢdǪ‹ǪȫljǪȫµȶŪȫ będzie musiała się zmierzyć z problemem rejestracyjną w oparciu o zasadę zwrotu ´ǢBǁ‹ŔŻȥ‹Ǣ`‹Ñ‹Ǣd™ÑŻȥŪҵǪȥ‹ poniesionych kosztów starzejącego się społeczeństwa i starać się ´ǢřŇŤŇŪ‹µŔ‹ǢȥȫŤŻĪȆǢŤŇŪŇŤ‹řŪãĪŻǢŖ‹ƘŇǪ‹ţȆǢ uniknąć tzw. „pułapki średniego dochodu”, zakładowego czyli zahamowania poziomu dochodów na Uzyskiwanie pozwoleń na budowę obecnym poziomie gospodarczym. Poprawa warunków prowadzenia działalności ´ǢpŔãÑŪŻřҵãŪŇãǢřȆ¦ǢãřŇŤŇŪ‹µŔ‹Ǣȶ‹ǪȥŇãǁÑȶãūǢŇǢ Poziom lokalny: uzgodnień projektów przed rozpoczęciem ´Ǣpǁȶ™ÑǢKҋljǪ‹ÈǢ|ȫÑȶҋţǢǁµļŇǪãŖǪȆǁȫ gospodarczej może być potężnym budowy ´Ǣpǁȶ™ÑǢKҋljǪ‹ÈǢ|ȫÑȶҋţǢ-ãŻÑãȶŔŇ narzędziem pomocnym w utrzymaniu ´ǢpƘǁŻljȶµȶãŪŇãǢŇǢřãƘljȶãǢŇŪāŻǁŤŻȥ‹ŪŇãǢŻǢ ´Ǣpǁȶ™ÑǢKҋljǪ‹ÈǢ|ȫÑȶҋţǢpǁ¦‹ŪŇljǪȫŖŇ wysokiego poziomu konkurencyjności procesie uzyskiwania pozwoleń na budowę i ´Ǣ^ŻȥҋǪŻȥȫǢ5ŪljƘãŖǪŻǁ‹ǪǢȆÑŻȥř‹Ūȫ oraz zbudowaniu solidnych fundamentów związanych z tym wymogach ´Ǣ^Ȇ¦řҵȶŪŇǢÑŻljǪ‹ȥµȫǢŤãÑŇżȥ dla zrównoważonego rozwoju (tabela 1.3). ´Ǣ5ŪȥãljǪŻȥ‹ŪŇãǢȥǢȶ‹‹ȥ‹ŪljŻȥ‹ŪãǢljȫljǪãŤȫǢ Poziom krajowy: zagospodarowania przestrzennego ´ǢKŇŪŇljǪãǁljǪȥŻǢ5Ūāǁ‹ljǪǁȆŖǪȆǁȫǢŇǢ`ŻȶȥŻŔȆ Eliminując zbędne przepisy i przerosty ´ǢpŔãÑŪŻřҵãŪŇãǢŇǢȆƘǁŻljȶµȶãŪŇãǢŖŻŪǪǁŻřŇǢ ´Ǣ-ţżȥŪȫǢpǁȶ™ÑǢL‹ÑȶŻǁȆǢȆÑŻȥř‹ŪãĪŻ biurokracji można obniżyć koszty prowadzonych po zakończeniu budowy oraz ´Ǣ-ţżȥŪȫǢpǁȶ™ÑǢ-ãŻÑãȶŔŇǢŇǢB‹ǁǪŻĪǁ‹ďŇ funkcjonowania polskich przedsiębiorstw i procesu wydawania pozwoleń na użytkowanie ´Ǣ^‹ūljǪȥŻȥ‹Ǣ5ŪljƘãŖµŔ‹Ǣd‹ŪŇǪ‹ǁŪ‹ w konsekwencji zwiększyć produktywność, ´ǢQƘǁ‹µŻȥ‹ŪŇãǢãřãŖǪǁŻŪҵȶŪãŔǢƘř‹ǪāŻǁŤȫǢÑŻǢ ´Ǣ^‹ūljǪȥŻȥ‹ǢdǪǁ‹ȹǢ^Żȹ‹ǁŪ‹ a także wzmocnić wydajność i zarządzania pozwoleniami na budowę międzynarodową konkurencyjność. Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości ´ǢQƘǪȫŤ‹řŇȶ‹µŔ‹ǢÑŻljǪúƘŪȫµļǢȶ‹ljŻ¦żȥǢȥǢµãřȆǢ Poziom lokalny: Wpływy na międzynarodowych rynkach zmniejszenia opóźnień w wydziałach ksiąg ´Ǣd™ÑǢǁãŔŻŪŻȥȫÈǢ|ȫÑȶҋţǢBljҙĪǢ|ŇãµȶȫljǪȫµļ zdobywają i poszerzają kraje, które sy- wieczystych właściwych sądów ´Ǣpǁȶ™ÑǢKҋljǪ‹ÈǢ|ȫÑȶҋţǢpǁ¦‹ŪŇljǪȫŖŇ ´Ǣ™ȹãŪŇãǢÑŻǢãřãŖǪǁŻŪҵȶŪãŔǢǁãŔãljǪǁ‹µŔŇ ´Ǣpǁȶ™ÑǢKҋljǪ‹ÈǢȥŇÑãŪµŔ‹ǢĪǁȆŪǪżȥǢŇǢ¦ȆÑȫŪŖżȥǢ stematycznie i wytrwale tworzą warunki ´Ǣ^ŻƘǁ‹ȥ‹ǢƘŻţ™µȶãŪҋǢãȥŇÑãŪµŔŇǢĪǁȆŪǪżȥǢŇǢ Poziom krajowy: sprzyjające rozwojowi sektora prywatnego. budynków z księgami wieczystymi Doświadczenia Polski we wprowadzaniu ´ǢKŇŪŇljǪãǁljǪȥŻǢdƘǁ‹ȥŇãÑřŇȥŻNJµŇ ´Ǣ‡‹ljǪŻljŻȥ‹ŪŇãǢŔãÑŪãĪŻǢŪȆŤãǁȆǢ ´ǢBǁ‹ŔŻȥ‹Ǣ`‹Ñ‹Ǣd™ÑŻȥŪҵǪȥ‹ reform sygnalizują, że podobne działania identyfikacyjnego do celów wyszukiwania będą podejmowane w najbliższych latach, nieruchomości w ewidencji gruntów i budynków oraz w księgach wieczystych prowadząc do zrównoważonego wzrostu i ´Ǣ^ŻƘǁ‹ȥ‹ǢNJȥŇ‹ÑµȶãŪҋǢȆljţȆĪǢƘȆ¦řҵȶŪȫµļǢȥǢ postępu. urzędzie miasta Egzekwowanie umów ´ǢpljǪ‹ŪŻȥŇãŪŇãǢŖȆřǪȆǁȫǢŤãÑҋµŔŇǢƘŻNJǁżÑǢljúÑȶŇżȥǢ Poziom lokalny: i stron postępowania ´Ǣd™ÑǢǁãŔŻŪŻȥȫÈǢ|ȫÑȶҋţǢĪŻljƘŻÑ‹ǁµȶȫ ´Ǣ‡ȥŇúŖljȶãŪŇãǢ‹ȆǪŻŤ‹Ǫȫȶ‹µŔŇǢlj™Ñżȥ ´ǢãŪǪǁ‹ǢŤãÑҋµŔŇ ´Ǣ‡‹ƘãȥŪŇãŪŇãǢȥǢlj™Ñ‹µļǢãāãŖǪȫȥŪãŔǢ‹řŻŖ‹µŔŇǢ Poziom krajowy: zasobów finansowych i ludzkich ´ǢKŇŪŇljǪãǁljǪȥŻǢdƘǁ‹ȥŇãÑřŇȥŻNJµŇ ´ǢpljǪ‹ŪŻȥŇãŪŇãǢÑŻ¦ǁȫµļǢƘǁ‹ŖǪȫŖǢȥǢȥȫÑȶҋţ‹µļǢ ´ǢBǁ‹ŔŻȥ‹Ǣ`‹Ñ‹Ǣd™ÑŻȥŪҵǪȥ‹ gospodarczych ´ǢdƘŻţãµȶŪ‹Ǣ`‹Ñ‹ǢÑljƩǢřǪãǁŪ‹ǪȫȥŪȫµļǢKãǪŻÑǢ Rozwiązywania Konfliktów i Sporów *Lista zawiera główne ministerstwa i wydziały, ale może dotyczyć również innych wydziałów czy ministerstw. Uwaga: Wszystkie sugerowane reformy zostały szczegółowo przedstawione w części „Co należy zreformować?” ujętej w każdym rozdziale. Doing Business w Polsce 2015 O Doing Business i Doing Business w Polsce 2015 Działalność gospodarcza wymaga i pracownikach naukowych.1 Doing Business ƒ W ramach Doing Business analizowane są rozsądnych przepisów sprzyjających to narzędzie, które władze publiczne mogą regulacje dotyczące prowadzenia działalności zakładaniu spółek i rozwojowi, a przy tym wykorzystywać w celu opracowywania gospodarczej, które mają wpływ na małe zapobiegających powstawaniu zakłóceń rozsądnych polityk służących tworzeniu i średnie krajowe przedsiębiorstwa w 11 na rynku. W ramach Doing Business przedsiębiorstw i miejsc pracy. Niemniej obszarach w 189 gospodarkach. Raport Doing analizowane są zasady i regulacje, które narzędzia tego nie należy stosować od- Business w Polsce 2015 obejmuje 4 z tych mogą pomóc rozbudowywać sektor dzielnie. Doing Business dostarcza szeroki obszarów: zakładanie spółki, uzyskiwanie prywatny – bowiem bez rozwijającego się wachlarz możliwości dokonania porównań, pozwoleń na budowę, rejestrowanie sektora prywatnego żadna gospodarka ukazując kluczowe elementy systemów przeniesienia własności nieruchomości oraz nie jest w stanie zapewnić wysokich i regulacyjnych. Pomimo tego, dane ujęte w egzekwowanie umów. zrównoważonych standardów życia. raporcie mają ograniczony zakres i powinny ƒ Doing Business i Doing Business w Polsce Doing Business promuje przepisy, które zostać uzupełnione poprzez wykorzystanie 2015 nie obejmuje innych aspektów ustanawiają i doprecyzowują prawa dodatkowych źródeł informacji. środowiska biznesowego, takich jak własności, zmniejszają koszt rozwiązywania bezpieczeństwo, rozmiar rynku czy stabilizacja sporów gospodarczych, zwiększają Doing Business to również ważne źródło makroekonomiczna. przewidywalność interakcji gospodarczych informacji dla naukowców. Raport zawiera i zapewniają partnerom handlowym ƒ Metodologia zastosowana do opracowania unikalny zbiór danych, który pozwala na podstawową ochronę przed nadużyciami. raportu Doing Business opiera się na dokonywanie analiz mających na celu lep- ustandaryzowanych scenariuszach odnoszących sze zrozumienie roli regulacji dotyczących się, w przypadku każdej gospodarki, do miasta Dane ujęte w Doing Business podkreślają działalności gospodarczej z perspektywy będącego największym ośrodkiem biznesowym. istotną rolę, jaką władza i polityka rządowa rozwoju gospodarczego. Lokalne badania Doing Business rozszerzają odgrywa w codziennym funkcjonowaniu zakres analizy poza miasto stanowiące małych i średnich przedsiębiorstw krajowych. największy ośrodek biznesowy, mierząc Celem jest wspieranie regulacji skutecznych, różnice w przepisach lub we wdrażaniu prawa dostępnych dla wszystkich, którzy je stosują, a także łatwych do wdrożenia. W sytuacjach, CO JEST MIERZONE W krajowego na przestrzeni danej gospodarki lub w których przepisy są nadmiernie uciążliwe, RAMACH DOING BUSINESS regionu. a konkurencja ograniczona, sukces wydaje I DOING BUSINESS W ƒ Doing Business w Polsce 2015 bazuje przede się zależeć od posiadanych znajomości. POLSCE 2015 ? wszystkim na następujących źródłach Jeżeli jednak przepisy są skuteczne, W Doing Business ujętych jest kilka istotnych informacji: obowiązujących przepisach przejrzyste i proste do wdrożenia, aspektów środowiska regulacyjnego ustawowych i wykonawczych, respondentach z aspirującym przedsiębiorcom jest łatwiej mającego zastosowanie w stosunku do sektora prywatnego, urzędnikach państwowych, konkurować na równorzędnych warunkach, lokalnych przedsiębiorstw. Przedstawiane sędziach oraz pracownikach grupy Banku wprowadzać innowacje i rozwijać swoją są 2 główne rodzaje wskaźników: takie, Światowego. działalność. Z tego względu, w raportach które ogólnie mierzą złożoność i koszt ƒ Władze wykorzystują Doing Business jako Doing Business przypisuje się tak dużą procesów regulacyjnych, oraz takie, które źródło obiektywnych danych pozwalających wagę do dobrych wartości jako klucza do odzwierciedlają siłę instytucji prawnych. na unikalny wgląd w dobre praktyki stosowane integracji społecznej. Umożliwianie wzrostu Wskaźniki pierwszego typu (zakładanie na całym świecie. Wiele ze wskaźników ujętych gospodarczego – a także gwarantowanie spółki, uzyskiwanie pozwoleń na budowę, w raporcie Doing Business daje „podstawę do ludziom, bez względu na ich poziom podłączanie do sieci elektroenergetycznej, działania”, choć w zależności od kontekstu, nie dochodu, możliwość czerpania z niego rejestrowanie przeniesienia własności zawsze muszą one być „warte wdrożenia”. korzyści – wymaga środowiska, w którym nieruchomości, płacenie podatków i handel nowi, pełni zapału i dobrych pomysłów transgraniczny) sprzyjają wydajności działań uczestnicy mają możliwość założenia podejmowanych przez organy publiczne, działalności gospodarczej i w którym spółki takich jak proces rejestracji przeniesienia mogą inwestować i rozwijać się, tworząc własności nieruchomości. Drugi zestaw nowe miejsca pracy. wskaźników (otrzymywanie kredytu, ochrona inwestorów mniejszościowych, Doing Business opracowano głównie z my- egzekwowanie umów i ogłaszanie upadłości) ślą o 2 gronach użytkowników: decydentach ukazuje ograniczone różnice między 12 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 RAMKA 2.1 PORÓWNANIE REGULACJI NA POZIOMIE LOKALNYM: LOKALNE BADANIA DOING BUSINESS Lokalne badania Doing Business rozszerzają zakres analizy poza miasto stanowiące największy ośrodek biznesowy danej gospodarki. Mierzą one różnice w przepisach lub we wdrażaniu prawa krajowego na przestrzeni gospodarki (np. Włoch lub Kolumbii) lub regionu (Europy Południowo-Wschodniej czy Ameryki Środkowej). Projekty są realizowane na zlecenie rządów i we współpracy z nimi. Dane zebrane w raportach lokalnych na przestrzeni ostatnich 2 lat ukazują, że w ramach jednej gospodarki mogą istnieć znaczne różnice. Przykładowo, w 2013 roku w Meksyku, przeniesienie własności nieruchomości zajmowało jedynie 2 dni w Colimie, natomiast w stolicy państwa – aż 74 dni. Nierzadko w jednym kraju zaobserwować można miasta, które osiągają wyniki tak dobre, jak gospodarki z pierwszej dwudziestki rankingu dotyczącego rejestrowania przeniesienia własności nieruchomości, jak również miejscowości o wynikach tak słabych, jak te odnotowywane przez gospodarki z ostatnich czter- dziestu pozycji (zob. rysunek). Różne miejscowości, różne procesy regulacyjne, jedna gospodarka Distance to frontier (DTF) w zakresie rejestrowania przeniesienia własności nieruchomości (0-100) 90. percentyl 88,71 (88,16) 82,79 76,67 79,03 80,49 72,75 73,62 64,52 78,41 55,14 58,40 59,76 10. percentyl 57,00 (42,27) 29,38 4,84 Nigeria, 2014 Kolumbia, 2012 Egipt, Rep. Arabska, 2013 Włochy, 2012 Meksyk, 2013 Najgorszy wynik Najlepszy wynik Średni wynik Uwaga: Średni wynik wskazany dla każdej z gospodarek wyliczono w oparciu o wszystkie miejscowości, do których odnosiły się uwzględnione dane: 36 miast w Nigerii, 23 miasta w Kolumbii, 15 miejscowości i prowincji w Arabskiej Republice Egiptu, 13 miast we Włoszech oraz 31 stanów i miasto Meksyk w Meksyku. Najgorszy wynik ukazany w przypadku każdej gospodarki to ten odnotowany w miejscowości o najbardziej złożonym procesie przenoszenia własności nieruchomości, a najlepszy – w miejscowości o procesie najbardziej efektywnym. Wartości 10. i 90. percentyla oparto na wynikach odnotowanych w skali całej gospodarki dla 189 gospodarek uwzględnionych w Doing Business. Źródło: Baza danych lokalnych raportów Doing Business. Lokalne badania Doing Business tworzą zdezagregowane dane odnoszące się do regulacji dotyczących działalności gos- podarczej. Badania te nie sprowadzają się jednak wyłącznie do gromadzenia danych. Okazały się one bowiem motorem napędowym reform przepisów na poziomie miast: ƒ Przedstawione dane pozwalają na porównanie miejscowości z danej gospodarki i z innych państw, co pozwala miastom na zestawienie swoich wyników na poziomie lokalnym i międzynarodowym. Porównywanie miejscowości z tego samego kraju, a tym samym objętych tymi samymi ramami prawnymi i regulacyjnymi, może być odkrywcze: lokalnym władzom z trudem przychodzi uzasadnienie, dlaczego prowadzenie działalności gospodarczej jest w ich mieście trudniejsze niż w okolicy. ƒ Wskazanie dobrych praktyk stosowanych tylko w niektórych miejscach w danym kraju pomaga decydentom w zreorga- nizowaniu potencjału w sposób pozwalający na powszechne wdrożenie tych praktyk. Może to stanowić punkt wyjścia do dyskusji dotyczącej reform przepisów na różnych szczeblach władzy, która może dać jednostkom samorządu terytorial- nego i organom możliwość i doprowadzić do rozwoju podmiotów lokalnych i potencjału. Od 2005 roku opracowano raporty lokalne obejmujące 367 miast z 55 gospodarek, w tym z Brazylii, Chin, Indii, Indonezji, Maroka i Pakistanu. W roku 2014 przeprowadzono badania w Meksyku, Nigerii oraz, ostatnio, w regionie Ameryki Środkowej. Raporty lokalne są dostępne na stronie internetowej Doing Business http://www.doingbusiness.org/subnational. O DOING BUSINESS I DOING BUSINESS W POLSCE 2015 13 miastami z jednej gospodarki, ponieważ w Doing Business w Polsce 2015 to pierwszy DTF zestawia je z najlepszymi praktykami większości opierają się one na przepisach lokalny raport Doing Business poświęcony z zakresu regulacji, ukazując bezwzględną krajowych o powszechnym zastosowaniu. Polsce (ramka 2.1). Ujęto w nim kilka waż- odległość dzielącą je od najlepszego wyniku nych aspektów środowiska regulacyjnego w zakresie każdego ze wskaźników Doing Wybór wskaźników ujętych w raporcie odnoszących się do lokalnych przedsię- Business. Analizując odległość od granicy na Doing Business opierał się na badaniach biorstw w 18 polskich miastach. Raport przestrzeni lat, można zaobserwować, jak ekonomicznych i danych na poziomie przedstawia ilościowy pomiar regulacji w 4 bardzo środowisko regulacyjne lokalnych przedsiębiorstw, w szczególności danych obszarach działalności gospodarczej: zakła- przedsiębiorców w danej gospodarce ewo- pochodzących z ankiet World Bank danie spółki, uzyskiwanie pozwoleń na bu- luowało w czasie, w ujęciu bezwzględnym, Enterprise Surveys.2 Ankiety te dostarczają dowę, rejestrowanie przeniesienia własności podczas gdy ranking dotyczący łatwości informacji na temat głównych przeszkód nieruchomości oraz egzekwowanie umów. prowadzenia działalności gospodarczej uka- w prowadzeniu działalności gospodarczej zuje, jak wspomniane środowisko zmieniło wskazywanych przez przedsiębiorców z się w stosunku do sytuacji w innych krajach. ponad 120 gospodarek. Forma wskaźników Doing Business uwzględnia również teore- DWA ZAGREGOWANE Wskaźnik distance to frontier pomaga w tyczne przemyślenia z szeroko zakrojonych dokonaniu oceny bezwzględnego poziomu badań i literatury dotyczących roli instytucji POMIARY efektywności regulacji oraz tego, jak popra- w umożliwianiu rozwoju gospodarczego. Raport Doing Business prezentuje dane do- wia się ona z czasem. Pokazuje on odległość, Dodatkowo, prace naukowe zawierające tyczące zarówno pojedynczych wskaźników, jaka dzieli każdą gospodarkę od „granicy”, opracowanie metodologii stosowanej we jak i 2 zagregowanych pomiarów – wskaźni- która stanowi najlepszy wynik zaobserwo- wskaźnikach Doing Business zwracają ka odległości od granicy (Distance to frontier wany w ramach każdego ze wskaźników szczególną uwagę na zasady i regulacje – DTF) oraz rankingu łatwości prowadzenia wśród wszystkich gospodarek uwzględnio- mierzone w odniesieniu do wyników gospo- działalności gospodarczej – w celu przed- nych w badaniach Doing Business od 2005 darczych takich jak obroty handlowe, bezpo- stawienia informacji z różnych perspektyw. roku albo trzeciego roku gromadzenia da- średnie inwestycje zagraniczne, kapitalizacja Ranking dotyczący łatwości prowadzenia nych na potrzeby danego wskaźnika. Dzięki rynkowa czy kredyty prywatne jako procent działalności gospodarczej porównuje temu użytkownicy mogą zobaczyć zarówno PKB.3 gospodarki między sobą. Natomiast wynik odstęp dzielący wyniki danej gospodarki od najlepszych wyników w każdym momencie, jak również ocenić bezwzględną zmianę, TABELA 2.1 Jaka jest granica w zakresie praktyk regulacyjnych w jaka nastąpiła na przestrzeni lat w środowi- obszarach analizowanych w Doing Business w Polsce 2015? sku regulacyjnym tej gospodarki, zgodnie z pomiarami Doing Business. Wskaźnik ten Granica (najleszy Najgorszy ukazuje nie tylko kolejność gospodarek ze Obszar i wskaźnik Kto wyznacza granicę wynik) wynik względu na wyniki w zakresie obu pomiarów, ale również to, jaki dystans je dzieli. Zakładanie spółki Procedury (liczba) Kanada, Nowa Zelandia 1 18 a Raport Doing Business w Polsce 2015 Czas (dni) Nowa Zelandia 0,5 100 b obejmuje rankingi 18 miast dotyczące 4 Koszt (% dochodu na mieszkańca) Słowenia 0 200 b obszarów: zakładanie spółki, uzyskiwanie pozwoleń na budowę, rejestrowanie prze- Minimalny kapitał (% dochodu na Australia, Kolumbia 0 400 b mieszkańca) niesienia własności nieruchomości oraz egzekwowanie umów. Rankingi te oparto Uzyskiwanie pozwoleń na budowę na wyniku DTF. Wynik w zakresie wskaźnika Procedury (liczba) Spec. Reg. Adm. Hongkong Chiny 5 30 a odległości od granicy przedstawia odległość Czas (dni) Singapur 26 373 b między wynikami danego miasta i najlepszy- mi praktykami w obszarach uwzględnionych Koszt (% wartości magazynu) Katar 0 20 b w raporcie. Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości Procedury (liczba) Gruzja, Norwegia, Portugalia, 1 13 a W przypadku zakładania spółki w Kanadzie Szwecja i w Nowej Zelandii obowiązuje najniższa Czas (dni) Gruzja, Nowa Zelandia, 1 210 b liczba procedur (1). Ponadto, w Nowej Portugalia Zelandii najszybciej się ją przeprowadza (0,5 Koszt (% wartości nieruchomości) Arabia Saudyjska 0 15 b dnia). W Słowenii łączy się to z najniższym kosztem (0,0% dochodu na mieszkańca), Egzekwowanie umów a w Australii, Kolumbii i 110 innych gospo- Procedury (liczba) Singapur 21 53 a darkach nie ma minimalnej kwoty kapitału Czas (dni) Singapur 120 1.340 b zakładowego (tabela 2.1). W przypadku każdego analizowanego obszaru w raporcie, Koszt (% wartości przedmiotu sporu) Bhutan 0,1 89 b metodologia Doing Business wykorzystuje a. Najgorszy wynik odnosi się do 99. percentyla wśród wszystkich gospodarek proste średnie arytmetyczne w których b. Najgorszy wynik odnosi się do 95. percentyla wśród wszystkich gospodarek każda wartość równania ma przypisaną c. W przypadku stu dziesięciu innych gospodarek minimalny kapitał również wynosi 0. wagę służącą do obliczania rankingów i Źródło: Baza danych lokalnych raportów Doing Business. odległości od wartości granicznej (DTF). 14 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Aby zweryfikować, czy przyjęte podejście W tym samym ujęciu, aby zmniejszyć przypadku każdego z obszarów, każdemu się sprawdza, wypróbowano również inne wpływ wartości ekstremalnie skrajnych na z jego składników, przypisuje się taką samą metody, które wykorzystują składowe rozmieszczenie przeskalowanych danych wagę. główne i składowe nieobserwowalne.4 Dały dotyczących większości wskaźników (w one jednak wyniki niemal identyczne, jak te bardzo nielicznych gospodarkach przepro- Wynik wskazujący na odległość danego otrzymane w wyniku prostego uśredniania. wadzenie wszystkich procedur wymaganych miasta od granicy jest ukazywany na skali od Ze względu na brak silnych ram teoretycz- do założenia spółki wymaga 700 dni, ale 0 do 100, gdzie 0 oznacza najgorszy wynik, nych, które przypisywałyby różną wagę w wielu trwa to 9 dni), najgorszy wynik a 100 – granicę. W przypadku wszystkich obszarom analizowanym w przypadku 189 oblicza się po usunięciu wartości skrajnych. obliczeń dotyczących odległości od granicy, gospodarek na całym świecie, stosuje się Wskazywanie wartości skrajnych opiera się liczbę cyfr po przecinku ogranicza się do 5. najprostszą metodę – każdy z obszarów na rozmieszczeniu wartości z zakresu każ- Natomiast w przypadku obliczeń związa- otrzymuje taką samą wagę, a w ramach dego wskaźnika składowego. Aby uprościć nych z rankingami opartymi na wskaźnikach każdego z obszarów wszystkie jego składniki ten proces, określono 2 zasady: w przypadku oraz rankingiem łatwości prowadzenia również są równoważne. wskaźników o najbardziej rozproszonym działalności gospodarczej, liczbę cyfr po rozmieszczeniu (w tym czas, koszt i minimal- przecinku ogranicza się do 2. Każdy z obszarów ujętych w raporcie Doing ny kapitał) wykorzystuje się 95. percentyl, a Business odnosi się do innego aspektu w przypadku liczby procedur – 99. percentyl środowiska regulacyjnego dotyczącego (rysunek 2.1). działalności gospodarczej. Wskaźnik DTF oraz pozycja w rankingu każdej gospodarki Następnie, w odniesieniu do każdego z miast CO NIE JEST MIERZONE różnią się, często zasadniczo, w zależności uwzględnionych w Doing Business w Polsce W RAMACH DOING od analizowanego obszaru, co wskazuje 2015, przedstawione zostały wyniki uzyska- BUSINESS? na to, że dobrym wynikom osiąganym ne w każdym z analizowanych zakresów: Raport Doing Business nie obejmuje wielu przez daną gospodarkę w jednym obszarze zakładanie spółki, uzyskiwanie pozwoleń na istotnych obszarów polityki, a uwzględnio- regulacji mogą towarzyszyć słabe wyniki budowę, rejestracja przeniesienia własności ne w nim tematy zostały ujęte w wąskim w innym obszarze. Aby szybko ocenić nieruchomości oraz egzekwowanie umów. zakresie (tabela 2.2). W ramach Doing zmienność wyników regulacji danej gospo- Bardziej złożone metody agregacji – takie Business nie zmierzono pełnego wachlarza darki, wystarczy spojrzeć na jej wyniki DTF jak składowe główne i składowe nieobser- czynników, polityki i instytucji, które mają we wszystkich obszarach. Przykładowo, wowalne – dają niemal takie same wyniki, wpływ na jakość środowiska biznesowego ogólna odległość Chorwacji od granicy jak średnia arytmetyczna wykorzystywana danej gospodarki lub jej konkurencyjność. wynosi 66,53. Jednocześnie wskaźnik ten w w ramach Doing Business. W związku z Nie wzięto w nim pod uwagę np. kwestii przypadku zakładania spółki osiąga wartość powyższym, na potrzeby Doing Business, bezpieczeństwa, częstotliwości występowa- 85,43, podczas gdy w zakresie uzyskiwania stosowana jest najprostsza metoda: w nia przekupstwa i korupcji, rozmiaru rynku, pozwoleń na budowę wynosi 44,97. Zróżnicowane wyniki w zakresie zestawów RYSUNEK 2.1 Jak oblicza się wyniki DTF w zakresie wskaźników? Przykład wskaźników nie są niczym niezwykłym. Wskaźnik: uzyskiwanie pozwoleń na budowę Odzwierciedlaję one różnice w tym, jaki prio- Wynik DTF w rytet władze rządowe nadają poszczegól- zakresie procedur nym obszarom reform regulacji związanych Granica regulacyjna 100 z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz zdolności poszczególnych organów Najlepszy wynik do osiągania konkretnych rezultatów w ich (granica): 80 5 procedur obszarze kompetencji. Obliczanie wyniku distance to 60 frontier (DTF) Obliczanie wyniku DTF każdego z miast, na potrzeby niniejszego raportu, obejmowało dwa główne etapy. W pierwszej kolejności, 40 poszczególne wskaźniki składowe znorma- lizowano do wspólnej jednostki poprzez Najgorszy przeskalowanie każdego ze wskaźników wynik 20 składowych y, przy zastosowaniu przekształ- (99. percentyl): 30 procedur cenia liniowego (najgorszy – y)/(najgorszy – granica). W takim ujęciu, granicę stanowi najlepszy wynik odnotowany w zakresie 0 0 5 10 15 20 25 30 35 danego wskaźnika wśród wszystkich gospo- Procedury (liczba) darek świata od 2005 roku lub od trzeciego roku zbierania danych na potrzeby tego wskaźnika. Źródło: Baza danych lokalnych raportów Doing Business. O DOING BUSINESS I DOING BUSINESS W POLSCE 2015 15 stabilizacji makroekonomicznej, stanu sy- szacowania PKB stosuje się również liczne stemu finansów ani poziomu wyszkolenia i JAKIE SĄ MOCNE STRONY, ograniczające założenia, które jednak nie umiejętności siły roboczej. A JAKIE OGRANICZENIA przeszkodziły w powszechnym stosowaniu takich metod. PRZYJĘTEJ METODOLOGII? Nawet przy stosunkowo małej liczbie wskaź- Metodologia zastosowana na potrzeby ników ujętych w raporcie Doing Business, Niektóre obszary ujęte w Doing Business Doing Business została przygotowana z my- uwaga została celowo skupiona na wąskim obejmują złożone kwestie, dlatego ważne ślą o opracowaniu prostego do powtórzenia ich zakresie. Przykładowo, wskaźniki doty- jest, aby ustandaryzowane przypadki sposobu porównywania regulacji dotyczą- czące handlu transgranicznego uwzględ- zostały dokładnie zdefiniowane. Należy cych prowadzenia działalności gospodarczej. niają dokumenty, czas i koszty związane wziąć pod uwagę np. fakt, że ujednolico- Ma ona swoje zalety i ograniczenia, z których z logistyką eksportu i importu towarów w ne scenariusze zwykle dotyczą spółki z należy zdawać sobie sprawę, wykorzystując kontenerach przez port morski, ale nie ograniczoną odpowiedzialnością lub jej dane zawarte w raporcie (tabela 2.3). obejmują kosztu transportu morskiego ani odpowiednika. Rozważania towarzyszące ceł i nie biorą pod uwagę żadnych kwestii określaniu tego założenia są dwojakie. Po związanych z międzynarodowymi umowami Kluczową kwestią wziętą pod uwagę w pierwsze, prywatne spółki z ograniczoną handlowymi. Przy użyciu tych wskaźników kontekście wskaźników Doing Business jest odpowiedzialnością są, co potwierdzono w raporcie Doing Business ukazano więc przekonanie, że powinny one zapewniać empirycznie, dominującą formą działalności w wąskim ujęciu przeszkody infrastruktu- porównywalność danych wśród pełnego wśród spółek o więcej niż jednym właścicielu ralne napotykane przez przedsiębiorstwa, zestawu światowych gospodarek. Wskaźniki w wielu gospodarkach na świecie. Po drugie, szczególnie w krajach rozwijających się. Nie te zostały więc stworzone w oparciu o ustan- wybór ten odzwierciedla ukierunkowanie wzięto w nim pod uwagę zakresu, w jakim daryzowane scenariusze, z określonymi Doing Business na rozszerzanie wachlarza nieodpowiednie drogi, linie kolejowe, porty założeniami. Raport Doing Business został możliwości dla przedsiębiorców – inwe- i komunikacja miejska i międzymiastowa, opracowany ze świadomością ograniczeń storzy chętniej angażują się w działalność, mogą zwiększać koszty ponoszone przez związanych z ujednoliconymi scenariuszami jeżeli potencjalne straty są ograniczone do przedsiębiorstwa i negatywnie oddziałują i założeniami. Niemniej, choć takie założe- ich udziału w kapitale. na konkurencyjność (z wyjątkiem wskaźnika nia przyjmowane są kosztem uogólnienia, dotyczącego handlu transgranicznego, który pomagają one w zapewnieniu porównywal- Kolejnym założeniem leżącym u podstaw pośrednio mierzy jakość portów i dróg). ności danych. Z tego względu, ograniczające wskaźników Doing Business jest stwierdze- Podobnie, wskaźnik dotyczący zakładania założenia tego rodzaju są powszechne w nie, że przedsiębiorcy znają i respektują spółki, nie obejmuje wszystkich aspektów przypadku wskaźników ekonomicznych. obowiązujące przepisy. W praktyce, przed- przepisów z zakresu prawa gospodarczego. Przykładowo, statystyki dotyczące inflacji siębiorcy mogą nie wiedzieć, co należy zrobić często są oparte na cenach zestawu produk- albo jak należy działać zgodnie z przepisami, tów w kilku obszarach miejskich, ponieważ Raport Doing Business nie stanowi próby i mogą poświęcić dużo czasu na uzyskanie częste gromadzenie reprezentatywnych oszacowania wszystkich kosztów i korzyści takich informacji. Ewentualnie, mogą umyśl- dla całego kraju danych dotyczących cen związanych z danymi przepisami czy regu- nie unikać stosowania przepisów, np. nie byłoby dla wielu państw zbyt kosztowne. Do lacjami dla całego społeczeństwa. Analiza przepisów ustawowych i wykonawczych związanych z prawem gospodarczym sta- TABELA 2.3 Zalety i ograniczenia metodologii Doing Business nowi część wkładu do debaty dotyczącej obciążenia regulacyjnego, powiązanego z Właściwość Zalety Ograniczenia osiąganiem celów regulacji. Cele te mogą Wykorzystanie Czyni dane dot. wszystkich Zmniejsza zakres danych i oznacza, być różne w poszczególnych gospodarkach. ustandaryzowanych gospodarek porównywalnymi, a że systematycznie można śledzić scenariuszy metodologię – przejrzystą reformy regulacyjne jedynie w Raport Doing Business stanowi punkt wyj- analizowanych obszarach ścia do takiej dyskusji i powinien być wyko- rzystywany wraz z innymi źródłami danych. Koncentracja na Czyni gromadzenie danych Zmniejsza reprezentatywność mieście będącym wykonalnym (opłacalnym, a dane danych dla danej gospodarki, jeżeli największym – porównywalnymi) istnieją znaczne różnice między ośrodkiem miejscowościami biznesowyma TABELA 2.2 Co nie jest mierzone w ramach Doing Business Koncentracja na Skupia uwagę tam, gdzie regulacje Nie odzwierciedla rzeczywistości sektorze krajowym i znajdują zastosowane, a spółki sektora nieformalnego – ważnego w formalnym są najbardziej produktywne – na miejscach, w których osiąga znaczne Przykłady nieujętych obszarów sektorze formalnym rozmiary – lub spółek zagranicznych, Bezpieczeństwo jeśli napotykają one inne przeszkody Częstość występowania przekupstwa i korupcji Poleganie na Dane odzwierciedlają wiedzę osób Wskaźniki nie mierzą zróżnicowania wypowiedziach z największym doświadczeniem w doświadczeń przedsiębiorców Rozmiar rynku ekspertów prowadzeniu analizowanych działań Stabilizacja makroekonomiczna Koncentracja na Sprawia, że wskaźniki stanowią Nie odzwierciedla całej Stan systemu finansów przepisach „podstawę do działania”, ponieważ rzeczywistości, tj. faktu, że jeżeli decydenci mogą zmienić prawo systematycznie obserwuje się brak Poziom wyszkolenia i umiejętności siły roboczej przestrzegania prawa, zmiany przepisów mogą nie doprowadzić do pożądanych rezultatów a. Zakres lokalnych raportów Doing Business wykracza poza miasto będące największym ośrodkiem biznesowym w danym kraju czy regionie. 16 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 zgłaszając się do ubezpieczenia społeczne- Doing Business znajduje się w części Uwagi badań dotyczących czasu i procedur, przy go. Kiedy regulacje są zbyt uciążliwe, spółki na temat danych. realizacji Doing Business podzielono każdy mogą uciekać się do przekupstwa lub innych proces lub działanie, np. zakładanie spółki nieformalnych ustaleń, mających na celu Właściwe przepisy ustawowe i lub rejestrowanie przeniesienia własności ominięcie przepisów – pomaga to wyjaśnić nieruchomości, na poszczególne etapy, aby różnice między danymi de iure ujętymi wykonawcze lepiej oszacować czas potrzebny do ich wy- w raporcie Doing Business i faktycznymi Wskaźniki zastosowane w raporcie Doing konania. Szacowany czas trwania każdego spostrzeżeniami przedłożonymi przez World Business w Polsce 2015 opierają się na z etapów wskazali praktykujący profesjona- Bank Enterprise Surveys. W gospodarkach przepisach ustawowych i wykonawczych. liści w oparciu o swoje istotne i zwyczajowe o szczególnie uciążliwym ustawodawstwie Oprócz uczestniczenia w rozmowach i doświadczenia w tym zakresie. poziom działań nieformalnych jest wyższy. wypełniania kwestionariuszy, respondenci W porównaniu ze swoimi odpowiednikami Doing Business w Polsce odwoływali się do W przypadku rozbieżnych wypowiedzi pro- z sektora formalnego, przedsiębiorstwa z właściwych ustaw, przepisów wykonawczych wadzono dalsze interakcje z respondentami sektora nieformalnego wolniej się rozwijają, i taryf opłat, które zespół Doing Business w w celu ustalenia zbieżnego szacunku lub mają mniejszy dostęp do kredytów i za- Polsce zgromadził i przeanalizował. zawężenia zakresu tak, aby odzwierciedlał trudniają mniejszą liczbę pracowników – a on sytuację mającą miejsce w większości pracownicy ci nie są chronieni w oparciu o W przypadku pozostałych danych, wspo- przypadków. prawo pracy.6 Ponadto, spółki z sektora mniany zespół prowadził konsultacje na nieformalnego rzadziej płacą podatki. W szeroką skalę z wieloma osobami w celu W ramach Doing Business nie prze- raporcie Doing Business przeanalizowano zredukowania błędu pomiaru. W przypadku prowadzano ankiet w przedsiębiorstwach zestaw czynników, który pomaga wyjaśnić niektórych wskaźników informacje na temat z dwóch powodów. Pierwszy, wiąże się z występowanie działań nieformalnych i wska- czasu oraz części kosztów (tam, gdzie braku- częstotliwością, z jaką spółki prowadzą zuje decydentom potencjalne obszary, w je taryfy opłat) oparto na stanie faktycznym, działania ujęte we wskaźnikach – jest których należałoby przeprowadzić reformy. a nie na prawie pisanym. Wiąże się to z ona co do zasady niska. Spółka jest pewną uznaniowością. Jeżeli źródła wskazy- bowiem zakładana tylko raz. Tymczasem Przepisy podlegają bezpośredniej kontroli wały różne wartości, wskaźniki czasu ujęte specjalizujący się w tej dziedzinie prawnik decydentów i często stanowią pierwszy w raporcie Doing Business przedstawiono w może przeprowadzać nawet 10 takich element analizy przy zmianie mechani- postaci wartości mediany kilku udzielonych procesów w każdym miesiącu. Tacy prawnicy zmów zachęt do prowadzenia działalności odpowiedzi, zgodnie z założeniami ustanda- i inni eksperci dostarczający informacje gospodarczej. Doing Business nie tylko uka- ryzowanego przypadku. na potrzeby Doing Business są więc zuje miejsca występowania problemów w bardziej pomocni przy dokonywaniu oceny przepisach, ale również wskazuje konkretne Respondenci Doing Business łatwości zakładania spółki niż poszczególne regulacje lub procedury regulacyjne, które w Polsce 2015 przedsiębiorstwa. Ponadto, mają oni dostęp mogłyby zostać zreformowane. Ponadto, W badaniu wzięło udział ponad 400 pro- do najbardziej aktualnych przepisów i zaprezentowane w raporcie ilościowe po- fesjonalistów, którzy dostarczyli dane na praktyk, podczas gdy dana spółka mogła miary poświęcone regulacjom dotyczącym potrzeby 4 wskaźników Doing Business. spotkać się z innymi regulacjami, kiedy działalności gospodarczej, umożliwiają Lokalna strona internetowa Doing Business była zakładana lata wcześniej. Drugą prowadzenie badań dotyczących sposobu, w oraz część niniejszego raportu zawierająca przyczynę stanowi fakt, że w ramach jaki konkretne przepisy wpływają na zacho- podziękowania przedstawiają listę nazwisk Doing Business gromadzone są przede wania przedsiębiorstw i wyniki gospodarcze. i informacje na temat tych respondentów, wszystkim informacje prawne, z którymi którzy wyrazili na to zgodę. Respondenci to przedsiębiorstwa zazwyczaj nie są w pełni profesjonaliści, którzy na co dzień stosują zaznajomione. lub doradzają w sprawie wymogów praw- JAK GROMADZONE SĄ nych i regulacyjnych z danego obszaru opi- Władze rządowe oraz sanego w raporcie Doing Business w Polsce DANE? 2015, wybrani w oparciu o ich doświad- pracownicy grupy Banku Dane ujęte w raporcie Doing Business czenie w danej dziedzinie. Ze względu na Światowego opierają się na krajowych przepisach ukierunkowanie analizy na uwarunkowania Po przeanalizowaniu przepisów ustawowych ustawowych i wykonawczych, jak również prawne, większość respondentów to osoby i wykonawczych, oraz po przeprowadzeniu na wymogach administracyjnych. Dane te z wykształceniem prawniczym – adwokaci, ponownych rozmów z respondentami zostały zgromadzone podczas licznych in- radcowie prawni czy notariusze. Specjaliści Doing Business w Polsce 2015, zespół ds. terakcji z respondentami (przedstawicielami z zakresu budownictwa, architekci, inży- lokalnych raportów Doing Business podzielił sektora prywatnego oraz rządowych i pub- nierowie i inni profesjonaliści udostępnili się wstępnymi ustaleniami z władzami licznych organów działających na szczeblu informacje dotyczące uzyskiwania pozwoleń i organami publicznymi na szczeblu centralnym lub lokalnym), tj. bezpośrednich na budowę. Lokalni urzędnicy i sędziowie centralnym i lokalnym. W ramach tego rozmów, wypełnianych kwestionariuszy, również dostarczyli dane, które uwzględnio- procesu władze rządowe miały możliwość telefonicznych rozmów konferencyjnych no we wskaźnikach. skomentowania wstępnych danych zarówno i korespondencji. Doing Business bazuje podczas spotkań z Bankiem Światowym, jak głównie na następujących źródłach infor- i za pomocą korespondencji. Założeniem Doing Business w Polsce macji: właściwych przepisach ustawowych 2015 była współpraca ze specjalistami, i wykonawczych, respondentach z sektora którzy regularnie prowadzą działania prywatnego, urzędnikach państwowych, analizowane w ramach raportu. Realizując sędziach oraz pracownikach grupy Banku standardowe podejście metodologiczne do Światowego. Szczegółowy opis metodologii O DOING BUSINESS I DOING BUSINESS W POLSCE 2015 17 JAK WŁADZE PUBLICZNE RYSUNEK 2.2 Jak władze publiczne wykorzystują raporty Doing Business WYKORZYSTUJĄ DANE? jako narzędzie polityki Na przestrzeni ostatniej dekady, władze publiczne coraz większą wagę przywiązywa- ły do reformowania regulacji dotyczących Rządy uczą się od prowadzenia działalności gospodarczej, jako siebie nawzajem sposobu na utrzymanie konkurencyjności dobrych praktyk z obszarów w coraz bardziej zglobalizowanym świecie. Rządy wykorzystują analizowanych w Raport Doing Business jest jednym ze źródeł raporty Doing Business ramach Doing jako narzędzie do Business. danych stanowiących podstawę do działania, udoskonalenia które w przydatny sposób prezentują dobre regulacji w ramach praktyki z całego świata. Od 2003 roku rządy szerszych wdrożyły ponad 600 reform dot. przepisów, programów reform. Komisje ds. reform opartych na raportach Doing Business.7 wykorzystują wskaźniki Doing Jedną z okazji do dzielenia się sukcesami z s do tworzenia Business zakresu reform wprowadzonych do regulacji programów dotyczących działalności gospodarczej doskonalenia środowiska stanowią spotkania służące wzajemnej biznesowego. nauce – są to warsztaty, podczas których przedstawiciele organów publicznych z całego regionu lub nawet z całego świata rozmawiają na temat wyzwań związanych z reformami regulacyjnymi i dzielą się swoimi doświadczeniami (rysunek 2.2). Dodatkowo, komisje ds. reform funkcjonu- jące w ramach rządów, często korzystają ze Skuteczne reformy regulacji dotyczących działalności gospodarczej wskaźników Doing Business jako jednego ze źródeł wiedzy wykorzystywanych do two- rzenia programów doskonalenia środowiska biznesowego. Takie komisje utworzono w ponad 50 gospodarkach – zwykle na pozio- władze mają bezpośrednią kontrolę. Mogą gospodarczego. Istnieje jednak również wiele mie międzyresortowym albo podlegającym one obniżyć (lub nawet wyeliminować) innych ważnych celów, takich jak efektywne bezpośrednio prezydentowi lub premie- kwotę minimalnego kapitału zakładowego zarządzanie finansami publicznymi, właści- rowi – w celu zapewnienia koordynacji obowiązującego dla nowych spółek. Mogą wa koncentracja na edukacji i szkoleniach, wysiłków podejmowanych przez wszystkie zainwestować w rejestry spółek i nierucho- stosowanie najnowszych technologii do organy. W Azji Południowo-Wschodniej są to: mości w celu zwiększenia wydajności orga- zwiększenia wydajności gospodarczej i jako- Indonezja, Republika Korei, Malezja, Filipiny i nów publicznych. Mogą poprawić wydajność ści usług publicznych, a także odpowiednia Sri Lanka. Na Bliskim Wschodzie i w Ameryce administracji podatkowej poprzez zastoso- waga przywiązywana do jakości powietrza Północnej: Algieria, Kuwejt, Maroko, Arabia wanie najnowszych technologii na potrzeby i wody na potrzeby ochrony zdrowia lud- Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie. przygotowywania i składania dokumentów ności. Rządy muszą decydować o tym, jaki W Europie i Azji Środkowej: Azerbejdżan, oraz płacenia podatków przez przedsię- zestaw priorytetów najbardziej odpowiada Chorwacja, Czechy, Gruzja, Kazachstan, biorców. Mogą także wprowadzić reformy ich potrzebom. Stwierdzenie, że władze Kosowo, Kirgistan, była Jugosłowiańska sądownictwa w celu zmniejszenia opóźnień powinny opracować rozsądne przepisy Republika Macedonii, Mołdawia, Czarnogóra, w egzekwowaniu umów. Z drugiej strony, dotyczące działalności sektora prywatnego Polska, Federacja Rosyjska, Tadżykistan, niektóre wskaźniki Doing Business uwzględ- nie oznacza, że powinny robić to kosztem Ukraina, Wielka Brytania i Uzbekistan. W niają koszty związane z przedstawicielami innych istotnych celów gospodarczych i Afryce Subsaharyjskiej: Botswana, Burundi, sektora prywatnego takimi jak prawnicy, no- społecznych. Republika Środkowoafrykańska, Komory, tariusze, architekci, elektrycy czy spedytorzy Demokratyczna Republika Konga, Republika – koszty, na które rządy mogą mieć niewielki Konga, Wybrzeże Kości Słoniowej, Gwinea, wpływ w krótkiej perspektywie. Kenia, Liberia, Malawi, Mali, Nigeria, Rwanda, Sierra Leone, Togo i Zambia. I w Ameryce Łacińskiej: Chile, Kolumbia, Kostaryka, Choć wiele wskaźników Doing Business Dominikana, Gwatemala, Meksyk, Panama i stanowi podstawę do podjęcia działań, te Peru. ostatnie nie zawsze są „warte wdrożenia” w danym kontekście.8 Reformy regulacji dotyczących prowadzenia działalności Jedną z przyczyn, dla których władze ko- gospodarczej stanowią jeden z elementów rzystają ze wskaźników Doing Business, jest strategii ukierunkowanej na zwiększenie fakt, że wiele z tych wskaźników stanowi konkurencyjności i ustanowienie solid- „podstawę do działania”. Wskaźniki te mierzą nych podstaw zrównoważonego rozwoju bowiem kwestie, nad którymi wspomniane Doing Business w Polsce 2015 Zakładanie spółki Polacy należą do największych entuzjastów dowiedli, że ograniczenie liczby procedur ƒ Choć Polska obniżyła minimalną kwotę kapitału przedsiębiorczości w Europie według koniecznych do założenia spółki o połowę, zakładowego i utworzyła jedno okienko raportu z 2012 r.1 Niemniej w opracowa- prowadzi średnio do 14% wzrostu liczby służące rejestrowaniu spółek, czas i koszty tego niu tym wykazano również, że w Polsce rejestrowanych przedsiębiorstw. Podobnie, procesu wciąż pozostają stosunkowo wysokie w występuje największa rozbieżność między redukcja liczby potrzebnych na ten proces porównaniu do średniej UE. osobami, które określają siebie jako samo- dni skutkuje 19% wzrostem, a takie samo ƒ Rejestracja online za pośrednictwem systemu zatrudnione, a tymi, które faktycznie mają obniżenie kosztów – wzrostem o 30%.6 „S24”, która nie wymaga sporządzenia umowy taki status. Przekształcenie entuzjazmu spółki w formie aktu notarialnego, przebiega względem przedsiębiorczości w faktyczną Dowody zgromadzone na szczeblu krajo- cztery razy szybciej i jest o połowę tańsza. działalność wymaga ciężkiej pracy, oddania wym potwierdzają powyższe wnioski. Po ƒ W Poznaniu większość spółek z ograniczoną i sprzyjającego środowiska biznesowego. tym, jak w ramach wprowadzonej w Meksyku odpowiedzialnością zakładana jest online Właściwe ukierunkowywanie kreatywnej reformy, liczbę procedur wymaganych do przez system „S24”, ale zainteresowanie tym energii młodych przedsiębiorców jest jednak założenia przedsiębiorstwa ograniczono o sposobem rejestracji jest mniejsze w innych konieczne do zwiększenia innowacyjności, 60%, całkowita liczba spółek w tym kraju miastach. konkurencyjności i tworzenia nowych miejsc zwiększyła się o 5%.7 Porównywalne obser- pracy – trzech ważnych filarów potrzebnych wacje odnotowano na poziomie lokalnym ƒ Opłaty notarialne to główny koszt ponoszony do utrzymania imponującego wzrostu odno- w przypadku Włoch – w prowincjach, w któ- przez spółki, które nie korzystają z systemu towanego przez Polskę w ostatnich latach.2 rych zakładanie spółki trwa dłużej, rejestruje „S24”, choć przeprowadzona niedawno się mniej przedsiębiorstw, niż w regionach, w deregulacja zawodu notariusza spowodowała obniżenie tych opłat. których proces ten przebiega sprawniej.8 ƒ Ostatnie reformy, jeżeli zostaną właściwie DLACZEGO ZAKŁADANIE Nie jest to więc zaskakujące, że ułatwienie wdrożone, będą mogły naprawić aktualne rejestrowania spółki to obszar, nad którym braki jednego okienka i systemu „S24”, SPÓŁKI MA ZNACZENIE? ograniczając czas wymagany do założenia spółki rządy powinny się skoncentrować. Od 2005 Przedsiębiorcy są bardziej skłonni do i udoskonalając ten proces w wersji online. zakładania działalności gospodarczej tam, r. w ramach Doing Business odnotowano gdzie istnieje mniej barier związanych 462 reformy z zakresu rejestrowania przed- z wchodzeniem na rynek. Bazując na siębiorstw wprowadzone w 165 krajach, z danych uzyskanych z rejestrów spółek ze których 15% stanowiły państwa OECD o 100 gospodarek na przestrzeni ośmiu lat, wysokim dochodzie.9 Badania ukazują jed- naukowcy stwierdzili, że prosty proces za- nak, że rejestracji przedsiębiorstw nie należy kładania spółki jest kluczowym czynnikiem analizować w oderwaniu od innych kwestii, wspierającym formalną przedsiębiorczość.3 ponieważ korzyści płynące z jej ułatwienia są Pociąga on za sobą inne korzyści gospo- zależne również od innych czynników, takich darcze. Istnieje pozytywny związek między jak administracja podatkowa czy regulacje przedsiębiorczością, wzrostem i tworzeniem dotyczące gruntów i pracy.10 miejsc pracy. W 2007 roku podmioty roz- poczynające działalność zapewniły 8 z 12 milionów nowych miejsc pracy utworzonych w Stanach Zjednoczonych.4 CO JEST MIERZONE W PRZYPADKU ZAKŁADANIA Z kolei uciążliwe regulacje dotyczące SPÓŁKI? zakładania spółki skutkują mniejszą liczbą legalnie rejestrowanych przedsiębiorstw, Dane ujęte w raporcie Doing Business do- większym sektorem nieformalnym i mniej- tyczą liczby procedur, czasu, kosztów oraz szą podstawą opodatkowania.5 Opierając kwoty wpłaconego, minimalnego kapitału się na próbie państw OECD, naukowcy zakładowego niezbędnych do rozpoczęcia funkcjonowania w formalny sposób małych 20 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Państwowej Inspekcji Sanitarnej o rejestracji RYSUNEK 3.1 Jaki czas, koszt, minimalny wpłacony kapitał zakładowy nowego przedsiębiorstwa.15 Liczba procedur, oraz liczba procedur są konieczne do założenia lokalnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? zgodnie z badaniem Doing Business, spadła z 10 do 4. Koszt (% dochodu na mieszkańca) Jedno okienko miało jednak niewielki wpływ Formalne funkcjonowanie na czas potrzebny na założenie spółki (rysu- nek 3.3), ponieważ jego wprowadzenie nie Minimalny wiązało się z żadną faktyczną zmianą w pro- wpłacony kapitał $ Liczba zakładowy procedur cedurach. W chwili rejestracji wydział KRS otrzymywał od przedsiębiorców wnioski o nadanie numeru identyfikacji podatkowej i numeru statystycznego, które następnie przekazywał do lokalnego urzędu skarbo- Przedsiębiorca Czas wego i urzędu statystycznego. Jak ujął to (dni) Przed rejestracją Utworzenie, Po rejestracji jeden z uczestników badania z sektora pry- rejestracja watnego: „nazywają to jednym okienkiem, ale w rzeczywistości KRS funkcjonuje jak urząd pocztowy”. i średnich spółek z ograniczoną odpowie- Europie kryzysu gospodarczego.11 W 2011 r. dzialnością (rysunek 3.1). Aby takie dane kwota minimalnego kapitału zakładowego Aby zmniejszyć czas i koszt zakładania spół- dotyczące 189 światowych gospodarek były została zmniejszona o 90% – z 50.000 PLN ki, w 2012 r. uruchomiono internetowy sy- (11.661 EUR) do 5.000 PLN (1.166 EUR). stem rejestracji spółek z ograniczoną odpo- porównywalne, w raporcie Doing Business Koszt założenia spółki spadł o 26% – z 17,5% wiedzialnością, tzw. „S24”.16 Przedsiębiorcy za punkt odniesienia przyjęto ustandaryzo- dochodu narodowego brutto w przeliczeniu wybierając tę opcję wykorzystują wzorzec waną, w pełni krajową spółkę z ograniczoną na mieszkańca w 2008 roku do 12,9% w umowy spółki, który nie wymaga zawarcia odpowiedzialnością o kapitale zakładowym 2014 roku – częściowo ze względu na niższe umowy w formie aktu notarialnego, co równym dziesięciokrotności dochodu naro- opłaty rejestracyjne.12 W 2009 r. Polska wpro- pozwala na uniknięcie związanej z jego spo- dowego brutto w przeliczeniu na mieszkańca, wadziła jedno okienko w Krajowym Rejestrze rządzeniem opłaty.17 Na początku system prowadzącą ogólną działalność przemysłową Sądowym (KRS)13, którego zakres został po- „S24” został zaprojektowany jedynie na lub handlową i zatrudniającą od 10 do szerzony w 2013 roku. Przedsiębiorcy mogą potrzeby rejestracji w KRS, a nie jako jedno 50 pracowników w pierwszym miesiącu podczas rejestracji wnioskować o nadanie okienko, dlatego przedsiębiorcy musieli funkcjonowania. numeru statystycznego (Rejestr Gospodarki oddzielnie rejestrować się w urzędzie skar- Narodowej, REGON), numeru identyfikacji bowym, urzędzie statystycznym i Zakładzie podatkowej (NIP) oraz o zgłoszenie do Ubezpieczeń Społecznych. Rejestracja w Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) KRS za pośrednictwem systemu „S24” zwy- JAK ZAKŁADANIE SPÓŁKI w lokalnym wydziale KRS (rysunek 3.2).14 kle trwa od 1 do 2 dni. PRZEBIEGA W POLSCE? Wydział KRS zajmuje się również publikacją Na przestrzeni ostatnich sześciu lat Polska ogłoszenia wpisu nowego przedsiębiorstwa Ostatnio zainteresowanie systemem „S24” zreformowała przepisy dotyczące zakłada- w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. wzrasta. W pierwszej połowie 2014 r. za jego nia spółek. W tym okresie, liczba spółek z Dodatkowo, w ramach reformy Kodeksu pośrednictwem założono średnio 30% spółek ograniczoną odpowiedzialnością wzrosła pracy, wyeliminowano wymóg zawiado- z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce, w kraju o ponad 70%, mimo panującego w mienia Państwowej Inspekcji Pracy oraz tj. o 21% więcej niż w tym samym okresie w roku 2013. Może być jednak jeszcze lepiej. Przykładowo, kiedy w 2013 roku w Chile RYSUNEK 3.2 Jedno okienko w Krajowym Rejestrze Sądowym: Jak to wdrożono internetowy system rejestracji działa? spółek, połowa nowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością wykorzystywała go do Urząd skarbowy tego celu w zaledwie siedem tygodni po jego (NIP) uruchomieniu.18 Ponadto, korzystanie z chi- lijskiej platformy jest bezpłatne. Tymczasem w Polsce przedsiębiorcy używający systemu „S24” od września 2014 r. muszą uiszczać po- Wydział Krajowego Urząd statystyczny Rejestru Sądowego (REGON) datek od czynności cywilnoprawnych, opłaty rejestracyjne, opłatę skarbową za rejestrację jako płatnik podatku VAT oraz niewysoką Ogłoszenie w Monitorze opłatę za dokonanie płatności online – co Sądowym i Gospodarczym Zakład Ubezpieczeń razem tworzy koszt w wysokości 2.814 PLN Społecznych (ZUS) (656 EUR) ponoszony przez hipotetyczną spółkę analizowaną w studium przypadku w ramach Doing Business. ZAKŁADANIE SPÓŁKI 21 Warto byłoby także uczynić system „S24” RYSUNEK 3.3 Jedno okienko nie zmniejszyło znacząco czasu zakładania bardziej przyjaznym dla użytkownika. spółki Aktualnie, każdy z właścicieli i członków zarządu musi wprowadzić swoje dane w celu 35 założenia konta, po czym wszyscy muszą być 30 jednocześnie zalogowani, aby wyrazić odpo- wiednie zgody. System nie umożliwia także 25 zapisywania wniosków w wersji roboczej, w 20 związku z czym, jeżeli proces nie zostanie zakończony w ramach jednej sesji, użytkow- 15 nik musi zacząć wszystko od początku. Co 10 więcej, spółki utworzone za pośrednictwem systemu „S24” muszą zgłosić się do wydziału 5 KRS w celu wprowadzenia jakichkolwiek 0 zmian, choć nowa ustawa wkrótce pozwoli 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 takim przedsiębiorstwom na wprowadzanie aktualizacji online.19 Procedury (liczba) Czas (dni) Koszt (% dochodu na mieszkańca) Celem wprowadzonych ostatnio zmian było Źródło: Baza danych Doing Business. naprawienie wad jednego okienka w KRS oraz systemu „S24”. Nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym z dnia 1 RYSUNEK 3.4 Zainteresowanie systemem rejestracji spółek online „S24” w grudnia 2014 r. znosi obowiązek załączania poszczególnych miastach oddzielnych wniosków o nadanie numeru identyfikacji podatkowej i numeru staty- Odsetek spółek z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowanych stycznego podczas rejestracji w KRS.20 przez system „S24” (czerwiec 2013 – maj 2014) Połączone ze sobą systemy informatyczne Poznań 50% umożliwią KRS przekazywanie informacji do Kielce 40% urzędu skarbowego, urzędu statystycznego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dane Wrocław 33% przekazane KRS będą wykorzystywane przez inne organy. Numer identyfikacji Kraków 31% podatkowej i numer statystyczny będą ge- Rzeszów 30% nerowane i publikowane na stronie interne- towej KRS, Ministerstwa Sprawiedliwości.21 Lublin 29% Reforma obejmuje również system „S24”, przybliżając go do prawdziwego „jednego” Warszawa 27% okienka. Przedsiębiorcy rejestrujący spółkę za pośrednictwem tego systemu nie będą Katowice 26% już musieli osobno udawać się do organów Łódź 23% skarbowych, statystycznych i ubezpiecze- niowych. Po rejestracji w KRS – poprzez Szczecin 23% jedno okienko KRS lub internetowy system „S24” – przedsiębiorcy będą jednak musieli Opole 22% złożyć w urzędzie skarbowym formularz Toruń 22% NIP-8, zawierający dodatkowe informacje o spółce potrzebne organom skarbowym, Białystok 21% statystycznym i ubezpieczeniowym. Bydgoszcz 20% We wszystkich miastach obowiązują te same Gdańsk 19% normy prawne dotyczące zakładania spółki. Niemniej zainteresowanie systemem „S24” Olsztyn 19% w miastach objętych raportem jest bardzo Gorzów Wielkopolski zróżnicowane, waha się ono od ponad poło- 15% i Zielona Góra wy spółek z ograniczoną odpowiedzialnoś- cią rejestrowanych w ten sposób w Poznaniu do jedynie 15% w Gorzowie Wielkopolskim Uwaga: Wydziały KRS są odpowiedzialne za rejestrację spółek w każdym z miast. Statystyki dotyczące i Zielonej Górze (rysunek 3.4).22 Nie jest Warszawy stanowią średnią danych z dwóch funkcjonujących w mieście wydziałów KRS. Wydział KRS w Zielonej Górze obsługuje również Gorzów Wielkopolski. Dane obejmują spółki z ograniczoną zaskakujące, że Poznań – rozwijający się odpowiedzialnością utworzone między czerwcem 2013 roku i majem 2014 roku. ośrodek technologiczny – odnotowuje Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. wyższy odsetek spółek rejestrowanych za 22 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 pośrednictwem systemu „S24” niż inne minimalny kapitał zakładowy na rachunek Choć nie jest wymagany akt notarialny, po miejscowości.23 W siedemnastu pozostałych bankowy spółki.25 Potem następuje rejestra- dokonaniu rejestracji za pośrednictwem miastach korzysta się głównie z jednego cja w KRS, w wyniku której generowany jest „S24” przedsiębiorcy muszą osobno wnio- okienka, podczas gdy w Poznaniu 50% numer statystyczny i numer identyfikacji skować o nadanie numeru statystycznego. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością podatkowej. Kiedy to nastąpi, wysyłane Są również zobowiązani do udania się do wybiera rejestrację przez Internet, co czyni jest zgłoszenie do Zakładu Ubezpieczeń urzędu skarbowego w celu otrzymania zakładanie przedsiębiorstwa w tym mieście Społecznych. Wreszcie spółka musi zare- numeru identyfikacji podatkowej, opłacenia łatwiejszym (tabela 3.1). W dalszej części jestrować się jako płatnik podatku VAT w podatku od czynności cywilnoprawnych i tego rozdziału opisano procedury, czas i urzędzie skarbowym. Wniosek o rejestrację zarejestrowania się jako płatnik podatku koszty związane z zakładaniem spółek w VAT można złożyć w tym samym czasie, co VAT. Następnie, informują oni Zakład analizowanych 18 miastach w oparciu o ten o rejestrację w KRS, ale większość przed- Ubezpieczeń Społecznych o wszelkich no- dane aktualne na dzień 1 września 2014 siębiorców decyduje się zrobić to oddziel- wych pracownikach. Wreszcie przedkładają roku, tj. przed wprowadzeniem wyżej opisa- nie.26 Może to być spowodowane faktem, że wzory podpisów członków zarządu i przeka- nych zmian. zobowiązania podatkowe określa się zwykle zują wydziałowi KRS swój numer identyfika- po rejestracji, oraz tym, że do rejestracji VAT cji podatkowej i numer statystyczny.27 Rejestracja w jednym okienku obejmuje wymagany jest numer statystyczny. cztery procedury (rysunek 3.5). Pierwszym Chociaż przedsiębiorcy muszą w tym krokiem jest przygotowanie umowy spółki Dla porównania, jak ukazują dane z wypadku poczynić dwa dodatkowe kroki, w formie aktu notarialnego.24 Następnie, Poznania, rejestracja przedsiębiorstwa przez rejestracja przez system „S24” w Poznaniu przedsiębiorcy wpłacają kwotę stanowiącą system „S24” obejmuje sześć procedur. przebiega niemal cztery razy szybciej. Trwa ona niewiele ponad tydzień, co jest wyni- kiem lepszym od średniej UE, wynoszącej TABELA 3.1 Zakładanie spółki w Polsce: Gdzie jest łatwiej? 11,6 dnia, i zdecydowaniem lepszym niż miesiąc (średnio) odnotowywany w pozo- Minimalny stałych polskich miastach. Wśród państw wpłacony kapitał członkowskich UE jedynie na Malcie proces Distance Koszt zakładowy ten trwa dłużej, tj. 34,5 dnia (rysunek 3.5). to frontier Procedury Czas (% dochodu na (% dochodu na Szybciej przebiega on natomiast w Gdańsku Miasto (wynik) Pozycja (liczba) (dni) mieszkańca) mieszkańca) i Olsztynie, gdzie zajmuje 22 dni, a wolniej Poznań 89,13 1 6 8 6,92 12,30 – w Szczecinie (42 dni) i Rzeszowie (37 dni). Gdańsk 87,80 2 4 22 12,94 12,30 Jedno okienko zwiększa zróżnicowanie między 17 miastami. Ustawowy limit sied- Olsztyn 87,80 2 4 22 12,94 12,30 miu dni na ukończenie rejestracji w KRS Białystok 86,79 4 4 26 12,94 12,30 nie zawsze jest przestrzegany, co nie wiąże się z żadnymi konsekwencjami. Otrzymanie Opole 86,79 4 4 26 12,94 12,30 numeru identyfikacji podatkowej zajmuje Wrocław 86,29 6 4 28 12,94 12,30 w analizowanych miastach około 3 dni, Kraków 86,04 7 4 29 12,94 12,30 a numer statystyczny jest przypisywany jeszcze szybciej. Zazwyczaj w jeden dzień.28 Lublin 86,04 7 4 29 12,94 12,30 Niemniej wysyłanie wniosków do lokalnych Bydgoszcz 85,79 9 4 30 12,94 12,30 urzędów statystycznych i urzędów skar- bowych, jak również nadawanie numeru Katowice 85,79 9 4 30 12,94 12,30 statystycznego i numeru identyfikacji Łódź 85,79 9 4 30 12,94 12,30 podatkowej29 dodatkowo wydłuża całkowity czas zakładania spółki. Warszawa 85,79 9 4 30 12,94 12,30 Toruń 85,54 13 4 31 12,94 12,30 Liczba wniosków oraz zasoby Gorzów Wielkopolski 84,53 14 4 35 12,94 12,30 poszczególnych wydziałów KRS mogą wpływać na opóźnienia odnotowywane Zielona Góra 84,53 14 4 35 12,94 12,30 w jednym okienku. Mniejsze miasta, takie Kielce 84,28 16 4 36 12,94 12,30 jak Olsztyn, w których wydziały KRS są Rzeszów 84,03 17 4 37 12,94 12,30 dobrze obsadzone, rozpatrują wnioski szybciej, niż miasta o wyższej liczbie Szczecin 82,77 18 4 42 12,94 12,30 spółek i ograniczonych zasobach ludzkich. Uwaga: Rankingi oparto na średniej odległości od granicy (distance to frontier - DTF) w zakresie procedur, Przykładowo, wydział KRS w Rzeszowie jest czasu, kosztów oraz kwoty wpłaconego minimalnego kapitału zakładowego związanych z założeniem dosyć przeciążony (rysunek 3.6).30 Warszawa, spółki. Wynik DTF ukazuje, w jakim stopniu (średnio) dane miasto odbiega od najlepszego wyniku osiągniętego przez którąkolwiek z gospodarek w ramach każdego ze wskaźników ujętych w Doing Business w której zakładanie spółki zajmuje 30 dni, od 2005 roku. Pomiar ten unormowany jest w zakresie od 0 do 100, gdzie 100 oznacza wartość graniczną wyróżnia się na tle pozostałych miast. W najlepszych praktyk. Aby uzyskać więcej szczegółowych informacji, zob. dział O Doing Business i Doing istniejących w Warszawie dwóch wydziałach Business w Polsce 2015. Dane dotyczące Poznania obejmują rejestrację spółki przez internetowy system „S24”. Dane z dnia 1 września 2014 r. KRS rejestruje się więcej spółek w stosunku Źródło: Baza danych Doing Business. do liczby wyspecjalizowanych urzędników sądowych, tj. referendarzy, niż w pozostałych ZAKŁADANIE SPÓŁKI 23 RYSUNEK 3.5 Zakładanie spółki – Polskie miasta na tle świata Procedury Czas Koszt (liczba) (dni) (% dochodu na mieszkańca) 1 Nowa Zelandia 0,5 Nowa Zelandia 0 Słowenia 2,5 Portugalia 0,2 Dania 2 Słowenia 4 Holandia 0,3 Austria Średnia 6 Słowenia dla Polski 3 Szwecja Poznań 8 1,1 Finlandia (miasta (wykorzystanie 2,1 Rumunia wykorzystujące 4 „S24”) 11,6 Średnia dla UE 4,1 Średnia dla UE jedno okienko) 5,1 Średnia dla UE 14,5 Niemcy Poznań 6 (wykorzystanie Poznań 6,9 Gdańsk 22 22 Austria (wykorzystanie „S24”) Olsztyn 8 Austria „S24”) 8,8 Niemcy 9 Niemcy Średnia 30 dla Polski (miasta 34,5 Malta Średnia 11 Malta dla Polski wykorzystujące jedno okienko) (miasta 12,9 wykorzystujące 13 Indie Szczecin 42 jedno okienko) 14,1 Włochy Źródło: Baza danych Doing Business. RYSUNEK 3.6 W Warszawie referendarze rozpatrują większą liczbę miastach.31 Jedną z przyczyn wysokiej wniosków niż w innych miastach wydajności stolicy mogą być elastyczne godziny pracy, dzięki którym referendarze Liczba spółek z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowanych mogą dostosowywać się do intensywności w obliczeniu na jednego referendarza (czerwiec 2013 - maj 2014) napływu wniosków. Warszawa 218 Zróżnicowane praktyki lokalnych wydziałów Poznań 178 KRS wpływają na czas trwania procesu za- Rzeszów 177 kładania spółki w poszczególnych miastach. Dla przykładu, wydziały KRS w Gdańsku i Lublin 118 Opolu zakładanie spółki traktują bardziej priorytetowo niż inne czynności.32 Podobnie, Wrocław 114 lokalne wydziały KRS w niektórych mia- stach, podjęły działania, aby zapobiec Katowice 99 powszechnym błędom w formularzach re- Gdańsk 96 jestracyjnych. Przykładowo, wydziały KRS w Białymstoku, Krakowie, Lublinie i Warszawie Szczecin 92 oferują przedsiębiorcom pomoc w wypeł- nianiu formularzy. Referendarze w takich Kraków 92 miastach jak Olsztyn, Poznań, Warszawa i Wrocław poprawiają często spotykane błędy Białystok 83 we wnioskach. Wyższy stopień formalizmu Kielce 82 może, po części, stanowić wyjaśnienie duże- go odsetka odrzuconych wniosków odnoto- Łódź 73 wanego w Katowicach, Kielcach, Rzeszowie i Szczecinie. Z kolei, urzędy skarbowe i Opole 68 statystyczne z całej Polski zwykle bezpo- średnio kontaktują się z przedsiębiorcami w Toruń 67 celu poprawienia błędów, w związku z czym Zielona Góra 65 liczba odrzucanych wniosków jest niższa. Bydgoszcz 63 Wydziały KRS korzystają z tej samej usługi pocztowej do wysłania wniosków do trzech Olsztyn 63 różnych organów zaangażowanych w proces zakładania spółki i do otrzymywania Uwaga: Wydziały KRS są odpowiedzialne za rejestrację spółek w każdym z miast. Statystyki dotyczące numerów identyfikacji podatkowej i Warszawy stanowią średnią danych z dwóch funkcjonujących w mieście wydziałów KRS. Wydział KRS w Zielonej Górze obsługuje również Gorzów Wielkopolski. Dane obejmują spółki z ograniczoną numerów statystycznych (NIP i REGON). odpowiedzialnością utworzone między czerwcem 2013 roku i majem 2014 roku. Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej 24 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Proces ten trwa od jednego do dwóch tygodni. Jednak aby skrócić ten czas, RYSUNEK 3.7 Opłaty notarialne i podatek od czynności cywilnoprawnych pracownicy wydziałów KRS w miastach to główne składniki kosztów takich, jak Białystok i Wrocław, doręczają wnioski do innych organów osobiście. Struktura kosztów w 17 miastach Struktura kosztów w Poznaniu korzystających głównie z jednego okienka (korzystającego z systemu „S24”) Założenie spółki w Polsce jest stosunkowo drogie. Koszty są mniejsze w przypadku 6% korzystania z systemu „S24” – co ukazuje przykład Poznania – ponieważ nie wymaga 47% 38% 22% to zgłoszenia się do notariusza. We wspo- mnianym mieście koszt założenia przed- 72% siębiorstwa jest równy 6,9% dochodu na mieszkańca. Tymczasem w 17 pozostałych miejscowościach, w których przedsiębiorcy 11% wykorzystują głównie jedno okienko, całko- wity koszt założenia hipotetycznej działalno- 3% ści gospodarczej, opisanej w studium przy- Podatek od czynności cywilnoprawnych Podatek od czynności cywilnoprawnych padku Doing Business, wynosi 5.261 PLN Opłaty za rejestrację i ogłoszenie Opłaty za rejestrację i ogłoszenie (1.227 EUR), co stanowi 12,9% dochodu na Rejestracja płatnika VAT Rejestracja płatnika VAT mieszkańca. Jest to kwota niemal trzykrotnie Opłaty notarialne wyższa od średniej UE, sięgającej 4,1% do- chodu mieszkańca (rysunek 3.5) i uwzględ- niającej kraje o znakomitych wynikach, takie Źródło: Baza danych Doing Business. jak Słowenia (brak kosztów), Dania (0,2%) czy Austria (0,3%). Oprócz bezpośrednich rejestracyjnych w kwocie 500 PLN (117 pomoc w zakresie wymogów, które muszą kosztów rozpoczęcia działalności założyciele EUR) oraz dodatkowych 100 PLN (23 EUR) spełnić przy zakładaniu spółki. Wydział spółki muszą również przedłożyć 5.000 tytułem ogłoszenia rejestracji w Monitorze w Lublinie zapewnia podobne wsparcie PLN (1.166 EUR) lub 12,3% dochodu na Sądowym i Gospodarczym. Aby zachęcić przez telefon. Wydział KRS w Warszawie mieszkańca w formie wpłaconego minimal- do korzystania z systemu „S24”, w nowej stworzył punkt informacyjny, w którym za- nego kapitału zakładowego. W jedenastu ustawie zmniejszono opłatę rejestracyjną trudnionych jest sześć osób. Kolejną dobrą państwach członkowskich UE – w tym w dla jego użytkowników z 500 PLN do 250 praktyką jest jednoczesne rozpatrywanie Niemczech, na Litwie i w Zjednoczonym PLN.37 Projekt ustawy, będący aktualnie wniosku pod kątem formalnym i meryto- Królestwie – zniesiono ten wymóg.33 przedmiotem konsultacji, przewiduje znie- rycznym, tak jak ma to miejsce w Kielcach, sienie obowiązku ogłoszenia w Monitorze Opolu i Rzeszowie. Połączenie tych działań Sporządzenie umowy spółki w formie aktu umożliwia pracownikom wykrycie wszelkich Sądowym i Gospodarczym i zastąpienie go notarialnego odpowiada za 47% kosztów. błędów na wczesnym etapie. Wreszcie, publikacją zawiadomień i ogłoszeń online Wysokość opłat notarialnych jest ustalana wydziały KRS w miastach takich, jak Lublin przez Krajowy Rejestr Sądowy. Ta zmiana, na mocy ustawy w oparciu o kapitał spółki czy Poznań, wprowadziły bezpłatną opcję jeżeli zostanie przyjęta, wyeliminuje koszt (rysunek 3.7).34 Ich wysokość jednak spada szybkiej rejestracji dla spółek, które o to ogłoszenia. w wyniku presji konkurencyjnej ze strony zawnioskują. nowych notariuszy rozpoczynających działalność zawodową po przeprowadzonej Wzajemna nauka może stanowić znakomity niedawno deregulacji.35 Liczba notariuszy w sposób na poprawę efektywności instytucji każdym z 18 analizowanych miast wzrosła CO NALEŻY publicznych. W Meksyku, przeprowadzona średnio o 16% między sierpniem 2013 ZREFORMOWAĆ? wśród urzędników państwowych ankieta, roku i majem 2014 roku. Największy wzrost Poprawa efektywności ukazała, że taka nauka to istotne narzędzie odnotowano w Białymstoku, Katowicach, Lublinie i Olsztynie – o ponad 25%, podczas Krajowego Rejestru Sądowego dla stanów pragnących udoskonalić swoje poprzez przyjęcie istniejących środowisko biznesowe.38 gdy liczba notariuszy w Bydgoszczy i Toruniu pozostała niezmieniona.36 W praktyce ozna- dobrych praktyk cza to, że możliwości negocjowania niższej Choć procesy i wymogi związane z rejestracją stawki będą coraz większe. spółki są określone ustawowo, wewnętrzne Umożliwienie wykorzystania rozpatrywanie wniosków przez sądy prze- wzorca umowy spółki na We wszystkich miastach trzeba zapłacić biega inaczej w poszczególnych miastach. Istnieją dobre praktyki, które mogłyby być potrzeby rejestracji w jednym podatek od czynności cywilnoprawnych. Całkowita wysokość podatku sięga około stosowane przez wszystkie lokalne wydziały okienku Krajowego Rejestru 2.000 PLN (466 EUR). Oblicza się ją na KRS. Przykładowo, w Krakowie, Lublinie Sądowego podstawie kapitału spółki, opłat notarial- i Warszawie stworzono punkty wsparcia Wprowadzenie wzorca umowy spółki, która nych, gdzie ma to zastosowanie, oraz opłat w wypełnianiu wniosków. Wydział KRS w nie musi mieć formy aktu notarialnego, rejestracyjnych. Ponadto przedsiębiorca Krakowie wyznaczył 2 osoby, które osobiście zmniejsza koszt rejestracji spółki i umożliwia jest zobowiązany do zapłacenia opłat lub telefonicznie, oferują wnioskującym szybsze rozpatrywanie wniosków przez ZAKŁADANIE SPÓŁKI 25 KRS w przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością korzystających z RAMKA 3.1: Rejestrowanie jednoosobowej działalności gospodarczej w internetowego systemu „S24”. Taka opcja jednym kroku nie jest jednak dostępna dla przedsiębiorstw W ramach nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z 2011 roku, rejestrowanych za pośrednictwem jednego wprowadzono w Polsce prosty proces rejestracji jednoosobowej działalności gospo- okienka w lokalnym wydziale KRS. Są one darczej. Przedsiębiorcy mogą wypełnić formularz na stronie internetowej Centralnej zobowiązane do przedłożenia umowy spółki w formie aktu notarialnego. Opcja Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Ministerstwo skorzystania ze wzorca umowy spółki Gospodarki.39 Informacje są automatycznie przekazywane do urzędu skarbowe- mogłaby być dostępna również w jednym go, urzędu statystycznego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Rejestracja jest okienku. Spółki, które zdecydowałyby się bezpłatna, a przedsiębiorca może rozpocząć działalność w dniu złożenia wniosku o go użyć, nie musiałyby ponosić kosztów rejestrację. notarialnych. Źródło: https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/ Stworzenie jednego procesu online służącego zakładaniu podatkowej i statystycznej. Przedsiębiorstwa gruntów, zatrudnienia, podatków i zastawów, spółki mogą wybierać między standardowym i a także z rejestrami obywateli. Jednoosobową działalność gospodarczą uproszczonym składaniem wniosków online. można w Polsce zarejestrować online Decydując się na drugą z powyższych opcji, Wdrożenie elektronicznego jednego okienka w jednym kroku, który wystarcza do wykorzystują one wzór aktu założycielskiego wymaga inwestycji w technologię, jak rów- dopełnienia formalności w różnych organach i zostają zarejestrowane w ciągu dwóch dni, nież przeformułowania procesów i współ- (ramka 3.1). Polska wdraża aktualnie podczas gdy standardowa procedura trwa pracy między zaangażowanymi organami. interoperacyjne bazy danych między KRS i 15 dni. Przykładowo, w 2010 r. Włochy obowiązko- innymi organami biorącymi udział w procesie wym uczyniły korzystanie z elektronicznego zakładania spółki. Dodatkowo, system „S24” Tak jak w Polsce, na Słowacji za zarejestrowa- systemu służącego zakładaniu spółki, współ- już umożliwia wnioskodawcom ubieganie się nie spółki odpowiada rejestr sądowy. W 2008 działającego z pięcioma różnymi organami. o nadanie numeru identyfikacji podatkowej i r. kraj ten wprowadził e-Vem – „elektroniczne Niemniej okres wymagany do założenia numeru statystycznego podczas rejestracji, jedno okienko” – służące zakładaniu spółek. spółki wciąż się różni w zależności od miasta tak jak ma to miejsce w przypadku jednego Przedsiębiorcy mogą zalogować się w e-Vem ze względu na zróżnicowany na poziomie okienka KRS. i w jednym kroku zarejestrować spółkę w lokalnym czas udzielenia odpowiedzi.43 rejestrze sądowym, urzędzie statystycznym, Niemniej wciąż istnieją dwa systemy urzędzie skarbowym i instytucie zdrowia. Ocena wykonalności zmiany rejestracji spółek z ograniczoną odpowie- Słowenia zajmuje teraz 15 miejsce wśród 189 gospodarek pod względem łatwości podatku od czynności dzialnością, tj. fizyczne jedno okienko w cywilnoprawnych na opłatę wydziale KRS i internetowy system „S24”. zakładania spółki. Cały proces wymaga tam jedynie dwóch procedur i sześciu dni, właści- rejestracyjną w oparciu o Kolejnym krokiem powinno być połączenie tych systemów w jedno okienko online, słu- wie nic przy tym nie kosztując.41 zasadę zwrotu poniesionych żące zakładaniu wszelkiego rodzaju spółek. kosztów Stanowiące dobrą praktykę, elektroniczne Norwegia rozpoczęła reformowanie rejestra- Aktualnie przedsiębiorcy w Polsce muszą jedno okienko, powinno oferować przyjazną cji spółek pod koniec lat osiemdziesiątych uiścić opłate w wysokości 600 PLN (140 dla użytkownika platformę internetową, XX wieku. Od tamtego czasu udało się jej EUR) tytułem rejestracji spółki i jej ogłosze- być w pełni skomputeryzowane od strony przejść od procesu zarządzanego przez nia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. administracyjnej, umożliwiać dokonywanie 97 sądów rejonowych do elektronicznego Dodatkowo, są zobowiązani do opłacenia po- płatności online oraz pozwalać na rejestrację jednego okienka. Usprawnione procedury datku od czynności cywilnoprawnych, który we wszystkich organach zaangażowanych w i interoperacyjne bazy danych zmniejszyły oblicza się na podstawie wysokości kapitału proces zakładania spółki. liczbę informacji wymaganych od każdego zakładowego spółki – 0,5% kapitału minus przedsiębiorcy. W zamian za to organy dzielą opłaty notarialne i rejestracyjne. Tymczasem, Właściwie wdrożona rejestracja online się danymi, wykorzystując w tym celu jeden w wielu krajach, wprowadzono opłatę ryczał- może pozwolić na znaczne ograniczenie numer identyfikacyjny spółki.42 tową, ponieważ proces rejestracji spółki z czasu i kosztów związanych z zakładaniem administracyjnego punktu widzenia jest taki spółki. Polska mogłaby pójść za przykładem Oprócz elektronicznej rejestracji niektóre sam bez względu na wysokość jej kapitału Zjednoczonego Królestwa, w którym wnioski kraje oferują usługi dodatkowe. Przykładowo, zakładowego czy rozmiary. Co więcej, opłata elektroniczne są powszechnie stosowane słoweński system jest interoperacyjny z rejestracyjna nie powinna być stosowana – w 2013 roku 98% przedsiębiorstw zareje- innymi systemami, dotyczącymi rejestrów jako podatek od inwestycji przedsiębiorcy strowano tam drogą elektroniczną.40 m.in. gruntów, zatrudnienia czy zastawów, w spółkę. Taka opłata różni się wówczas jak również obywateli oraz z bazą danych wyłącznie w przypadku np. kontroli spółek zawierającą informacje handlowe. Podobnie (bezpieczeństwo, bhp i środowisko), jeżeli Węgry, Norwegia i Słowenia również służą w Norwegii, systemy są połączone z sześ- rozmiary przedsiębiorstwa lub ryzyko zwią- dobrym przykładem. Na Węgrzech spółki cioma systemami innych organów, tj. syste- zane z jego działalnością gospodarczą mogą są rejestrowane elektronicznie w sądzie mem e-zamówień publicznych dla agencji mieć wpływ na koszty wykonania usługi. rejestrowym, po czym natychmiast otrzy- mują tymczasowe numery identyfikacji rządowych oraz z systemami dotyczącymi 26 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 W 2009 roku w Luksemburgu 0,5% kapitału zakładowego? Propozycja obniże- podatek kapitałowy zastąpiono stałą nia minimalnego kapitału zakładowego do opłatą rejestracyjną w wysokości 75 EUR. symbolicznej złotówki (0,23 EUR) została Po dokonaniu oceny oddziaływania na zaaprobowana przez Radę Ministrów w maju przychód, Polska mogłaby rozważyć 2014 roku.50 zastąpienie podatku od czynności cywilnoprawnych opłatą ryczałtową Czechy i Włochy należą do państw człon- obliczoną w oparciu o faktyczny kowskich UE, które w zeszłym roku obniżyły administracyjny koszt rozpatrzenia wniosku. kwotę minimalnego kapitału zakładowego. Utratę przychodu może zrekompensować Dziś, w 104 na 189 gospodarek porównywa- wzrost liczby rejestrowanych spółek. Tak nych w ramach Doing Business, w tym w 12 stało się w Malezji, w której liczba rejestracji krajach UE,51 albo nie wymaga się wpłacenia wzrosła o 15,8% w rok po zmniejszeniu minimalnego kapitału, albo jest to kwota opłat.44 Przejście na system elektroniczny niższa niż 0,1% dochodu na mieszkańca. może generować oszczędności i pozwolić na obniżenie wysokości opłat. Po tym, jak Słowenia wprowadziła swój zautomatyzowany system e-Vem, jej koszty administracyjne zmalały o 71,3%. W ramach tego systemu wprowadzono wzór aktu założycielskiego, który ułatwił rozpatrywanie wniosków przez rejestr sądowy. Według słoweńskiego Ministerstwa Administracji Publicznej oszczędności sięgają 10,2 miliona EUR rocznie.45 Eliminacja wymogu minimalnego kapitału zakładowego Przed rejestracją polscy przedsiębiorcy muszą wpłacić minimalny kapitał zakładowy w wysokości 5.000 PLN (1.166 EUR).46 Przed 2009 rokiem kwota ta była dziesięciokrotnie wyższa – 50.000 PLN (11.661 EUR). Badania wykazują, że wymóg minimalnego kapitału zakładowego zapewnia niewielką ochronę wierzycieli i nie stanowi niemal żadnego zabezpieczenia dla inwestorów w przypad- ku niewypłacalności podmiotu.47 Stopy odzyskania należności, w gospodarkach bez wymogu wpłaconego kapitału zakładowego, są takie same jak w pozostałych krajach.48 Przed podjęciem decyzji o dokonaniu inwestycji wierzyciele zwykle biorą pod uwagę inne zabezpieczenia przewidziane w prawie spółek, prawie upadłościowym czy przepisach dotyczących kredytów zabez- pieczonych. Dodatkowo, minimalny kapitał zakładowy może stanowić barierę wejścia na rynek, szczególnie w przypadku małych przedsiębiorstw.49 Dlaczego nie pójść by o krok dalej i całko- wicie zlikwidować wymóg minimalnego Doing Business w Polsce 2015 Uzyskiwanie pozwoleń na budowę Liczba przedsiębiorców działających w budownictwo w stronę sektora nieformal- ƒ Do polskiego Prawa budowlanego polskim sektorze budowlanym wzrosła ze nego, udaremniając cel, w jakim zostały wprowadzono wiele zmian, o których nie zostały 164.597 w 2005 roku do 233.731 w roku stworzone. Wyzwanie stojące przed rządami skutecznie poinformowane organy wykonawcze 2012.1 W 2011 roku, sektor budowlany polega na opracowaniu rozważnych zasad i podmioty prywatne, co spowodowało odpowiadał za 7,3% polskiego PKB,2 prze- zapewniających bezpieczeństwo, bez zbęd- dezorientację i niejednolite ich wdrożenie w wyższając tym samym średni udział odnoto- nego hamowania rozwoju biznesu. Mniejsza poszczególnych miastach. wywany w krajach OECD, tj. 6,5%.3 Z jednej liczba wymogów nie musi oznaczać rezygna- ƒ Uzyskanie pozwolenia na budowę jest łatwiejsze strony, zapotrzebowanie na nowe budynki cji z bezpieczeństwa: Dania, Niemcy i Litwa w Bydgoszczy i Toruniu, a trudniejsze w związane było z deficytem lokali mieszkal- stanowią przykłady państw, którym udało Gorzowie Wielkopolskim i Krakowie. nych, a Polska jest jednym z krajów OECD się uregulować proces wydawania pozwoleń ƒ Mniejsze miasta wymagają zatwierdzenia o najniższej liczbie lokali mieszkalnych na budowę przy zastosowaniu stosunkowo większej liczby projektów niż większe obszary na osobę.4 Z drugiej strony, dynamicznie niewielu wymogów, choć obowiązujące w miejskie: cztery z pięciu miast, w których trzeba rozwijająca się gospodarka generuje zapo- tych krajach przepisy są uważane za rozważ- podjąć najwięcej kroków w celu uzyskania trzebowanie na więcej budynków dla celów ne, a budynki – za bezpieczne.9 pozwolenia na budowę, liczą 200.000 lub mniej biznesowych. Obecnie, projekty zabudowań mieszkańców. wykorzystywanych na potrzeby działalności produkcyjnej, takie jak fabryki czy maga- ƒ Zwykle, uzyskiwanie pozwolenia na budowę zyny, mają większy udział w polskim rynku trwa dłużej w miastach o największym budowlanym niż kiedykolwiek w niedalekiej CO JEST MIERZONE zaludnieniu – 193 dni – niż w miejscowościach przeszłości.5 W PRZYPADKU o liczbie mieszkańców poniżej 500.000 – 168 UZYSKIWANIA POZWOLEŃ dni. Przykład Wrocławia ukazuje jednak, że na W związku ze spowolnieniem wzrostu NA BUDOWĘ? duże zapotrzebowanie na usługi biznesowe można efektywnie odpowiadać: pozwolenie na gospodarczego w lata 2012 – 2013, sektor Aby zmierzyć łatwość uzyskiwania pozwoleń budowę jest tam wydawane w ciągu 35 dni – tak budowlany zanotował spadek aktywności na budowę, w ramach Doing Business, wzię- jak w Olsztynie i Gorzowie Wielkopolskim, które skutkujący częstymi postępowaniami to pod uwagę procedury, czas i koszty, które otrzymują jednak kilkakrotnie mniej wniosków. upadłościowymi spółek budowlanych.6 W ponoszą małe i średnie przedsiębiorstwa w rezultacie, udział sektora budowlanego w celu otrzymania zezwoleń niezbędnych do ƒ Choć wysokość większości opłat jest określona polskim PKB spadł do 6,7% w 2014 roku.7 zbudowania prostego magazynu handlo- ustawowo, cena zatrudnienia geodety i wego oraz podłączenia go do sieci wodno- prywatnych ekspertów ds. zatwierdzenia -kanalizacyjnej (rysunek 4.1). Uwzględniono projektów sprawia, że łączny koszt może być wszelkie kontrole i zatwierdzenia wymagane bardzo zróżnicowany. Przykładowo, uzyskanie przed rozpoczęciem budowy magazynu, pozwolenia na budowę w Bydgoszczy jest o DLACZEGO UZYSKIWANIE w jej trakcie oraz po jej zakończeniu. Żeby około połowę tańsze niż w Warszawie. POZWOLEŃ NA BUDOWĘ dane dotyczące 189 gospodarek były porów- MA ZNACZENIE? nywalne, przyjmuje się, że magazyn jest zlo- Deweloperzy uważają biurokracje za jedną kalizowany na peryferiach miasta będącego z głównych przeszkód w ich działalności.8 największym ośrodkiem biznesowym, który Według Doing Business 2015, Polska jest nie stanowi specjalnej strefy ekonomicznej jednym z pięciu kraji w Unii Europejskiej ani przemysłowej, i będzie wykorzystywany (UE) w których jest najtrudniej uzyskać do przechowywania standardowych, bez- pozwolenia na budowę. W przypadku prze- piecznych towarów. pisów budowlanych niełatwo znaleźć właś- ciwą równowagę między bezpieczeństwem i skutecznością. Regulacje muszą być jasne i możliwe do dostosowania do zmian gospo- darczych i technologicznych. Nadmiernie skomplikowane przepisy mogą przenosić 28 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 RYSUNEK 4.1 Jaki czas, koszt i liczba procedur są konieczne do RYSUNEK 4.2 Główne etapy dopełnienia formalności niezbędnych do zbudowania magazynu? procesu udzielania pozwoleń na budowę w Polsce Koszt (% wartości magazynu) Przed budową Ukończony Aktualizacja mapy geodezyjnej magazyn terenu budowy Liczba procedur Uzyskanie warunków technicznych/ opracowanie projektu Przedsiębiorstwo sektora Zatwierdzenie projektu przez budowlanego Czas dostawców mediów i zarządców dróg P Przed budową Budowa Po budowie + przyłącza (dni) Otrzymanie pozytywnej opinii stwierdzającej, że przyłącza nie kolidują ze sobą budowę wymaga 7 procedur, 64 dni i 2,3% JAK PROCES wartości magazynu. Otrzymanie zgód rzeczoznawców ds. UZYSKIWANIA POZWOLEŃ bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz innych wykwalifikowanych specjalistów NA BUDOWĘ PRZEBIEGA W Najłatwiej jest dopełnić formalności wyma- POLSCE? ganych do uzyskania pozwolenia na budowę magazynu i podłączenia do sieci wodno- Proces uzyskiwania pozwoleń na budowę w Otrzymanie pozwolenia na budowę -kanalizacyjnej w Bydgoszczy i Rzeszowie, całej Polsce składa się z tych samych podsta- a najtrudniej – w Gorzowie Wielkopolskim i wowych etapów (rysunek 4.2). Polskie Prawo Krakowie (tabela 4.1). W Bydgoszczy – mie- Budowlane z 1994 roku10 wyznacza regula- ście zajmującym pierwsze miejsce – potrze- Zawiadomienie Inspekcji Budowlanej cyjne i prawne ramy funkcjonowania branży ba 19 procedur, 143 dni i 0,15% wartości o rozpoczęciu budowy budowlanej, określając wymogi, wskazując magazynu. Tymczasem w Krakowie ten sam terminy i regulując koszty. Na jego mocy, proces obejmuje 21 procedur, trwa 209 dni przykładowo, ograniczono czas trwania Po ukończeniu budowy i wiąże się z kosztem w wysokości 0,21% dwóch najbardziej kluczowych kroków – wy- wartości magazynu. Zazwyczaj miasta Podpisanie umów na dostawę mediów oraz dawania pozwolenia na budowę i na użytko- podłączenie do sieci wodno-kanalizacyjnej średnich rozmiarów12 odnotowują lepsze wanie – odpowiednio do 2 miesięcy i 21 dni wyniki w zakresie uzyskiwania pozwoleń na i wskazano ich koszt. Niemniej wspomniane budowę: proces ten przebiega szybciej niż w Kontrole potwierdzające zgodność przepisy ustawy są w poszczególnych mia- większych obszarach miejskich i składa się z budynku z zatwierdzonymi planami stach różnie stosowane, co wynika, przede mniejszej liczby procedur, niż w mniejszych wszystkim, z rozbieżności w ich interpretacji. miastach. Na otrzymanie takiego pozwole- Różnice te z czasem stawały się coraz bar- nia w najbardziej zaludnionych z analizowa- Złożenie zaktualizowanej mapy geodezyjnej dziej wyraźne – od 1994 r. ustawę o prawie potwierdzającej układ budynku w Wydziale Geodezji nych miast czeka się 193 dni13, podczas gdy budowlanym wielokrotnie nowelizowano, w miejscowościach o liczbie mieszkańców co doprowadziło do powstania niespójności. poniżej 500.000 mieszkańców – 168 dni. Co więcej, informacje o zmianach nie zo- Przykład Łodzi – jednego z największych Otrzymanie pozwolenia na użytkowanie stały skutecznie rozpowszechnione wśród Polskich miast, w którym uzyskiwanie po- organów wykonawczych i przedsiębiorców. zwolenia na budowę trwa 164 dni – ukazuje W rezultacie, wspomniane podmioty często jednak, że na wysokie zapotrzebowanie na Uwaga: Rankingi oparto na średniej odległości różnie interpretują przedmiotowe przepisy.11 usługi biznesowe można odpowiadać sto- od granicy (distance to frontier - DTF) w sunkowo efektywnie. zakresie procedur, czasu i kosztów związanych z uzyskiwaniem pozwoleń na budowę. Wynik W całej Polsce uzyskanie pozwolenia na bu- DTF ukazuje, w jakim stopniu (średnio) dane dowę wymaga średnio 21 procedur i zajmuje Duże ośrodki miejskie muszą radzić sobie miasto odbiega od najlepszego wyniku 175 dni, przy koszcie równym 0,2% wartości z większą liczbą napływających wniosków, osiągniętego przez którąkolwiek z gospodarek w ramach każdego ze wskaźników ujętych magazynu. W Unii Europejskiej ten sam co może prowadzić do opóźnień i wyższego w Doing Business od 2005 roku. Pomiar ten proces jest średnio 11 razy droższy – 2,3% kosztu profesjonalnych usług. Z drugiej stro- unormowany jest w zakresie od 0 do 100, gdzie wartości magazynu, przy czym jest znacznie 100 oznacza wartość graniczną najlepszych ny, miasta te powinny korzystać na efekcie praktyk. Aby uzyskać więcej szczegółowych mniej złożony – 13 wymogów (rysunek skali i dysponować większymi zasobami informacji, zob. dział O Doing Business i Doing 4.3). W Danii – gospodarce o najlepszych niż ich mniejsi sąsiedzi, aby inwestować w Business w Polsce 2015. wynikach w UE, zgodnie z raportem Doing modernizację administracji. Przykładowo Źródło: Baza danych Doing Business. Business 2015 – uzyskanie pozwoleń na Londyn – gdzie uzyskanie pozwolenia na UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ 29 budowę obejmuje 9 procedur i trwa 105 dni TABELA 4.1 Uzyskiwanie pozwoleń na budowę w Polsce: gdzie jest łatwiej? – i Berlin – 8 procedur i 96 dni – są bardziej Koszt efektywne niż małe i średnie miasta w Polsce. Distance to frontier Procedury Czas (% wartości Miasto (wynik) Pozycja (liczba) (dni) magazynu) Liczba procedur wymaganych do uzy- Bydgoszcz 69,84 1 19 143 0,15 skania pozwolenia na budowę wynosi od Rzeszów 67,27 2 19 168 0,25 19 w Bydgoszczy, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu do 22 w Gdańsku, Toruń 67,04 3 20 157 0,22 Gorzowie Wielkopolskim, Kielcach, Olsztynie Wrocław 66,65 4 19 175 0,22 i Opolu. Mniejsze miasta często wymagają Łódź 66,35 5 20 164 0,24 dodatkowych zatwierdzeń przed rozpoczę- Opole 66,31 6 22 137 0,21 ciem budowy w porównaniu do większych obszarów miejskich: cztery14 z pięciu miast, Szczecin 65,98 7 19 182 0,22 w których trzeba podjąć najwięcej kroków w Lublin 65,92 8 21 155 0,21 celu uzyskania pozwolenia na budowę, liczą Olsztyn 64,65 9 22 154 0,23 200.000 lub mniej mieszkańców. Niemniej Zielona Góra 64,64 10 21 168 0,23 liczba wymogów jest wysoka we wszystkich polskich miastach w porównaniu z innymi Katowice 63,43 11 21 181 0,21 europejskimi gospodarkami: np. miastom Białystok 63,41 12 20 196 0,16 we Włoszech udaje się regulować proces Kielce 63,06 13 22 171 0,21 udzielania pozwoleń przy zastosowaniu znacznie mniejszej liczby procedur, niż ma Warszawa 62,97 14 19 212 0,30 to miejsce w polskich miastach o podobnej Poznań 62,31 15 20 206 0,24 liczbie mieszkańców (rysunek 4.4). Gdańsk 61,97 16 22 182 0,23 Gorzów Wielkopolski 60,85 17 22 193 0,26 W całej Polsce wymaga się przeprowadzenia Kraków 60,74 18 21 209 0,21 od 10 do 13 procedur jeszcze przed roz- poczęciem budowy. Ich liczba waha się w Uwaga: Rankingi oparto na średniej odległości od granicy (distance to frontier - DTF) w zakresie procedur, zależności od kroków, które trzeba podjąć, czasu i kosztów związanych z uzyskiwaniem pozwoleń na budowę. Wynik DTF ukazuje, w jakim stopniu (średnio) dane miasto odbiega od najlepszego wyniku osiągniętego przez którąkolwiek z gospodarek w aby zatwierdzone zostały projekty dotyczą- ramach każdego ze wskaźników ujętych w Doing Business od 2005 roku. Pomiar ten unormowany jest ce podłączenia do sieci energoelektrycznej, w zakresie od 0 do 100, gdzie 100 oznacza wartość graniczną najlepszych praktyk. Aby uzyskać więcej szczegółowych informacji, zob. dział O Doing Business i Doing Business w Polsce 2015. wody, kanalizacji i systemu odprowadzenia Źródło: Baza danych Doing Business. wody opadowej. W Bydgoszczy, Rzeszowie i Warszawie takie uzgodnienia są wydawane w ramach jednej procedury przez jeden RYSUNEK 4.3 Uzyskiwanie pozwoleń na budowę w Polsce jest tańsze, ale bardziej złożone niż w innych państwach członkowskich UE Procedury Czas Koszt (liczba) (dni) (% wartości magazynu) 0 0 Republika Słowacji 0,1 0.0 BIAŁYSTOK, BYDGOSZCZ 15 Średnia dla Polski 0,22 MIAST Dania, Finlandia 64 WARSZAWA 70 0.5 5 80 Dania, Hiszpania, Szwecja 7 90 100 1.0 110 Niemcy 1,1 10 120 130 Średnia dla UE 13 OPOLE 1.5 140 BYDGOSZCZ 15 150 OLSZTYN, LUBLIN, TORUŃ 160 ŁÓDŹ, RZESZÓW, ZIELONA GÓRA Średnia dla UE 174 170 KIELCE, WROCŁAW 2.0 Średnia dla Polski 175 180 KATOWICE, SZCZECIN, GDAŃSK Średnia 5 MIAST 20 4 MIASTA 190 GORZÓW WIELKOPOLSKI, BIAŁYSTOK dla UE 2,3 Średnia dla Polski 21 4 MIASTA 200 5 MIAST POZNAŃ, KRAKÓW 2.5 210 WARSZAWA 220 25 Źródło: Baza danych Doing Business. 30 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 organ. W pozostałych miastach trzeba w RYSUNEK 4.4 Wysoka liczba wymogów, koniecznych do spełnienia w tym celu podjąć wiele kroków, w które zaan- polskich miastach przed etapem budowy i po nim, czyni cały proces gażowane są różne organy. Po rozpoczęciu bardziej złożonym niż w innych gospodarkach UE budowy cały proces przebiega tak samo we wszystkich miejscowościach: na etapie Procedury (liczba) budowy nie występują żadne procedury 25 (budowę może bowiem nadzorować upraw- niony kierownik budowy zatrudniony przez przedsiębiorstwo budowlane), po ukończe- 20 22 niu budowy wymaganych jest wypełnienie 19 19 siedmiu procedur oraz dwóch służących 15 podłączeniu do sieci wodno-kanalizacyjnej. W innych państwach UE, takich jak Dania, Szwecja czy Niemcy – obowiązują jedynie 10 12 11 dwie do czterech procedur przed i po zakon- 10 czeńiu budowy (rysunek 4.5). 5 Pierwszym zadaniem w procesie uzyskania pozwolenia na budowę jest uzyskanie mapy 0 Mniejsze miasta Miasta średniej wielkości Większe miasta geodezyjnej z wydziału geodezji urzędu miasta przez uprawnionego geodetę, za- Cagliari Gorzów Bolonia Bydgoszcz Mediolan Warszawa (pop. 154.019) Wielkopolski (pop. 384.202) (pop. 361.254) (pop. 1.324.169) (pop. 1.715.517) trudnionego przez inwestora. Wspomniany (pop. 124.609) geodeta uzupełnia mapę o aktualne dane geodezyjne dotyczącedanego obszaru i zwraca ją urzędowi do zatwierdzenia. W od- Uwaga: W celu zapewnienia porównywalności dane dotyczące Cagliari, Bolonii i Mediolanu niesieniu do obszarów nieujętych w planach opublikowane w raporcie Doing Business 2013: Smarter Regulations for Small and Medium-Size Enterprises przekalkulowano zgodnie z metodologią zastosowaną w ostatnim raporcie Doing Business. zagospodarowania przestrzennego mają za- Źródło: Baza danych Doing Business, dane z polskiego Rocznika Demograficznego (Główny Urząd stosowanie dodatkowe wymogi (ramka 4.1). Statystyczny, 2012) oraz Istat - Istituto Nazionale di Statistica (Annuario Statistico Italiano, 2014). Kiedy zaktualizowana mapa geodezyjna zostanie zaaprobowana, deweloper musi doprowadzić do zatwierdzenia licznych pro- jektów, w tym otrzymać „warunki techniczne” RAMKA 4.1 Brak planów zagospodarowania przestrzennego czyni odnoszące się do podłączenia do sieci uzyskiwanie pozwoleń na budowę bardziej uciążliwym energoelektrycznej, wodno-kanalizacyjnej, Plany zagospodarowania przestrzennego dzielą terytorium miasta na różne ob- systemu odprowadzania wód opadowych szary, w zależności od rodzajów dozwolonego ich wykorzystania –np. rejony miesz- oraz dróg publicznych. Kolejność uzyskiwania kalne, handlowe, przemysłowe, budynki publiczne, parki lub obszary zielone. warunków technicznych i zatwierdzania W Polsce jedynie 27,9% całego terytorium poddano mapowaniu,1 powierzchnia projektów od dostawców mediów nie jest wy- ujęta w planach zagospodarowania różni się w zależności od regionu – od 4,9% raźnie uregulowana prawnie. W Białymstoku, w województwie kujawsko-pomorskim do 63,9% w województwie śląskim.2 W Gdańsku, Kielcach, Krakowie, Olsztynie i przypadku pozostałych miejsc inwestor musi otrzymać od urzędu miasta decyzję Opolu warunki techniczne dotyczące pod- administracyjną dotyczącą warunków zabudowy terenu. Warunki te zastępują łączenia do systemu odprowadzania wód lokalną uchwałę dotyczącą zagospodarowania danej działki, a planowany budynek opadowych oraz sieci wodnej i kanalizacyjnej musi je spełniać. Ze względu na ten dodatkowy wymóg odnoszący się do obszarów wydają dwa różne organy. W pozostałych miastach, wnioskodawcy mogą ubiegać się nieuwzględnionych w lokalnych planach zagospodarowania terenu, proces uzyski- o wydanie warunków technicznych dotyczą- wania pozwolenia na budowę staje się dłuższy i bardziej złożony – przeprowadzone cych podłączeń w jednej instytucji - miejskim niedawno badania wykazały, że w 84% przypadków trwał on dłużej niż dozwolone przedsiębiorstwie wodociągów. 2 miesiące.3 Co więcej, istnieje ryzyko, że warunki zagospodarowania terenu będą musiały zostać uzgodnione z planami opracowanymi w przyszłości, z którymi mogą Kiedy warunki techniczne zostaną wydane, kolidować. Przedmiotowe warunki mogą również zagrażać przejrzystości, ponieważ wnioskodawca zna wymogi, które projekt ich podstawę stanowią uznaniowe decyzje lokalnych władz. musi spełniać, aby budynek mógł zostać podłączony do mediów i dróg publicznych. 1. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Analiza stanu i uwarunkowań prac W Bydgoszczy, Rzeszowie i Warszawie planistycznych w gminach w 2012 roku. (Warszawa: Polska, 2014). inwestor nie ma obowiązku ponownego 2. W ramach Doing Business w Polsce 2015 porównano dwa miasta z województwa kujawsko- udania się do właściwego organu. W innych pomorskiego (Toruń i Bydgoszcz) i jedno z województwa śląskiego (Katowice). miastach natomiast, proponowany projekt 3. Dane Polskiego Związku Firm Deweloperskich. Dostęp uzyskany w styczniu 2015 r. http:// musi zostać zweryfikowany przez miejskie www.pzfd.pl/. przedsiębiorstwo wodociągowe przed jego ostatecznym zatwierdzeniem. UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ 31 Budowlany o rozpoczęciu budowy. Choć RYSUNEK 4.5 Wiele wymogów obowiązujących w polskich miastach Powiatowy Inspektorat Budowlany jest przed etapem budowy i po nim czynią cały proces bardziej złożonym niż w uprawniony do przeprowadzenia kontroli innych gospodarkach UE placu budowy, w praktyce odpowiedzial- ność za to jest przekazywana kierownikowi Liczba procedur budowy.19 Aby przyjąć na siebie taki obo- Gdańsk, wiązek, kierownik budowy musi zgodnie z Gorzów Wielkopolski, 13 7 2 22 Suma Kielce, Olsztyn, Opole Prawem budowlanym być ubezpieczony i posiadać odpowiednie uprawnienia.20 Kiedy Katowice, pozwolenie na budowę zostanie wydane, Kraków, Lublin, Zielona Góra, 12 7 2 21 kierownik budowy: (a) składa oświadczenie średnia dla Polski stwierdzające przyjęcie obowiązków zwią- zanych z kierowaniem budową oraz (b) re- Białystok, Łódź, jestruje dziennik budowy (rejestr wszystkich 11 7 2 20 Poznań, Toruń procesów i zdarzeń występujących podczas budowy) w Powiatowym Inspektoracie Bydgoszcz, Rzeszów, Budowlanym, który po ukończeniu budowy Szczecin, Warszawa, 10 7 2 19 wydaje pozwolenie na użytkowanie. Jeżeli Wrocław jest to wystarczająco precyzyjnie uregulo- wane, przekazanie kontroli nad bezpieczeń- 4 3 4 3 14 stwem podmiotom prywatnym pozwala Portugalia władzom publicznym na skupienie zasobów na projektach wiążących się z większym ry- zykiem, bez uszczerbku dla bezpieczeństwa Austria 6 1 3 1 11 Przed budową pozostałych przedsięwzięć. Podczas budowy Po ukończeniu budowy wnioskodawca Niemcy 2 2 1 3 8 zawiadamia Państwową Inspekcję Sanitarną Po ukończeniu budowy (Sanepid) i Państwową Straż Pożarną. Oba te organy mają 14 dni na skontrolowanie Podłączenie mediów nowego budynku i zezwolenie na jego Szwecja 4 2 1 7 użytkowanie. Jeżeli kontrole nie zostaną przeprowadzone przed upływem dwóch tygodni, zastosowanie znajduje zasada, Dania 3 1 2 1 7 zgodnie z którą, brak sprzeciwu oznacza zgodę. Następnie, uprawniony geodeta dokonuje inwentaryzacji powykonawczej Źródło: Baza danych Doing Business. w celu potwierdzenia ostatecznego, rze- czywistego usytuowania budynku i składa, Następnie, deweloperzy są zobowiązani do Choć ustawa wyraźnie stanowi, że w przy- zaktualizowaną w ten sposób mapę geo- uzyskania potwierdzenia, że przyłącza nie padku magazynu handlowego do 1.300 dezyjną w wydziale geodezji urzędu miasta kolidują ze sobą. W tym celu muszą złożyć metrów kwadratowych – czyli takiego, jaki do przejrzenia i opieczętowania. Wreszcie, wniosek o wydawanie pozytywnej opinii jest analizowany w raporcie Doing Business wnioskodawca zwraca się o wydanie po- zwolenia na użytkowanie przez Powiatowy przez komisję złożoną z przedstawicieli do- – ocena oddziaływania na środowisko nie jest Inspektorat Budowlany, który najpierw prze- stawców mediów.15 Ponadto, wymagane jest wymagana, inwestorzy muszą dołączyć do prowadza kontrolę budowy. Z magazynu zatwierdzenie projektu przez uprawnionego wniosku o udzielenie pozwolenia na budowę można korzystać po podłączeniu go do sieci rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpo- decyzję stwierdzającą, że taka analiza nie wodno-kanalizacyjnej. żarowych. W 14 miastach16 inwestor potrze- jest potrzebna. W Katowicach, gdzie grunty buje również podobnego zatwierdzenia od zostały uszkodzone działalnością wydobyw- Choć proces uzyskiwania pozwolenia na rzeczoznawcy ds. sanitarnohigienicznych.17 czą, wnioskodawca musi uzyskać opinię budowę składa się z wielu procedur, w nie- W Gorzowie Wielkopolskim i Warszawie pro- Okręgowego Urzędu Górniczego dotyczącą których polskich miastach przebiegają one jekt musi zostać zatwierdzony również przez stopnia szkód górniczych na danej działce. stosunkowo szybko – w Opolu zajmuje 137 specjalistę ds. bezpieczeństwa i higieny pracy. dni, tj. o miesiąc mniej niż wskazuje średnia Dopiero wówczas wnioskodawca może UE wynosząca 174 dni. Czas trwania wspo- W niektórych miastach obowiązują dodat- złożyć wniosek o udzielenie pozwolenia na mnianego procesu jest krótszy niż średnia kowe wymogi konieczne do spełnienia przed budowę w urzędzie miasta, który ma 65 dla Unii Europejskiej również w Łodzi, więk- rozpoczęciem budowy. W Lublinie, Opolu i dni na jego rozpatrzenie.18 Kiedy wydane szym mieście,21 gdzie czas wynosi 164 dni. Z Zielonej Górze deweloperzy muszą uzyskać zostanie wspomniane pozwolenie, należy z kolei w miastach takich jak Kraków, Poznań decyzję opartą na ocenie oddziaływania na co najmniej siedmiodniowym wyprzedze- czy Warszawa na uzyskanie pozwolenia na środowisko z wydziału ochrony środowiska. niem zawiadomić Powiatowy Inspektorat budowę potrzeba ponad 200 dni. 32 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 opłat związanych z potwierdzeniem, że RYSUNEK 4.6 Główne przyczyny zróżnicowania w czasie potrzebnym na przyłącza nie kolidują ze sobą. W rozporzą- uzyskanie pozwolenia na budowę dzeniu Ministra Infrastruktury23 określono Liczba dni natomiast koszt uzyskania zgody zarządu 80 5 najszybszych miast (średnia) dróg publicznych. 80 5 najwolniejszych miast (średnia) 70 60 Mimo to, łączny koszt uzyskania pozwolenia 63 na budowę jest znacznie zróżnicowany. W 50 Bydgoszczy wynosi on 3.142 PLN (733 EUR), 40 czyli niemal o połowę mniej niż w Warszawie, 42,4 40 30 36 gdzie jest to kwota 6.080 PLN (1.418 EUR). Opłaty naliczane przez prywatnych rzeczo- 20 znawców za zatwierdzanie projektów stano- 10 16 wią jedną z głównych przyczyn rozbieżności 0 między miastami: np. zatwierdzenie projektu Czas na uzyskanie wyszystkich Czas oczekiwania Czas oczekiwania przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń prze- zgód wymaganych przed złożeniem na otrzymanie na otrzymanie ciwpożarowych kosztuje 500 PLN (117 EUR) wniosku o udzielenie pozwolenia na budowę pozwolenia na użytkowanie w Bydgoszczy, Gdańsku i Toruniu, a 1.000 pozwolenia na budowę PLN (233 EUR) w ośmiu innych miastach.24 Źródło: Baza danych Doing Business. Podobnie koszt zatrudnienia geodety w celu przeprowadzenia geodezyjnej inwentary- zacji powykonawczej waha się od 800 PLN Zatwierdzenia projektu przez licznych budynku w Gorzowie Wielkopolskim lub (187 EUR) w Bydgoszczy do 2.000 PLN (466 rzeczoznawców, które wnioskujący musi Olsztynie – miastach o liczbie mieszkańców EUR) w 9 innych miastach.25 uzyskać, aby móc się ubiegać o pozwo- poniżej 200.000 – wynosi 35 dni. Urzędom lenie na budowę, wydłużają cały proces w większych miastach, takich jak Wrocław o niemal dwa miesiące. Ze względu na czy Łódź – w których liczba napływających fakt, że Prawo geodezyjne i kartograficzne wniosków jest niemal pięć razy wyższa niż w CO NALEŻY nie reguluje kolejności otrzymywania Gorzowie Wielkopolskim i Olsztynie22 udaje warunków technicznych i zatwierdzeń od ZREFORMOWAĆ? się jednak wydawać pozwolenia na budowę dostawców mediów, sposoby i czas ich Wprowadzanie reform jest już w toku. Prawo odpowiednio w 35 i 45 dni. uzyskiwania są bardzo zróżnicowane. W budowlane zostało w ostatnim czasie znowe- Warszawie i Lublinie zatwierdzenie projektu lizowane w celu ułatwienia procesu uzyskiwa- Po ukończeniu budowy, głównym czyn- przez wszystkich rzeczoznawców zajmuje nia pozwoleń na budowę.26 Stosując podejście nikiem powodującym różnice między odpowiednio 36 i 43 dni, tj. mniej niż połowę oparte na ryzyku – zgodnie z którym różne miastami, jest czas oczekiwania na wydanie czasu, jaki jest potrzebny na tę czynność w kategorie budynków podlegają odpowiednie- pozwolenia na użytkowanie. Powiatowy Gorzowie Wielkopolskim (90 dni). W tym mu poziomowi nadzoru – na mocy tej ustawy Inspektorat Budowlany przeprowadza kon- umożliwione zostanie budowanie małych ostatnim mieście, przed zwróceniem się do trolę nowego budynku w celu sprawdzenia, budynków (maksymalnie do 35 m2) bez obo- narady koordynacyjnej o stwierdzenie, że czy został on wybudowany zgodnie z zatwier- wiązku uzyskania pozwolenia na budowę, przyłącza nie kolidują ze sobą, wnioskodaw- dzonymi planami. Wspomniany organ ma przenosząc odpowiedzialność za zgodność cy muszą uzyskać zgodę przedsiębiorstwa 21 dni od dnia złożenia wniosku na wydanie budynku z przepisami na specjalistę kontro- wodociągowego, co łącznie przedłuża okres pozwolenia na użytkowanie – w przeciwnym lującego realizację projektu. Wnioskodawca oczekiwania na zatwierdzenie projektu o dodatkowe 51 dni. Odwrotną kolejność razie zastosowanie znajduje zasada, zgodnie będzie zawiadamiał urząd miasta, który przyjęto w Kielcach i Toruniu, gdzie wnio- z którą brak sprzeciwu oznacza zgodę. Okres będzie miał 30 dni na zakwestionowanie ta- skujący najpierw otrzymuje potwierdzenie ten może jednak zostać wydłużony, jeżeli kiego projektu. Jeżeli urząd uzna, że budynek prawidłowości przyłączy, a następnie ubiega wniosek okaże się niekompletny i procedura jest niezgodny z lokalnym planem zagospo- się o zezwolenie w przedsiębiorstwie wodo- zostanie „wstrzymana”. W praktyce czas darowania przestrzennego, konieczne będzie ciągowym. W pozostałych miastach obie te oczekiwania na wydanie pozwolenia waha złożenie wniosku o wydanie pozwolenia na procedury odbywają się jednocześnie, co się od 10 dni w Opolu, przez ponad miesiąc budowę. Podobne reformy przyjęto w wielu skraca czas oczekiwania. w Szczecinie, do ponad dwóch miesięcy w gospodarkach stosujących dobre praktyki Warszawie (rysunek 4.6). i nowoczesne regulacje budowlane, takich Tak jak w wielu innych państwach, uzyskanie jak Austria czy Zjednoczone Królestwo. Ich samego pozwolenia na budowę trwa okre- Większość opłat związanych z uzyskiwa- główną zaletą jest fakt, że umożliwiają one ślony czas i stanowi główną przyczynę zróż- niem pozwolenia na budowę ustalonych organom regulacyjnym skoncentrowanie nicowania między miastami. W Krakowie, zostało w przepisach prawnych na poziomie się na projektach o dużym oddziaływaniu, Szczecinie i Warszawie na wydanie pozwo- krajowym, które mają zastosowanie do które w przeciwnym wypadku mogłyby nie lenia na budowę magazynu handlowego wszystkich miast. W przepisach wskazano być wystarczająco nadzorowane. Aby takie przez urząd miasta czeka się 65 dni, tj. mak- koszt uzyskania pozwolenia na budowę i środki były skuteczne i nie zagrażały bezpie- symalny dozwolony w ustawie czas. Czas pozwolenia na użytkowanie. Prawo geo- czeństwu, należy je wdrażać z zachowaniem oczekiwania w przypadku takiego samego dezyjne i kartograficzne określa wysokość ostrożności. Prawo musi dokładnie określać UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ 33 Podobnie, w 2009 roku w Emiratach RYSUNEK 4.7 Nowe reformy sektora budowlanego mogą uprościć proces Arabskich wprowadzono możliwość inter- udzielania pozwoleń na budowę w Polsce netowego zatwierdzania projektów przez dostawców mediów. Wcześniej, budowniczy w Dubaju byli zobowiązani do uzyska- nia w odniesieniu do swoich projektów Przed budową Po budowie „Zaświadczeń o braku przeciwwskazań” (przypominających warunki techniczne) wy- Przyjęcie podejścia opartego na ryzyku Skrócenie czasu z 21 do 14 dni, po dawanych przez różne organy. W przypadku w stosunku do pozwoleń na budowę upływie którego stosowana jest reguła magazynu handlowego wymaganych było Wyeliminowanie 7-dniowego czasu „brak sprzeciwu oznacza zgodę” pięć takich zaświadczeń od różnych dostaw- oczekiwania pomiędzy obowiązkowym zawiadomieniem Powiatowego Inspektoratu ców mediów. Dziś, wykonawcy zwracają się Budowlanego o rozpoczęciu budowy i o wydanie „Zaświadczeń o braku przeciw- rzeczywistym rozpoczęciem budowy wskazań” online w ramach jednego wniosku, Informowanie wnioskodawców o brakach a następnie zostają zawiadomieni przez w dokumentacji w ciągu 14 dni Internet, że ich projekty zostały zatwierdzo- ne. Wprowadzenie elektronicznego zatwier- dzania projektów pozwoliło na ograniczenie czasu potrzebnego na uzyskanie pozwolenia na budowę o dwa tygodnie. odpowiedzialność i kompetencje architektów, procesu uzyskiwania pozwoleń na budowę jak również szczegółowe wymagania, które w Polsce. Liczba wymogów, które trzeba Dodatkowym środkiem ułatwiającym projekt musi spełnić, aby kwalifikować się do spełnić przed rozpoczęciem budowy, jest bowiem wyższa niż w większości zaawanso- zatwierdzanie projektów byłoby wprowa- skorzystania z opcji 30-dniowego zawiado- wanych gospodarek. dzenie terminów, przed upływem których mienia. Skuteczność podejścia opartego na dany organ musiałby sprawdzić komplet- ryzyku zależy od wielu czynników, w tym od ność wniosku. Uzyskana na wczesnym wyczerpującej klasyfikacji ryzyka związanego Jeżeli dostawcy usług, zarządcy dróg pub- etapie wiedza na temat tego, czy wniosek z każdą z kategorii budynków, zwykle okre- licznych, straż pożarna i inspekcja sanitarna jest kompletny, pomogłaby deweloperom, ślanych w oparciu o ich rozmiary, metodę zatwierdzałyby projekt razem, proces ten którzy w przypadku braków muszą sporzą- budowy i sposób ostatecznego użytkowania. stałby się o wiele bardziej efektywny. Urząd dzić kolejne dokumenty, zaoszczędzić czas. Taka klasyfikacja wskazuje wymagania wobec miasta mógłby stanowić w takiej sytuacji Najbardziej skutecznym rozwiązaniem każdego z rodzajów budynków i tworzy wspólny punkt kontaktowy. Wyzwaniem byłoby jednak zniesienie obowiązku zdo- przejrzysty kadr dla organów wykonawczych jest w tym przypadku namówienie organów bywania warunków technicznych w ogóle. i przedsiębiorców z sektora budowlanego. do oddelegowania przedstawicieli w jedno Jeżeli wytyczne dotyczące wypełniania Dobry przykład stanowi norma europejska miejsce i przyznanie im wystarczających warunków technicznych byłyby publicznie EN 1990. W normie tej zdefiniowano trzy uprawnień decyzyjnych, aby wnioski były dostępne, nie byłoby potrzeby wydawania „klasy konsekwencji” zgodnie z ryzykiem rozpatrywane bez zbędnej zwłoki. Jednym ich w odniesieniu do każdego projektu. płynącym dla użytkowników oraz wpływem z możliwych rozwiązań byłoby opracowanie Przedsiębiorstwa budowlane mogłyby na społeczeństwo i gospodarkę. Każda z klas systemu pracy na część etatu, w ramach te warunki sprawdzać i przygotowywać konsekwencji obejmuje zalecane interakcje z którego przedstawiciele poszczególnych zgodny z nimi projekt. Ten ostatni, byłby na- organami budowlanymi. instytucji pracowaliby w jednym punkcie stępnie oceniany przed dostawców mediów kontaktowym, w wyznaczonych godzinach, i inne właściwe organy, których wnioski Znowelizowana ustawa zawiera również we wskazane dni tygodnia. byłyby dołączane do wniosku o udzielenie inne postanowienia przewidujące m.in. pozwolenia na budowę. Urząd miasta miał- obowiązek zawiadomienia wnioskodawcy o W 37 ze światowych gospodarek funkcjonu- by możliwość zlecenia dodatkowej kontroli brakach we wniosku o udzielenie pozwole- je, swego rodzaju, jedno okienko na potrzeby projektu. Za przykład może tu posłużyć nia na budowę przed upływem 14 dni oraz udzielania pozwoleń na budowę. Polska Słowenia, w której w 2012 r. zreformowano skrócenie terminu na wydanie pozwolenia mogłaby pójść za przykładem Litwy, w ustawę o budownictwie, znosząc wymóg na użytkowanie z 21 do 14 dni (rysunek 4.7). której urząd gminy działa jak jedno okienko, uzyskania warunków projektowych z przed- gromadzące warunki techniczne z poszcze- siębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego Przedstawione poniżej rekomendacje wska- gólnych wydziałów w imieniu wnioskodawcy. przed złożeniem projektu. Inwestor może zują kolejne możliwe udoskonalenia. Deweloper przedkłada gminie tylko jeden teraz zwrócić się do wspomnianego przed- zbiorczy wniosek o przedstawienie „spe- siębiorstwa o zatwierdzenie projektu, bez cjalnych wymogów architektonicznych”, tj. potrzeby wcześniejszego uzyskania wspo- Ujednolicenie lub warunków technicznych koniecznych do mnianych warunków. eliminacja zatwierdzeń i spełnienia przy opracowywaniu dokumenta- uzgodnień projektów przed cji projektowej. Urząd gminy zbiera warunki rozpoczęciem budowy techniczne przekazane przez wszystkie Uproszczenie zatwierdzania projektów przed wydziały i dostarcza je wnioskodawcy. rozpoczęciem budowy stanowi główną okoliczność, która ma wpływ na ułatwienie 34 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Uproszczenie i lepsze to, aby ich wymogi regulacyjne były również – dostawcy mediów nie przedstawiają ex informowanie o procesie publikowane na stronach internetowych w ante żadnych oddzielnych warunków wobec jasnej i zrozumiałej formie. wnioskujących. Co więcej, szczegółowe uzyskiwania pozwoleń na plany zagospodarowania przestrzennego budowę i związanych z tym W ostatnich latach wiele administracji na pomagają władzom miejskim w ustanowie- wymogach całym świecie pracuje nad poprawieniem niu spójnych i przewidywalnych podstaw Ze względu na liczne zmiany wprowadzone przejrzystości. Do dobrych praktyk należy do aprobowania wniosków o udzielenie do Prawa budowlanego, od 1994 roku m.in. udostępnianie planów użytkowania pozwoleń na budowę lub ich odrzucania. ustawa ta stanowi dokument niespójny i gruntów wszystkim obywatelom i publiko- We Francji zaktualizowane plany zagospo- fragmentaryczny. Złożoność regulacji bu- wanie ich w sieci, opracowywanie map pro- dowlanych w poszczególnych miastach jest darowania przestrzennego stanowią proste cesu zagospodarowania przestrzennego lub i określone z góry „prawo do budowy”, jeżeli wyzwaniem nie tylko dla podmiotów prywat- wytycznych na temat całego procesu uzyski- nych, ale również dla urzędników, którzy nie projekt budowlany jest zgodny z zasadami wania pozwoleń na budowę, a także przed- zawsze są w stanie trafnie odpowiedzieć na zagospodarowania terenu. stawianie jasnych wskazówek dotyczących pytania dotyczące przepisów. W rezultacie wymogów, które trzeba spełnić, aby wniosek panuje duża niepewność. Polskie władze był kompletny. Przykładowo, władze Wiednia Zasady te muszą być przejrzyste i dostępne powinny uczynić prawo bardziej spójnym i zamieściły wszystkie informacje na temat dla wszystkich. Planowanie powinno ponad- zrozumiałym. planowania przestrzennego na internetowej to mieć charakter elastyczny, ponieważ kie- platformie GIS,29 na której inwestorzy mogą, runki rozwoju miast zmieniają się z czasem. Jasny przekaz jest szczególnie istotny w po uiszczeniu opłaty abonamentowej, oglą- przypadku wdrażania zmian regulacji. dać plany zagospodarowania terenu, w tym W gospodarkach dających przykłady do- Jeżeli przedstawiciele sektora prywatnego i wytyczne dotyczące użytkowania gruntów, brych praktyk systemy zagospodarowania urzędnicy lokalnego szczebla nie do końca jak również sprawdzić zdolność przepusto- przestrzennego opracowuje się w drodze rozumieją przyczyny i skutki takich zmian, wą i dostępność infrastruktury.30 konsultacji – przy znacznym udziale zain- te ostatnie mogą być nieskuteczne lub wręcz teresowanych stron – w celu zapewnienia, szkodliwe, pozostawiając miejsce na inter- Kolejnym krokiem powinno być przepro- że będą one korzystne dla wszystkich grup pretację i niepewność. wadzenie przez wszystkie zaangażowane społecznych. Przykład Nowej Zelandii ilu- organy wspólnej dyskusji na temat poten- struje wykorzystanie miejskiego planowania Bardziej przejrzysty proces pozwoliłby cjalnie spornych kwestii, które wpisują się i zagospodarowania terenu jako narzędzia deweloperom na zaoszczędzenie w obszar kompetencji więcej niż jednego z służącego ułatwianiu procesu udzielania pieniędzy i czasu dzięki ograniczeniu nich. Rozmowy i wspólna interpretacja prze- liczby niekompletnych lub niewłaściwie pozwoleń. Wszystkie miejscowości posiadają pisów ustawowych i wykonawczych mogłyby uzupełnionych wniosków, a tym samym szczegółowy, aktualny plan zagospodarowa- następnie być udostępniane w Internecie i w zmniejszyłby zaległości administracyjne. nia przestrzennego zatwierdzony przy inten- papierowych publikacjach. Jeżeli wiedza na temat wymogów sywnym zaangażowaniu opinii publicznej budowlanych i zasad planowania byłaby – m.in. w ramach wysłuchania publicznego, Inwestowanie w dzięki któremu wszyscy mieszkańcy mogą łatwo dostępna, wspierałaby uczciwą konkurencję między przedsiębiorcami zaawansowane systemy przedstawiać swoje sugestie lub zastrzeżenia. budowlanymi. Wyczerpujące wytyczne zagospodarowania W Nowej Zelandii stosuje się dwa główne powinny obejmować informacje na temat przestrzennego rodzaje planów: regionalne i lokalne. Plany re- kluczowych kroków, zaangażowanych W polskich miastach brakuje szczegółowych gionalne określają wymogi ogólne, dotyczące organów, wymaganych dokumentów, nazw planów zagospodarowania przestrzennego takich kwestii jak jakość powietrza i wody oraz wymaganych zaświadczeń, pozwoleń i (ramka 4.1). Inwestowanie w zaawansowane użytkowanie nabrzeży. Plany lokalne zawie- zgód, jak również związanych z nimi ram systemy zagospodarowania przestrzennego rają szczegółowe wytyczne przedstawiające czasowych i opłat. Takie jasne i kompletne pomogłoby zmniejszyć obciążenie związa- konkretne sposoby wykorzystania terenu dane powinny być dostępne również ne z zatwierdzaniem projektów. Systemy oraz wymogi projektowe dla budowniczych. online, w formie pozwalającej na łatwe ich te mogłyby określać – na szczegółowych Drugie ze wspomnianych planów są prawnie przeglądanie na urządzeniach mobilnych. mapach zagospodarowania przestrzennego wiążące, obejmują całą powierzchnię terenów Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji – czy uzbrojenie terenu pozwala na budowę nadających się do wykorzystania w mieście publicznej z 2001 roku27 wszystkie polskie określonych budynków w poszczególnych i są okresowo aktualizowane w celu zapew- władze samorządowe muszą posiadać częściach miasta. Obecnie, w administra- stronę internetową Biuletynu Informacji cjach stosujących dobre praktyki, dostawcy nienia, że odzwierciedlają one zmieniające Publicznej (BIP) zawierającą wskazówki mediów mogą wskazywać, czy są w stanie się potrzeby urbanistyczne. Taki plan stanowi dotyczące procesu udzielania pozwoleń. świadczyć usługi na rzecz wskazanych wiarygodny punkt odniesienia dla inwestorów Na takich portalach Krakowa i Wrocławia28 rodzajów budynków w oparciu o wzorce i deweloperów na etapie opracowywania znaleźć można szczegółowe informacje na zużycia i wymagania klientów, skutecznie projektu. Ponadto, jest to spójna podstawa, temat wymogów dotyczących uzyskiwania eliminując potrzebę wydawania warunków w oparciu o którą władze miejskie udzielają pozwoleń oraz formularze wniosków gotowe technicznych. Tak naprawdę w większości lub odmawiają udzielenia pozwolenia, nie do pobrania. Inne miasta powinny zadbać o państw UE – w tym w Austrii i Niemczech kierując się własnym uznaniem.31 UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ 35 Ujednolicenie i uproszczenie skoncentrować się na kontrolowaniu projek- i utrzymywania systemów elektronicznych. kontroli prowadzonych po tów związanych z większym ryzykiem. Taki Wreszcie, istotnym warunkiem jest dyspo- system funkcjonuje w Austrii i Norwegii. nowanie właściwą infrastrukturą techno- zakończeniu budowy oraz logiczną i szerokim rozpowszechnieniem procesu wydawania pozwoleń Internetu. na użytkowanie Opracowanie elektronicznej Aktualnie w Polsce po ukończeniu budowy platformy do zarządzania przedsiębiorstwo budowlane zawiadamia, pozwoleniami na budowę zwraca się o wydanie zgody i przyjmuje Aktualnie wnioski, pozwolenia i rysunki bu- oddzielne kontrole z trzech różnych or- dowlane sporządza się na piśmie. Korzystnym ganów: Państwowej Inspekcji Sanitarnej, rozwiązaniem byłoby umożliwienie (a) skła- Państwowej Straży Pożarnej i Powiatowego dania wniosków i planów przez Internet oraz Inspektoratu Budowlanego. Zakres wspo- (b) śledzenia statusu pism i płatności drogą mnianych kontroli jest podobny: w ich elektroniczną. Dodatkowo, platforma online ramach ocenia się, czy dany budynek jest pozwalająca wnioskodawcom na ubieganie gotowy do użytkowania i czy można wydać się o zatwierdzenie projektów przez kilku odpowiednie pozwolenie. Fakt, że są one rzeczoznawców jednocześnie, poprzez prze- przeprowadzane osobno, nie tylko prowadzi słanie elektronicznego formularza, znacznie do opóźnień, ale również wiąże się z ryzykiem ułatwiłaby cały proces. Taki formularz byłby sprzecznej interpretacji przepisów przez następnie oceniany przez różne organy, które różne organy. W Danii za przeprowadzenie mogłyby elektronicznie zatwierdzać projekty. ostatecznej kontroli i wydanie pozwolenia Gdyby urzędy miasta połączyły wszystkich na użytkowanie odpowiedzialna jest jedna dostawców mediów w ramach jednego syste- instytucja – inspektorat funkcjonujący w mu pozwalającego na wymianę zawiadomień każdym mieście. Dzięki ustanowieniu wielo- i dokumentów online, cały proces zostałby funkcyjnego inspektoratu, który przeprowa- przyspieszony i usprawniony. dzałby wszystkie kontrole na raz, inwestorzy mieliby więcej czasu i mniej trudności do Platformy internetowe mogą również przezwyciężenia. przyczynić się do szybszego przebiegu procesu aktualizacji map geodezyjnych Dodatkowo, pozwolenie na użytkowanie – i składania wniosków o pozwolenie na na którego otrzymanie czeka się w polskich budowę. W kilku krajach takie systemy już miastach od 10 do 75 dni – mogłoby być funkcjonują. Deweloperzy w Austrii, Danii, wydawane na miejscu, jeżeli projekt nie Norwegii, Portugalii i na Islandii mogą wy- zawierałby niespójności i byłby zgodny z pełniać wspomniane wnioski przez Internet. zatwierdzonymi planami budowlanymi. W W Singapurze wykwalifikowani specjaliści Kanadzie, jeżeli przeprowadzono wszystkie mogą składać projekty budowlane poprzez kontrole i uznano budynek za nadający się platformę, która umożliwia władzom do użytkowania, odpowiednie pozwolenie skuteczne sprawdzenie, czy plany te są zostaje wydane na miejscu, bez dodatko- poprawne i opracowane zgodnie z normami wych warunków dla budującego. Z kolei bezpieczeństwa. Dzięki temu nie ma po- w portugalskiej Lizbonie przyjęto system trzeby przeprowadzania kontroli budynków śledzenia postępów budowy, który jest auto- wiążących się z małym ryzykiem. Kolejny matycznie aktualizowany po odbyciu przez przykład pochodzi z włoskiego Piemontu, przedstawicieli właściwego organu wizyty w gdzie elektroniczny system do przedkła- budynku. Pozwolenie na użytkowanie jest dania zatwierdzonych projektów ułatwia gotowe natychmiast po przeprowadzeniu przedsiębiorcom składanie wniosków przez ostatniej kontroli. Internet. Jednocześnie, władze miejskie mogą bezpośrednio współpracować z inny- Ponadto, w przypadku projektów budowla- mi organami, takimi jak ewidencja gruntów, nych związanych z małym lub ograniczonym w sprawie rejestracji danego budynku oraz ryzykiem w zakresie spójności konstrukcji kwestii podatkowych. i bezpieczeństwa pożarowego, polskie władze mogłyby rozważyć udzielenie wy- Przenoszenie procesu udzielania pozwoleń kwalifikowanym inżynierom pracującym na budowę do sieci może być przytłacza- przy projekcie prawa do poświadczania, że jącym zadaniem. Zwykle związane jest to budynek może być użytkowany. W takiej bowiem z szerszymi reformami przepisów i sytuacji urząd miasta byłby po prostu za- programów e-administracji. Trzeba również wiadamiany o ukończeniu budowy i mógłby wyszkolić pracowników do wykorzystywania Doing Business w Polsce 2015 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości W XVIII i XIX wieku w Polsce, rejestrowanie krajów grunty i nieruchomości odpowiadają ƒ Ze względu na fakt, że ogólne normy gruntów i nieruchomości było niejedno- za połowę do trzech czwartych majątku prawne dotyczące rejestrowania własności lite. Nieruchomości odwzorowywano na państwa,2 posiadanie aktualnego systemu nieruchomości są takie same w całej Polsce, mapach i rejestrowano w ewidencjach informacji na temat gruntów bez wątpienia procedury związane z przeniesieniem własności poszczególnych regionów, w zależności od ma znaczenie.3 nieruchomości we wszystkich miastach są tego, czy dana działka znajdowała się na jednolite. terytorium zajętym przez Królestwo Prus, Wiarygodny, przejrzysty i bezpieczny system ƒ Mimo tego istnieją różnice pomiędzy miastami: Cesarstwo Austrii czy Imperium Rosyjskie. rejestracji gruntów wiąże się z większym zarejestrowanie przeniesienia własności Równolegle z wysiłkami na rzecz zjednocze- dostępem do kredytu i mniejszą nierów- nieruchomości w Białymstoku zajmuje 18 dni, nia kraju w XX wieku Polska przystąpiła do nością dochodów.4 Niepewny tytuł do ziemi podczas gdy we Wrocławiu zajmuje to 51 dni. realizacji ogromnego projektu harmonizacji, uniemożliwia ludziom pełne czerpanie z ƒ Choć koszt przeniesienia własności gromadzenia i tłumaczenia informacji na możliwości produktywnego korzystania z nieruchomości w Polsce jest niższy od średniej temat gruntów i nieruchomości w ramach nieruchomości.5 Po uzyskaniu właściwego UE wynoszącej 4,5% wartości nieruchomości, w wspólnych baz danych. W rezultacie wpisy tytułu własności do swojego gruntu, można większości polskich miast proces ten jest o 26 w ewidencji gruntów i budynków oraz w wykorzystać nieruchomość jako zabezpie- dni dłuższy od średniej UE. księgach wieczystych są dziś jednolite w ca- czenie spłaty kredytu poprzez obciążenie łym kraju. Niedawno Polska poszła nawet o jej hipoteką albo sprzedać działki, w które ƒ Przeniesienie własności nieruchomości krok dalej. Księgi wieczyste, które wcześniej się zainwestowało.6 Ponadto, jasne granice najłatwiej jest zarejestrować w Białymstoku były przechowywane w archiwach w formie nieruchomości i własności wzmacniają sta- i Zielonej Górze. Jest to możliwe dzięki papierowej, przekształcono w informacje w efektywnym wydziałom ksiąg wieczystych oraz bilność społeczną i rozwój społeczeństwa. formacie elektronicznym dostępne online. usprawnionym procedurom administracyjnym. Czując się bezpiecznie w swoich domach i na Przedsiębiorcy wciąż jednak napotykają swojej ziemi, ludzie chętniej w nie inwestują, przeszkody podczas rejestrowania przenie- np. wprowadzając udoskonalenia sprzyjają- sienia własności nieruchomości. W niektó- ce zdrowiu i dobremu samopoczuciu.7 rych miastach sama rejestracja w księgach wieczystych może trwać ponad miesiąc. Przeprowadzone niedawno badania wyka- zały, że bezpieczeństwo praw własności ma znaczenie z perspektywy rozwoju przed- siębiorstw, ponieważ wpływa na alokację DLACZEGO aktywów.8 Spółki funkcjonujące w otoczeniu REJESTROWANIE o mało rozwiniętym systemie finansowym i mało skutecznych prawach własności PRZENIESIENIA częściej pożytkują swoje zasoby w sposób WŁASNOŚCI nieoptymalny, co ogranicza ich rozwój. NIERUCHOMOŚCI MA ZNACZENIE? Korzyści płynące z rejestracji gruntów Zarejestrowane prawo własności to element wykraczają poza sektor prywatny. Z punktu niezbędny z perspektywy inwestycji, produk- widzenia władz publicznych, wiarygodne, ak- tywności i wzrostu gospodarczego.1 Katastry tualne informacje w katastrach i rejestrach zawierają opis działek podlegających nieruchomości są niezbędne do właściwego danej administracji oparty na pomiarach oszacowania i pobierania dochodu z podat- geodezyjnych. W rejestrach nieruchomości ków.9 W Tajlandii, roczne dochody z podat- odnotowuje się natomiast, kto jest właś- ków od nieruchomości i przeniesienia włas- cicielem oraz zapewnia bezpieczeństwo ności nieruchomości wzrosły z 200 milionów prawa własności. Instytucje te stanowią USD w latach osiemdziesiątych XX wieku do część systemu administracji danej gospo- 1,2 miliarda USD do roku 1995. Za jeden z darki. Biorąc pod uwagę, że w większości powodów tego wzrostu uważa się program 38 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 przez wydziały geodezji urzędów miasta.17 Z RYSUNEK 5.1 Jaki czas, koszt i liczba procedur są konieczne do kolei księgi wieczyste informują o tym, kto przeniesienia własności nieruchomości między dwoma lokalnymi jest właścicielem nieruchomości, a także spółkami? o innych prawach. Jest to centralna baza Koszt (% wartości nieruchomości) danych aktualizowana przez sądy rejonowe w każdym z miast. Inne organy powiązane Kupujący może korzystać z z czynnością przenoszenia własności nieruchomości, nieruchomości w Polsce to Krajowy Rejestr Grunt i odsprzedać ją dwupiętrowy Liczba lub uczynić z niej Sądowy, który zawiera informacje na temat magazyn procedur zabezpieczenie spółek, oraz wydziały urzędu miasta zarzą- Sprzedający z dzające regulacjami dotyczącymi zagospo- zarejestrowaną własnością bez darowania przestrzennego.18 W przypadku sporów co do przeniesienia własności nieruchomości no- tytułu własności Czas (dni) tariusz jest zobowiązany do poinformowa- Przed rejestracją Prze Rejestracja Po rejestracji nia o tym fakcie departamentu zajmującego się ewidencją gruntów i budynków, wydziału ksiąg wieczystych oraz wydziału urzędu miasta odpowiedzialnego za regulacje dotyczące zagospodarowania terenu (plany nadawania tytułów własności do gruntów, za nią sprzedający czy kupujący, nawet jeżeli które na przestrzeni lat osiemdziesiątych musi ona zostać w ich imieniu wypełniona zagospodarowania przestrzennego). doprowadziły do zwiększenia liczby zareje- przez osoby trzecie. strowanych właścicieli nieruchomości.10 Z Bazy danych ksiąg wieczystych oraz kolei rezultatem przeprowadzonej niedaw- Krajowego Rejestru Sądowego są dostępne no w Karnatace w Indiach, modernizacji online dla wszystkich obywateli.19 Ewidencja i komputeryzacji systemów zarządzania gruntów i budynków została poddana JAK REJESTROWANIE gruntem był czterokrotny wzrost dochodu cyfryzacji, ale dostęp do pełnej bazy danych związanego z gruntem - ze 120 milionów PRZENIESIENIA można uzyskać jedynie w urzędzie miasta. USD w 2000 roku do 480 milionów USD w WŁASNOŚCI Jednocześnie, tylko niektóre plany zagospo- roku 2008.11 NIERUCHOMOŚCI darowania przestrzennego, w zależności od PRZEBIEGA W POLSCE? miasta, są dostępne przez Internet. Przeniesienie własności nieruchomości reguluje w Polsce ustawa o księgach wieczy- RYSUNEK 5.2 Przeniesienie CO JEST BRANE POD stych i hipotece z 1982 roku,12 jak również własności nieruchomości w Polsce UWAGĘ PRZY REJESTRACJI rozporządzenie w sprawie prowadzenia składa się we wszystkich miastach ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów PRZENIESIENIA z sześciu etapów z 2001 roku.13 Polska wzoruje się na nie- WŁASNOŚCI mieckim i austriackim systemie rejestracji NIERUCHOMOŚCI? tytułów własności, w przypadku których Przed rejestracją W raporcie Doing Business wzięto pod w rejestrze wskazane są informacje, kto Uzyskanie informacji o planach uwagę wszystkie procedury niezbędne do jest właścicielem lub posiada prawa do zagospodarowania przestrzennego z zakupienia przez spółkę nieruchomości od danej nieruchomości.14 Państwo gwarantuje urzędu miasta innej spółki oraz przeniesienia własności tej dokładność ujętych w rejestrze danych na Uzyskanie wypisu z ewidencji gruntów temat własności i ponosi odpowiedzialność i budynków nieruchomości na kupującego, tak aby ten ostatni mógł wykorzystać nieruchomość do w przypadku wystąpienia błędu.15 Uzyskanie informacji o właścicielu z ksiąg rozbudowania swojej działalności lub jako wieczystych zabezpieczenie nowego kredytu albo też, w Ewidencja gruntów i budynków oraz wydzia- Uzyskanie odpisu dot. spółki z Krajowego razie potrzeby, sprzedać ją innemu nabywcy. ły ksiąg wieczystych (Centralna Baza Danych Rejestru Sądowego Cały proces rozpoczyna się od uzyskania Ksiąg Wieczystych) to oddzielne rejestry. Sporządzenie umowy przeniesienia niezbędnych dokumentów, w tym, jeżeli Niemniej jednak, zgodnie z prawem, wymie- własności nieruchomości to konieczne, kopii tytułu prawa własności niają one między sobą pewne informacje.16 sprzedającego, oraz przeprowadzenia Wydziały ksiąg wieczystych oraz ewidencja Rejestracja analizy due diligence. Transakcję uważa się gruntów i budynków mają osobne bazy danych, z których każda zawiera scentrali- Złożenie wniosku o dokonanie wpisu za zakończoną, kiedy jest ona skuteczna w księdze wieczystej do Sądu Rejonowego wobec osób trzecich i kiedy kupujący może zowane dane z obszaru całego kraju. Na co użytkować nieruchomość, wykorzystać ją dzień wspomniane bazy są prowadzone na Procedury mogą być przeprowadzane równocześnie jako zabezpieczenie kredytu lub odsprzedać poziomie lokalnym, ale każda zmiana jest (rysunek 5.1). Uwzględniono każdą procedu- natychmiast widoczna na poziomie central- rę wymaganą z mocy prawa lub niezbędną w nym. Ewidencja gruntów i budynków zawie- Źródło: Baza danych Doing Business. praktyce, bez względu na to, czy odpowiada ra opisy i mapy działek. Jest aktualizowana REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI 39 RYSUNEK 5.3 Rejestrowanie własności nieruchomości jest w Polsce znacznie mniej kosztowne niż w innych krajach UE Procedury Czas Koszt (liczba) (dni) (% wartości nieruchomości) 0 Portugalia 1 0 Republika Słowacji 0,0 0,00 Dania 4 0,05 Portugalia 1 1 5 0,10 2 10 0,15 0,20 3 15 Dania 3 Estonia 17,5 0,25 Estonia BIAŁYSTOK, ZIELONA GÓRA 20 KRAKÓW, POZNAŃ, RZESZÓW Austria 20,5 0,30 Austria 4 Polska średnia 0,32 10 MIAST BYDGOSZCZ 0,35 25 5 MIAST Średnia UE 5 5 Średnia UE 26 0,40 4 MIASTA Estonia 0,4 30 0,45 6 WSZYSTKIE 4 MIASTA POLSKIE MIASTA Polska średnia 33 0,50 35 7 5 MIAST 0,55 40 0,60 Dania 0,6 8 45 LUBLIN 9 50 4,00 WROCŁAW Średnia UE 4,5 Grecja 10 10 55 Austria 4,6 Źródło: Baza danych Doing Business. Aby przenieść własność nieruchomości Danii – państwie o najlepszych wynikach bezpłatnie sprawdza zgodność danej nieru- pomiędzy dwoma lokalnymi spółkami, w Unii Europejskiej – gdzie wydatek ten chomości z planami zagospodarowania. przedsiębiorcy w całej Polsce muszą wyko- wynosi 0,6% wartości nieruchomości. nać sześć takich samych kroków. Pierwsze Niemniej w Danii cały proces składa się Najłatwiej jest zarejestrować przeniesienie trzy wymogi, które muszą wypełnić strony wyłącznie z trzech procedur i zajmuje cztery własności nieruchomość w Białymstoku, lub notariusz w ich imieniu, obejmują: dni. W Estonii wymagane są trzy procedury a najtrudniej – we Wrocławiu (tabela 5.1). upewnienie się, że dana nieruchomość i zajmują one niemal o połowę mniej czasu Największe różnice między miastami doty- jest zgodna z regulacjami dotyczącymi niż dopełnienie formalności w Polsce – 17,5 czą czasu, jaki jest potrzebny na dopełnienie zagospodarowania terenu ujętymi w planie dnia – przy podobnym koszcie wynoszącym wszystkich formalności – wynosi on od 18 zagospodarowania przestrzennego, uzyska- 0,4%. We wspomnianym kraju system e- dni w Białymstoku do 51 dni we Wrocławiu. nie wypisu z ewidencji gruntów i budynków -Notary nie tylko udostępnia online dane z zawierającym opis działki oraz odpisu z Uzyskanie informacji dotyczących zgod- rejestru nieruchomości, ale również pozwala księgi wieczystej z informacjami na temat ności danej nieruchomości z planem za- notariuszom na składanie wniosków do prawa własności. Następnie, notariusz uzy- gospodarowania przestrzennego zajmuje skuje odpis dotyczący spółki sprzedającej rejestru drogą elektroniczną. mniej niż 1 dzień w Krakowie, gdzie można z Krajowego Rejestru Sądowego w celu się z nim zapoznać za pośrednictwem sprawdzenia, czy osoba występująca w roli Lokalni notariusze w różny sposób nowoczesnej platformy internetowej, i aż sprzedawcy jest uprawniona do reprezento- wypełniają te same wymogi z zakresu 14 dni w Lublinie – tam notariusze zwykle wania spółki. Kiedy wszystkie niezbędne in- rejestrowania przeniesienia własności nieru- ubiegają się o wydanie przez właściwe formacje zostaną ujęte w umowie sprzedaży chomości. Przykładowo, rodzaj dokumentu władze miejskie pełnego wypisu. Na wypis w formie aktu notarialnego, notariusz, zgod- wymaganego z urzędu miasta do potwier- z ewidencji gruntów i budynków czeka się nie z prawem, ma 3 dni na złożenie wniosku dzenia zgodności z regulacjami dotyczącymi średnio 4 dni: od 2 dni w 7 miastach21 do o wpis zmiany własności nieruchomości w zagospodarowania przestrzennego, jest 7 dni w 6 miastach.22 Natomiast odpis dot. wydziale ksiąg wieczystych właściwego sądu kwestią dowolnej interpretacji. Poszczególni spółki z Krajowego Rejestru Sądowego rejonowego (rysunek 5.2). notariusze mają różne zdanie na ten temat. można w całej Polsce uzyskać przez Można wnioskować o wydanie zindywidu- Internet. Samo sporządzenie umowy sprze- Wykonanie wspomnianych sześciu kroków alizowanego wypisu z planu zagospodaro- daży lub przeniesienia własności zajmuje trwa średnio 33 dni i kosztuje 0,32% warto- wania przestrzennego, który kosztuje 30 notariuszom 1 dzień. ści danej nieruchomości. W porównaniu do PLN (7 EUR) lub – alternatywnie – krótkiego średniej UE, wynoszącej 4,5%, przeniesienie zaświadczenia,20 którego cena jest o poło- Rejestracja w wydziale ksiąg wieczystych własności nieruchomości jest w Polsce wę niższa, a forma zgodna ze wzorem. W właściwego sądu rejonowego stanowi w niemal 15 razy tańsze, jeżeli weźmie się pod Krakowie jednak powszechną praktyką jest wielu miastach główną przeszkodę (rysunek uwagę wartość nieruchomości (rysunek nie występowanie o żadne z powyższych - w 5.4), zajmuje ona od 10 dni w Białymstoku 5.3). W Polsce przeniesienie własności oparciu o jakość informacji dostępnych i Zielonej Górze do 40 dni we Wrocławiu. nieruchomości jest mniej kosztowne niż w online, notariusz w przeciągu kilku minut i Sąd w Białymstoku skutecznie wdrożył 40 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 się głównie z wysokością opłat nakładanych TABELA 5.1 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości w przez notariuszy. Od czasu deregulacji tego Polsce: Gdzie jest łatwiej? zawodu, która miała miejsce w 2013 roku,28 konkurencja doprowadziła do spadku Koszt Distance to frontier Procedury Czas (% wartości cen, jednak w poszczególnych miastach Miasto (wynik) Pozycja (liczba) (dni) nieruchomości) skala tego zjawiska jest różna. W przepisach Białystok 82,62 1 6 18 0,35 ustalono maksymalną opłatę notarialną,29 ale notariusze mogą proponować zniżki. Zielona Góra 82,53 2 6 19 0,32 Informacje z nieoficjalnych źródeł wskazują, Bydgoszcz 82,14 3 6 21 0,35 że przedstawiciele tej profesji są bardziej Poznań 81,49 4 6 26 0,28 skłonni do negocjowania stawki za przenie- sienie własności nieruchomości niż za inne Olsztyn 81,02 5 6 28 0,35 usługi, ponieważ w tym wypadku kwoty są Szczecin 80,82 6 6 30 0,30 wyższe. Koszty notarialne wahają się od Toruń 80,78 7 6 30 0,32 5.139 PLN (1.199 EUR) w Krakowie do 6.852 Łódź 80,66 8 6 31 0,30 PLN (1.598 EUR) w pięciu innych miastach, w tym w Bydgoszczy i Olsztynie, w których Rzeszów 80,38 9 6 33 0,28 liczba notariuszy przypadająca na jednego Warszawa 80,30 10 6 33 0,32 mieszkańca jest o 25% - 40% mniejsza niż Gorzów Wielkopolski 80,02 11 6 35 0,30 w Krakowie.30 Kraków 79,54 12 6 38,5 0,27 Niewielkie różnice w kosztach są również Opole 79,43 13 6 38 0,35 związane ze sposobami uzyskiwania Gdańsk 79,42 14 6 38 0,36 informacji z planu zagospodarowania prze- Kielce 79,38 15 6 39 0,30 strzennego lub ksiąg wieczystych. W przy- Katowice 79,34 16 6 39 0,32 padku ksiąg wieczystych, prawnie wiążący dokument można otrzymać online (20 PLN, Lublin 78,39 17 6 45 0,32 tj. 5 EUR), co stosuje się w większości miast, Wrocław 7 7, 4 7 18 6 51 0,30 lub osobiście (30 PLN, tj. 7 EUR), co ma miej- Uwaga: Rankingi opierają się na średniej odległości od granicy (DTF) w zakresie procedur, czasu i kosztów sce w sześciu miastach, w tym w Szczecinie związanych z rejestracją przeniesienia własności nieruchomości. Wynik DTF ukazuje, w jakim stopniu i Lublinie. Dodatkowo, notariusze mogą (średnio) dane miasto odbiega od najlepszego wyniku osiągniętego przez którąkolwiek z gospodarek w ramach każdego ze wskaźników ujętych w Doing Business od 2005 roku. Pomiar ten unormowany jest zwrócić się o wydanie odpisu zupełnego z w zakresie od 0 do 100, gdzie 100 oznacza wartość graniczną najlepszych praktyk. Aby uzyskać więcej księgi wieczystej. Jest to praktyka stosowana szczegółowych informacji, zob. dział O Doing Business i Doing Business w Polsce 2015. w Warszawie (50 PLN, tj. 12 EUR). Źródło: Baza danych Doing Business. nowoczesny system zarządzania sprawami. ręczne wprowadzanie danych do bazy ksiąg Zamiast ręcznie przypisywać sprawy, co wieczystych. Pozwala im to poświęcić więcej ma miejsce w wielu sądach, pracownicy i czasu na bardziej złożone sprawy. CO NALEŻY dział IT Sądu Rejonowego w Białymstoku ZREFORMOWAĆ? podjęli współpracę w celu optymalnego Koszt związany z uzyskaniem większości Optymalizacja dostępnych wykorzystania opracowanego przez dokumentów wymaganych do zarejestro- zasobów w celu zmniejszenia Ministerstwo Sprawiedliwości oprogramo- wania przeniesienia własności nierucho- opóźnień w wydziałach ksiąg wania SOWKW (System Obsługi Wydziału mości został określony w ustawie o opłacie Ksiąg Wieczystych). Teraz system ten, auto- skarbowej24 oraz w ustawie o prawie geo- wieczystych właściwych matycznie przydziela wpływające wnioski o dezyjnym i kartograficznym.25 Na początku sądów rejestrację sędziom lub wyspecjalizowanym XXI w. wysokość opłaty za dokonanie wpisu W 2013 roku Europejska Komisja na rzecz urzędnikom sądowym zwanym referen- Efektywności Wymiaru Sprawiedliwości w księgach wieczystych ustalono na pozio- oraz Rada Europy przeprowadziły szeroko darzami,23 uwzględniając obłożenie pracą. mie 200 PLN (47 EUR). Wcześniej obliczano zakrojone badanie dotyczące skuteczności Dodatkowo, w zwiększeniu efektywności ją jako procent z wartości nieruchomości. wymiaru sprawiedliwości. Badanie to sprzyja Biuro Obsługi Interesanta, które Nowe zasady znacznie obniżyły całkowity uwzględniało dane na temat rejestracji udziela informacji i pomaga stronom przed koszt rejestracji nieruchomości:26 gdyby nieruchomości ze wszystkich państw złożeniem wniosku do sądu. zastosowanie miały dawne taryfy opłat, członkowskich UE. Jego wyniki potwierdziły, nasz przedsiębiorca zapłaciłby ponad dzie- że aby poprawić wydajność systemów W celu zwiększenia wydajności pracy, sięciokrotność aktualnej ceny.27 sądownictwa, należy skoncentrować w Sądzie Rejonowym w Zielonej Górze się na zarządzaniu obłożeniem sądów. wdrożono proces, w ramach którego refe- Wśród polskich miast wciąż jednak istnieją Ograniczenie czasu rozpatrywania spraw rendarze ściśle współpracują z sekretarzami pewne rozbieżności w zakresie kosztów. W może być osiągnięte np. dzięki uproszczeniu sądowymi, których szkolą. W rezultacie Krakowie łączny koszt sięga 0,27% wartości wewnętrznych procedur lub zwiększeniu referendarze mogą delegować niektóre nieruchomości, podczas gdy w Gdańsku wykorzystania technologii.31 Skuteczny zadania administracyjne, w tym wstępne kwota ta wynosi 0,36%. Różnice te wiążą system zarządzania sprawami pozwala REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI 41 oceny wydajności pracy i narzędzia RYSUNEK 5.4 Rejestracja w wydziale ksiąg wieczystych to najbardziej umożliwiające zarządzanie wynikami (task czasochłonna procedura performance tool), oraz stale monitoruje Przed rejestracją Rejestracja nakład pracy referendarzy, aby zapewnić równomierne obciążenie sprawami. Dzięki Białystok 7 1 10 Czas (dni) tym inicjatywom, średni czas potrzebny na 8 1 10 dokonanie wpisu przeniesienia własności Zielona Góra nieruchomości w Sądzie Rejonowym w Bydgoszcz 5 1 15 Warszawie wynosi 18 dni, znacznie krócej od Poznań 5 1 20 krajowej średniej sięgającej 25 dni, a także najszybciej z grupy największych polskich Olsztyn 7 1 20 miast. Toruń 4 1 25 Szczecin 4 1 25 Dążenie do elektronicznej Łódź 10 1 20 rejestracji Aktualnie, oprogramowanie wykorzy- Warszawa 14 1 18 stywane do rejestrowania własności Rzeszów 7 1 25 nieruchomości w sądzie wymaga ręcznego Gorzów Wielkopolski 4 1 30 wprowadzania wielu danych i jest ogólnie powolne. Niedawno w Polsce weszła w Gdańsk 7 1 30 życie nowelizacja Kodeksu postępowania Opole 7 1 30 cywilnego dotycząca rejestracji Kraków 2,5 1 35 nieruchomości.33 Notariusze mogą obecnie przez Internet wysłać zawiadomienie na Katowice 8 1 30 temat zmiany właściciela nieruchomości Kielce 8 1 30 do wydziału ksiąg wieczystych, natychmiast po podpisaniu aktu notarialnego. Powinno Lublin 14 1 30 to przyczynić się do zwiększenia ogólnego Wrocław 10 1 40 bezpieczeństwa systemu, czyniąc nieuczciwą, podwójną sprzedaż tej samej Gromadzenie niezbędnych Notariusz sporządza wstępnych danych umowę sprzedaży nieruchomości niemożliwą. Notariusz ma również możliwość złożenia wniosku online Rejestracja w wydziale wraz z dokumentami uzupełniającymi, ksiąg wieczystych jeżeli mają one formę elektroniczną. Wiele takich dokumentów dostępnych jest jednak Uwaga: Zgromadzenie danych potrzebnych przed rejestracją wymaga 4 prowadzonych jednocześnie procedur. wyłącznie w wersji papierowej, w związku Źródło: Baza danych Doing Business. z czym notariusz mimo wszystko musi przesłać je pocztą. Należałoby pozwolić na przedkładanie skanów niezbędnych sądom na lepszą organizację pracy, w tym jest czasochłonna i wymaga operowania dokumentów i wyeliminowanie pozostałych. wyszukiwanie akt, wyznaczanie terminów i pomiędzy różnymi zakładkami systemu. Przykładowo, wydział ksiąg wieczystych sprawozdawczość.32 W Zielonej Górze referendarze przekazali mógłby weryfikować informacje zawarte w to zadanie sekretarzom sądowym, dzięki akcie notarialnym wraz z innymi organami Zarejestrowanie przeniesienia własności czemu czas całego procesu uległ skróceniu. za pomocą połączonych baz danych. nieruchomości w księgach wieczystych Ponadto, choć system SOWKW można zajmuje w Polsce do 40 dni. Ze względu zaprogramować tak, aby automatycznie W innych europejskich państwach na fakt, że referendarz musi przetworzyć i przydzielał sprawy referendarzom, w przeprowadzono już reformy umożliwiające zatwierdzić każdy wpis, duży napływ spraw wielu sądach wciąż robi się to ręcznie. rejestrację drogą elektroniczną. W 2009 może prowadzić do znacznych opóźnień. Po dostosowaniu ustawień, SOWKW roku duński rejestr nieruchomości rozpoczął Niemniej w Białymstoku i w Zielonej Górze automatycznie reguluje obciążenie pracą cyfryzację swoich wpisów, w następstwie wspomniany proces zajmuje jedynie 10 każdego referendarza. Sądy powinny której wprowadzono możliwość zgłaszania dni. Jest to możliwe dzięki zwiększonej zoptymalizować wykorzystanie tego informacji o przeniesieniu własności wydajności sądów i optymalnemu oprogramowania, aby korzystać z niego w nieruchomości przez Internet. W 2011 r. wykorzystaniu oprogramowania SOWKW, możliwie najpełniejszy sposób. akceptowano już wyłącznie elektroniczne służącemu zarządzaniu sprawami. wnioski, które pracownicy rejestru mogli Wdrożony w niemal wszystkich wydziałach Działania mające na celu zwiększenie rozpatrywać szybko i efektywnie. W ksiąg wieczystych SOWKW ma dwa efektywności są szczególnie ważne w rezultacie, w przeciągu pięciu lat, czas moduły: jeden do wprowadzania danych większych sądach, w których obciążenie jest potrzebny na przeniesienie własności i drugi wspomagający prace biurowe. znacznie wyższe. Wydział Ksiąg Wieczystych nieruchomości skrócił się z 42 do 4 dni.34 Z Pierwsza ze wspomnianych czynności w Warszawie wprowadził okresowe kolei w 2014 roku w Szwecji wprowadzono 42 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 nowy, scentralizowany system informatyczny kontrole i sfinalizować cały proces. jeżeli nowy właściciel nie planuje żadnej do rejestrowania nieruchomości, który Dodatkowo, na stronie Casa Pronta, można przebudowy. Przykładowo, w Krakowie w umożliwia wyszukiwanie właścicieli i ogłosić zamiar sprzedaży nieruchomości, co celu sprawdzenia statusu nieruchomości w przeprowadzanie procesu rejestracji na pozwala organom, którym przysługuje prawo planie zagospodarowania przestrzennego terenie całego kraju – nowy system skrócił pierwokupu, wyrazić chęć skorzystania z notariusz może po prostu wejść na czas o 14 dni.35 tego prawa.39 właściwą stronę internetową. Jeżeli jednak notariusz mimo wszystko wnioskuje o W Austrii rejestracja nieruchomości rów- wydanie dokumentu, jego klienci często Zastosowanie jednego nie są wcześniej informowani o możliwych nież odbywa się online, za pośrednictwem numeru identyfikacyjnego opcjach. Czasami interesant najpierw ubiega systemu o nazwie WebERV. Umożliwia on elektroniczną komunikację między sądami, do celów wyszukiwania się o wydanie pełnego odpisu, uiszczając notariuszami i pełnomocnikami w zakresie nieruchomości w ewidencji wyższą opłatę, aby potem znów musieć dotyczącym składania pozwów, wniosków gruntów i budynków oraz w wnioskować o krótkie zaświadczenie o i innych pism procesowych, jak również księgach wieczystych przeznaczeniu nieruchomości w planie, doręczania protokołów rozpraw, nakazów W Polsce numer ewidencyjny działki, jeżeli w odniesieniu do danej działki nie sądowych i innych decyzji. Profesjonalni zapisany w ewidencji gruntów i budynków, przyjęto planu zagospodarowania a, w pełnomocnicy i notariusze muszą korzystać nie jest w sposób usystematyzowany konsekwencji, wydanie odpisu z planu z tego systemu, także wtedy, kiedy składają ujmowany w odpowiedniej księdze zagospodarowania przestrzennego nie jest wnioski o wpis przeniesienia własności i wieczystej. Z uwagi na to, choć numer ten możliwe. Dodatkową niedogodność stanowi rejestrację nieruchomości. Przeprowadzenie można łatwo wyszukać w ewidencji gruntów fakt, że cenę odpisu oblicza się w oparciu o procedury zarejestrowania przeniesienia liczbę stron. Interesant wpłaca zaliczkę za i budynków np. na stronie geoportal.gov.pl, własności nieruchomości obejmuje w Austrii 5 stron w wysokości 30 PLN (7 EUR) i, jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie go w celu trzy kroki i trwa mniej niż 3 tygodnie. odpis jest dłuższy, musi dopłacić różnicę. znalezienia nieruchomości w centralnej Brak jasności co do tego, jakiego rodzaju bazie danych ksiąg wieczystych. dokument jest potrzebny, jak również brak Poprawa połączenia ewidencji wytycznych w tym zakresie, może tłumaczyć gruntów i budynków z Ustalenie jednego numeru identyfikacyj- wiele opóźnień. księgami wieczystymi nego każdej nieruchomości pozwoliłyby na Aby poprawić komunikację między szybkie sprawdzanie ich stanu prawnego, Lepsze informowanie interesantów mogłoby wydziałami ksiąg wieczystych, a ewidencją dawałoby większą pewność stronom za- zwiększyć efektywność procesu. Badanie gruntów i budynków konieczne jest angażowanym w przeniesienie własności opinii klientów to skuteczna metoda uczynienie ich baz danych kompatybilnymi. nieruchomości i zmniejszyłoby ryzyko sprawdzenia ich ogólnego zadowolenia Gruzja, Litwa i Norwegia to tylko niektóre z wystąpienia pomyłek.40 W większości gospo- z usług publicznych.42 Po wprowadzeniu licznych państw z ujednoliconym systemem darek uwzględnionych w raportach Doing pomiaru satysfakcji interesantów można informacji na temat nieruchomości. W Business stosuje się jeden numer ewiden- wykorzystać jego wyniki do wyróżnienia Norwegii, najpierw zaktualizowano dane cyjny.41 W Danii i Estonii, w których również dobrze funkcjonujących obszarów zawarte w 87 lokalnych rejestrach i przesłano oddzielnie wstępują rejestry nieruchomości oraz identyfikację tych, które należy je do głównej siedziby rejestru w celu i katastry, stosuje się wspólny numer iden- udoskonalić.43 Słuchanie opinii interesantów stworzenia wspólnej bazy.36 Aby można było tyfikacyjny. Są to jedne z państw, w których nie tylko umożliwia zwiększenie ich opublikować wspomniane dane przekazano najłatwiej zarejestrować nieruchomość. ogólnego poziomu zadowolenia ze je również państwowej spółce – Norsk świadczonych usług, ale może również Eindomsinformasjon Ltd. – która stworzyła pozwolić na ostateczne zredukowanie jedną bazę danych łączącą informacje z Poprawa świadczenia usług kosztów i opóźnień. rejestrów nieruchomości oraz katastru. publicznych w urzędzie Kiedy baza ta została utworzona, rząd w miasta 2003 r. podjął decyzję o połączeniu rejestru Jeżeli usługi nie są świadczone na czas i w nieruchomości i katastru w jeden organ – sposób przyjazny dla interesantów, sektor Norweski Urząd Kartografii (Kartverket).37 publiczny uważany jest za nieefektywny. Obecnie rejestracja nieruchomości w Monitorowanie satysfakcji interesantów Norwegii zamyka się w jednej procedurze i może stanowić narzędzie pomagające trwa trzy dni.38 w wykrywaniu głównych przeszkód w świadczeniu usług. Połączenie systemów usprawnia procedury również z punktu widzenia przedsiębiorców. Jednym z obszarów wartym uwagi, są usługi W Portugalii przedsiębiorcy mają związane z dokumentacją opartą na planie możliwość bezpośredniego zarejestrowania zagospodarowania przestrzennego. To, jaki nieruchomości w ciągu jednego dnia, dokładnie dokument jest potrzebny, jest kwestią interpretacji. Niemniej w przypadku dzięki jednemu okienku Casa Pronta sprzedaży istniejącej nieruchomości, (www.casapronta.pt). Oferuje ono dostęp informacje dotyczące zagospodarowania do połączonej bazy danych, poprzez którą terenu w ogóle nie powinny być wymagane, można przeprowadzić wszystkie niezbędne Doing Business w Polsce 2015 Egzekwowanie umów „Przyjazność, otwartość i ukierunkowanie na ƒ Egzekwowanie umów jest najłatwiejsze w rezultat” – oto hasła przewodnie przedsta- DLACZEGO Olsztynie, gdzie proces ten zajmuje łącznie 328 wione przez Ministerstwo Sprawiedliwości, ROZWIĄZYWANIE dni i kosztuje 15,3% wartości przedmiotu sporu, które mają przyświecać organom spra- a najbardziej kłopotliwe w Gdańsku, gdzie SPORÓW trwa 715 dni i pochłania 19,7% wspomnianej wiedliwości w trakcie świadczenia pomocy na rzecz polskich obywateli. Strategia GOSPODARCZYCH MA wartości. Ministerstwa opracowana w oparciu o te ZNACZENIE? ƒ W 18 analizowanych miastach wyegzekwowanie priorytety jest skoncentrowana na doskona- Skuteczne rozwiązywanie sporów gospodar- umowy zajmuje średnio 512 dni i kosztuje leniu: poprawie efektywności postępowań czych niesie ze sobą wiele korzyści. Sądy są 15,9% wartości przedmiotu sporu. Z takim sądowych, systemów informatycznych, na- niezbędne dla przedsiębiorców pragnących wynikiem Polska plasuje się wśród 25 rzędzi komunikacyjnych i, co bardzo ważne, wyegzekwować swoje prawa wynikające z najlepszych gospodarek w zakresie łatwości racjonalnego wykorzystania funduszy pub- umowy lub prawa własności. Skuteczny i egzekwowania umów. To pozycja dużo wyższa licznych. W ciągu ostatniej dekady, kiedy to przejrzysty wymiar sprawiedliwości zachęca niż 48. miejsce będące średnią dla UE. Polska zyskała uznanie ze względu na swoje do nawiązywania nowych relacji handlo- ƒ Gdyby rozwiązywanie sporów gospodarczych wyniki gospodarcze1 i reformę regulacyjną,2 wych. Spółki wiedzą wówczas, że jeżeli przebiegało tak szybko, jak w Olsztynie, i jej system sądownictwa gospodarczego wid- klient im nie zapłaci, będą mogły polegać kosztowało tak niewiele, jak w Białymstoku niał na liście elementów do zreformowania. na sądach. Szybkie prowadzenie postępo- (13,6% wartości przedmiotu sporu), Polska W latach 2005-2012 czas egzekwowania wania jest niezbędne szczególnie z punktu zajęłaby 13. pozycję na świecie – równolegle z umów w Warszawie skrócono o jedną trzecią widzenia małych przedsiębiorstw, którym Niemcami, wyprzedzając przy tym Finlandię. dzięki zmianom w prawie ukierunkowanym w oczekiwaniu na wyrok w długim procesie na zwiększenie skuteczności sądów i postę- może zabraknąć środków na utrzymanie się ƒ W ostatnich latach, na potrzeby postępowań powania egzekucyjnego (rysunek 6.1).3 na rynku. sądowych, wprowadzono elektroniczne systemy ułatwiające obieg dokumentów w Małym spółkom, które chcą zabezpieczyć całym systemie sądowniczym. Zwiększanie Do przełomowych reform należy przyjęcie automatyzacji stanowi element programu zasad standardowego postępowania cywil- środki na rozwój i rozbudowę, łatwiej będzie reform: aktualnie Sejm debatuje nad reformami nego w odniesieniu do wszystkich rodzajów ocenić perspektywy finansowe w systemach legislacyjnymi, które umożliwią prowadzenie spraw, w tym spraw gospodarczych,4 jak rów- prawnych, w których sądy szybko rozwiązują e-aukcji ruchomości dłużników. nież liberalizacja zawodu komornika (ramka spory wynikające z umów. W „Podstawach 6.1). Znaczne inwestycje w technologię polityki na rzecz inwestycji” opracowanych ƒ Liberalizacja zawodu komornika w Polsce informacyjną, w tym w nowoczesne systemy przez OECD podkreślono, że niezawodne doprowadziła do gwałtownego wzrostu liczby zarządzania sprawami, ułatwiły interakcje i skuteczne procedury egzekwowania przedstawicieli tej profesji w latach 2006-2012, zachodzące w ramach wymiaru sprawied- umów zapewniają inwestorom terminową dzięki czemu postępowanie egzekucyjne liwości. Jednakże polskie sądy odnotowują windykację należności i ochronę praw przebiega szybciej. coraz większe zaległości w zakresie spraw wynikających z umów. Jeżeli rozwiązywanie dotyczących sporów cywilnych i gospodar- sporów gospodarczych jest uciążliwe, banki czych.5 Sądy mogą nie być tak przyjazne, jak mniej chętnie udzielają kredytów, a spółki w życzyłoby sobie tego Ministerstwo, ponieważ większym stopniu polegają na kontaktach na drodze przedsiębiorcy chcącego wyegze- osobistych i rodzinnych.6 kwować wykonanie umowy w Polsce, wciąż stoi wiele przeszkód. Jedną z nich jest per- Badanie przeprowadzone w pięciu krajach spektywa, że odzyskanie długu może zająć Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w co najmniej rok. Polski system sądownictwa Polsce, wykazało związek między nie- musi zatem zadbać jeszcze o to, aby reforma skutecznym działaniem sądów i niższym przyniosła korzyści obywatelom. poziomem inwestycji. W opracowaniu tym podkreślono wpływ funkcjonowania sądów zarówno na inwestycje, jak i na pożyczki. Przedsiębiorcy, którzy wierzą w możliwość 44 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 RYSUNEK 6.1 Jak Polska skróciła o jedną trzecią czas egzekwowania umów RYSUNEK 6.2 Jaki czas, koszt w Warszawie i liczba procedur są konieczne Czas egzekwowania umowy (dni) do rozstrzygnięcia sprawy gospodarczej przez sąd? 980 830 Sąd 685 Czas Wprowadzenie uproszczonego Koszt Deregulacja zawodu Liczba postępowania w komornika i procedur przypadku drobnych Ograniczenie liczby stworzenie procedur w roszczeń pierwszego e-Sądu postępowaniach w sprawach Spółka A Spółka B Spór gospodarczych (sprzedający (kupujący i gospodarczy oraz zwiększenie liczby i powód) pozwany) sędziów i komorników Złożenie i Postępownie Postępowanie doręczenie sądowe egzekucyjne pozwu Wprowadzenie w 2003 r. systemów zarządzania sprawami oraz uruchomienie w 2007 r. oprogramowania Praetor, które usprawniły obieg dokumentów i poprawiły monitorowanie spraw 2005 2007 2012 polskie miasta, w ujęciu ogólnoświatowym, znajdują się powyżej 80. percentyla. Wyjątek Źródło: Baza danych Doing Business. stanowią tu Warszawa i Gdańsk, które uzyskują najniższe wyniki, zbliżone do tych odnotowywanych odpowiednio przez Chorwację i Chile (rysunek 6.3). skutecznego egzekwowania swoich praw, przez lokalny sąd pierwszej instancji (rysu- inwestują o 14%-40% więcej swoich zysków nek 6.2). W Polsce istnieją dwa rodzaje sądów w przedsiębiorstwa niż ci, którzy nie mają pierwszej instancji – rejonowe i okręgowe. takiego przeświadczenia. Jednocześnie, Zarówno w jednych, jak i w drugich producenci, którzy mają zaufanie do sądów funkcjonują wyspecjalizowane wydziały w kontekście odzyskiwania długów, są o 8% gospodarcze. Ich jurysdykcję określają progi JAK EGZEKWOWANIE bardziej skłonni do udzielania pożyczek finansowe: sądy okręgowe są właściwe swoim klientom.7 UMÓW PRZEBIEGA W dla spraw o wartości przedmiotu sporu POLSCE? powyżej 75.000 PLN (17.500 EUR),9 podczas Egzekwowanie umów trwa w Polsce średnio gdy sprawy o roszczenia o niższej wartości 512 dni i kosztuje 15,9% wartości przedmio- są rozpatrywane przez sądy rejonowe. tu sporu. We wszystkich 18 miastach proces Od wyroków sądów pierwszej instancji CO JEST MIERZONE ten obejmuje 33 procedury.8 Pod względem można odwołać się jedynie do jednej, W PRZYPADKU ogólnej łatwości egzekwowania umów wyższej instancji – do sądu okręgowego w EGZEKWOWANIA UMÓW? Polska, reprezentowana przez Warszawę, przypadku orzeczenia sądu rejonowego i do W raporcie Doing Business zmierzono czas zajmuje 52. miejsce wśród 189 gospodarek. sądu apelacyjnego w przypadku orzeczenia trwania, koszt i złożoność postępowania słu- Przeciętne polskie miasto zajęłoby 24. sądu okręgowego. żącego rozwiązaniu hipotetycznego sporu miejsce. gospodarczego między dwiema spółkami Mapa polskiego sądownictwa wciąż krajowymi. Sprawa dotyczy niedotrzymania Czas i koszty związane z egzekwowaniem ewoluuje. W ostatnich latach, w ramach warunków umowy sprzedaży, która jest umów są zróżnicowane na terenie całego wysiłków Ministerstwa Sprawiedliwości warta dwukrotność dochodu w przeliczeniu kraju. Najłatwiej jest w Olsztynie, gdzie cały ukierunkowanych na optymalizację na mieszkańca danego kraju lub 5.000 USD, proces zajmuje 328 dni, a jego koszt jest zasobów, liczebność sądów pierwszej w zależności od tego, która z tych wartości równy 15,3% wartości przedmiotu sporu. instancji została zmniejszona o około jest większa. W studium przypadku przyjęto, Trudniej jest w Gdańsku, gdzie wszystko 20%.10 W rezultacie, obecnie na 100.000 że sąd wysłuchuje stanowisk stron na temat trwa dwa razy dłużej (715 dni) i opiewa na mieszkańców przypada mniej niż jeden istoty sprawy oraz, że biegły przedstawia opi- kwotę odpowiadającą 19,7% wartości przed- taki sąd, podczas gdy w państwach UE nię dotyczącą jakości dóbr objętych umową. miotu sporu (tabela 6.1). Olsztyn i Gorzów liczba ta wynosi od jednego do dwóch Sprawa różni się więc od zwykłej egzekucji Wielkopolski to miasta, które najmniej dzieli sądów.11 Ministerstwo Sprawiedliwości spłaty zadłużenia. Czas, koszt i procedury od najlepszych międzynarodowych praktyk zlikwidowało wiele mniejszych sądów, oceniono z perspektywy przedsiębiorcy – plasują się na świecie powyżej 90. percen- w tym 12 okręgowych i 14 rejonowych (powoda), którego sprawa jest rozpatrywana tyla, podobnie do Holandii. Niemal wszystkie wydziałów gospodarczych, do których EGZEKWOWANIE UMÓW 45 TABELA 6.1 Egzekwowanie umów w Polsce: Gdzie jest łatwiej? RYSUNEK 6.3 Większość miast w Polsce wypada lepiej niż gospodarki Koszt Distance to the (% wartości w okolicy 80. percentyla w zakresie frontier Procedury Czas przedmiotu łatwości egzekwowania umów Miasto (wynik) Pozycja (liczba) (dni) sporu) Świat Miasta w Polsce Olsztyn 76,12 1 33 328 15,3 Distance to Gorzów Wielkopolski 73,78 2 33 434 13,8 frontier (0–100) NORWEGIA  Białystok 73,69 3 33 440 13,6 NOWA ZELANDIA Opole 73,05 4 33 425 16,4 Toruń 72,97 5 33 424 16,7  AUSTRALIA Bydgoszcz 72,69 6 33 474 13,8 NIEMCY Poznań 71,64 7 33 485 15,8 Rzeszów 71,57 8 33 515 13,8  Olsztyn FEDERACJA Kraków 71,44 9 33 498 15,4 ROSYJSKA Zielona Góra 71,23 10 33 500 15,8  HOLANDIA Kielce 71,11 11 33 529 14,0 Szczecin 71,08 12 33 493 16,7 Katowice 70,49 13 33 519 16,4  Gorzów Łódź 68,98 14 33 599 14,6 Wielkopolski 90. PERCENTYL Białystok Lublin 68,67 15 33 595 15,7 WĘGRY  Opole Wrocław 68,62 16 33 546 19,4 Toruń Warszawa 64,83 17 33 685 19,4 Bydgoszcz SZWECJA Gdańsk 63,89 18 33 715 19,7  SZWAJCARIA Uwaga: Rankingi oparto na średniej odległości od granicy (distance to frontier - DTF) w zakresie procedur, Poznań GRUZJA czasu i kosztów związanych z egzekwowaniem umów. Wynik DTF ukazuje, w jakim stopniu (średnio) dane Rzeszów miasto odbiega od najlepszego wyniku osiągniętego przez którąkolwiek z gospodarek w ramach każdego ze wskaźników ujętych w Doing Business od 2005 roku. Pomiar ten unormowany jest w zakresie od 0  Kraków do 100, gdzie 100 oznacza wartość graniczną najlepszych praktyk. Aby uzyskać więcej szczegółowych Zielona Góra informacji, zob. dział O Doing Business i Doing Business w Polsce 2015. Kielce Źródło: Baza danych Doing Business.  Szczecin Katowice JAPONIA napływała mała liczba spraw, w porównaniu wpływających do sądu spraw jest ogromna, z obłożeniem innych wydziałów tego typu. co skutkuje dłuższymi przerwami między MALEZJA Działania te objęły wydziały gospodarcze rozprawami. Przerwy te trwają w Polsce  Łódź ESTONIA w sądach okręgowych w Gorzowie od trzech tygodni do trzech miesięcy, w Lublin Wielkopolskim i w Zielonej Górze, dwóch zależności od obłożenia danego sądu. Wrocław z 18 miast uwzględnionych w niniejszym  CHINY raporcie. Od czasu ich zlikwidowania Dobre praktyki z zakresu administrowania 80. PERCENTYL strony postępowania składają więc pozwy pracą sądu, mogą jednak uczynić nawet w sąsiednich sądach okręgowych. Sprawy bardzo zajęte sądy, bardziej wydajnymi. W STANY gospodarcze z Gorzowa Wielkopolskiego  ZJEDNOCZONE większości miast, w których czas trwania są rozpatrywane przez Sąd Okręgowy w procesu jest krótszy niż rok – w tym w MOŁDAWIA Szczecinie, a sprawy z Zielonej Góry – przez mocno obłożonym Sądzie Okręgowym w Sąd Okręgowy w Poznaniu. Krakowie – poszczególni sędziowie aktywnie  RPA zarządzają sprawami. Takie działania Znaczne różnice obserwuje się w czasie obejmują wyznaczanie terminów kolejnych trwania postępowania sądowego. Procesy rozpraw oraz wymaganie przedstawienia  w Gdańsku (500 dni) i Warszawie (480 dni) wszystkich dowodów i twierdzeń na samym Warszawa CHORWACJA toczą się dwa razy dłużej niż w Olsztynie, 70. PERCENTYL początku postępowania13 zgodnie z art. gdzie kończą się w przeciągu zaledwie 207 Kodeksu postępowania cywilnego.  194 dni (rysunek 6.4). W przypadku czasu Art. 207 zmieniono w 2012 roku. Obecnie Gdańsk CHILE potrzebnego na wyegzekwowanie umowy przewiduje on konieczność przedłożenia kluczowymi czynnikami są liczba spraw i za- dowodów i twierdzeń na wstępie – w pozwie soby sądu. Na jednego sędziego w Gdańsku  lub odpowiedzi na pozew, chyba że wystąpią przypada o około 60% więcej spraw, niż wyjątkowe okoliczności. Stanowi to odejście na sędziego w Olsztynie.12 W miastach od wcześniej obserwowanej w Polsce takich, jak Warszawa czy Gdańsk, liczba praktyki przedłużającej się wymiany pism  Źródło: Baza danych Doing Business. 46 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Komisja na rzecz Efektywności Wymiaru RYSUNEK 6.4 Egzekwowanie umów najszybciej przebiega w Olsztynie Sprawiedliwości odnotowała, że w przypad- ku spraw cywilnych (w tym spornych go- spodarczych) rozpatrywanych w pierwszej Olsztyn 44 194 90 328 Łączny czas (dni) instancji, odsetek spraw rozwiązywanych Toruń 30 214 180 424 w Polsce wynosi mniej niż 88,5%.15 Liczba Średnia spraw napływających do polskich sądów Opole 45 275 105 425 dla Polski przekracza aktualnie liczbę spraw rozwiązy- wanych. Jeżeli tendencja ta będzie się nadal Gorzów Wielkopolski 90 254 90 Średnia dla UE utrzymywać, zaległości staną się poważnym 434 problemem. Białystok 45 250 145 440 Paradoksalnie, wprowadzenie możliwości Bydgoszcz 60 269 145 474 elektronicznego składania pozwu może 110 po części stanowić przyczynę opóźnień. Poznań 45 330 485 Wspomniana opcja – znana jako e-Sąd w Szczecin 59 254 180 493 Lublinie, z uwagi na to, że systemy zlokalizo- wane są w Lublinie – miała na celu ułatwić Kraków 49 314 135 498 dochodzenie pewnych rodzajów roszczeń poprzez wydawanie nakazów zapłaty. Zielona Góra 50 330 120 500 Jednakże za sprawą umożliwienia tańszego (opłata za wniesienie pozwu jest równa Rzeszów 50 365 100 515 jednej czwartej standardowej opłaty) i mniej uciążliwego sposobu wnoszenia sprawy do Katowice 60 314 145 519 sądu, pomijającego merytoryczną weryfika- cję, wprowadzenie w Polsce e-Sądu zaowo- Kielce 60 319 150 529 cowało napływem spraw windykacyjnych, które w innej sytuacji mogłyby nigdy nie Wrocław 52 374 120 546 zostać wniesione.16 Za pośrednictwem e- Lublin 60 400 135 595 -Sądu sprawę może złożyć strona z każdego miejsca w kraju, bez względu na właściwość Łódź 90 374 135 599 miejscową czy wartość przedmiotu sporu. Warszawa 60 480 145 685 Postępowanie to zyskało na popularności wśród agencji zamujących się ściąganiem Gdańsk 70 500 145 715 wierzytelności, wskutek czego, liczba wno- szonych spraw – w tym często przedawnio- Czas złożenia i Czas trwania Czas trwania postępowania nych – niesłychanie wzrosła.17 Aby rozwiązać doręczenia pozwu postępowania sądowego egzekucyjnego zaistniały problem, w 2013 roku, odnośnie spraw składanych w e-Sądzie, wprowadzona została zasada, że dochodzone mogą być Źródło: Baza danych Doing Business. jedynie roszczenia, które stały się wymagal- ne w okresie 3 lat przed wniesienim pozwu. procesowych pomiędzy stronami sporu. usług pocztowych, w kilku z nich problem Nawet wówczas, w 2013 roku, do e-Sądu Jednakże nowy sposób postępowania nie wciąż istnieje.14 Na etapie postępowania eg- wpłynęło 2.730.815 spraw (w tym 307.136 zakorzenił się jeszcze w pełni w kulturze zekucyjnego opóźnienia mogą być spowo- spraw gospodarczych), co stanowiło znaczny sądowej i liczni sędziowie wciąż dopuszczają dowane koniecznością zorganizowania kilku wzrost w stosunku do 690.109 spraw (w tym składanie przez strony wielu pism aukcji komorniczych, zwłaszcza w miastach, 29.719 spraw gospodarczych) wniesionych procesowych. w których rynek zbytu ruchomości jest w roku 2010.18 mniejszy. Rząd chce rozwiązać tę kwestię, Opóźnienia mają miejsce nie tylko w czasie umożliwiając prowadzenie tzw. e-aukcji W Polsce uregulowano koszty ponoszone trwania postępowania sądowego, ale na (zob. ramka 6.1). zarówno przez prywatnych, jak i publicznych wszystkich etapach procesu egzekwo- uczestników procesu egzekwowania umów. wania umów. W przeszłości, składanie i Pod względem efektywności postępowania Koszty wniesienia sprawy do sądu, koszty doręczanie pism utrudniała nieudolność sądowego w sprawach gospodarczych, postępowania oraz koszty zastępstwa operatora pocztowego upoważnionego do polskie sądy osiągają wyniki o wiele lepsze procesowego,19 jak również wysokość dostarczania korespondencji sądowej. W od średniej dla sądów UE. Przy przeciętnym wynagrodzenia biegłego i komornika zostały konsekwencji, we wszystkich miastach od- czasie trwania postępowania wynoszącym uregulowane w ramach różnych taryf opłat. notowywano kilkutygodniowe opóźnienia. 323 dni, są one o niemal 100 dni szybsze W rezultacie, różnice w zakresie kosztów Choć większość miejscowości zaobserwo- od średniej UE wynoszącej 417 dni. Istnieją są mniej wyraźne niż w innych krajach. wała w ostatnim czasie poprawę jakości jednak powody do obaw: Europejska Przykładowo we Włoszech, między miastami EGZEKWOWANIE UMÓW 47 RAMKA 6.1 Ewolucja zawodu komornika Dziesięć lat temu postępowanie egzekucyjne w Warszawie trwało 180 dni, co stanowiło jeden z najgorszych wyników w Europie.1 Obecnie, zajmuje ono 145 dni w Warszawie oraz 90 dni w Olsztynie i w Gorzowie Wielkopolskim. Średni czas trwania postępowania egzekucyjnego w Polsce to dziś 132 dni, który odbiega jedynie w niewielkim stopniu od europejskiej średniej wynoszącej 119 dni. Przyczyniła się do tego przeprowadzona przez polski rząd liberalizacja zawodu komornika. Profesja ta została w Polsce poddana gruntownej reformie, która rozpoczęła się w 1997 roku. Wtedy to nastąpiło przejście z systemu funkcjonariuszy publicznych na system komorników prywatnych. W 2007 roku, na mocy ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, wprowadzono kolejne fun- damentalne zmiany.2 Podstawą wspomnianej ustawy jest tzw. „prawo wyboru”. Wcześniej, wierzyciel był zobowiązany do współpracy z komornikiem mającym swój rewir w miejscu siedziby dłużnika. Ustawa z 2007 roku umożliwiła konkurencję terytorialną – wierzyciel może wybrać komornika bez względu na lokalizację.3 Przedmiotowy zawód uczyniono również bardziej konkurencyjnym poprzez ograniczenie barier wejścia do zawodu – obecnie Minister Sprawiedliwości może zwiększyć łączną liczbę zarejestrowanych komorników bez konsultacji z Krajową Radą Komorniczą. W rezultacie, nastąpiło znaczne zwiększenie liczby przedstawicieli tego zawodu – wzrost o 65,5% w latach 2006 (przed ustawą z 2007 r.) – 2012.4 Tendencja ta nadal się utrzymuje – w sierpniu 2014 roku w Polsce za- rejestrowanych było 1.296 komorników.5 Ministerstwo Sprawiedliwości dokładnie śledzi wyniki komorników. Jeżeli opóźnienia w pracy któregoś z nich przekraczają sześć miesięcy, taki komornik nie może przyjmować spraw spoza swojego rewiru. Silną zachętą dla komorników do osiągania dobrych wyników jest monitorowanie terminów i zasada, zgodnie z którą otrzymują oni wynagrodzenie dopiero po przeprowadzeniu skutecznej egzekucji. A jak będzie wyglądała przyszłość? Polska stara się przyspieszać postępowanie egzekucyjne. Dodatkowe środki w celu poprawy skuteczności zostały w ostanim czasie podpisane przez Prezydenta. Komornicy, do których kancelarii wpłynęło w ciągu ostatniego roku ponad 5.000 spraw i których wskaźnik skuteczności jest niski, jak również ci, którzy otrzymali ponad 10.000 spraw w ostatnim roku, są zobowiązani do odmowy wszczęcia postępowania egzekucyjnego spoza swojej właściwości miejscowej.6 Aktualnie Sejm debatuje nad projektem ustawy, która miałaby umożliwić przeprowadzanie e-aukcji ruchomości dłużników za pośrednictwem ele- ktronicznego systemu prowadzonego przez sądy rejonowe oraz wymianę korespondencji drogą elektroniczną. E-aukcje miałyby zmniejszyć potrzebę organizowania licznych, fizycznych aukcji dzięki docieraniu do szerszego rynku potencjalnych kupujących. 1. Bank Światowy, Doing Business 2005: Removing Obstacles to Growth (Waszyngton, D.C.: World Bank Group, 2004). 2. Lior Ziv, „Fighting entrenched interests to enforce judgments faster” w Celebrating Reform 2008 (Waszyngton, D.C.: World Bank Group, 2008). 3. Z wyjątkiem spraw obejmujących nieruchomości. 4. Europejska Komisja na rzecz Efektywności Wymiaru Sprawiedliwości (CEPEJ), „Report on ‘European judicial systems – Edition 2014 (2012 data): efficiency and quality of justice” http://www.coe.int/t/dghl/cooperation/cepej/evaluation/2014/Rapport_2014_en.pdf 5. Statystyki przekazane przez Ministerstwo Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej (2014). 6. Ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. 2015 poz. 624). Ustawa wejdzie w życie w dniu 8 listopada 2015 roku. na czołowych i na ostatnich pozycjach w roszczenia, dostosowując ją do ustawowej postępowania w korzystaniu z sądów, a rankingu, odnotowano różnicę wynoszącą kwoty 3.600 PLN (840 EUR).21 także rozważyło koszty i zyski płynące ponad 10 punktów procentowych,20 podczas ze świadczonych usług oraz ze środków gdy w Polsce sięgnęła ona jedynie 6,1 punktu W całej Polsce proces egzekwowania umowy zainwestowanych i osiągniętych.22 procentowego. W kosztach związanych z jest mniej kosztowny niż w innych państwach postępowaniem egzekucyjnym występują UE. Średni koszt wynosi w tym przypadku niewielkie różnice wynikające z liczby 15,9% wartości przedmiotu sporu, co jest organizowanych aukcji lub ceny publikacji wynikiem korzystniejszym od średniej EU CO NALEŻY ogłoszenia. Koszty zastępstwa procesowego sięgającej 21,5%. W Białymstoku jest jeszcze ZREFORMOWAĆ? to główna zmienna stanowiąca o tym, że w taniej – 13,6% wartości przedmiotu sporu niektórych miastach egzekwowanie umów (rysunek 6.5). Niskie koszty postępowania Ustanowienie kultury jest tańsze, niż w innych. W dużych miastach, uważa się za jedną z przyczyn relatywnie mediacji wśród sędziów i takich jak Gdańsk, Kraków czy Warszawa, dużej liczby wnoszonych do sądu spraw. stron postępowania strony płacą swoim pełnomocnikom niemal W 2013 roku, w raporcie dotyczącym Promowanie alternatywnych metod dwa razy więcej niż klienci z mniejszych egzekwowania umów w Polsce, Bank rozwiązywania sporów, w tym mediacji, to miejscowości. W większości miast prawnicy Światowy zalecił, aby Ministerstwo niezbędny element skutecznego systemu ustalają opłatę na poziomie 6-8% wartości Sprawiedliwości przeanalizowało strukturę rozstrzygania sporów gospodarczych. Uważa zachęt w celu zrozumienia m.in. roli kosztów się, że ułatwia ono dostęp do wymiaru 48 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 strony powinny rozważyć mediację. W RYSUNEK 6.5 Koszt związany z egzekwowaniem umowy w Polsce jest Hongkongu natomiast, sąd może ukarać niższy niż w wielu sąsiednich krajach stronę, która bezzasadnie odmówi wzięcia w niej udziału.27 Białystok 6,0 5,4 2,2 13,6 Łączny koszt (% wartości przedmiotu sporu) Niemcy 6,6 5,4 2,4 14,4 Aktualnie polski rząd przygotowuje Średnia projekt ustawy zachęcającej do mediacji. Węgry 5,0 8,0 2,0 15,0 dla UE Przewiduje się w niej zwolnienie od kosztów 0,3 sądowych związanych z zatwierdzeniem Austria 13,6 4,1 18,0 ugody pozasądowej, uczynienie mediacji Warszawa 12,0 5,4 2,0 19,4 bezpłatnej dla stron o niskim dochodzie oraz wprowadzenie zachęt dla sędziów, aby Gdańsk 12,0 5,4 2,3 19,7 ci nakłaniali do mediacji. Okres poświęcony 1,0 na mediację nie będzie wliczany w czas Estonia 9,0 11,9 21,9 rozpatrywania sprawy przez sędziego. Holandia 13,7 5,0 5,2 23,9 Republika Słowacji 14,0 6,0 10,0 30,0 Zwiększenie automatyzacji sądów Republika Czech 13,1 4,9 15,0 33,0 Wprowadzanie technologii do polskich sądów rozpoczęto w 2003 roku wraz z Koszty zastępstwa Koszty sądowe Koszty postępowania procesowego egzekucyjnego wprowadzeniem systemów elektronicz- nego zarządzania sprawami. Dzięki nim sędziowie mogą lepiej kontrolować postę- Źródło: Baza danych Doing Business. powania, oznaczając istotne opóźnienia i przekroczone terminy. Wspomniane systemy pozwoliły na zmniejszenie obło- sprawiedliwości23 i stanowi dobrą praktykę systemu sądownictwa gospodarczego: żenia pracą personelu administracyjnego pozwalająca na ocenę jakości infrastruktury stron postępowania, pełnomocników i sądów poprzez umożliwienie stronom i ich sądowej.24 Mediacja może również pomóc sędziów - należy im uświadomić istnienie pełnomocnikom, elektronicznego dostępu (a) w zmniejszeniu liczby napływających mediacji i płynących z niej korzyści. Po do złożonych w sprawie dokumentów oraz spraw poprzez zapobiegnięcie składaniu drugie, należy uczynić mediatorów i protokołów z rozpraw. W 2010 r. urucho- pozwów do sądów oraz (b) w poprawie centra mediacji profesjonalnymi poprzez miono e-Sąd w Lublinie, a w 2012 r. umoż- wskaźnika zakończonych spraw, dzięki ustanowienie procesu akredytacji liwiono nagrywanie rozpraw sądowych. umożliwieniu szybszego rozwiązywania połączonego ze szkoleniami, ciągłą Aktualnie, Ministerstwo Sprawiedliwości sporów. Sprawy przekazane do mediacji na edukacją oraz przygotowaniem zbioru testuje w wielu polskich miastach wykorzy- wczesnym etapie postępowania sądowego standardów zawodowych. Polska Rada stanie tabletów do potwierdzania odbioru nie muszą przechodzić przez liczne ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania korespondencji sądowej. proceduralne etapy oraz cały tok procesu. Konfliktów i Sporów stara się opracowywać W polskim prawie przewidziana została takie normy zawodowe, jednak należałoby Chociaż Polska poczyniła znaczne instytucja mediacji. W większości miast w zwiększyć kontrolę ich przestrzegania. Po postępy w wykorzystaniu technologii, Polsce funkcjonują również centra mediacji. trzecie, trzeba stworzyć czynniki zachęcające nadszedł czas, aby utrwalić płynące z Problem polega na tym, że zarówno strony do mediacji. Profesjonalni pełnomocnicy nich korzyści. Wzorując się na systemach sporu, jak i profesjonalni pełnomocnicy chętniej się do niej uciekają, jeżeli jest sądownictwa, które najlepiej wykorzystują oraz sędziowie rzadko z nich korzystają. ona postrzegana jako obszar działania technologię pozwalającą na wnoszenie W ich ocenie mechanizm ten znajduje przedstawicieli zawodów prawniczych. spraw drogą elektroniczną, państwo zastosowanie raczej w przypadku sporów Zachęty dla stron sporu mogą zostać ujęte polskie powinno rozważyć zwiększenie rodzinnych i sąsiedzkich. Jednakże zauważyć w przepisach postępowania sądowego. automatyzacji sądów. Przykładowo, można tendencję wzrostową, w 2013 r. ok. W polskim postępowaniu cywilnym w Singapurze – w którym zgodnie z 2.800 spraw z wydziałów gospodarczych z przewidziano już jedną taką zachętę: raportem Doing Business najłatwiej jest całej Polski skierowano do postępowania w przypadku podpisania ugody przed egzekwować umowy – wprowadzono mediacyjnego, aczkolwiek tylko 535 z nich mediatorem zwracane jest trzy czwarte nowy elektroniczny system rozstrzygania zakończyło się zawarciem ugody sądowej.25 opłaty sądowej od pozwu.26 Kolejną zachętą, sporów, który pozwala stronom nie tylko Ta niewielka liczba wskazuje zarówno na jaką można by w Polsce rozważyć, jest szybkie na wnoszenie pism drogą elektroniczną, ale niewystarczające umiejętności mediatorów postępowanie z ograniczonymi terminami również na uzyskiwanie do nich dostępu i lub centrów mediacji, jak i na brak zaufania (również wydania wyroku), jeżeli mediator administrowanie nimi za pośrednictwem praktyków prawa do instytucji mediacji. potwierdzi, że poczyniono rzetelne próby poczty elektronicznej, wiadomości SMS i Ustanowienie kultury mediacji wymaga mediacji. Możliwe jest również zastosowanie powiadomień. Mogą oni również zarządzać wielokierunkowego podejścia. Po pierwsze, przymusu. Przykładowo, brytyjska procedura datami rozpraw.28 Promowanie korzystania niezbędna jest kampania informacyjna postępowania cywilnego przewiduje z bezpiecznych technologii informacyjnych skierowana do wszystkich uczestników przerwę w postępowaniu, w trakcie której i komunikacyjnych przez cały wymiar EGZEKWOWANIE UMÓW 49 sprawiedliwości będzie miało większe Ostatnim problemem jest brak efekty, niż stosowanie ich wyłącznie w dostępnych biegłych. Wynika to z faktu, wybranych obszarach. że w niektórych dziedzinach istnieje na nich duże zapotrzebowanie, a liczba Rezultaty płynące z nagrywania rozpraw zarejestrowanych specjalistów jest można wzmocnić poprzez zapewnienie ograniczona. Niewykluczone, że stanowi transkrypcji nagrań audio. Aktualnie, czas to główną przyczynę odroczeń. Należałoby zyskany na rozprawach, przepada ze względu więc wzmocnić bazę danych z nazwiskami na fakt, że sędziowie i pełnomocnicy muszą biegłych. poświęcić znaczną ilość czasu na odsłuchanie plików audio w celu przygotowania się Ustanowienie dobrych do kolejnych rozpraw, wydania wyroku (w praktyk w wydziałach przypadku sędziów) i złożenia apelacji (w przypadku pełnomocników). Z tego względu, gospodarczych W niektórych sądach w Polsce sędziowie ani sędziowie, ani adwokaci nie wyczekują wprowadzili skuteczne metody zarządzania z niecierpliwością na wprowadzenie rosnącym napływem spraw. Część z nich nagrywania posiedzeń również w sądach przyjęła aktywne podejście, z góry planując rejonowych. całe postępowanie. Przewidując już przed pierwszą rozprawą, jaka będzie konieczna Zapewnienie w sądach liczba posiedzeń, wyznaczając ich daty oraz efektywnej alokacji zasobów przekazując biegłemu sądowemu akta finansowych i ludzkich sprawy już na pierwszej rozprawie, można Polski rząd zapewnił sądom środki finansowe ograniczyć liczbę odroczeń i długość przerw pozwalające na skuteczne funkcjonowanie – pomiędzy poszczególnymi etapami procesu. Polska zajmuje czwarte miejsce w Europie Ponadto, możliwie najściślejsze stosowanie pod względem odsetka PKB w przeliczeniu postanowień art. 207 Kodeksu postępowa- na mieszkańca przydzielonego sądom (z wy- nia cywilnego, polegające na ograniczeniu łączeniem pomocy prawnej i prokuratury).29 wymiany pism procesowych pomiędzy stro- Niemniej zwiększone finansowanie nie jest nami, pozwoli reformie na przyniesienie spo- wystarczające wobec coraz wyższej liczby dziewanych rezultatów. Takie dobre praktyki spraw gospodarczych. Przeanalizowanie można znaleźć w Krakowie, gdzie pomimo budżetów i planowanie alokacji zasobów tego, że występuje tu największy odsetek mogłoby pomóc w zapewnieniu, że środki są spraw przypadających na jednego sędziego przekazywane tym sądom, które najbardziej w Polsce, powyższe zasady powodują wzrost ich potrzebują. Można podjąć następujące wydajności sądu. Zinstytucjonalizowanie ta- działania: przeprowadzenie przeglądu wy- kich dobrych praktyk może być zrealizowane datków publicznych na wymiar sprawiedli- poprzez programy ustawicznego kształcenia wości, bardziej aktywne planowanie budżetu sędziów oraz organizowanie szkoleń umoż- z uwzględnieniem przewidywanego napływu liwiających wzajemną naukę. W takiej sytu- spraw oraz przydzielanie środków w oparciu acji zwiększyłaby się także rola monitoringu o wyniki.30 skuteczności sądów prowadzonego obecnie przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Kluczem do wydajności sądów są również zasoby ludzkie. Profil i umiejętności pracow- ników systemu sądownictwa być może nale- żałoby zrównoważyć np. poprzez dokonanie oceny, czy sędziowie uzyskują potrzebne wsparcie w zarządzaniu coraz większym napływem spraw. Asystentami sędziów są w Polsce wykwalifikowani profesjonaliści, którzy pomagają sędziom w rozpatrywaniu większej ilości spraw poprzez dokonywanie analiz prawnych i studiowanie postępowań sądowych. Często zdarza się jednak, że jeden asystent pracuje dla dwóch do czterech sędziów, a w wyniku dużej rotacji osób pełniących tę funkcję, niektóre stanowiska czasami pozostają wolne. Doing Business w Polsce 2015 Przypisy Przechodzą specjalistyczne szkolenie i mogą WPROWADZENIE samodzielnie wykonywać pewne sądowe lub para-sądowe zadania. Od ich decyzji można 1. „Among the population at large, 89% say się odwołać. they want Poland to be in the EU” („Special 16. Miriam Bruhn, „License to Sell: The Effect Report: Poland A Golden Opportunity”, The of Business Registration Reform on Economist, 28 czerwca 2014). Entrepreneurial Activity in Mexico”, Review 2. World Development Indicators (Grupa Banku of Economics and Statistics 93, Nr 1 (2011): Światowego 2013). 382–86. 3. Produkt krajowy brutto, ceny stałe (zmiana 17. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. (Dz.U. 2015 procentowa) w okresie 2004-2014. poz. 443). Zmiany wejdą w życie 28 czerwca Baza danych World Economic Outlook 2015 r. (Międzynarodowy Fundusz Walutowy, 18. http://www.whitehouse.gov/open. październik 2014). 4. Marcin Piątkowski, Poland’s New Golden Age: Shifting from Europe’s Periphery to Its Center (Waszyngton, DC: Grupa Banku Światowego, O DOING BUSINESS I 2013). DOING BUSINESS W 5. Poland’s 10 years in the European Union POLSCE 2015 (Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 2014) 6. Strategia Partnerstwa dla Kraju (CPS) na 1. Wskaźniki Doing Business są skoncentrowane okres lat podatkowych 2014-2017 (Bank na systemie regulacji obowiązujących dla Światowy, 2013). spółki krajowej prowadzącej działalność 7. Ibid. gospodarczą w mieście będącym 8. W tym następujące pary stolic województw: największym ośrodkiem biznesowym danej Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski, gospodarki. Raporty Doing Business nie Bydgoszcz i Toruń. zostały stworzone w celu dostarczania 9. Zob. dział „O Doing Business i Doing Business informacji wykorzystywanych przy w Polsce 2015”. podejmowaniu decyzji przez zagranicznych 10. Aby dokonać porównań na skalę światową, w inwestorów, choć w praktyce, ci ostatni, przypadku wszystkich lokalizacji przyjęto taki mogą uważać przedstawiane dane za sam dochód narodowy brutto (zob. „Uwagi przydatne odzwierciedlenie jakości nt. danych”). klimatu inwestycyjnego w danym 11. Liczba wniosków o udzielenie pozwolenia na państwie. Analizy przeprowadzone budowę złożonych w Olsztynie i Gorzowie przez Global Indicators Group grupy Wielkopolskim w okresie od 1 czerwca 2013 Banku Światowego ukazały, że państwa r. do 30 czerwca 2014 r. wynosi, odpowiednio, z rozsądnymi przepisami dotyczącymi 816 i 619. W tym samym okresie we krajowej działalności gospodarczej zwykle Wrocławiu złożono 3874 wnioski, a w Łodzi mogą poszczycić się również dobrymi – 4046. Źródło: Główny Urząd Nadzoru regulacjami obowiązującymi w odniesieniu Budowlanego. do działalności zagranicznych jednostek na 12. Dane przekazane przez Ministerstwo rynku lokalnym. Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Więcej informacji na temat World Bank 13. Opole (liczba mieszkańców: 121.576), Enterprise Surveys można znaleźć pod Gorzów Wielkopolski (124.609), Olsztyn adresem http://www.enterprisesurveys.org. (174.641) i Kielce (200.938). Dane z polskiego 3. Opracowania te są dostępne na stronie Rocznika Demograficznego (Główny Urząd internetowej Doing Business: http://www. Statystyczny, 2012). doingbusiness.org/methodology. 14. Wynika to z faktu, że budowę może 4. Uwagi techniczne dotyczące różnych metod nadzorować certyfikowany kierownik budowy agregacji i ważenia są dostępne na stronie zatrudniony przez firmę budowlaną. internetowej Doing Business: http://www. 15. Referendarze to urzędnicy sądowi, których doingbusiness.org/methodology. można porównać do Rechtspfleger w 5. Djankov, Simeon, Darshini Manraj, Caralee Austrii, Niemczech i innych krajach. McLiesh i Rita Ramalho. (2005). Doing 52 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Business Indicators: Why Aggregate, and Growth (Nowy Jork: Oxford University Press, zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych How to Do It. World Bank, Waszyngton, 2006). oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2011, Nr DC. Metody wykorzystujące składowe 6. Bank Światowy, Doing Business 2015: Going 92, poz. 931). główne i składowe nieobserwowalne dają Beyond Efficiency (Waszyngton, D.C: World 18. Bank Światowy. Doing Business 2015: Going niemal identyczne wyniki jak średnia Bank, 2014). Beyond Efficiency (Waszyngton, D.C: World arytmetyczna ze względu na fakt, że w obu 7. Miriam Bruhn, „License to Sell: The Effect Bank, 2014). tych przypadkach poszczególnym kwestiom of Business Registration Reform on 19. Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie przypisuje się mniej więcej taką samą Entrepreneurial Activity in Mexico”, Review of ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz wagę, gdyż korelacje w parach wskaźników Economics and Statistics 93, Nr 1 (2011). niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 4). nie różnią się zbytnio. Alternatywą dla 8. Francesco Bripi, „The Role of Regulation on 20. Ustawa z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie średniej arytmetycznej jest przypisane Entry: Evidence from the Italian Provinces”, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz poszczególnym obszarom różnej wagi w Working Paper 932 (Rzym: Bank of Italy, o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. zależności od tego, które z nich są bardziej, 2013). 2014, poz. 1161). a które mniej istotne z perspektywy danej 9. Strona internetowa Doing Business, http:// 21. https://ems.ms.gov.pl/krs/ gospodarki. www. doingbusiness.org wyszukiwaniepodmiotu?t:lb=t 6. Schneider, Friedrich. 2005. The Informal 10. Miriam Bruhn i David McKenzie, „Entry 22. Statystyki przekazane przez Ministerstwo Sector in 145 Countries. Department of Regulation and Formalization of Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. Economics, Uniwersytet w Linz, Linz; La Porta, Microenterprises in Developing Countries”, Sąd właściwy do rejestrowania spółek Rafael i Andrei Shleifer. 2008. The Unofficial Policy Research Working Paper 6507 mających swą siedzibę w Gorzowie Economy and Economic Development. Tuck (Waszyngton, D.C: World Bank, 2013). Wielkopolskim to Sąd Rejonowy w Zielonej School of Business Working Papers 2009-57, 11. Statystyki przekazane przez Ministerstwo Górze (wydział Krajowego Rejestru Dartmouth College, Hanower. Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. Sądowego). 7. Są to reformy, w odniesieniu do których 12. Na mocy ustawy z 2011 roku, mającej na 23. Red Herring. „Poznań emerges as Poland’s twórcy Doing Business wiedzą, że informacje celu ograniczenie barier administracyjnych, latest startup hotspot”. Opublikowano 5 zawarte w raporcie Doing Business zostały wysokość opłat administracyjnych obniżono stycznia 2015 r. http://www.redherring. com/ wykorzystane do opracowania programu o połowę z 1.000 PLN (233 EUR) do 500 PLN startups/poznan-emerges-polands- latest- reform. (117 EUR) - Ustawa z dnia 25 marca 2011 r. startup-hotspot/ 8. Jedno z badań wykorzystujących wskaźniki o ograniczaniu barier administracyjnych dla 24. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Doing Business ilustruje trudności w obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. 2011, spółek handlowych (Dz. U. 2000 Nr 94 poz. stosowaniu bardzo zdezagregowanych Nr 106, poz. 622, z późn. zm.). Rok później 1037, z późn. zm.). wskaźników do określania priorytetowych na podstawie Rozporządzenia Ministra 25. W świetle prawa nie ma obowiązku wpłacania kwestii do zreformowania (Kraay, Aart, i Sprawiedliwości zmniejszono również kapitału zakładowego na rachunek bankowy. Norikazu Tawara. 2011. Can Disaggregated koszt ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Do wniosku o rejestrację należy dołączyć Indicators Identify Governance Reform Gospodarczym z 500 PLN (117 EUR) do 100 jedynie oświadczenie Zarządu, że kapitał Priorities? Policy Research Working Paper PLN (23 EUR) - Rozporządzenie Ministra zakładowy został wniesiony w całości. W 5254, World Bank, Waszyngton, DC). Sprawiedliwości z dnia 13 maja 2014 r. w praktyce jednak większość przedsiębiorców sprawie wydawania i rozpowszechniania otwiera rachunek bankowy i to na nim Monitora Sądowego i Gospodarczego (Dz. U. przechowuje wpłacony kapitał. 2014, poz. 649). Zmiana weszła w życie 30 26. Zgodnie z informacjami przekazanymi ZAKŁADANIE SPÓŁKI maja 2014 r. przez przedstawicieli sektora publicznego 13. Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o i prywatnego współpracującymi przy 1. Amway, Amway European Entrepreneurship zmianie ustawy o swobodzie działalności tworzeniu Doing Business w Polsce 2015. Report 2012: The Unleashed Potential gospodarczej oraz niektórych innych ustaw 27. Przedsiębiorcy często przedkładają for Entrepreneurship in Times of Crisis (Dz. U. 2009, Nr 18, poz. 97) – art. 17 ust. 2. poświadczone notarialnie wzory podpisów, (Puchheim, Niemcy: Amway GmbH, 2012). 14. Zawiadomienie ZUS nie jest konieczne, jeżeli których koszt wynosi 20 PLN za podpis. http://www.entrepreneurship-center. spółka nie zatrudnia pracowników. 28. Numer REGON można uzyskać również uni-muenchen. de/aktuelles/amway- 15. W ramach reformy Kodeksu pracy online przez serwis eREGON, ale jest do tego report-2012/amway_broschuere_2609_click. wyeliminowano art. 209 - Ustawa z dnia 9 wymagany podpis elektroniczny. pdf listopada 2012 r. o zmianie ustawy Kodeks 29. Istnieją pewne różnice w sposobie, w jaki 2. Juan Julio Gutierrez, Natasha Kapil, Marcin pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. w poszczególnych miastach przekazuje się Piątkowski i Ismail Radwan, Poland: U. 2013 poz. 2). Urząd statystyczny i urząd NIP i REGON. Przykładowo w Białymstoku Enterprise Innovation Support Review: From skarbowy co kwartał przekazują informacje lokalny urząd skarbowy przesyła NIP do Catching Up to Moving Ahead (Waszyngton, na temat nowo utworzonych spółek przedsiębiorcy i dopiero po otrzymaniu D.C.: World Bank, 2013). Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej potwierdzenia odbioru przesyła go do 3. Leora Klapper, Anat Lewin i Juan Manuel Inspekcji Sanitarnej. wydziału KRS. W miastach takich jak Gorzów Quesada Delgado, „The Impact of the 16. Dodatkowo, w stosunku do systemu „S24”, Wielkopolski, Lublin czy Zielona Góra Business Environment on the Business wnioski można przesyłać do KRS drogą przedsiębiorca i wydział KRS otrzymują Creation Process” (Waszyngton, DC: Policy elektroniczną również za pośrednictwem informację o numerach NIP i REGON Research Working Paper 4937, World Bank, portalu Ministerstwa Sprawiedliwości jednocześnie. 2009). (http://pdi.ms.gov.pl/portal_v1). Zgodnie z 30. Analiza opiera się na statystyce przekazanej 4. Dane Stangler i Robert E. Litan, „Where informacjami zgromadzonymi na potrzeby przez Ministerstwo Sprawiedliwości Will the Jobs Come From?” w Kauffman tego raportu, portal ten nie jest powszechnie Rzeczypospolitej Polskiej dotyczącej Foundation Research Series, Firm Formation stosowany do rejestracji spółek. liczby sędziów, referendarzy sądowych and Economic Growth (Kansas City, MO: 17. Na mocy reformy wprowadzono art. 1571 oraz pracowników administracyjnych, Ewing Marion Kaufmann Foundation, 2009). ust. 1 ksh, który stanowi, że umowa spółki jak również liczby spółek z ograniczoną http://www.kauffman.org/uploadedFiles/ z ograniczoną odpowiedzialnością może odpowiedzialnością rejestrowanych przez where_will_the_jobs_come_from.pdf. być zawarta również przy wykorzystaniu lokalne wydziały KRS w przedmiotowych 18 5. David Audretsch, Max Keilbach i Erik wzorca umowy spółki z ograniczoną miastach. Lehmann. Entrepreneurship and Economic odpowiedzialnością udostępnianego w 31. Referendarze to urzędnicy sądowi, których systemie teleinformatycznym (wzorzec można porównać do Rechtspfleger lub umowy). Ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. o podobnych organów w Austrii, Niemczech i PRZYPISY 53 innych krajach. Przechodzą specjalistyczne European Legal Capital Rules?”, European z polskiego Rocznika Demograficznego szkolenie i mogą samodzielnie wykonywać Business Organization Review (2002). (Główny Urząd Statystyczny, 2012). pewne sądowe lub quasi-sądowe zadania. Od 48. Bank Światowy, Doing Business 2012: Doing 14. Opole, Kielce, Olsztyn i Gorzów Wielkopolski. ich decyzji można się odwołać. Business in a More Transparent World Dane z polskiego Rocznika Demograficznego 32. Akapit ten oparto na danych przekazanych (Waszyngton, DC: World Bank, 2011). (Główny Urząd Statystyczny, 2012). przez osoby z sektora prywatnego 49. Andre Van Stel, David Storey i Roy Thurik, 15. Lokalizacja proponowanych przyłączy i publicznego współpracujące przy „The Effect of Business Regulations mediów jest uzgadniana na naradach tworzeniu Doing Business w Polsce, jak on Nascent and Young Business koordynacyjnych, w których bierze udział również na informacjach zwrotnych Entrepreneurship”, Small Business Economics wnioskodawca, organy zarządzające uzyskanych na spotkaniach konsultacyjnych 28, Nr 2-3 (2007). mediami, przedstawiciele jednostek przeprowadzonych w lipcu 2014 roku. 50. Rada Ministrów przyjęła wytyczne dotyczące samorządu terytorialnego oraz inne 33. Baza danych Doing Business. projektu ustawy o zmianie Kodeksu spółek zainteresowane podmioty. Na mocy art. 28b 34. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości handlowych i niektórych innych ustaw 20 ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o zmianie z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maja 2014 roku. ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz. 51. Baza danych Doing Business. oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym U. 2004, Nr 148 poz. 1564, z późn. zm.). w administracji ustanowiono niedawno, 35. Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie że lokalizacja proponowanych przyłączy ustaw regulujących wykonywanie niektórych mediów nie musi zostać zatwierdzona na zawodów (Dz. U. 2013 poz. 829). naradzie koordynacyjnej w przypadku (a) 36. Statystyki przekazane przez Ministerstwo przyłączy mediów oraz (b) sieci uzbrojenia Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. UZYSKIWANIE POZWOLEŃ zlokalizowanych wyłącznie na terenie 37. Oprócz obniżenia opłaty rejestracyjnej, NA BUDOWĘ danej działki budowlanej. W momencie, w ustawa rozszerza zakres zastosowania którym pisany był niniejszy raport, narady 1. Dane Eurostatu, Annual detailed enterprise systemu „S24” na spółki jawne i spółki koordynacyjne były nadal przeprowadzane w statistics for construction (NACE Rev. 2, F). komandytowe, a także umożliwia większości przypadków. Dostęp uzyskany w styczniu 2015 r. http:// spółkom zarejestrowanym przez Internet 16. Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, ec.europa.eu/eurostat. wprowadzanie zmian online. Ustawa z dnia Katowice, Kielce, Łódź, Lublin, Olsztyn, Opole, 2. Ibid. 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy – Poznań, Rzeszów, Toruń, Warszawa i Zielona 3. OECD, „Construction Industry”, OECD Journal Kodeks spółek handlowych oraz niektórych Góra. of Competition Law & Policy 10, Nr 1 (2010). innych ustaw (Dz. U. 2015 poz. 4). 17. W Białymstoku, Krakowie, Szczecinie i 4. Program Narodów Zjednoczonych ds. 38. Bank Światowy, Doing Business in Mexico Wrocławiu takie zatwierdzenie jest wymagane Osiedli Ludzkich (UN-Habitat), The State of 2014 (Waszyngton, D.C: World Bank, 2014). wyłącznie w przypadku budów, na których European Cities in Transition 2013: Taking 39. Jednoosobową działalność gospodarczą zatrudnieni są pracownicy pełnoetatowi. Stock After 20 Years of Reform (Nairobi: UN- można zarejestrować pod adresem https:// 18. Zgodnie z Prawem budowlanym na urząd Habitat, 2013). ceidg.mikrofirmy.pl/cgi-bin/WebObjects/ miasta nakłada się grzywnę w wysokości 5. Research and Markets, Industrial mceidg.woa 500 PLN (117 EUR) za każdy dzień zwłoki w Construction Sector in Poland 2014: 40. U.K. Companies House, Companies Register wydawaniu pozwolenia na budowę. Prośba Development Forecasts 2014-2019 (Dublin: Activities 2012-13 (2013). https://www.gov. o dodatkowe dokumenty lub wyjaśnienia Research and Markets, 2014). uk/government/organisations/companies- zawiesza rozpatrywanie wniosku do czasu 6. Coface, Poland Construction Sector (Coface, house. przedłożenia takich dokumentów lub 2015). 41. Bank Światowy, Doing Business 2015: Going wyjaśnień. Kiedy urząd miasta przyjmie 7. Dane Eurostatu, Annual detailed enterprise Beyond Efficiency (Waszyngton, DC: World wniosek o wydanie pozwolenia na budowę, statistics for construction (NACE Rev. 2, F). Bank, 2014). decyzja administracyjna wchodzi w życie Dostęp uzyskany w styczniu 2015 r. http:// 42. Grupa Banku Światowego, Business po 14 dniach. Jest to okres, przed upływem ec.europa.eu/eurostat. Registration Reform Case Study: Norway którego zainteresowane strony (np. sąsiedzi) 8. KPMG, „Polish Construction Study” (Waszyngton, DC: Investment Climate mogą odwołać się od tej decyzji. (2013). http://www.kpmg.com/pl/en/ Department, World Bank Group, 2011). 19. W przypadku złożonych konstrukcji issuesandinsights/articlespublications/pages/ 43. Bank Światowy, Doing Business in Italy 2013: Powiatowy Inspektorat Budowlany może polish-construction-study-2013.aspx Smarter Regulations for Small and Medium- przeprowadzać losowe kontrole placu 9. Thomas Moullier, Reforming Building Size Enterprises (Waszyngton, DC: World budowy. Permits: Why Is It Important and What Bank, 2012). 20. W art. 14 ust. 3 Prawa budowlanego Can IFC Really Do? (Waszyngton, DC: 44. Bank Światowy, Doing Business 2012: Doing określono kwalifikacje, jakie musi posiadać Międzynarodowa Korporacja Finansowa, Business in a More Transparent World kierownik budowy, a Rozdział 10 definiuje 2009). (Waszyngton, DC: World Bank, 2011). i reguluje odpowiedzialność zawodową w 10. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo 45. Ibid. sektorze budowlanym. budowlane (Dz.U. 2010, Nr 243, poz. 1623, z 46. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks 21. Opole to przedostatnie z analizowanych późn. zm.). spółek handlowych (Dz. U. 2000 Nr 94 poz. miast pod względem liczby ludności, podczas 11. Zgodnie z informacjami przekazanymi 1037, z późn. zm.) – art. 154 ust. 1. gdy Łódź plasuje się na trzecim miejscu. przez przedstawicieli sektora publicznego 47. G. Elkind, „Minimum Capital Requirements, 22. Liczba wniosków o udzielenie pozwolenia na i prywatnego współpracującymi przy a Comparative Analysis” (USAID, 2007). budowę otrzymanych w Olsztynie i Gorzowie tworzeniu Doing Business w Polsce 2015. Wśród innych powiązanych badań wymienić Wielkopolskim w okresie od 1 czerwca 2013 r. 12. Toruń (liczba mieszkańców: 204.299), można J. Armour, „Legal Capital: An do 30 czerwca 2014 r. wyniosła odpowiednio Białystok (294.921), Katowice (307.233), Outdated Concept?”, European Business 816 i 619. W tym samym okresie we Lublin (347.678), Bydgoszcz (361.254), Organization Law Review 7 (2006): 5-27 Wrocławiu złożono 3.874 wnioski, a w Łodzi Szczecin (408.913). Dane z polskiego 5; F. Kubler, „A Comparative Approach to – 4.026. Źródło: Główny Urząd Nadzoru Rocznika Demograficznego (Główny Urząd Capital Maintenance: Germany”, European Budowlanego. Statystyczny, 2012). Business Law Review (2004) 1031-35; J. 23. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 13. Poznań (liczba mieszkańców: 550.742), Simon, „A Comparative Approach to Capital 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych Wrocław (631.188), Łódź (718.960), Kraków Maintenance: France”, European Business warunków zarządzania ruchem na drogach (758.334), Warszawa (1.715.517). Dane Law Review (2004); P. Mulbert i M. Birke, oraz wykonywania nadzoru nad tym „Legal Capital – Is There a Case Against the 54 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 zarządzaniem (Dz. U. 2003, Nr 177, poz. 8. Stijn Claessens i Luc Laeven, „Financial Niemniej w wielu polskich miastach 1729). Development, Property Rights, and Growth”, wciąż istnieje wymóg dostarczenia wyżej 24. Gorzów Wielkopolski, Kraków, Lublin, Łódź, w Journal of Finance, American Finance wspomnianych informacji w takiej czy innej Olsztyn, Opole, Rzeszów i Warszawa. Association (2003). formie. 25. Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Łódź, Rzeszów, 9. Baza danych Doing Business, „Registering 19. Strona internetowa z bazą danych ksiąg Szczecin, Toruń, Warszawa, Wrocław i Zielona Property: Why it matters.” http://www. wieczystych jest dostępna pod adresem Góra. doingbusiness.org/data/exploretopics/ https:// ekw.ms.gov.pl, a Krajowy Rejestr 26. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie registering- property/why-matters. Sądowy (KRS) – https:// ems.ms.gov.pl. ustawy Prawo budowlane i niektórych innych 10. Anthony Burns, „Land Registration to 20. Zaświadczenie o przeznaczeniu ustaw (Dz.U. 2015 poz. 443). Ustawa wchodzi Improve Security, Transparency, Governance nieruchomości w planie miejscowym w życie w dniu 28 czerwca 2015 roku. & Sustainable Resource Management,” w zagospodarowania przestrzennego. 27. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie „Comparative Study of Land Administration 21. Uzyskanie wypisu z ewidencji gruntów i do informacji publicznej (Dz. U. 2001, Nr 112, Systems”, dokument roboczy z warsztatów budynków zajmuje dwa dni w Białymstoku, poz. 1198). regionalnych Banku Światowego w Azji Gorzowie Wielkopolskim, Krakowie, Łodzi, 28. Kraków: http://www.bip.Krakow.pl/?dok_id (Waszyngton, DC: World Bank Group, 2002). Olsztynie, Rzeszowie i Toruniu. =3276&sub=procedura&proc=AU-4. 11. Parlament Europejski, Report on the role 22. Uzyskanie wypisu z ewidencji gruntów i Wrocław: http://iWrocław.pl/wps/portal/ of property rights, property ownership and budynków zajmuje siedem dni w Gdańsku, bip?WCM_GLOBAL_CONTEXT=/bip_pl/ wealth creation in eradicating poverty Katowicach, Kielcach, Lublinie, Warszawie i bip/umw/sprawy/procedury/pozwolenie_ and fostering sustainable development in Zielonej Górze. na_budowe_i_zatwierdzenie_projektu_ developing countries (2014). Zob. również 23. Referendarze to urzędnicy sądowi, których budowlanego. Tony Burns, Land Administration Reform: można porównać do Rechtspfleger w 29. System Informacji Geograficznej (ang. Indicators of Success and Future Challenges, lub podobnych organów w Niemczech, Geographic Information System, GIS) Agriculture and Rural Development Austrii i innych krajach. Przechodzą to system komputerowy służący do Discussion Paper 37 (Waszyngton, DC: World oni specjalistyczne szkolenie i mogą wprowadzania, przechowywania, Bank Group, 2007). samodzielnie wykonywać pewne sądowe lub sprawdzania i wyświetlania danych 12. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach quasi-sądowe zadania. Od ich decyzji można związanych z powierzchnią Ziemi. wieczystych i hipotece (Dz. U. 1982, Nr 19, się odwołać. 30. Bank Światowy, Investment Climate poz. 147). 24. Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie Department. Good Practices for Construction 13. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości skarbowej (Dz. U. 2006 Nr 225, poz. 1635). Regulation and Enforcement Reform z dnia 17 września 2001 r. w sprawie 25. Ustawa z dnia 5 czerwca 2014 r. o zmianie Guidelines for Reformers (Waszyngton, DC: prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne World Bank Group, 2013). dokumentów (Dz. U. 2001, Nr 102, poz. oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w 31. Bank Światowy, „Zoning and Urban Planning. 1122). administracji (Dz. U. 2014 poz. 897). Understanding the Benefits”, w Doing 14. W systemie rejestracji opartym na akcie 26. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach Business 2015: Going Beyond Efficiency przeniesienia własności (deed registration), sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. (Waszyngton, DC: World Bank Group, 2014). sprzedaż następuje z chwilą zawarcia umowy 2005, Nr 167, poz. 1398). sprzedaży przez kupującego i sprzedającego. 27. Wcześniej opłatę sądową z tytułu rejestracji Sporządzoną umowę sprzedaży wprowadza nieruchomości obliczano na mocy REJESTROWANIE się do rejestru nieruchomości na potrzeby Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z upublicznienia dokonanych zmian (tj. dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie określenia PRZENIESIENIA aby poinformować osoby trzecie). W celu wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz. WŁASNOŚCI ustalenia, kto jest właścicielem lub kto ma U. 1996, Nr 154, poz. 753). Stosując taryfę NIERUCHOMOŚCI prawa do nieruchomości, trzeba przedstawić opłat przewidzianą w art. 1 i 31 oraz opierając udokumentowaną historię (nieprzerwany się na wartości nieruchomości przyjętej w 1. Klaus Deininger, „Land policies for growth ciąg) tytułów prawnych do nieruchomości. naszym badaniu, przedsiębiorca zapłaciłby and poverty reduction”, in Vol. 1 Land policies Z drugiej strony, w systemie rejestracji 20.649 PLN (4.816 EUR) z tytułu opłat for growth and poverty reduction, raportu nieruchomości w księgach wieczystych (title sądowych. Banku Światowego z zakresu Policy research registration system), to rejestr wskazuje, 28. Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie (Waszyngton, DC: World Bank Group, 2003). kto jest pełnoprawnym właścicielem ustaw regulujących wykonywanie niektórych 2. Bank Światowy, World Development Report nieruchomości oraz czy ktoś jeszcze ma do zawodów (Dz. U. 2013, poz. 829). (Nowy Jork: Oxford University Press, 1989). niej prawa. 29. Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z 3. Bank Światowy, Doing Business 2012: Doing 15. Dokument z seminarium ALDE, European dn. 20 lutego 2013 r. w sprawie ogłoszenia Business in a More Transparent World Property Law Rights and Wrongs (European jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra (Waszyngton, DC: World Bank Group, 2011). Land Registry Association [ELRA], 2011). Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych 4. Bank Światowy, Doing Business 2015: Going 16. Rozporządzenie Ministra Rozwoju stawek taksy notarialnej (Dz. U. 2013, poz. Beyond Efficiency (Waszyngton, DC: World Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 237). Bank Group, 2014). marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i 30. Kalkulacje oparto na danych 5. UN-Habitat, Tools to Support Transparency budynków (Dz. U. 2001, Nr 38, poz. 454) – art. przedstawionych przez Ministerstwo in Land Administration (Nairobi: UN-Habitat, 49 ust. 1. Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej i 2013). Tytuł odnosi się do oficjalnego 17. Ewidencja gruntów i budynków jest zwykle danych statystycznych GUS (http://stat.gov. dokumentu prawnego stanowiącego dowód prowadzona przez starostę każdego z pl/). własności. Dokument ten może mieć różne powiatów. Miasta analizowane w niniejszym 31. Eric Dubois, Christel Schrurrer i Marco formy. badaniu są jednak tzw. „miastami na prawach Velicogna, The functioning of judicial systems 6. Sebastian Galiani i Ernesto Shargrodsky, powiatu”, co oznacza, że ewidencja gruntów and the situation of the economy in the „Property Rights for the Poor: Effects of Land i budynków jest w nich prowadzona przez European Union Member States (Europejska Titling,” dokument roboczy 7 (po korekcie) urząd miasta. Komisja na rzecz Efektywności Wymiaru (St. Louis: Ronald Coase Institute, 2009). 18. W prostym przypadku, analizowanym w Sprawiedliwości oraz Rada Europy, 2013). 7. Bank Światowy, Doing Business 2015: Going raporcie Doing Business, informacje na temat 32. Heike P. Gramckow i Valerie Nussenblatt, Beyond Efficiency (Waszyngton, DC: World zagospodarowania terenu nie powinny być „Caseflow Management, Key Principles Bank Group, 2014). potrzebne, ponieważ nieruchomość została and the Systems to Support Them”, już wybudowana i należycie zarejestrowana. seria dokumentów roboczych Justice & PRZYPISY 55 Development (Legal Vice Presidency, World 9. Na potrzeby tego raportu za właściwy sąd we obciążenia sądów. Ponadto, stosowanie Bank Group, 2013). wszystkich analizowanych miastach przyjęto tych metod może poprawić jakość 33. Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks sąd okręgowy. Zob. dział O Doing Business i odpowiedzi na potrzeby obywateli poprzez postępowania cywilnego oraz niektórych Doing Business w Polsce 2015. zaoferowanie im możliwości rozwiązania innych ustaw z dnia 15 stycznia 2015 roku, 10. CEPEJ, „Report on ‘European judicial systems sporu przy jednoczesnym ograniczeniu podpisana przez Prezydenta 2 lutego 2015 – Edition 2012 (2010 data): efficiency and jego negatywnych skutków i kosztów oraz roku. quality of justice’„ (2010). złagodzeniu spornej sytuacji skierowanej do 34. Baza danych Doing Business. „Good 11. Ibid. sądu.” Practices.” 12. Statystyki przekazane przez Ministerstwo 24. Bank Światowy, Doing Business 2015: Going 35. Baza danych Doing Business. Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. Beyond Efficiency (Waszyngton, D.C: World 36. Wspólny program FAO i Banku Światowego, 13. Art. 207 Kodeksu postępowania cywilnego Bank, 2014). Latin America and the Caribbean zobowiązuje strony do przedstawienia 25. Statystyki przekazane przez Ministerstwo Service, Investment Centre Division. wszelkich twierdzeń i dowodów na Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. 2007. Information Systems and Land początkowym etapie postępowania 26. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach Administration. sądowego (najczęściej już przed pierwszą sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 37. Ibid. rozprawą). W trakcie trwania procesu 2005, Nr 167, poz. 1398, z późn. zm.). 38. Baza danych Doing Business. można je składać wyłącznie za zgodą sądu, 27. Bank Światowy, Alternative Dispute 39. https://e-justice.europa.eu/content_land_ po wyjaśnieniu przez strony okoliczności Resolution Guidelines (Waszyngton, D.C: registers_in_member_states-109-PT-en. późniejszego przekazania stanowisk. World Bank, 2011). do?clang=en 14. Uczestnicy badania zwrócili uwagę na wciąż 28. Bank Światowy, Doing Business 2015: Going 40. Bank Światowy, Doing Business 2015: Going istniejące problemy w świadczeniu usług Beyond Efficiency (Waszyngton, DC: World Beyond Efficiency (Waszyngton, DC: World przez operatora pocztowego w Łodzi i w Bank Group, 2014). Bank Group, 2014). Gorzowie Wielkopolskim. 29. CEPEJ, „Report on ‘European judicial systems 41. Ibid. 15. CEPEJ, „Report on ‘European judicial systems – Edition 2014 (2012 data): efficiency and 42. Anwar Shah, ed., Public Services Delivery, – Edition 2014 (2012 data): efficiency and quality of justice’„ (2014). Polska zajmuje Public Sector Governance and Accountability quality of justice„ (2014). czwarte miejsce, za Czechami, Słowenią i series (World Bank Group, 2005). 16. Bank Światowy, The Status of Contract Serbią. 43. Nick Thijs, Measure to Improve: Improving Enforcement in Poland (Waszyngton, D.C: 30. Bank Światowy, The Status of Contract Public Sector Public Performance by Using World Bank, 2013). Enforcement in Poland (Waszyngton, D.C: Citizen-User Satisfaction Information (EUPAN 17. Wierzyciele mają ograniczoną liczbę lat na World Bank, 2013). i EIPA, przy wsparciu belgijskiej, węgierskiej i skuteczne egzekwowanie niezapłaconych polskiej prezydencji w UE, 2011). długów. Po upływie tego okresu długi stają się przedawnione. UWAGI NA TEMAT DANYCH 18. Statystyki przekazane przez Ministerstwo Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. 1. Pełne dane można uzyskać na stronie EGZEKWOWANIE UMÓW 19. Zwodowi pełnomocnicy (adwokaci, radcowie internetowej Doing Business: www. 1. „Special Report: Poland A Golden prawni) mogą swobodnie negocjować doingbusiness.org Opportunity”, The Economist, 28 czerwca wysokość opłat za swoje usługi. W przepisach 2014. wskazano jednak orientacyjną stawkę, którą 2. Bank Światowy, Doing Business 2014: sąd stosuje obliczając koszty postępowania. Understanding Regulations for Small and 20. Bank Światowy, Doing Business in Italy Medium-Size Enterprises (Waszyngton, D.C: 2013: Smarter Regulations for Small and World Bank, 2013). Medium-Size Enterprises (Waszyngton, D.C: 3. Bank Światowy, Doing Business 2013: World Bank, 2013). W Turynie – mieście z Smarter Regulations for Small and Medium- najlepszymi wynikami – koszt odpowiada Size Enterprises (Waszyngton, D.C: World 22,3% wartości przedmiotu sporu, a w Bari Bank, 2012). – mieście zamykającym ranking – 34,1% 4. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie wartości przedmiotu sporu. ustawy – Kodeks postępowania cywilnego 21. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2011, Nr dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za 233, poz. 1381). czynności adwokackie oraz ponoszenia przez 5. CEPEJ, „Report on ‘European judicial systems Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy – Edition 2014 (2012 data): efficiency and prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2002, Nr quality of justice’„ (2014), s. 209. http:// 163, poz. 1348). www.coe.int/t/dghl/cooperation/cepej/ 22. Bank Światowy, The Status of Contract evaluation/2014/R apport_2014_ en.pdf Enforcement in Poland, s.22 W raporcie 6. Organizacja Współpracy Gospodarczej i tym wykorzystano dane Doing Business Rozwoju (OECD), „Chapter 1. Investment dotyczące siedmiu gospodarek; te same Policy”, w Policy Framework for Investment gospodarki uwzględniono na rysunku 6.5. Users Toolkit (OECD, 2011). http://www. 23. CEPEJ, „Report on ‘European judicial systems oecd.org/investment/toolkit/policyareas/ – Edition 2014 (2012 data): efficiency and investmentpolicy/41246110.pdf quality of justice’„ (2014). „Te alternatywne 7. Simon Johnson, John McMillan i Christopher mechanizmy mają silny wpływ na liczbę Woodruff, „Courts and Relational Contracts”, spraw, które sąd będzie musiał rozpatrzyć, jak w Journal of Law, Economics and również na sposób, w jaki spór może zostać Organization 18, Nr 1 (2002). rozwiązany między stronami. Z tego względu 8. Od 34 standardowych etapów występujących tej kwestii poświęcono osobny rozdział przed we wszystkich miastach odejmuje się jeden przeanalizowaniem działania sądów (rozdział bonusowy punkt za wyspecjalizowany 9). W zależności od sposobu zastosowania, wydział gospodarczy. ADR mogą poprawić skuteczność wymiaru sprawiedliwości poprzez zmniejszenie Doing Business w Polsce 2015 Uwagi na temat danych Wskaźniki przedstawione i analizowane państwowym, sędziom i innym ekspertom, w raporcie Doing Business w Polsce 2015 którzy na co dzień zarządzają wypełnia- mierzą regulacje dotyczące działalności go- niem lub doradzają w sprawie wymogów spodarczej oraz ochronę praw własności, jak prawnych i regulacyjnych. Specjaliści ci wie- również ich wpływ na środowisko biznesowe, lokrotnie kontaktowali się z zespołem, m.in. w szczególności na małe i średnie przedsię- za pośrednictwem telefonicznych rozmów biorstwa krajowe. Po pierwsze, wskaźniki konferencyjnych, korespondencji oraz w te odzwierciedlają złożoność przepisów, ramach bezpośrednich spotkań. Uzyskane uwzględniając np. liczbę procedur potrzeb- dane poddano wielokrotnej weryfikacji, w nych do założenia spółki lub zarejestrowania wyniku której zrewidowano lub rozszerzono przeniesienia własności nieruchomości. Po zakres gromadzonych informacji. drugie, mierzą one czas i koszt osiągnięcia celu regulacyjnego lub spełnienia przewi- Metodologia stosowana w raportach Doing dzianych w przepisach warunków, np. czas i Business ma wiele zalet. Jest przejrzysta, wy- koszty związane z egzekwowaniem umowy. korzystuje rzeczywiste informacje na temat przepisów ustawowych i wykonawczych W niniejszym raporcie przedstawiono oraz pozwala na liczne interakcje z lokalnymi wskaźniki Doing Business dla 18 miast w respondentami, które pozwalają na wyjaś- Polsce. Dane, na których opierają się wskaź- nienie ewentualnych błędów w interpretacji niki zaprezentowane w Doing Business w poszczególnych zagadnień. Zapewnienie Polsce 2015 są aktualne na dzień 1 września reprezentatywnych respondentów nie 2014. Zastosowane w porównaniach dane stanowi problemu – Doing Business nie jest dotyczące Warszawy i pozostałych 188 badaniem statystycznym. Ponadto w jego gospodarek bazują na wskaźnikach ujętych ramach gromadzone są teksty poszcze- w Doing Business 2015, Going Beyond gólnych regulacji, a odpowiedzi sprawdza Efficiency – dwunastym z serii dorocznych się pod kątem rzetelności. Metodologia raportów publikowanych przez grupę Banku jest niedroga i łatwa do odtworzenia, co Światowego.1 umożliwia zbieranie danych na temat wielu państw. Co więcej, dzięki przyjęciu przy gro- madzeniu danych standardowych założeń możliwe jest zestawianie i porównywanie wszystkich gospodarek. Wreszcie dane te nie METODOLOGIA tylko nakreślają zakres konkretnych prze- Dane przedstawione w Doing Business w szkód regulacyjnych napotykanych przez Polsce 2015 zgromadzono w ustandaryzo- przedsiębiorstwa, ale również wskazują ich wany sposób. W pierwszej kolejności zespół źródło oraz obszary, w których można by Doing Business dostosował kwestionariusze wprowadzić reformy. na potrzeby przeprowadzenia badania w Polsce. Następnie zostały one przetłuma- czone na język polski. W kwestionariuszach tych wykorzystano przykład prostej spółki, aby zapewnić porównywalność danych OGRANICZENIA W dotyczących różnych gospodarek i okresów ZAKRESIE POMIARÓW – przyjęto założenia dotyczące jej formy Metodologia Doing Business wiąże się z prawnej, rozmiarów, lokalizacji i charakteru 4 ograniczeniami, które należy wziąć pod prowadzonej działalności. Kwestionariusze uwagę podczas analizowania danych. Po przekazano lokalnym specjalistom, w pierwsze, przedstawione informacje często tym prawnikom, doradcom biznesowym, dotyczą konkretnego typu przedsiębiorstwa architektom, inżynierom, urzędnikom – co do zasady jest to spółka z ograniczoną 58 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 odpowiedzialnością (lub jej odpowiednik) o zdefiniowanych rozmiarach – i nie świadczą Charakterystyka gospodarki o wpływie danych regulacji na inne rodzaju działalność, np. na jednoosobową dzia- Dochód narodowy brutto na mieszkańca łalność gospodarczą. Po drugie, działania Doing Business w Polsce 2015 odnosi się do dochodu na mieszkańca z 2013 r. opisane w ustandaryzowanym scenariuszu zgodnie ze wskaźnikami przedstawionymi przez Bank Światowy w ramach World odnoszą się do określonego zestawu kwestii Development Indicators 2014. Dochód obliczono przy zastosowaniu metody Atlas i mogą nie obejmować wszystkich proble- (w bieżących USD). W przypadku wskaźników kosztów wyrażonych jako odsetek mów napotykanych przez spółki. Po trzecie, dochodu na mieszkańca za mianownik przyjęto dochód narodowy w USD z 2013 pomiary dotyczące czasu zawierają element roku. W Polsce dochód narodowy na mieszkańca w 2013 r. = 12.960 USD (40.558 oceny ekspertów biorących udział w ba- PLN). daniu. Jeżeli wskazują oni różne wartości, wskaźnik czasu przedstawiony w raporcie Region i grupa dochodowa Doing Business odzwierciedla medianę kilku W raporcie Doing Business wykorzystano klasyfikację na regiony i grupy dochodowe odpowiedzi udzielonych przy uwzględnieniu stosowaną przez Bank Światowy, dostępną pod adresem http://data.worldbank. założeń przyjętych dla ustandaryzowanego org/about/country-classifications. Choć Bank Światowy nie przypisuje klasyfikacji przypadku. regionalnej do gospodarek o wysokim dochodzie, średnie wyniki regionów przed- stawione na rysunkach i w tabelach ujętych w raporcie Doing Business uwzględniają Wreszcie w metodologii przyjęto, że spółka gospodarki ze wszystkich grup dochodowych (niskie, średnio-niskie, średnio- jest w pełni poinformowana o tym, co jest od wysokie i wysokie dochody). Na potrzeby niniejszego raportu gospodarkom OECD o niej wymagane, i nie traci czasu podczas do- wysokich dochodach przypisano klasyfikację „regionalną” OECD high income. pełniania procedur na szukanie informacji. W praktyce jednak realizacja danej procedu- Kurs wymiany ry może trwać dłużej, jeżeli przedsiębiorstwo nie dysponuje wszystkimi informacjami Kurs wymiany wykorzystany w tym raporcie to: 1 USD = 3,1 Polskiego Złotego (PLN). lub nie jest wstanie działać natychmiast. Ewentualnie może ono zdecydować się na pominięcie pewnych uciążliwych procedur. Ze względu na obie te kwestie pomiar czasu procedur. Uwzględniono także czas i koszt ujęty w Doing Business może różnić się od ZAKŁADANIE SPÓŁKI potrzebny do przeprowadzenia każdej z wypowiedzi przedsiębiorców przedstawio- W raporcie Doing Business uwzględnia nich w normalnych okolicznościach oraz nych np. w World Bank Enterprise Surveys się wszystkie oficjalnie wymagane lub po- minimalny wymóg kapitałowy. Następnie lo- lub innych ankietach prowadzonych wśród wszechnie stosowane w praktyce procedury, kalni prawnicy specjalizujący się w procesie przedsiębiorstw. przez które przedsiębiorca musi przejść, aby zawiązywania spółek, notariusze i urzędnicy rozpocząć i formalnie prowadzić działalność państwowi uzupełniali i sprawdzali uzyska- przemysłową lub handlową, jak również czas ne dane. Zgromadzono również informacje i koszty związane z ich przeprowadzeniem dotyczące kolejności procedur oraz tego, czy można je prowadzić jednocześnie. Założono ZMIANY W ZAKRESIE oraz minimalny wymóg kapitałowy (rysunek 7.1). Do procedur tych zalicza się uzyskanie przy tym, że wszelkie niezbędne informacje WSKAŹNIKÓW są dostępne od ręki oraz że przedsiębiorca wszystkich niezbędnych licencji i pozwoleń, W ramach przeprowadzonej po 2 latach nie daje żadnych łapówek. Jeżeli odpowiedzi a także dokonanie wszelkich wymaganych aktualizacji metodologii w raporcie Doing zawiadomień, jak również przeprowadzenie lokalnych ekspertów różniły się od siebie, Business 2015 uwzględniono ważne zmiany, weryfikacji i kontroli spółki i jej pracow- czynione były dodatkowe kroki aby zharmo- które zostały odzwierciedlone w Doing ników przez właściwe instytucje. Ranking nizować uzyskane informacje. Business w Polsce 2015. Aby uzyskać więcej gospodarek dotyczący łatwości założenia szczegółowych informacji, zob. dział O Doing spółki opiera się na ich wyniku wskazującym Aby dane na temat wszystkich gospodarek Business i Doing Business w Polsce 2015. odległości od granicy (distance to frontier) były porównywalne, przyjęto kilka założeń w tym zakresie. Wynik ten stanowi średnia dotyczących spółki i procedur. W przypadku wskaźnika dotyczącego uzyski- arytmetyczna odległości od granicy dla każ- wania pozwoleń na budowę koszy budowy dego z elementów składowych (rysunek 7.2). Założenia dotyczące spółki stanowią pięćdziesięciokrotności dochodu Pomiar odległości od granicy ilustruje, jak Spółka: na mieszkańca (wcześniej koszt ten oceniali wiele dzieli daną gospodarkę od „wartości ƒ Jest spółką z ograniczoną odpowiedzial- respondenci współpracujący przy opracowy- granicznej”, którą określają najskuteczniej- nością (lub jej prawnym odpowiedni- waniu Doing Business). Dodatkowo wskaźnik sze praktyki lub najwyższy wynik osiągnięty kiem). Jeżeli w danej gospodarce istnieje ten nie obejmuje już procedur związanych w każdym z elementów. więcej niż jeden rodzaj spółki z ograniczo- z podłączeniem telefonu stacjonarnego. W ną odpowiedzialnością, uwzględnia się przypadku egzekwowania umów za wartość Po przestudiowaniu ustaw, przepisów wy- najbardziej rozpowszechniony typ takiej roszczenia przyjęto aktualnie dwukrotność konawczych i publicznie dostępnych infor- spółki w danym kraju. Informacje doty- dochodu na mieszkańca, przy minimalnej macji na temat rozpoczynania działalności czące najpowszechniejszego typu spółki wartości 5.000 USD. gospodarczej opracowano szczegółową listę uzyskano od prawników specjalizujących UWAGI NA TEMAT DANYCH 59 się w procesie zawiązywania spółek lub z urzędu statystycznego. RYSUNEK 7.1 Jaki czas, koszt, minimalny wpłacony kapitał zakładowy ƒ Prowadzi działalność w wybranym oraz liczba procedur są konieczne do założenia lokalnej spółki z mieście. ograniczoną odpowiedzialnością? ƒ Jest w 100% krajowa i ma 5 właścicieli, z Koszt których żaden nie jest osobą prawną. (% dochodu na mieszkańca) ƒ Ma kapitał zakładowy równy dziesię- Formalne ciokrotności dochodu na mieszkańca, funkcjonowanie wpłacony w gotówce. ƒ Minimalny Prowadzi ogólną działalność przemy- wpłacony $ Liczba procedur słową lub handlową, taką jak produkcja kapitał zakładowy lub sprzedaż produktów lub usług w obrocie publicznym. Spółka nie prowadzi działalności handlowej za granicą i nie zajmuje się towarami podlegającymi Przedsiębiorca Czas specjalnemu opodatkowaniu, takimi jak (dni) Przed Utworzenie, Po rejestracji alkohol czy tytoń. Nie stosuje ona silnie rejestracją rejestracja zanieczyszczających środowisko proce- sów produkcyjnych. ƒ Wynajmuje zakład produkcyjny lub biura Uwzględniono także procedury, które przed- Czas i nie posiada nieruchomości na własność. siębiorca musi przeprowadzić przed i po za- Czas odnotowuje się w dniach kalendarzo- ƒ Nie kwalifikuje się do zachęt inwestycyj- łożeniu spółki, aby móc legalnie prowadzić wych. Pomiar ten wskazuje medianę czasu, nych ani żadnych specjalnych świadczeń. działalność gospodarczą (tabela 7.1). jaki według prawników specjalizujących się ƒ Zatrudnia od 10 do 50 pracowników 1 miesiąc po rozpoczęciu działalności. w zakładaniu spółek jest w praktyce potrzeb- W raporcie wzięto pod uwagę także proce- ny do przeprowadzenia danej procedury Wszyscy jej pracownicy są obywatelami dury wymagane do prowadzenia oficjalnej przy minimalnym zaangażowaniu ze strony studiowanego kraju. Wartość jej obrotów korespondencji lub działań z organami przedsiębiorców aby przyspieszyć proces jest równa co najmniej stukrotności publicznymi. Przykładowo jeżeli na oficjal- po stronie organów rządowych i braku dochodu na mieszkańca. nych dokumentach, takich jak deklaracja dodatkowych opłat. Założono, że minimalny ƒ Umowa spółki liczy 10 stron. podatkowa, należy umieszczać pieczęć lub czas potrzebny na ukończenie każdej z pro- stempel spółki, uzyskanie takiej pieczęci cedur to 1 dzień. Wyjątek stanowią te z nich, Procedury lub takiego stempla również jest liczone. które można w pełni przeprowadzić online Procedura oznacza każdą interakcję między Podobnie jeżeli przed zarejestrowaniem się – wówczas wymagany czas to pół dnia. Choć założycielami spółki i stroną zewnętrzną (np. jako płatnik podatku od sprzedaży lub po- procedury mogą przebiegać jednocześnie, organem rządowym, prawnikiem, kontro- datku VAT spółka musi otworzyć rachunek nie mogą być rozpoczynane tego samego lerem czy notariuszem). Za procedury nie bankowy, działanie to uwzględnia się jako dnia (tzn. procedury realizowane jednocześ- uważa się interakcji między założycielami procedurę. Alternatywną krótszą drogę bie- nie zaczynają się w następujących po sobie spółki lub członkami jej zarządu i jej pracow- rze się pod uwagę wyłącznie, jeżeli spełnione dniach), z wyjątkiem procedur przeprowa- nikami. Procedury, które przeprowadza się w są 4 kryteria: jest ona legalna, dostępna dla dzanych w całości online. Procedurę uważa tym samym budynku, tylko w innym biurze wszystkich, wybierana przez większość się za zakończoną w chwili otrzymania przez lub przy innym stanowisku, liczy się osobno. spółek i nieskorzystanie z niej skutkuje spółkę ostatecznego dokumentu potwier- Jeżeli założyciele spółki muszą kilkakrotnie znacznymi opóźnieniami. dzającego jej utworzenie, np. zaświadczenie udać się do tego samego biura w związku z potwierdzające rejestrację spółki lub numer różnymi następującymi po sobie procedura- Pod uwagę wzięto jedynie procedury obo- identyfikacji podatkowej. Jeżeli daną pro- mi, każdą z nich liczy się osobno. Przyjmuje wiązujące dla wszystkich spółek. Pominięto cedurę można przyspieszyć za dodatkową się, że założyciele przeprowadzają wszystkie więc takie, które są właściwe jedynie dla opłatą, wybierano procedurę przyspieszoną, procedury samodzielnie, bez pośredników, konkretnych branż. Przykładowo proce- jeżeli opcja ta była bardziej korzystna z per- księgowych ani prawników, chyba że wsparcie dury dotyczące zgodności z przepisami spektywy miejsca gospodarki w rankingu. takiej strony trzeciej jest nakazane na mocy odnoszącymi się do ochrony środowiska Przyjmuje się, że przedsiębiorca nie marnuje prawa lub jeżeli decyduje się na nie większość uwzględniano wyłącznie, jeżeli mają one czasu i stara się ukończyć każdą pozostałą przedsiębiorców. Jeżeli wymagane jest sko- zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw procedurę bez zwłoki. Nie uwzględnia się rzystanie z usług profesjonalistów, procedury prowadzących ogólną działalność handlową czasu, jaki przedsiębiorca poświęca na szu- przeprowadzane przez tych profesjonalistów lub przemysłową. Raport nie obejmuje przy kanie informacji. Założono bowiem, że jest w imieniu spółki liczy się osobno. Każda tym procedur związanych z rozpoczęciem on zaznajomiony ze wszystkimi wymogami procedura elektroniczna jest liczona osobno. korzystania przez spółkę z usług dostawy i kolejnością ich wypełniania od samego Jeżeli 2 procedury można przeprowadzić za energii elektrycznej i gazu, wody czy też początku, ale nie miał wcześniej kontaktu z pośrednictwem jednej strony internetowej, usług związanych z usuwaniem odpadów. żadnym urzędnikiem. ale wymagają one osobnych pism, liczy się je jako 2 osobne procedury. 60 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 TABELA 7.1 Co jest mierzone w RYSUNEK 7.2 Zakładanie spółki: UZYSKIWANIE POZWOLEŃ ramach wskaźników dotyczących rozpoczynanie działalności w zakładania spółki? formie spółki z ograniczoną NA BUDOWĘ odpowiedzialnością W raporcie Doing Business uwzględnia się Procedury wymagane do legalnego wszystkie procedury, które z perspektywy założenia i prowadzenia spółki (liczba) Rankingi oparto na wartości sektora budowlanego spółka musi spełnić, Przed rejestracją (np. weryfikacja lub rezerwacja distance to frontier w przypadku 4 wskaźników aby wybudować magazyn (rysunek 7.3). nazwy, potwierdzenie notarialne) Przed rejestracją, Obejmują one uzyskiwanie i przedkładanie Rejestracja w wybranym mieście w ramach rejestracji Jako % dochodu władzom wszelkich właściwych dokumen- i po rejestracji na mieszkańca, Po rejestracji (np. zgłoszenie do ubezpieczenia (dni kalendarzowe) bez łapówek tów związanych z projektem (np. plany społecznego, pieczęć spółki) budynku, mapy terenu i zaświadczenia Czas potrzebny na przeprowadzenie urbanistyczne); zatrudnienie zewnętrznych każdej z procedur (dni kalendarzowe) nadzorców, inżynierów czy kontrolerów Nie obejmuje czasu poświęconego na 25% 25% (jeżeli to konieczne); otrzymanie wszystkich Czas Koszt gromadzenie informacji niezbędnych zatwierdzeń, licencji, pozwoleń 25% 25% Każda procedura rozpoczyna się innego dnia Procedury Minimalny i zaświadczeń; przedstawienie wszystkich (2 procedury nie mogą być rozpoczynane wpłacony wymaganych zawiadomień; a także ubie- tego samego dnia) – choć procedury kapitał przeprowadzane w całości online stanowią ganie się o przeprowadzenie wszelkich nie- wyjątek od tej zasady Środki zbędnych kontroli i ich umożliwienie (chyba Procedury uważa się za zakończone wpłacone do banku że przeprowadzi je prywatny, zewnętrzny Procedurę uważa się za zakończoną w lub notariusza chwili otrzymania ostatecznego dokumentu po otrzymaniu kontroler). W Doing Business ujmuje się ostatecznego przed rejestracją, potwierdzającego zawiązanie spółki dokumentu jako % dochodu również procedury związane z podłącze- na mieszkańca Brak wcześniejszego kontaktu z urzędnikami niem do kanalizacji wodno-ściekowej oraz Koszt ukończenia każdej z procedur te niezbędne do zarejestrowania magazynu, (% dochodu na mieszkańca) aby mógł posłużyć za zabezpieczenie lub Wyłącznie oficjalne koszty, bez łapówek Minimalny wpłacony kapitał aby można było przenieść tytuł własności Wymóg dotyczący minimalnego wpłacone- do niego na inny podmiot. W ramach kwe- Bez wynagrodzeń, chyba że usługa jest wymagana na mocy prawa go kapitału zakładowego dotyczy sumy, jaką stionariusza proces budowania magazynu przedsiębiorca musi wpłacić na rachunek podzielono na poszczególne procedury i po- Wpłacony minimalny kapitał (% dochodu na mieszkańca) bankowy lub przekazać notariuszowi przed proszono o dane pozwalające na obliczenie rejestracją i do 3 miesięcy po utworzeniu czasu i środków potrzebnych do przeprowa- Środki wpłacone do banku lub notariusza przed rejestracją (lub przed upływem 3 miesięcy) spółki. Ujęto go jako odsetek dochodu na dzenia każdej z nich. Ranking gospodarek mieszkańca w analizowanej gospodarce. dotyczący łatwości uzyskania pozwolenia na Kwota ta jest zwykle wskazana w kodeksie budowę oparto na ich wyniku wskazującym handlowym lub w prawie spółek. W wielu odległości od granicy (distance to frontier) w tym zakresie. Wynik ten stanowi średnia gospodarkach istnieje minimalny wymóg arytmetyczna odległości od granicy dla każ- Koszt kapitałowy, przy czym przed rejestracją dego z elementów składowych (rysunek 7.4). Koszty ujmuje się jako odsetek dochodu przedsiębiorstwo może wpłacić tylko jego na mieszkańca w analizowanej gospodarce. część. Reszta natomiast jest wnoszona po Obejmują one oficjalne opłaty oraz ceny Informacje pozyskano od specjalistów pierwszym roku działalności. Przykładowo usług prawnych i specjalistycznych, jeżeli z zakresu licencji budowlanych, w tym w czerwcu 2014 roku w Turcji minimalny skorzystanie z nich jest wymagane na mocy architektów, inżynierów budownictwa, wymóg kapitałowy opiewał na kwotę 10.000 przepisów. Koszt zakupu i legalizacji umo- prawników specjalizujących się w prawie bu- lir tureckich, przy czym przed rejestracją dowlanym, przedsiębiorstw budowlanych, wy spółki uwzględniono, jeżeli działania trzeba było wpłacić jedną czwartą tej kwoty. dostawców mediów i urzędników państwo- te nakazuje prawo. Choć rejestracja jako Minimalny wpłacony kapitał zakładowy wy- wych zajmujących się regulacjami z zakresu podatnik VAT może być uznana za osobną nosił tam więc 2.500 lir tureckich, tj. 12,14% budownictwa, w tym wydawaniem zgód i procedurę, podatek ten nie wlicza się w koszt dochodu na mieszkańca. pozwoleń oraz przeprowadzaniem kontroli. założenia spółki. Przy obliczaniu kosztów Aby dane dotyczące wszystkich gospodarek stosuje się przepisy prawa spółek, kodeksu Szczegółowe informacje na temat zakłada- były porównywalne, przyjęto wiele założeń handlowego oraz właściwe regulacje i taryfy nia spółki w każdej z gospodarek znajdują dotyczących spółki, projektu magazynu oraz opłat. W przypadku braku takich taryf za się pod adresem http://www.doingbusiness. przyłączy. oficjalne źródło przyjmuje się szacunki org. Metodologię tę opracowali Djankov i urzędnika państwowego. W przypadku inni (2002), została ona zastosowana po braku takich szacunków, wykorzystywane Założenia dotyczące wprowadzeniu drobnych modyfikacji. są obliczenia prawników specjalizujących przedsiębiorstwa się w zakładaniu spółek. Jeżeli poszczególni budowlanego prawnicy przedstawiają różne kwoty, stosuje Spółka (BuildCo): się medianę ich wartości. Koszty nigdy nie ƒ Jest spółką z ograniczoną obejmują łapówek. odpowiedzialnością. UWAGI NA TEMAT DANYCH 61 RYSUNEK 7.3 Jaki czas, koszt i liczba procedur są konieczne do RYSUNEK 7.4 Uzyskiwanie dopełnienia formalności niezbędnych do zbudowania magazynu? pozwoleń na budowę: budowanie magazynu Koszt (% wartości magazynu) Rankingi oparto na wartości distance to frontier w przypadku Ukończony 3 wskaźników magazyn Dni konieczne do dopełnienia Jako % formalności wartości niezbędnych do magazynu, Liczba zbudowania bez łapówek procedur magazynu 33.3% 33.3% Czas Koszt Przedsiębiorstwo sektora 33.3% budowlanego Czas Procedury Przed budową P Budowa Po budowie (dni) + przyłącza Procedury uważa się za zakończone po otrzymaniu ostatecznego dokumentu; ƒ Prowadzi działalność w wybranym ƒ Będzie miał 2 piętra, oba nad ziemią, o mowa tu również o pozwoleniach na mieście. łącznej powierzchni 1.300,6 metrów kwa- budowę i przyłączach ƒ Jest spółką w 100% krajową i prywatną. dratowych (14.000 stóp kwadratowych). ƒ Ma 5 właścicieli, z których żaden nie jest ƒ Każde piętro będzie miało 3 metry (9 osobą prawną. stóp, 10 cali) wysokości. ƒ Jest w pełni upoważniona do realizacji ƒ Magazyn będzie zlokalizowany w obsza- Założenia dotyczące projektów budowlanych, takich jak bu- rze podmiejskim miasta będącego naj- przyłączy dowa magazynu, i należycie w tym celu większym ośrodkiem biznesowym (tj. na Przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne: ubezpieczona. obrzeżach tego miasta, ale wciąż w jego ƒ Będą liczyły 150 metrów (492 stóp) ƒ Ma 60 budowniczych i innych pracow- granicach) i będzie do niego prowadziła od istniejącej sieci wodociągowej i ników. Wszyscy oni są obywatelami droga. instalacji kanalizacyjnej. W przypadku analizowanego państwa, a także posia- ƒ Nie będzie on zlokalizowany w specjalnej braku infrastruktury dostarczania wody dają specjalistyczna wiedzę techniczną i strefie gospodarczej czy przemysłowej. w studiowanym mieście wykonany doświadczenie zawodowe niezbędne do ƒ Będzie położony na działce o powierzch- zostanie odwiert. W przypadku braku uzyskania pozwoleń i zgód budowlanych. ni 929 metrów kwadratowych (10.000 infrastruktury kanalizacyjnej, zainstalo- ƒ Ma co najmniej 1 pracownika, który stóp kwadratowych), będącej w 100% wane lub zbudowane zostanie szambo jest licencjonowanym architektem lub własnością BuildCo należycie zarejestro- w najmniejszym dostępnym rozmiarze. inżynierem zarejestrowanym w lokal- waną w ewidencji gruntów i budynków ƒ Jeżeli doprowadzenie wody nie będzie nym stowarzyszeniu architektów lub oraz w księgach wieczystych. ƒ Jego wartość wynosi pięćdziesięciokrot- wymagane ze względów przeciwpoża- inżynierów. ƒ Płaci wszystkie podatki i jest należycie ność dochodu na mieszkańca. rowych, zastosowany zostanie system ubezpieczona w kontekście prowadzo- ƒ Będzie nowym budynkiem (wcześniej na gaszenia pożarów (typu suchego). Jeżeli nej przez siebie działalności (np. ubez- tej działce nie stał żaden inny budynek). w świetle prawa wymagany jest system pieczenie od nieszczęśliwych wypadków ƒ Licencjonowanego architekt opracuje ochrony przeciwpożarowej, zakłada się, dla pracowników budowlanych czy pełne plany architektoniczne i technicz- że zapotrzebowania na wodę określone ubezpieczenie od odpowiedzialności ne. Jeżeli przygotowanie takich planów poniżej obejmuje również wodę po- cywilnej). wymaga podjęcia kroków takich, jak uzy- trzebną do ochrony przeciwpożarowej. ƒ Posiada grunt, na którym zostanie wybu- skanie dodatkowych dokumentów lub ƒ Średnie zużycie wody będzie w jego dowany magazyn. wcześniejszych zgód organów zewnętrz- przypadku wynosić 662 litry (175 galo- nych, są one liczone jako procedury. nów) dziennie, a średni przepływ ścieków Założenia dotyczące ƒ Będzie zawierał wszelki sprzęt potrzeb- – 568 litrów (150 galonów) dziennie. ny do tego, aby magazyn był w pełni ƒ Maksymalne zużycie wody będzie wyno- magazynu funkcjonalny. sić 1.325 litry (350 galonów) dziennie, a Magazyn: ƒ Jego budowa zajmie 30 tygodni (z maksymalny przepływ ścieków – 1.136 ƒ Będzie wykorzystywany do magazyno- wyłączeniem wszelkich opóźnień zwią- litrów (300 galonów) dziennie. wania ogólnego np. książek lub arty- zanych z wymogami administracyjnymi ƒ Zapotrzebowanie na wodę i przepływ kułów biurowych. Magazyn nie będzie i regulacyjnymi). ścieków będą utrzymywać się na stałym używany do przechowywania żadnych towarów wymagających specjalnych wa- poziomie przez cały rok. runków, takich jak jedzenie, substancje ƒ Przyłącze wodociągowe będzie miało 1 chemiczne czy leki. cal średnicy, a połączenie kanalizacyjne – 4 cale średnicy. 62 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 spółek, nawet jeżeli w wyjątkowych sytua- z gospodarek znajdują się pod adresem TABELA 7.2 Co jest mierzone w cjach można ich uniknąć (tabela 7.2). http://www.doingbusiness.org. ramach wskaźników dotyczących uzyskiwania pozwoleń na budowę? Czas Czas odnotowuje się w dniach kalendarzo- Procedury związane z legalną budową wych. Pomiar ten wskazuje medianę okre- magazynu (liczba) su, jaki według lokalnych ekspertów jest w Złożenie właściwych dokumentów i uzyskanie praktyce potrzebny do przeprowadzenia REJESTROWANIE niezbędnych zatwierdzeń, licencji, pozwoleń i danej procedury. Założono, że minimalny zaświadczeń PRZENIESIENIA czas potrzebny na ukończenie każdej z Przedłożenie wszelkich wymaganych procedur to 1 dzień. Wyjątek stanowią te WŁASNOŚCI zawiadomień i przyjęcie koniecznych inspekcji z nich, które można w pełni przeprowadzić NIERUCHOMOŚCI Podłączenie do kanalizacji wodno-ściekowej online – wówczas wymagany czas to pół W raporcie Doing Business bierze się pod Rejestracja magazynu po ukończeniu budowy dnia. Choć procedury mogą przebiegać uwagę wszystkie procedury niezbędne do (jeżeli jest to konieczne, aby mógł stanowić jednocześnie, nie mogą być rozpoczy- odkupienia przez spółkę (kupujący) nieru- zabezpieczenie lub aby można było przenieść chomości od innej spółki (sprzedający) oraz nane tego samego dnia (tzn. procedury tytuł własności do niego) realizowane jednocześnie zaczynają przeniesienia własności tej nieruchomości Czas potrzebny na przeprowadzenie się w następujących po sobie dniach), z na kupującego, tak aby ten ostatni mógł wy- każdej z procedur (dni kalendarzowe) wyjątkiem procedur przeprowadzanych w korzystać nieruchomość do rozbudowania Nie obejmuje czasu poświęconego na szukanie całości online. Jeżeli daną procedurę moż- swojej działalności lub jako zabezpieczenie informacji na legalnie przyspieszyć za dodatkową nowego kredytu albo, w razie potrzeby, Każda procedura rozpoczyna się innego dnia opłatą i jeżeli decyduje się na to większość sprzedać ją innej spółce. Cały proces – choć procedury przeprowadzane w całości spółek, wybierano procedurę przyspieszo- rozpoczyna się od uzyskania niezbędnych online stanowią wyjątek od tej zasady ną. Przyjmuje się, że BuildCo nie marnuje dokumentów, w tym – jeżeli to konieczne Procedurę uważa się za zakończoną w chwili czasu i stara się ukończyć każdą pozostałą – kopii tytułu własności sprzedającego, otrzymania ostatecznego dokumentu procedurę bez zwłoki. Nie uwzględnia się oraz – w razie potrzeby – przeprowadzenia Brak wcześniejszego kontaktu z urzędnikami czasu, jaki BuildCo poświęca na szukanie analizy due diligence. Transakcję uważa się Koszt ukończenia każdej z procedur (% informacji. Założono bowiem, że przedsię- za zakończoną, kiedy jest ona skuteczna wartości magazynu) biorstwo to jest zaznajomione ze wszystki- wobec osób trzecich i kiedy kupujący może Wyłącznie oficjalne koszty, bez łapówek mi wymogami budowlanymi i kolejnością użytkować nieruchomość, wykorzystać ją ich wypełniania od samego początku. jako zabezpieczenie kredytu lub odsprzedać (rysunek 7.5). Ranking gospodarek doty- Koszt czący łatwości rejestrowania przeniesienia Koszty ujęto jako odsetek wartości maga- własności nieruchomości opiera się na Procedury zynu (tj. pięćdziesięciokrotności dochodu wyniku wskazującym odległości od granicy Procedurą jest każda interakcja pra- na mieszkańca). Uwzględniono jedynie (distance to frontier) w tym zakresie. Wynik cowników, kadry kierowniczej spółki lub oficjalne koszty. Pod uwagę wzięto wszyst- ten stanowi średnia arytmetyczna odległości strony działającej w jej imieniu ze stronami kie opłaty związane z realizacją procedur od granicy w przypadku każdego z elemen- zewnętrznymi, takimi jak organy rządo- tów składowych (rysunek 7.6). koniecznych do legalnego wybudowania we, notariusze, rejestr gruntów, kataster, magazynu, w tym te uiszczane przy uzyski- przedsiębiorstwa użyteczności publicznej waniu zgód dotyczących zagospodarowania Uwzględniono każdą procedurę wymaganą czy publiczni kontrolerzy, jak również gruntu oraz przy zatwierdzaniu projektów, na mocy prawa lub niezbędną w praktyce, zatrudnienie kontrolerów prywatnych i przy przyjmowaniu kontroli przed, w trakcie bez względu na to, czy odpowiada za nią rzeczoznawców innych niż architekci i sprzedający czy kupujący i czy musi ona zo- i po zakończeniu budowy, przy doprowa- inżynierowie wewnętrzni. Za procedury nie stać w ich imieniu wypełniona przez osoby dzaniu przyłączy, a także przy rejestrowaniu uważa się takich interakcji między pracow- trzecie. Informacje na temat procedur oraz własności magazynu. Jednorazowe podatki, nikami spółki, jak opracowywanie planów które trzeba zapłacić w celu ukończenia czasu i kosztów związanym z ich realizacją magazynu czy przeprowadzanie przez nich magazynu, również zostały policzone. Nie uzyskuje się od lokalnych prawników specja- kontroli. Tymczasem kontakty potrzebne uwzględniono natomiast podatków od lizujących się w tematyce rynku nierucho- do uzyskania planów, rysunków czy innych sprzedaży (takich jak VAT) i podatków od zy- mości, od notariuszy i z rejestrów nierucho- dokumentów od osób zewnętrznych (w tym sków kapitałowych. To samo dotyczy kaucji, mości. Wskaźniki dotyczące rejestrowania dokumentacji potrzebnej architektowi do które choć najpierw muszą zostać wpłacone, przeniesienia własności nieruchomości nie opracowania planów) lub do doprowadzenia są następnie zwracane. Do źródeł danych na mierzą dostępności systemów rejestracji do zatwierdzenia lub podstemplowania ta- temat kosztów należał kodeks budowlany, nieruchomości, zabezpieczenia prawnego kich dokumentów przez strony zewnętrzne informacje uzyskane od lokalnych eksper- związanego z formalną rejestracją, wyko- liczą się jako procedury. Uwzględnia się tak- tów, właściwe regulacje i taryfy opłat. Jeżeli rzystania systemów nieformalnej rejestracji że procedury przeprowadzane przez spółkę poszczególni specjaliści przedstawiają różne nieruchomości ani sprawiedliwości polityk w celu podłączenia magazynu do kanalizacji kwoty, stosuje się medianę ich wartości. dotyczących zagospodarowania terenu. wodno- ściekowej. Pod uwagę brane są wszystkie procedury wymagane prawnie Szczegółowe informacje na temat uzy- Aby dane na temat wszystkich gospodarek lub stosowane w praktyce przez większość skiwania pozwoleń na budowę w każdej były porównywalne, przyjęto kilka założeń UWAGI NA TEMAT DANYCH 63 RYSUNEK 7.5 Jaki czas, koszt i liczba procedur są konieczne do RYSUNEK 7.6 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości między dwoma lokalnymi nieruchomości: przeniesienie spółkami? własności między 2 lokalnymi spółkami Koszt Rankingi oparto na wartości distance to (% wartości nieruchomości) frontier w przypadku 3 wskaźników Kupujący może Jako % wartości korzystać z Dni potrzebne na nieruchomości, przeniesienie nieruchomości Grunt i odsprzedać ją lub własności bez łapówek dwupiętrowy uczynić z niej nieruchomości magazyn Liczba procedur zabezpieczenie Sprzedający z 33.3% 33.3% zarejestrowaną Czas Koszt własnością bez sporów co do tytułu własności 33.3% Czas Procedury (dni) Przed rejestracją Prze Rejestracja Po rejestracji Działania służące sprawdzeniu obciążeń, doprowadzeniu do zatwierdzenia projektów, sporządzeniu aktu notarialnego i dotyczących stron transakcji, nieruchomości zgodny ze wszystkimi normami bezpie- przeniesieniu tytułu własności nieruchomości, aby można było ją użytkować, sprzedać lub i procedur. czeństwa, przepisami budowlanymi i in- wykorzystać jako zabezpieczenie nymi wymogami. Nie ma w nim systemu Założenia dotyczące stron ogrzewania. Nieruchomość obejmująca Strony (kupujący i sprzedający): grunt i budynek zostanie przekazana w ƒ To spółki z ograniczoną całości. ƒ Po zakupie nie zostanie poddana remon- nieruchomości. Choć kupujący może w odpowiedzialnością. towi ani nie zostanie rozbudowana. trakcie procesu rejestracji skorzystać, jeżeli ƒ Mają siedziby w wybranym mieście. ƒ Na jej terenie nie ma żadnych drzew, na- to konieczne, z usług prawników lub innych ƒ Są spółkami w 100% krajowymi i turalnych źródeł wodnych, rezerwatów specjalistów, zakłada się, że kupujący nie prywatnymi. przyrody ani pomników historycznych. zatrudnia na potrzeby przeprowadzania ƒ Każda z nich zatrudnia 50 pracowników, ƒ Nie będzie wykorzystywana do specjal- rejestracji zewnętrznego pomocnika, jeżeli z których wszyscy są obywatelami stu- nych celów, w związku z czym nie są nie jest to wymagane na mocy przepisów diowanego kraju. wymagane żadne specjalne zezwolenia, lub w praktyce. ƒ Prowadzą ogólną działalność takie jak pozwolenie na wykorzystanie gospodarczą. na cele mieszkaniowe, jako zakład prze- Czas mysłowy, do przechowywania odpadów Czas odnotowuje się w dniach kalendarzo- Założenia dotyczące czy prowadzenia określonych rodzajów wych. Pomiar ten wskazuje medianę okresu, nieruchomości działalności rolniczej. jaki według lokalnych prawników specjalizu- Nieruchomość: ƒ Nie ma lokatorów i żadna inna strona nie jących się w tematyce rynku nieruchomości, ƒ Ma wartość pięćdziesięciokrotności do- ma związanego z nią interesu prawnego. notariuszy i rejestrów nieruchomości jest chodu na mieszkańca. Cena sprzedaży potrzebny do przeprowadzenia danej jest równa wartości. Procedury procedury. Założono, że minimalny czas ƒ Nieruchomość w pełni należy do Procedurą jest interakcja między kupują- potrzebny na ukończenie każdej z proce- sprzedającego. cym, sprzedającym, lub ich przedstawicie- dur to 1 dzień. Wyjątek stanowią te z nich, ƒ Nie jest obciążona hipoteką i miała tego lami (jeżeli przedstawiciel jest potrzebny które można w pełni przeprowadzić online samego właściciela przez ostatnie 10 lat. w świetle prawa lub w praktyce) i stronami – wówczas wymagany czas to pół dnia. Choć ƒ Została zarejestrowana w księgach wie- zewnętrznymi, w tym organami rządowymi, procedury mogą przebiegać jednocześnie, czystych i katastrze, bez sporów co do kontrolerami, notariuszami i prawnikami. nie mogą być rozpoczynane tego samego tytułu własności. Za procedury nie uważa się interakcji dnia, z wyjątkiem procedur przeprowa- ƒ Jest położona w podmiejskiej strefie wewnętrznych między członkami zarządu dzanych w całości online. Przyjmuje się, że handlowej, zmiana planu zagospodaro- spółki i jej pracownikami. Pod uwagę brane kupujący nie traci czasu i stara się ukończyć wania nie jest konieczna. są wszystkie procedury wymagane prawnie każdą pozostałą procedurę bez zwłoki. Jeżeli ƒ Obejmuje grunt i budynek. Powierzchnia lub stosowane w praktyce w celu doko- daną procedurę można przyspieszyć za gruntu wynosi 557,4 metrów kwadra- nania rejestracji przeniesienia własności dodatkową opłatą, wybiera się najszybszą le- towych (6.000 stóp kwadratowych). Na nieruchomości, nawet jeżeli w wyjątkowych galną procedurę wybieraną przez większość gruncie stoi dwupiętrowy magazyn o sytuacjach można ich uniknąć (tabela właścicieli nieruchomości. Jeżeli możliwe powierzchni 929 metrów kwadratowych 7.3). Przyjmuje się, że kupujący wybiera jest realizowanie procedur jednocześnie, (10.000 stóp kwadratowych). Magazyn najszybszą przewidzianą przez prawo opcję, przyjmuje się, że tak właśnie się dzieje. ma 10 lat, jest w dobrym stanie i jest wykorzystywaną przez większość właścicieli Założono bowiem, że zainteresowane strony 64 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 nieruchomości w każdej z gospodarek znaj- TABELA 7.3 Co jest mierzone w dują się pod adresem www.doingbusiness. RYSUNEK 7.7 Jaki czas, koszt i ramach wskaźników dotyczących org. liczba procedur są konieczne do rejestrowania przeniesienia rozstrzygnięcia sprawy gospodarczej własności nieruchomości? przez sąd? Procedury wymagane do legalnego przeniesienia tytułu własności Sąd nieruchomości (liczba) EGZEKWOWANIE UMÓW Wskaźnik dotyczący egzekwowania umów Czas Procedury przed rejestracją (np. sprawdzenie, mierzy skuteczność wymiaru sprawiedli- Koszt czy nieruchomość nie została zastawiona, Liczba sporządzenie notarialnej umowy sprzedaży, wości w zakresie rozwiązywania sporów procedur opłacenie podatków od przeniesienia własności gospodarczych. Dane opracowano w nieruchomości) oparciu o przebieg wydarzeń związanych z Procedury związane z rejestracją w wybranym wniesieniem sprawy spornej do lokalnego mieście Spółka A Spółka B sądu (rysunek 7.7). Gromadzi się je, analizu- (sprzedający Spór (kupujący i Procedury po rejestracji (np. przedłożenie tytułu jąc kodeksy postępowania cywilnego oraz gospodarczy i powód) pozwany) własności władzom miasta) inne regulacje odnoszące się do sądów, jak Złożenie i Postępowanie Postępowanie Czas potrzebny na przeprowadzenie również przy wykorzystaniu kwestionariuszy doręczenie sądowe egzekucyjne każdej z procedur (dni kalendarzowe) uzupełnianych przez lokalnych adwokatów, pozwu Nie obejmuje czasu poświęconego na szukanie radców prawnych i sędziów. Ranking go- informacji spodarek dotyczący łatwości egzekwowania Każda procedura rozpoczyna się innego dnia umów opiera się na wyniku wskazującym – choć procedury przeprowadzane w całości odległości od granicy (distance to frontier) online stanowią wyjątek od tej zasady ƒ Na początku sporu sprzedający decydu- w tym zakresie. Wynik ten stanowi średnia je się na zajęcie ruchomości kupującego Procedurę uważa się za zakończoną w chwili arytmetyczna odległości od granicy w przy- otrzymania ostatecznego dokumentu (np. sprzętu biurowego i pojazdów) padku każdego z elementów składowych z obawy, że kupujący mógłby ukryć Brak wcześniejszego kontaktu z urzędnikami (rysunek 7.8). swoje mienie lub w inny sposób stać się Koszt ukończenia każdej z procedur (% niewypłacalnym. wartości nieruchomości) Założenia dotyczące sprawy ƒ Roszczenie zostaje rozpatrzone co Wyłącznie oficjalne koszty, bez łapówek ƒ Wartość roszczenia jest równa 200% do istoty ze względu na stwierdzenie Bez podatku VAT ani podatku od dochodów dochodu na mieszkańca w danej gospo- kupującego, że jakość towaru nie była kapitałowych darce lub 5.000 USD, w zależności od odpowiednia. Ze względu na fakt, że tego, która z tych kwot jest wyższa. sąd nie może podjąć decyzji w sprawie ƒ Spór dotyczy zgodnej z prawem trans- wyłącznie w oparciu o przedłożone są zaznajomione ze wszystkimi wymogami akcji między 2 spółkami (sprzedającym dokumenty czy tytuł prawny, sąd zasięga i kolejnością ich wypełniania od samego i kupującym) zlokalizowanymi w wybra- opinii biegłego dotyczącej jakości początku. Nie uwzględnia się więc czasu nym mieście. Zgodnie z zawartą przez towaru. Jeżeli w danej gospodarce poświęconego na szukanie informacji. spółki umową, sprzedający sprzedaje przyjętą praktyką jest powoływanie kupującemu wykonane na zamówienie własnego biegłego przez każdą ze Koszt meble o wartości 200% dochodu na stron, każda ze stron powołuje jednego Koszty ujęto jako odsetek wartości nie- mieszkańca w danej gospodarce lub biegłego. Niezależny biegły zostanie ruchomości stanowiącej równowartość 5.000 USD, w zależności od tego, która powołany przez sędziego jeżeli taka jest pięćdziesięciokrotności dochodu na miesz- z tych kwot jest wyższa. Po dostarczeniu przyjętą praktyką. W tym przypadku kańca. Uwzględnia się wyłącznie oficjalne kupującemu towaru przez sprzedające- sędzia nie dopuszcza odmiennych koszty, których uiszczenie jest wymagane go kupujący odmawia zapłacenia ceny zeznań biegłych. na mocy prawa, w tym opłaty, podatki od umownej, utrzymując, że jakość arty- ƒ Po uzyskaniu opinii biegłego sędzia przeniesienia własności, opłaty skarbowe kułów nie jest odpowiednia. Ze względu orzeka, że towar dostarczony przez i inne płatności na rzecz rejestru nierucho- na fakt, że meble zostały wykonane sprzedającego jest odpowiedniej jakości mości, notariuszy, organów publicznych na zamówienie, sprzedający nie może i nakazuje kupującemu zapłacenie ceny czy prawników. W pomiarze kosztów nie odsprzedać ich komuś innemu. umownej. Sędzia wydaje więc ostatecz- uwzględniono natomiast innych podatków, ƒ Sprzedający (powód) pozywa kupują- ny wyrok, który jest w 100% korzystny takich jak podatek od zysków kapitałowych cego (pozwany), aby ten zapłacił kwotę dla sprzedającego. czy VAT. przewidzianą w umowie sprzedaży. ƒ Kupujący nie odwołuje się od wyroku. Sprawa zostaje wniesiona do sądu zlo- Sprzedający decyduje się na rozpoczęcie kalizowanego w studiowanym mieście, wykonania wyroku od razu po upływie Ujęto koszty ponoszone przez kupującego właściwego dla spraw gospodarczych w czasu przewidzianego w przepisach na i te ponoszone przez sprzedającego. Jeżeli przypadku w którym wartość roszczenia złożenie apelacji. poszczególne źródła przedstawiają różne jest równa 200% dochodu na mieszkań- ƒ Sprzedający podejmuje wszelkie kroki kwoty, stosuje się medianę ich wartości. ca lub 5.000 USD, w zależności od tego, wymagane do natychmiastowego która z tych kwot jest wyższa. wykonania wyroku. Pieniądze zostają Szczegółowe informacje na temat zebrane w ramach sprzedaży publicznej rejestrowania przeniesienia własności UWAGI NA TEMAT DANYCH 65 Szczegółowe informacje na temat RYSUNEK 7.8 Egzekwowanie TABELA 7.4 Co jest mierzone w egzekwowania umów w każdej z umów: rozwiązywanie sporu ramach wskaźników dotyczących gospodarek znajdują się pod adresem gospodarczego w sądzie egzekwowania umów? http://www.doingbusiness.org. Metodologię Rankingi oparto na wartości distance to Procedury związane z egzekwowaniem tę opracowali Djankov i inni (2003), została frontier w przypadku 3 wskaźników umów w sądzie (liczba) ona zastosowana po wprowadzeniu drobnych modyfikacji ją wyspecjalizowane. Dni potrzebne na Koszty adwokackie, Kroki służące złożeniu i doręczeniu pozwu rozstrzygnięcie przez sądowe i egzekucyjne sąd gospodarczego jako % wartości Kroki podejmowane w ramach procesu i sporu dotyczącego przedmiotu sporu wydawania wyroku sprzedaży Kroki służące wykonaniu wyroku 33.3% 33.3% Czas potrzebny na przeprowadzenie Czas Koszt każdej z procedur (dni kalendarzowe) 33.3% Czas potrzebny na złożenie i doręczenie pozwu Procedury Czas procesu i oczekiwania na wyrok Czas na wykonanie wyroku Koszt ukończenia każdej z procedur (% Kroki służące wniesieniu sprawy, roszczenia) uzyskaniu wyroku oraz jego wykonaniu Średnie koszty adwokackie Koszty sądowe Koszty egzekucyjne ruchomości kupującego (np. sprzętu biurowego lub pojazdów). zapłaty. Okres ten obejmuje zarówno dni, w których mają miejsce poszczególne wy- Procedury darzenia, jak chwile oczekiwania między Lista wymogów proceduralnych przewidzia- nimi. Uwzględnia się średni czas trwania nych w każdej gospodarce nakreśla chrono- 3 poszczególnych etapów rozwiązywania logię rozpatrywania sporu gospodarczego sporu: wniesienie pozwu (okres obejmujący przed właściwym sądem. Procedurę definiu- złożenie i doręczenie pozwu), wydawanie je się jako wszelkiego rodzaju interakcję – wyroku (czas procesu i oczekiwania na wy- wymaganą w świetle prawa lub powszechnie roku) oraz odzyskanie wartości roszczenia stosowaną w praktyce – między stronami w ramach sprzedaży publicznej (czas na lub między nimi i sędzią lub urzędnikiem wykonanie wyroku). sądowym. Inne kroki proceduralne, czy to podejmowane wewnętrznie w sądzie czy Koszt między stroną i jej adwokatem, również Koszt ujmuje się jako odsetek wartości mogą zostać wzięte pod uwagę. Za takie przedmiotu sporu, która stanowi równo- kroki uważa się również wniesienie i dorę- wartość 200% dochodu na mieszkańca lub czenie sprawy, działania służące przypisaniu 5.000 USD, w zależności od tego, która z tych sprawy do sędziego, przeprowadzeniu pro- kwot jest wyższa. Uwzględnia się trzy rodzaje cesu, a także wydaniu i wykonaniu wyroku kosztów: koszty sądowe, koszty egzekucyjne (tabela 7.4). oraz średnie koszty adwokackie. Aby podkreślić ogólną skuteczność, odejmu- Koszty sądowe obejmują wszystkie kwoty, je się 1 procedurę od łącznej liczby procedur jakie sprzedający (powód) musi wpłacić na przeprowadzanych w gospodarkach, w rzecz sądu, bez względu na koszt finalny których istnieją wyspecjalizowane sądy lub poniesiony przez sprzedającego. Koszty wydziały, a także 1 procedurę w przypadku egzekucyjne to wszystkie kwoty, jakie sprze- gospodarek, w których umożliwiono składa- dający (powód) musi wpłacić na potrzeby nie pozwu w formie elektronicznej. Niektóre wykonania wyroku poprzez sprzedaż pub- kroki stanowiące element innych procedur liczną ruchomości kupującego, bez względu nie są uwzględniane w całkowitej liczbie na koszt finalny poniesiony przez sprzeda- procedur. jącego. Średnie koszty adwokackie to sumy, jakie sprzedający (powód) musi zapłacić na Czas rzecz lokalnego adwokata z tytułu reprezen- Czas odnotowuje się w dniach kalendarzo- towania Sprzedającego w ustandaryzowanej wych, licząc od chwili podjęcia przez powo- sprawie. Łapówki nie są brane pod uwagę. da decyzji o złożeniu pozwu do dokonania Doing Business w Polsce 2015 Przegląd miast 68 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Białystok (Podlaskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 3 Zakładanie spółki (pozycja) 4 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 1 Wynik distance to frontier (0-100) 86,79 Wynik distance to frontier (0-100) 82,62 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 26 Czas (dni) 18 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,35 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 12 Egzekwowanie umów (pozycja) 3 Wynik distance to frontier (0-100) 63,41 Wynik distance to frontier (0-100) 73,69 Procedury (liczba) 20 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 196 Czas (dni) 440 Koszt (% wartości magazynu) 0,16 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 13,6 Bydgoszcz (Kujawsko-Pomorskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 1 Zakładanie spółki (pozycja) 9 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 3 Wynik distance to frontier (0-100) 85,79 Wynik distance to frontier (0-100) 82,14 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 30 Czas (dni) 21 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,35 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 1 Egzekwowanie umów (pozycja) 6 Wynik distance to frontier (0-100) 69,84 Wynik distance to frontier (0-100) 72,69 Procedury (liczba) 19 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 143 Czas (dni) 474 Koszt (% wartości magazynu) 0,15 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 13,8 Gdańsk (Pomorskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 18 Zakładanie spółki (pozycja) 2 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 14 Wynik distance to frontier (0-100) 87,80 Wynik distance to frontier (0-100) 79,42 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 22 Czas (dni) 38 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,36 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 16 Egzekwowanie umów (pozycja) 18 Wynik distance to frontier (0-100) 61,97 Wynik distance to frontier (0-100) 63,89 Procedury (liczba) 22 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 182 Czas (dni) 715 Koszt (% wartości magazynu) 0,23 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 19,7 Gorzów Wielkopolski (Lubuskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 11 Zakładanie spółki (pozycja) 14 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 11 Wynik distance to frontier (0-100) 84,53 Wynik distance to frontier (0-100) 80,02 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 35 Czas (dni) 35 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,30 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 17 Egzekwowanie umów (pozycja) 2 Wynik distance to frontier (0-100) 60,85 Wynik distance to frontier (0-100) 73,78 Procedury (liczba) 22 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 193 Czas (dni) 434 Koszt (% wartości magazynu) 0,26 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 13,8 PRZEGLĄD MIAST 69 Katowice (Śląskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 12 Zakładanie spółki (pozycja) 9 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 16 Wynik distance to frontier (0-100) 85,79 Wynik distance to frontier (0-100) 79,34 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 30 Czas (dni) 39 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,32 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 11 Egzekwowanie umów (pozycja) 13 Wynik distance to frontier (0-100) 63,43 Wynik distance to frontier (0-100) 70,49 Procedury (liczba) 21 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 181 Czas (dni) 519 Koszt (% wartości magazynu) 0,21 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 16,4 Kielce (Świętokrzyskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 15 Zakładanie spółki (pozycja) 16 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 15 Wynik distance to frontier (0-100) 84,28 Wynik distance to frontier (0-100) 79,38 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 36 Czas (dni) 39 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,30 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 13 Egzekwowanie umów (pozycja) 11 Wynik distance to frontier (0-100) 63,06 Wynik distance to frontier (0-100) 71,11 Procedury (liczba) 22 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 171 Czas (dni) 529 Koszt (% wartości magazynu) 0,21 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 14,0 Kraków (Małopolskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 16 Zakładanie spółki (pozycja) 7 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 12 Wynik distance to frontier (0-100) 86,04 Wynik distance to frontier (0-100) 79,54 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 29 Czas (dni) 38,5 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,27 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 18 Egzekwowanie umów (pozycja) 9 Wynik distance to frontier (0-100) 60,74 Wynik distance to frontier (0-100) 71,44 Procedury (liczba) 21 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 209 Czas (dni) 498 Koszt (% wartości magazynu) 0,21 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 15,4 Lublin (Lubelskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 14 Zakładanie spółki (pozycja) 7 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 17 Wynik distance to frontier (0-100) 86,04 Wynik distance to frontier (0-100) 78,39 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 29 Czas (dni) 45 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,32 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 8 Egzekwowanie umów (pozycja) 15 Wynik distance to frontier (0-100) 65,92 Wynik distance to frontier (0-100) 68,67 Procedury (liczba) 21 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 155 Czas (dni) 595 Koszt (% wartości magazynu) 0,21 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 15,7 70 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Łódź (Łódzkie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 9 Zakładanie spółki (pozycja) 9 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 8 Wynik distance to frontier (0-100) 85,79 Wynik distance to frontier (0-100) 80,66 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 30 Czas (dni) 31 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,30 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 5 Egzekwowanie umów (pozycja) 14 Wynik distance to frontier (0-100) 66,35 Wynik distance to frontier (0-100) 68,98 Procedury (liczba) 20 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 164 Czas (dni) 599 Koszt (% wartości magazynu) 0,24 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 14,6 Olsztyn (Warmińsko-Mazurskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 2 Zakładanie spółki (pozycja) 2 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 5 Wynik distance to frontier (0-100) 87,80 Wynik distance to frontier (0-100) 81,02 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 22 Czas (dni) 28 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,35 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 9 Egzekwowanie umów (pozycja) 1 Wynik distance to frontier (0-100) 64,65 Wynik distance to frontier (0-100) 76,12 Procedury (liczba) 22 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 154 Czas (dni) 328 Koszt (% wartości magazynu) 0,23 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 15,3 Opole (Opolskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 5 Zakładanie spółki (pozycja) 4 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 13 Wynik distance to frontier (0-100) 86,79 Wynik distance to frontier (0-100) 79,43 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 26 Czas (dni) 38 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,35 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 6 Egzekwowanie umów (pozycja) 4 Wynik distance to frontier (0-100) 66,31 Wynik distance to frontier (0-100) 73,05 Procedury (liczba) 22 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 137 Czas (dni) 425 Koszt (% wartości magazynu) 0,21 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 16,4 Poznań (Wielkopolskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 6 Zakładanie spółki (pozycja) 1 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 4 Wynik distance to frontier (0-100) 89,13 Wynik distance to frontier (0-100) 81,49 Procedury (liczba) 6 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 8 Czas (dni) 26 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 6,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,28 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 15 Egzekwowanie umów (pozycja) 7 Wynik distance to frontier (0-100) 62,31 Wynik distance to frontier (0-100) 71,64 Procedury (liczba) 20 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 206 Czas (dni) 485 Koszt (% wartości magazynu) 0,24 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 15,8 PRZEGLĄD MIAST 71 Rzeszów (Podkarpackie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 7 Zakładanie spółki (pozycja) 17 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 9 Wynik distance to frontier (0-100) 84,03 Wynik distance to frontier (0-100) 80,38 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 37 Czas (dni) 33 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,28 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 2 Egzekwowanie umów (pozycja) 8 Wynik distance to frontier (0-100) 67,27 Wynik distance to frontier (0-100) 71,57 Procedury (liczba) 19 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 168 Czas (dni) 515 Koszt (% wartości magazynu) 0,25 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 13,8 Szczecin (Zachodniopomorskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 10 Zakładanie spółki (pozycja) 18 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 6 Wynik distance to frontier (0-100) 82,77 Wynik distance to frontier (0-100) 80,82 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 42 Czas (dni) 30 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,30 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 7 Egzekwowanie umów (pozycja) 12 Wynik distance to frontier (0-100) 65,98 Wynik distance to frontier (0-100) 71,08 Procedury (liczba) 19 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 182 Czas (dni) 493 Koszt (% wartości magazynu) 0,22 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 16,7 Toruń (Kujawsko-Pomorskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 4 Zakładanie spółki (pozycja) 13 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 7 Wynik distance to frontier (0-100) 85,54 Wynik distance to frontier (0-100) 80,78 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 31 Czas (dni) 30 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,32 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 3 Egzekwowanie umów (pozycja) 5 Wynik distance to frontier (0-100) 67,04 Wynik distance to frontier (0-100) 72,97 Procedury (liczba) 20 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 157 Czas (dni) 424 Koszt (% wartości magazynu) 0,22 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 16,7 Warszawa (Mazowieckie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 17 Zakładanie spółki (pozycja) 9 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 10 Wynik distance to frontier (0-100) 85,79 Wynik distance to frontier (0-100) 80,30 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 30 Czas (dni) 33 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,32 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 14 Egzekwowanie umów (pozycja) 17 Wynik distance to frontier (0-100) 62,97 Wynik distance to frontier (0-100) 64,83 Procedury (liczba) 19 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 212 Czas (dni) 685 Koszt (% wartości magazynu) 0,30 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 19,4 72 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Wrocław (Dolnośląskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 13 Zakładanie spółki (pozycja) 6 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 18 Wynik distance to frontier (0-100) 86,29 Wynik distance to frontier (0-100) 77,47 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 28 Czas (dni) 51 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,3 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 4 Egzekwowanie umów (pozycja) 16 Wynik distance to frontier (0-100) 66,65 Wynik distance to frontier (0-100) 68,62 Procedury (liczba) 19 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 175 Czas (dni) 546 Koszt (% wartości magazynu) 0,22 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 19,4 Zielona Góra (Lubuskie) Ogólny ranking wg. 4 wskaźników 8 Zakładanie spółki (pozycja) 14 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości (pozycja) 2 Wynik distance to frontier (0-100) 84,53 Wynik distance to frontier (0-100) 82,53 Procedury (liczba) 4 Procedury (liczba) 6 Czas (dni) 35 Czas (dni) 19 Koszt (% dochodu na mieszkańca) 12,9 Koszt (% wartości nieruchomości) 0,32 Minimalny kapitał zakładowy (% dochodu 12,3 na mieszkańca) Uzyskiwanie pozwoleń na budowę (pozycja) 10 Egzekwowanie umów (pozycja) 10 Wynik distance to frontier (0-100) 64,64 Wynik distance to frontier (0-100) 71,23 Procedury (liczba) 21 Procedury (liczba) 33 Czas (dni) 168 Czas (dni) 500 Koszt (% wartości magazynu) 0,23 Koszt (% wartości przedmiotu sporu) 15,8 Doing Business w Polsce 2015 Przegląd wskaźników 74 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Zakładanie spółki Minimalny kapitał Łatwość Koszt zakładowy zakładania Procedury Czas (% dochodu na (% dochodu na Wynik DTF spółki Miasto, województwo (liczba) (dni) mieszkańca) mieszkańca) (0–100) (pozycja) Białystok, Podlaskie 4 26 12,94 12,30 86,79 4 Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie 4 30 12,94 12,30 85,79 9 Gdańsk, Pomorskie 4 22 12,94 12,30 87,80 2 Gorzów Wielkopolski, Lubuskie 4 35 12,94 12,30 84,53 14 Katowice, Śląskie 4 30 12,94 12,30 85,79 9 Kielce, Świętokrzyskie 4 36 12,94 12,30 84,28 16 Kraków, Małopolskie 4 29 12,94 12,30 86,04 7 Lublin, Lubelskie 4 29 12,94 12,30 86,04 7 Łódź, Łódzkie 4 30 12,94 12,30 85,79 9 Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie 4 22 12,94 12,30 87,80 2 Opole, Opolskie 4 26 12,94 12,30 86,79 4 Poznań, Wielkopolskie 6 8 6,92 12,30 89,13 1 Rzeszów, Podkarpackie 4 37 12,94 12,30 84,03 17 Szczecin, Zachodniopomorskie 4 42 12,94 12,30 82,77 18 Toruń, Kujawsko-Pomorskie 4 31 12,94 12,30 85,54 13 Warszawa, Mazowieckie 4 30 12,94 12,30 85,79 9 Wrocław, Dolnośląskie 4 28 12,94 12,30 86,29 6 Zielona Góra, Lubuskie 4 35 12,94 12,30 84,53 14 Uzyskiwanie pozwoleń na budowę Łatwość uzyskiwania Koszt pozwoleń na Procedury Czas (% wartości Wynik DTF budowe Miasto, województwo (liczba) (dni) magazynu) (0–100) (pozycja) Białystok, Podlaskie 20 196 0,16 63,41 12 Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie 19 143 0,15 69,84 1 Gdańsk, Pomorskie 22 182 0,23 61,97 16 Gorzów Wielkopolski, Lubuskie 22 193 0,26 60,85 17 Katowice, Śląskie 21 181 0,21 63,43 11 Kielce, Świętokrzyskie 22 171 0,21 63,06 13 Kraków, Małopolskie 21 209 0,21 60,74 18 Lublin, Lubelskie 21 155 0,21 65,92 8 Łódź, Łódzkie 20 164 0,24 66,35 5 Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie 22 154 0,23 64,65 9 Opole, Opolskie 22 137 0,21 66,31 6 Poznań, Wielkopolskie 20 206 0,24 62,31 15 Rzeszów, Podkarpackie 19 168 0,25 67,27 2 Szczecin, Zachodniopomorskie 19 182 0,22 65,98 7 Toruń, Kujawsko-Pomorskie 20 157 0,22 67,04 3 Warszawa, Mazowieckie 19 212 0,30 62,97 14 Wrocław, Dolnośląskie 19 175 0,22 66,65 4 Zielona Góra, Lubuskie 21 168 0,23 64,64 10 PRZEGLĄD WSKAŹNIKÓW 75 Rejestrowanie przeniesienia własności nieruchomości Łatwość rejestrowania przeniesienia Koszt własności Procedury Czas (% wartości Wynik DTF nieruchomości Miasto, województwo (liczba) (dni) nieruchomości) (0–100) (pozycja) Białystok, Podlaskie 6 18 0,35 82,62 1 Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie 6 21 0,35 82,14 3 Gdańsk, Pomorskie 6 38 0,36 79,42 14 Gorzów Wielkopolski, Lubuskie 6 35 0,30 80,02 11 Katowice, Śląskie 6 39 0,32 79,34 16 Kielce, Świętokrzyskie 6 39 0,30 79,38 15 Kraków, Małopolskie 6 38,5 0,27 79,54 12 Lublin, Lubelskie 6 45 0,32 78,39 17 Łódź, Łódzkie 6 31 0,30 80,66 8 Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie 6 28 0,35 81,02 5 Opole, Opolskie 6 38 0,35 79,43 13 Poznań, Wielkopolskie 6 26 0,28 81,49 4 Rzeszów, Podkarpackie 6 33 0,28 80,38 9 Szczecin, Zachodniopomorskie 6 30 0,30 80,82 6 Toruń, Kujawsko-Pomorskie 6 30 0,32 80,78 7 Warszawa, Mazowieckie 6 33 0,32 80,30 10 Wrocław, Dolnośląskie 6 51 0,30 77,47 18 Zielona Góra, Lubuskie 6 19 0,32 82,53 2 Egzekwowanie umów Koszt Łatwość (% wartości egzekwowania Procedury Czas przedmiotu Wynik DTF umów Miasto, województwo (liczba) (dni) sporu) (0–100) (pozycja) Białystok, Podlaskie 33 440 13,6 73,69 3 Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie 33 474 13,8 72,69 6 Gdańsk, Pomorskie 33 715 19,7 63,89 18 Gorzów Wielkopolski, Lubuskie 33 434 13,8 73,78 2 Katowice, Śląskie 33 519 16,4 70,49 13 Kielce, Świętokrzyskie 33 529 14,0 7 1, 1 1 11 Kraków, Małopolskie 33 498 15,4 7 1, 4 4 9 Lublin, Lubelskie 33 595 15,7 68,67 15 Łódź, Łódzkie 33 599 14,6 68,98 14 Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie 33 328 15,3 76,12 1 Opole, Opolskie 33 425 16,4 73,05 4 Poznań, Wielkopolskie 33 485 15,8 7 1, 6 4 7 Rzeszów, Podkarpackie 33 515 13,8 7 1, 5 7 8 Szczecin, Zachodniopomorskie 33 493 16,7 7 1, 0 8 12 Toruń, Kujawsko-Pomorskie 33 424 16,7 72,97 5 Warszawa, Mazowieckie 33 685 19,4 64,83 17 Wrocław, Dolnośląskie 33 546 19,4 68,62 16 Zielona Góra, Lubuskie 33 500 15,8 7 1, 2 3 10 Doing Business w Polsce 2015 Lista Procedur 78 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa LISTA PROCEDUR 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZAKŁADANIE SPÓŁKI 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- Białystok, Podlaskie Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- odpowiedzialnością urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z 1.166) Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, Dane na: 1 września 2014 a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu do rejestru przedsiębiorców; Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym Procedura 1. Zawarcie umowy spółki skutecznie powiadomiona o dokonanym przez b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. z ograniczoną odpowiedzialnością w 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); wnioskodawcę zgłoszeniu. formie aktu notarialnego Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, Czas: 1 dzień że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z zostały przez wszystkich wspólników w wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego członków organów spółki nie stanowi akt właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie notarialny zawierający umowę spółki, dowód i dokonuje odpowiedniego wpisu. aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- rialne poświadczenie wzorów podpisów członków ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu Czas podany dla powyższej procedury obejmuje zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za Handlowych); wymienionych powyżej instytucjach. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem członków zarządu z podaniem nazwiska i możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości odpowiedzialnością online – Procedura S24. PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w Kodeksu Spółek Handlowych); rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów zarejestrować spółkę online w rejestrze * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] członków zarządu oraz prokurenta złożonych przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy wobec sądu albo poświadczonych notarialnie Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. spółki w formie aktu notarialnego nie może art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od Sądowym); zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu roku wprowadzono alternatywną formę zakładania f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki krajowego rejestru urzędowego podmiotów Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych rejestracji online. ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Sądowym ); każdym z nich oddzielnie. Procedura 2. Wpłacenie kapitału g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika zakładowego na rachunek bankowy W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie składek w rozumieniu przepisów o systemie ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie Czas: 1 dzień ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Koszt: Bez kosztów zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 Sądowym ); poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby Komentarze: Aby otworzyć rachunek h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- składania do sądu rejestrowego osobnych bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku października 1995 roku o zasadach ewidencji zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu wskazaniem właściwego naczelnika urzędu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowym Rejestrze Sądowym ); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w potwierdzającego uprawnienie do korzystania rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o odnoszą się także do rejestracji spólki online na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje Krajowym Rejestrze Sądowym ). (Procedura S24). nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia REGON i NIP. rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 3. Złożenie do Krajowego i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- złożonych wobec sądu albo poświadczonych Rejestru Sądowego wniosków o na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej notarialnie. rejestrację spółki, nadanie numeru nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Czas: 24 dni Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski w urzędzie skarbowym i zgłoszenia przekazywane są do właściwych Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: Czas: 1 dzień wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze Koszt: 170 (opłata skarbowa) 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie naczelnik urzędu skarbowego; wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- torze Sądowym i Gospodarczym) 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  79 Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz Komentarze: Aby otworzyć rachunek h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku października 1995 roku o zasadach ewidencji się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru i identyfikacji podatników i płatników wraz ze VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu wskazaniem właściwego naczelnika urzędu Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o przeprowadzić operacje podlegające opoda- rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowym Rejestrze Sądowym ); tkowaniu VAT. (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w potwierdzającego uprawnienie do korzystania informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje Krajowym Rejestrze Sądowym ). siedziby spółki. nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie REGON i NIP. oddział urzędu skarbowego. rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny Procedura 3. Złożenie do Krajowego i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- działalność z zakresu handlu zagranicznego w Rejestru Sądowego wniosków o na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację rejestrację spółki, nadanie numeru nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki musi być złożony przed rozpoczęciem działalności REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie Czas: 28 dni Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi i zgłoszenia przekazywane są do właściwych Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze VAT. 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu przedsiębiorców I PLN 100 opłaty za ogłoszenie naczelnik urzędu skarbowego; wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- ZAKŁADANIE SPÓŁKI torze Sądowym i Gospodarczym) 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, odpowiedzialnością z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 ((EUR go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. 1.166) tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- Dane na: 1 września 2014 nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej Procedura 1. Zawarcie umowy spółki rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z z ograniczoną odpowiedzialnością w Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, formie aktu notarialnego właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym Czas: 1 dzień do rejestru przedsiębiorców; skutecznie powiadomiona o dokonanym przez Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. wnioskodawcę zgłoszeniu. zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- zostały przez wszystkich wspólników w rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu rialne poświadczenie wzorów podpisów członków całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za członków organów spółki nie stanowi akt i dokonuje odpowiedniego wpisu. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + notarialny zawierający umowę spółki, dowód Czas podany dla powyższej procedury obejmuje 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek wymienionych powyżej instytucjach. PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze Handlowych); Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną członków zarządu z podaniem nazwiska i * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] odpowiedzialnością online – Procedura S24. imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala spółki w formie aktu notarialnego nie może Kodeksu Spółek Handlowych); zarejestrować spółkę online w rejestrze przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 członków zarządu oraz prokurenta złożonych Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- roku wprowadzono alternatywną formę zakładania wobec sądu albo poświadczonych notarialnie magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego rejestracji online. Sądowym); miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Procedura 2. Wpłacenie kapitału krajowego rejestru urzędowego podmiotów Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- zakładowego na rachunek bankowy gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Czas: 1 dzień ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Sądowym ); każdym z nich oddzielnie. Koszt: Bez kosztów g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie składek w rozumieniu przepisów o systemie ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 Sądowym ); poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 80 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 składania do sądu rejestrowego osobnych sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem członków zarządu z podaniem nazwiska i zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w Kodeksu Spółek Handlowych); informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] członków zarządu oraz prokurenta złożonych muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy wobec sądu albo poświadczonych notarialnie rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu spółki w formie aktu notarialnego nie może (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze odnoszą się także do rejestracji spólki online czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 Sądowym); (Procedura S24). roku wprowadzono alternatywną formę zakładania f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki krajowego rejestru urzędowego podmiotów Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia rejestracji online. ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów Sądowym ); podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 2. Wpłacenie kapitału g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika złożonych wobec sądu albo poświadczonych zakładowego na rachunek bankowy składek w rozumieniu przepisów o systemie notarialnie. Czas: 1 dzień ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Koszt: Bez kosztów Sądowym ); w urzędzie skarbowym Komentarze: Aby otworzyć rachunek h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- Czas: 1 dzień bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 Koszt: 170 (opłata skarbowa) odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku października 1995 roku o zasadach ewidencji umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu wskazaniem właściwego naczelnika urzędu ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowym Rejestrze Sądowym ); się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w potwierdzającego uprawnienie do korzystania Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje przeprowadzić operacje podlegające opoda- REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o tkowaniu VAT. na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje Krajowym Rejestrze Sądowym ). W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) REGON i NIP. Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do siedziby spółki. rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi Procedura 3. Złożenie do Krajowego i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Rejestru Sądowego wniosków o na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej oddział urzędu skarbowego. rejestrację spółki, nadanie numeru nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez działalność z zakresu handlu zagranicznego w Czas: 20 dni Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować i zgłoszenia przekazywane są do właściwych jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: musi być złożony przed rozpoczęciem działalności wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie naczelnik urzędu skarbowego; mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- torze Sądowym i Gospodarczym) 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik VAT. Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, ZAKŁADANIE SPÓŁKI z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- Gdańsk, Pomorskie Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo odpowiedzialnością nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej 1.166) rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, Dane na: 1 września 2014 właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki do rejestru przedsiębiorców; Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym Procedura 1. Zawarcie umowy spółki skutecznie powiadomiona o dokonanym przez z ograniczoną odpowiedzialnością w b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. wnioskodawcę zgłoszeniu. formie aktu notarialnego 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź Czas: 1 dzień c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału zostały przez wszystkich wspólników w zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania członków organów spółki nie stanowi akt i dokonuje odpowiedniego wpisu. aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- notarialny zawierający umowę spółki, dowód rialne poświadczenie wzorów podpisów członków ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu Czas podany dla powyższej procedury obejmuje zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za Handlowych); wymienionych powyżej instytucjach. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  81 W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała ZAKŁADANIE SPÓŁKI Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną Gorzów Wielkopolski, Lubuskie 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. odpowiedzialnością online – Procedura S24. 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala odpowiedzialnością Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. zarejestrować spółkę online w rejestrze Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy 1.166) nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- Dane na: 1 września 2014 nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- Procedura 1. Zawarcie umowy spółki Rejestru Sądowego: zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego z ograniczoną odpowiedzialnością w a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu formie aktu notarialnego do rejestru przedsiębiorców; statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Czas: 1 dzień b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, każdym z nich oddzielnie. za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie zostały przez wszystkich wspólników w W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie rialne poświadczenie wzorów podpisów członków Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- członków organów spółki nie stanowi akt zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za notarialny zawierający umowę spółki, dowód poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu składania do sądu rejestrowego osobnych 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości Handlowych); zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w członków zarządu z podaniem nazwiska i informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- Kodeksu Spółek Handlowych); Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu spółki w formie aktu notarialnego nie może e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od członków zarządu oraz prokurenta złożonych odnoszą się także do rejestracji spólki online czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 wobec sądu albo poświadczonych notarialnie (Procedura S24). roku wprowadzono alternatywną formę zakładania (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast Sądowym); ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia rejestracji online. f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów krajowego rejestru urzędowego podmiotów podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 2. Wpłacenie kapitału gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b złożonych wobec sądu albo poświadczonych zakładowego na rachunek bankowy ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze notarialnie. Sądowym ); Czas: 1 dzień g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Koszt: Bez kosztów składek w rozumieniu przepisów o systemie w urzędzie skarbowym Komentarze: Aby otworzyć rachunek ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp Czas: 1 dzień bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku Sądowym ); Koszt: 170 (opłata skarbowa) h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- października 1995 roku o zasadach ewidencji o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców i identyfikacji podatników i płatników wraz ze się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego (KRS), większość banków wymaga przedstawienia wskazaniem właściwego naczelnika urzędu VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów Krajowym Rejestrze Sądowym ); przeprowadzić operacje podlegające opoda- REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu tkowaniu VAT. na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje potwierdzającego uprawnienie do korzystania W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru Krajowym Rejestrze Sądowym ). daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu REGON i NIP. Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w siedziby spółki. wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi Procedura 3. Złożenie do Krajowego Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Rejestru Sądowego wniosków o rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do oddział urzędu skarbowego. rejestrację spółki, nadanie numeru rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- działalność z zakresu handlu zagranicznego w Czas: 33 dni na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez musi być złożony przed rozpoczęciem działalności wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie i zgłoszenia przekazywane są do właściwych mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik torze Sądowym i Gospodarczym) 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu VAT. naczelnik urzędu skarbowego; 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 82 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz Komentarze: Aby otworzyć rachunek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze przeprowadzić operacje podlegające opoda- rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców urzędowym podmiotów gospodarki narodowej tkowaniu VAT. (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i nadaje spółce numer REGON. W związku z W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje skutecznie powiadomiona o dokonanym przez siedziby spółki. nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po wnioskodawcę zgłoszeniu. przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź dochód gminy, w której znajduje się miejscowy REGON i NIP. zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z oddział urzędu skarbowego. wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu Procedura 3. Złożenie do Krajowego działalność z zakresu handlu zagranicznego w wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, Rejestru Sądowego wniosków o obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację rejestrację spółki, nadanie numeru i dokonuje odpowiedniego wpisu. musi być złożony przed rozpoczęciem działalności REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS Czas podany dla powyższej procedury obejmuje handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie Czas: 28 dni dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od wymienionych powyżej instytucjach. najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała VAT. przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- odpowiedzialnością online – Procedura S24. ZAKŁADANIE SPÓŁKI torze Sądowym i Gospodarczym) Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala Katowice, Śląskie Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września zarejestrować spółkę online w rejestrze Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy odpowiedzialnością 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. 1.166) Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- Dane na: 1 września 2014 nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu Procedura 1. Zawarcie umowy spółki rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu z ograniczoną odpowiedzialnością w Rejestru Sądowego: Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych formie aktu notarialnego a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Czas: 1 dzień do rejestru przedsiębiorców; każdym z nich oddzielnie. Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- zostały przez wszystkich wspólników w poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby rialne poświadczenie wzorów podpisów członków całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu składania do sądu rejestrowego osobnych zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za członków organów spółki nie stanowi akt zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + notarialny zawierający umowę spółki, dowód Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek informacje wymagane przez urząd skarbowy, PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze Handlowych); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) członków zarządu z podaniem nazwiska i rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany odnoszą się także do rejestracji spólki online Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 spółki w formie aktu notarialnego nie może Kodeksu Spółek Handlowych); (Procedura S24). przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 członków zarządu oraz prokurenta złożonych Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych roku wprowadzono alternatywną formę zakładania wobec sądu albo poświadczonych notarialnie ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze podpisów członków zarządu oraz prokurenta rejestracji online. Sądowym); złożonych wobec sądu albo poświadczonych notarialnie. f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do Procedura 2. Wpłacenie kapitału krajowego rejestru urzędowego podmiotów zakładowego na rachunek bankowy gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Czas: 1 dzień ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze w urzędzie skarbowym Sądowym ); Czas: 1 dzień Koszt: Bez kosztów g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika Koszt: 170 (opłata skarbowa) składek w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym ); *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  83 h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- składania do sądu rejestrowego osobnych sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem października 1995 roku o zasadach ewidencji zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze wskazaniem właściwego naczelnika urzędu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) Krajowym Rejestrze Sądowym ); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy potwierdzającego uprawnienie do korzystania rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu spółki w formie aktu notarialnego nie może z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o odnoszą się także do rejestracji spólki online czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 Krajowym Rejestrze Sądowym ). (Procedura S24). roku wprowadzono alternatywną formę zakładania Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia rejestracji online. rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 2. Wpłacenie kapitału i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- złożonych wobec sądu albo poświadczonych zakładowego na rachunek bankowy na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej notarialnie. Czas: 1 dzień nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Koszt: Bez kosztów Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski w urzędzie skarbowym Komentarze: Aby otworzyć rachunek i zgłoszenia przekazywane są do właściwych Czas: 1 dzień bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku Koszt: 170 (opłata skarbowa) 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru naczelnik urzędu skarbowego; Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego (KRS), większość banków wymaga przedstawienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- przeprowadzić operacje podlegające opoda- REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- tkowaniu VAT. na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, urzędowym podmiotów gospodarki narodowej rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) i nadaje spółce numer REGON. W związku z REGON i NIP. daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, siedziby spółki. właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi Procedura 3. Złożenie do Krajowego Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym skutecznie powiadomiona o dokonanym przez dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Rejestru Sądowego wniosków o wnioskodawcę zgłoszeniu. oddział urzędu skarbowego. rejestrację spółki, nadanie numeru Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z działalność z zakresu handlu zagranicznego w Czas: 34 dni wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, musi być złożony przed rozpoczęciem działalności handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- i dokonuje odpowiedniego wpisu. mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik torze Sądowym i Gospodarczym) Czas podany dla powyższej procedury obejmuje dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich VAT. Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września wymienionych powyżej instytucjach. 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. ZAKŁADANIE SPÓŁKI 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną Kielce, Świętokrzyskie Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. odpowiedzialnością online – Procedura S24. zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- odpowiedzialnością rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu zarejestrować spółkę online w rejestrze Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR 1.166) rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy Rejestru Sądowego: Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- Dane na: 1 września 2014 magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- Procedura 1. Zawarcie umowy spółki do rejestru przedsiębiorców; zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego z ograniczoną odpowiedzialnością w b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu formie aktu notarialnego 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, Czas: 1 dzień Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału zostały przez wszystkich wspólników w urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu każdym z nich oddzielnie. za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie członków organów spółki nie stanowi akt ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- notarialny zawierający umowę spółki, dowód ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o rialne poświadczenie wzorów podpisów członków ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za Handlowych); *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 84 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała ZAKŁADANIE SPÓŁKI członków zarządu z podaniem nazwiska i możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną Kraków, Małopolskie imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości odpowiedzialnością online – Procedura S24. nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną Kodeksu Spółek Handlowych); rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala odpowiedzialnością e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów zarejestrować spółkę online w rejestrze Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR członków zarządu oraz prokurenta złożonych przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy 1.166) wobec sądu albo poświadczonych notarialnie Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- Dane na: 1 września 2014 (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- Procedura 1. Zawarcie umowy spółki Sądowym); zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego z ograniczoną odpowiedzialnością w miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu formie aktu notarialnego f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu krajowego rejestru urzędowego podmiotów Czas: 1 dzień Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 Sądowym ); każdym z nich oddzielnie. za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie składek w rozumieniu przepisów o systemie aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp rialne poświadczenie wzorów podpisów członków ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 Sądowym ); ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- składania do sądu rejestrowego osobnych sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem października 1995 roku o zasadach ewidencji zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze wskazaniem właściwego naczelnika urzędu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) Krajowym Rejestrze Sądowym ); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy potwierdzającego uprawnienie do korzystania rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu spółki w formie aktu notarialnego nie może z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o odnoszą się także do rejestracji spólki online czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 Krajowym Rejestrze Sądowym ). (Procedura S24). roku wprowadzono alternatywną formę zakładania Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia rejestracji online. rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 2. Wpłacenie kapitału i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- złożonych wobec sądu albo poświadczonych zakładowego na rachunek bankowy na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej notarialnie. nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki Czas: 1 dzień w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Koszt: Bez kosztów Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski w urzędzie skarbowym Komentarze: Aby otworzyć rachunek i zgłoszenia przekazywane są do właściwych urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: Czas: 1 dzień bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu Koszt: 170 (opłata skarbowa) umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru naczelnik urzędu skarbowego; Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego (KRS), większość banków wymaga przedstawienia VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- przeprowadzić operacje podlegające opoda- REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- tkowaniu VAT. na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po urzędowym podmiotów gospodarki narodowej informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o i nadaje spółce numer REGON. W związku z (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu REGON i NIP. właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu siedziby spółki. Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi Procedura 3. Złożenie do Krajowego skutecznie powiadomiona o dokonanym przez dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Rejestru Sądowego wniosków o wnioskodawcę zgłoszeniu. oddział urzędu skarbowego. rejestrację spółki, nadanie numeru Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z działalność z zakresu handlu zagranicznego w Czas: 27 dni wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, musi być złożony przed rozpoczęciem działalności wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie i dokonuje odpowiedniego wpisu. mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik torze Sądowym i Gospodarczym) Czas podany dla powyższej procedury obejmuje dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich VAT. wymienionych powyżej instytucjach. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  85 Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze przeprowadzić operacje podlegające opoda- nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej tkowaniu VAT. rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) do rejestru przedsiębiorców; Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. skutecznie powiadomiona o dokonanym przez siedziby spółki. 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); wnioskodawcę zgłoszeniu. Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź dochód gminy, w której znajduje się miejscowy że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z oddział urzędu skarbowego. zostały przez wszystkich wspólników w wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu działalność z zakresu handlu zagranicznego w Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować członków organów spółki nie stanowi akt właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację notarialny zawierający umowę spółki, dowód i dokonuje odpowiedniego wpisu. musi być złożony przed rozpoczęciem działalności ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu Czas podany dla powyższej procedury obejmuje handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi Handlowych); wymienionych powyżej instytucjach. najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała VAT. członków zarządu z podaniem nazwiska i możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości odpowiedzialnością online – Procedura S24. ZAKŁADANIE SPÓŁKI nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Kodeksu Spółek Handlowych); rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala Lublin, Lubelskie e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów zarejestrować spółkę online w rejestrze Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną członków zarządu oraz prokurenta złożonych przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy odpowiedzialnością wobec sądu albo poświadczonych notarialnie Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. 1.166) art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- Dane na: 1 września 2014 Sądowym); zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu Procedura 1. Zawarcie umowy spółki f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu krajowego rejestru urzędowego podmiotów z ograniczoną odpowiedzialnością w Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b formie aktu notarialnego maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Czas: 1 dzień Sądowym ); każdym z nich oddzielnie. Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 składek w rozumieniu przepisów o systemie ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- Sądowym ); poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby rialne poświadczenie wzorów podpisów członków h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- składania do sądu rejestrowego osobnych zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za października 1995 roku o zasadach ewidencji zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem wskazaniem właściwego naczelnika urzędu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o informacje wymagane przez urząd skarbowy, PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze Krajowym Rejestrze Sądowym ); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) potwierdzającego uprawnienie do korzystania rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o odnoszą się także do rejestracji spólki online Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy Krajowym Rejestrze Sądowym ). (Procedura S24). spółki w formie aktu notarialnego nie może przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych roku wprowadzono alternatywną formę zakładania Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny podpisów członków zarządu oraz prokurenta rejestracji online. i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- złożonych wobec sądu albo poświadczonych na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej notarialnie. Procedura 2. Wpłacenie kapitału nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez zakładowego na rachunek bankowy Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski w urzędzie skarbowym Czas: 1 dzień i zgłoszenia przekazywane są do właściwych Koszt: Bez kosztów urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: Czas: 1 dzień 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu Koszt: 170 (opłata skarbowa) naczelnik urzędu skarbowego; 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 86 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Komentarze: Aby otworzyć rachunek h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- składania do sądu rejestrowego osobnych bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku października 1995 roku o zasadach ewidencji zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu wskazaniem właściwego naczelnika urzędu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowym Rejestrze Sądowym ); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w potwierdzającego uprawnienie do korzystania rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o odnoszą się także do rejestracji spólki online na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje Krajowym Rejestrze Sądowym ). (Procedura S24). nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie REGON i NIP. 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 3. Złożenie do Krajowego i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- złożonych wobec sądu albo poświadczonych Rejestru Sądowego wniosków o na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej notarialnie. rejestrację spółki, nadanie numeru nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Czas: 27 dni Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski w urzędzie skarbowym i zgłoszenia przekazywane są do właściwych Czas: 1 dzień Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze Koszt: 170 (opłata skarbowa) 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz naczelnik urzędu skarbowego; wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku torze Sądowym i Gospodarczym) 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- przeprowadzić operacje podlegające opoda- Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- tkowaniu VAT. zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, siedziby spółki. właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym do rejestru przedsiębiorców; dochód gminy, w której znajduje się miejscowy skutecznie powiadomiona o dokonanym przez b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. wnioskodawcę zgłoszeniu. oddział urzędu skarbowego. 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z działalność z zakresu handlu zagranicznego w że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować zostały przez wszystkich wspólników w rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, musi być złożony przed rozpoczęciem działalności Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie członków organów spółki nie stanowi akt i dokonuje odpowiedniego wpisu. mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi notarialny zawierający umowę spółki, dowód najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik Czas podany dla powyższej procedury obejmuje ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu VAT. dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek wymienionych powyżej instytucjach. Handlowych); W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała ZAKŁADANIE SPÓŁKI d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich członków zarządu z podaniem nazwiska i możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną Łódź, Łódzkie odpowiedzialnością online – Procedura S24. imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 odpowiedzialnością rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala Kodeksu Spółek Handlowych); Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR zarejestrować spółkę online w rejestrze e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy 1.166) członków zarządu oraz prokurenta złożonych Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- Dane na: 1 września 2014 wobec sądu albo poświadczonych notarialnie magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- Procedura 1. Zawarcie umowy spółki art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego z ograniczoną odpowiedzialnością w Sądowym); miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu formie aktu notarialnego f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Czas: 1 dzień krajowego rejestru urzędowego podmiotów Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 Sądowym ); każdym z nich oddzielnie. za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie składek w rozumieniu przepisów o systemie ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o rialne poświadczenie wzorów podpisów członków 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- Sądowym ); poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  87 sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem członków zarządu z podaniem nazwiska i możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości odpowiedzialnością online – Procedura S24. PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w Kodeksu Spółek Handlowych); rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów zarejestrować spółkę online w rejestrze * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] członków zarządu oraz prokurenta złożonych przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy wobec sądu albo poświadczonych notarialnie Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- spółki w formie aktu notarialnego nie może (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 Sądowym); zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego roku wprowadzono alternatywną formę zakładania miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu krajowego rejestru urzędowego podmiotów w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b rejestracji online. maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Sądowym ); każdym z nich oddzielnie. Procedura 2. Wpłacenie kapitału g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika zakładowego na rachunek bankowy W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie składek w rozumieniu przepisów o systemie ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie Czas: 1 dzień ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Koszt: Bez kosztów Sądowym ); zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby Komentarze: Aby otworzyć rachunek h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- składania do sądu rejestrowego osobnych bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku października 1995 roku o zasadach ewidencji zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu wskazaniem właściwego naczelnika urzędu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowym Rejestrze Sądowym ); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w potwierdzającego uprawnienie do korzystania rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o odnoszą się także do rejestracji spólki online na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje Krajowym Rejestrze Sądowym ). (Procedura S24). nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych REGON i NIP. Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 3. Złożenie do Krajowego i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- złożonych wobec sądu albo poświadczonych Rejestru Sądowego wniosków o na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej notarialnie. rejestrację spółki, nadanie numeru nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Czas: 28 dni Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski w urzędzie skarbowym i zgłoszenia przekazywane są do właściwych Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: Czas: 1 dzień wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze Koszt: 170 (opłata skarbowa) przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- naczelnik urzędu skarbowego; Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz torze Sądowym i Gospodarczym) 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- przeprowadzić operacje podlegające opoda- Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- tkowaniu VAT. zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu siedziby spółki. a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki do rejestru przedsiębiorców; Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi skutecznie powiadomiona o dokonanym przez dochód gminy, w której znajduje się miejscowy b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. wnioskodawcę zgłoszeniu. oddział urzędu skarbowego. 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z działalność z zakresu handlu zagranicznego w że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować zostały przez wszystkich wspólników w rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, musi być złożony przed rozpoczęciem działalności Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie członków organów spółki nie stanowi akt i dokonuje odpowiedniego wpisu. mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi notarialny zawierający umowę spółki, dowód najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu Czas podany dla powyższej procedury obejmuje dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich VAT. osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek Handlowych); wymienionych powyżej instytucjach. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 88 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 ZAKŁADANIE SPÓŁKI Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- odpowiedzialnością Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo 1.166) nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze Dane na: 1 września 2014 nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z Procedura 1. Zawarcie umowy spółki Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, z ograniczoną odpowiedzialnością w a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu formie aktu notarialnego do rejestru przedsiębiorców; Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. skutecznie powiadomiona o dokonanym przez Czas: 1 dzień 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); wnioskodawcę zgłoszeniu. Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, rialne poświadczenie wzorów podpisów członków Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu członków organów spółki nie stanowi akt właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- i dokonuje odpowiedniego wpisu. ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za notarialny zawierający umowę spółki, dowód sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu Czas podany dla powyższej procedury obejmuje 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości Handlowych); wymienionych powyżej instytucjach. PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w członków zarządu z podaniem nazwiska i możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości odpowiedzialnością online – Procedura S24. * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Kodeksu Spółek Handlowych); rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy zarejestrować spółkę online w rejestrze spółki w formie aktu notarialnego nie może e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów członków zarządu oraz prokurenta złożonych przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 wobec sądu albo poświadczonych notarialnie (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. roku wprowadzono alternatywną formę zakładania Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym); zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu rejestracji online. f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu krajowego rejestru urzędowego podmiotów Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- Procedura 2. Wpłacenie kapitału gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych zakładowego na rachunek bankowy ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Sądowym ); Czas: 1 dzień każdym z nich oddzielnie. g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika Koszt: Bez kosztów W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie składek w rozumieniu przepisów o systemie ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie Komentarze: Aby otworzyć rachunek ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku Sądowym ); poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- składania do sądu rejestrowego osobnych REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- października 1995 roku o zasadach ewidencji zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane (KRS), większość banków wymaga przedstawienia wskazaniem właściwego naczelnika urzędu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów Krajowym Rejestrze Sądowym ); statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje potwierdzającego uprawnienie do korzystania rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o odnoszą się także do rejestracji spólki online rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru Krajowym Rejestrze Sądowym ). (Procedura S24). REGON i NIP. Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych Procedura 3. Złożenie do Krajowego Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia Rejestru Sądowego wniosków o rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów rejestrację spółki, nadanie numeru rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny podpisów członków zarządu oraz prokurenta REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- złożonych wobec sądu albo poświadczonych Czas: 20 dni na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej notarialnie. nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski w urzędzie skarbowym przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie i zgłoszenia przekazywane są do właściwych wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: Czas: 1 dzień torze Sądowym i Gospodarczym) 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu Koszt: 170 (opłata skarbowa) naczelnik urzędu skarbowego; 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  89 Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz Komentarze: Aby otworzyć rachunek h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku października 1995 roku o zasadach ewidencji się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru i identyfikacji podatników i płatników wraz ze VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu wskazaniem właściwego naczelnika urzędu Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o przeprowadzić operacje podlegające opoda- rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowym Rejestrze Sądowym ); tkowaniu VAT. (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w potwierdzającego uprawnienie do korzystania informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje Krajowym Rejestrze Sądowym ). siedziby spółki. nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie REGON i NIP. oddział urzędu skarbowego. rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny Procedura 3. Złożenie do Krajowego i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- działalność z zakresu handlu zagranicznego w Rejestru Sądowego wniosków o na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację rejestrację spółki, nadanie numeru nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki musi być złożony przed rozpoczęciem działalności REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie Czas: 24 dni Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi i zgłoszenia przekazywane są do właściwych Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze VAT. 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie naczelnik urzędu skarbowego; wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- ZAKŁADANIE SPÓŁKI torze Sądowym i Gospodarczym) 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; Opole, Opolskie 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, odpowiedzialnością z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. 1.166) tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- Dane na: 1 września 2014 nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urzędowym podmiotów gospodarki narodowej Procedura 1. Zawarcie umowy spółki rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego i nadaje spółce numer REGON. W związku z z ograniczoną odpowiedzialnością w Rejestru Sądowego: otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, formie aktu notarialnego właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym Czas: 1 dzień do rejestru przedsiębiorców; skutecznie powiadomiona o dokonanym przez Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. wnioskodawcę zgłoszeniu. zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- zostały przez wszystkich wspólników w rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu rialne poświadczenie wzorów podpisów członków całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za członków organów spółki nie stanowi akt i dokonuje odpowiedniego wpisu. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + notarialny zawierający umowę spółki, dowód Czas podany dla powyższej procedury obejmuje 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek wymienionych powyżej instytucjach. PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze Handlowych); Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną członków zarządu z podaniem nazwiska i * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] odpowiedzialnością online – Procedura S24. imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala spółki w formie aktu notarialnego nie może Kodeksu Spółek Handlowych); zarejestrować spółkę online w rejestrze przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 członków zarządu oraz prokurenta złożonych Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- roku wprowadzono alternatywną formę zakładania wobec sądu albo poświadczonych notarialnie magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego rejestracji online. Sądowym); miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Procedura 2. Wpłacenie kapitału krajowego rejestru urzędowego podmiotów Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- zakładowego na rachunek bankowy gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Czas: 1 dzień ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Sądowym ); każdym z nich oddzielnie. Koszt: Bez kosztów g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie składek w rozumieniu przepisów o systemie ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 Sądowym ); poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 90 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 składania do sądu rejestrowego osobnych Koszt: 615 (PLN 500 opłaty sądowej od Procedura 4 . Uzyskanie numeru NIP, wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze rejestracja płatnika VAT oraz zapłacenie zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. przedsiębiorców + PLN 100 opłaty za ogłoszenie Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w podatku od czynności cywilnoprawnych i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe Monitorze Sądowym i Gospodarczym + PLN 14,5 we właściwym miejscowo urzędzie informacje wymagane przez urząd skarbowy, opłata manipulacyjna za korzystanie z systemu skarbowym statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych płatności internetowych eCard) Czas: 2 dni muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- Komentarze: System S24 pozwala rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu Koszt: 2.200 [PLN 170 opłata skarbowa + przedsiębiorcom zarejestrować spółkę on-line (kapitał zakładowy - PLN 500 opłaty sądowej skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) i nie odnoszą się także do rejestracji spólki online od wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze wymaga zawarcia umowy spółki w formie aktu przedsiębiorców + PLN 100 opłaty za ogłoszenie (Procedura S24). notarialnego. Procedura S24 nie umożliwia wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – rejestracji online we właściwym miejscowo torze Sądowym i Gospodarczym)*0.5% podatek Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych urzędzie skarbowym, urzędzie statystycznym oraz od czynności cywilnoprawnych] ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). W 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów celu prawidłowego przeprowadzenia rejestracji, Komentarze: Spółka musi być oddzielnie zarejes- podpisów członków zarządu oraz prokurenta wnioskodawca musi skontaktować się z każdym z trowana w urzędzie skarbowym i musi uzyskać złożonych wobec sądu albo poświadczonych urzędów oddzielnie. numer identyfikacji podatkowej (NIP) poprzez notarialnie. złożenie formularza NIP-2. W procesie rejestracji spółki w trybie S24 każda osoba podpisująca wniosek o rejestrację Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz ustęp 2 punkt Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT (każdy wspólnik pod warunkiem, że nie został 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku, o podatku od w urzędzie skarbowym ustanowiony pełnomocnik do dokonania towarów i usług, rejestracja odbywa się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego VAT-R do Czas: 1 dzień tych czynności) musi mieć aktywne konto w systemie Ministerstwa Sprawiedliwości (EMS). naczelnika urzędu skarbowego. Natychmiast po Koszt: 170 (opłata skarbowa) Konto można założyć na portalu Ministerstwa złożeniu aplikacji spółka może przeprowadzić Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz Sprawiedliwości: https://ems.ms.gov.pl/. operacje podlegające opodatkowaniu VAT. W ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić in- W momencie składania wniosku w systemie, formacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, (b) o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa wszyscy wspólnicy muszą być zalogowani się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego numeru REGON (numer statystyczny), (c) daty jednocześnie (w celu złożenia dokumentu każdy rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu siedziby VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. partner musi się zalogować do EMS za pomocą Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może spółki. Opłata skarbowa stanowi dochód gminy, w loginu i hasła). której położony jest właściwy miejscowo oddział przeprowadzić operacje podlegające opoda- Wnioski do systemu S24 są przetwarzane w cza- urzędu skarbowego. tkowaniu VAT. sie normalnych godzin pracy wydziału Krajowego Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić Rejestru Sądowego sądu rejonowego, w mieście w informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, działalność z zakresu handlu zagranicznego w którym spółka ma mieć siedzibę. obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) Przed 1 grudnia 2014 roku, system S24 nie jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu pozwalał na rejestrację online we właściwym musi być złożony przed rozpoczęciem działalności siedziby spółki. miejscowo urzędzie skarbowym, urzędzie handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi statystycznym i jednostce terenowej Zakładu mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Ubezpieczeń Społecznych. Aby dokonać najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik oddział urzędu skarbowego. odpowiednich rejestracji i zgłoszeń, wniosko- VAT. Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić dawca musiał skontaktować się z każdym z Na tym etapie, spółka może również złożyć działalność z zakresu handlu zagranicznego w powyższych urzędzów oddzielnie. W związku z formularz PCC 3 w urzędzie skarbowym i dokonać obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować wejściem w życie ustawy z dnia 26 czerwca 2014 zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację roku o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze musi być złożony przed rozpoczęciem działalności Sądowym oraz o zmianie niektórych innych Procedura 5 . Zawiadomienie Zakładu handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie ustaw (Dz. U. 2014 poz. 1161) REGON i NIP są mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi nadawane i widoczne w bazie danych KRS po Ubezpieczeń Społecznych o zamiarze najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik zarejestrowaniu spółki. Dodatkowe informacje zatrudnienia pracowników VAT. wymagane przez urząd skarbowy, statystyczny i Czas: 1 dzień Zakład Ubezpieczeń Społecznych muszą zostać Koszt: Bez kosztów przekazane przez spółkę, po jej zarejestrowaniu, ZAKŁADANIE SPÓŁKI do właściwego miejscowo urzędu skarbowego Komentarze: Jeśli ma to zastosowanie, spółka Poznań, Wielkopolskie (formularz NIP-8). Ostatnio uchwalona ustawa musi wysłać zawiadomienie do Zakładu Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną z dnia 28 listopada 2014 roku o zmianie ustawy Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o zamiarze odpowiedzialnością – Kodeks Spółek Handlowych oraz niektórych zatrudnienia pracowników. Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 ((EUR innych ustaw, która wejdzie w życie w dniu 15 1.166) stycznia 2015 roku (niektóre z przepisów ustawy Procedura 6*. Złożenie podpisów wejdą w życie w dniu 1 kwietnia 2016 roku), członków zarządu oraz informacji o Dane na: 1 września 2014 obniżyła opłatę za rejestrację spółki online za nadanych numerach NIP i REGON do pomocą systemu S24 do PLN 250 i dokonała paru Krajowego Rejestru Sądowego Procedura 1. Wpłacenie kapitału innych zmian w zakresie rejestracji spółek online. zakładowego na rachunek bankowy Czas: 1 dzień Czas: 1 dzień Procedura 3. Uzyskanie numeru REGON Koszt: Bez kosztów Koszt: Bez kosztów we właściwym miejscowo urzędzie Komentarze: W ciągu siedmiu dni od dnia statystycznym dokonania wpisu spółki do Krajowego Rejestru Procedura 2. Złożenie do Krajowego Czas: 1 dzień Sądowego, członkowie zarządu muszą złożyć Rejestru Sądowego wniosku o wobec sądu swoje podpisy bądź dostarczyć nota- Koszt: Bez kosztów rejestrację spółki poprzez system S24 rialnie poświadczone wzory swoich podpisów. W Komentarze: Spółka musi złożyć formularz RG-1 pierwszym przypadku Procedura jest bezpłatna, w Czas: 2 dni do właściwego miejscowo urzędu statystycznego drugim przypadku koszt wynosi PLN 20 za podpis w celu uzyskania numeru REGON. plus 23% VAT. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  91 Po otrzymaniu numerów NIP i REGON, spółka Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski musi poinformować o tym KRS poprzez złożenie wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze i zgłoszenia przekazywane są do właściwych formularzy KRS-Z3 i KRS-ZY. Procedura ta jest przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: bezpłatna wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu torze Sądowym i Gospodarczym) naczelnik urzędu skarbowego; ZAKŁADANIE SPÓŁKI Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; Rzeszów, Podkarpackie 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze odpowiedzialnością Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- 1.166) nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo Dane na: 1 września 2014 nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego urzędowym podmiotów gospodarki narodowej Procedura 1. Zawarcie umowy spółki Rejestru Sądowego: i nadaje spółce numer REGON. W związku z z ograniczoną odpowiedzialnością w a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, formie aktu notarialnego do rejestru przedsiębiorców; właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu Czas: 1 dzień b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); skutecznie powiadomiona o dokonanym przez Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału wnioskodawcę zgłoszeniu. c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego zostały przez wszystkich wspólników w zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu rialne poświadczenie wzorów podpisów członków członków organów spółki nie stanowi akt wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- notarialny zawierający umowę spółki, dowód właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu i dokonuje odpowiedniego wpisu. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek Czas podany dla powyższej procedury obejmuje 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem Handlowych); dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich wymienionych powyżej instytucjach. Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w członków zarządu z podaniem nazwiska i W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 odpowiedzialnością online – Procedura S24. Kodeksu Spółek Handlowych); Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala spółki w formie aktu notarialnego nie może członków zarządu oraz prokurenta złożonych zarejestrować spółkę online w rejestrze przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od wobec sądu albo poświadczonych notarialnie przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- roku wprowadzono alternatywną formę zakładania art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki Sądowym); Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast rejestracji online. f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego krajowego rejestru urzędowego podmiotów miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Procedura 2. Wpłacenie kapitału ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- zakładowego na rachunek bankowy maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Sądowym ); Czas: 1 dzień g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Koszt: Bez kosztów składek w rozumieniu przepisów o systemie każdym z nich oddzielnie. ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie Komentarze: Aby otworzyć rachunek ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym ); ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu składania do sądu rejestrowego osobnych numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- października 1995 roku o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników wraz ze wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. (KRS), większość banków wymaga przedstawienia wskazaniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów Krajowym Rejestrze Sądowym ); informacje wymagane przez urząd skarbowy, REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje potwierdzającego uprawnienie do korzystania muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru Krajowym Rejestrze Sądowym ). odnoszą się także do rejestracji spólki online REGON i NIP. Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w (Procedura S24). wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – Procedura 3. Złożenie do Krajowego Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych Rejestru Sądowego wniosków o rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia rejestrację spółki, nadanie numeru rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- podpisów członków zarządu oraz prokurenta na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej Czas: 35 dni złożonych wobec sądu albo poświadczonych nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki notarialnie. w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 92 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Koszt: Bez kosztów g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika Komentarze: Aby otworzyć rachunek składek w rozumieniu przepisów o systemie w urzędzie skarbowym bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp Czas: 1 dzień 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku Koszt: 170 (opłata skarbowa) umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru Sądowym ); REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców października 1995 roku o zasadach ewidencji o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa (KRS), większość banków wymaga przedstawienia i identyfikacji podatników i płatników wraz ze się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w wskazaniem właściwego naczelnika urzędu VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie Krajowym Rejestrze Sądowym ); przeprowadzić operacje podlegające opoda- tkowaniu VAT. na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po potwierdzającego uprawnienie do korzystania W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) REGON i NIP. Krajowym Rejestrze Sądowym ). daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu siedziby spółki. Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w Procedura 3. Złożenie do Krajowego wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi Rejestru Sądowego wniosków o Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie dochód gminy, w której znajduje się miejscowy oddział urzędu skarbowego. rejestrację spółki, nadanie numeru rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- działalność z zakresu handlu zagranicznego w Czas: 40 dni na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez musi być złożony przed rozpoczęciem działalności przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- i zgłoszenia przekazywane są do właściwych mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi torze Sądowym i Gospodarczym) urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik VAT. Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. naczelnik urzędu skarbowego; 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; ZAKŁADANIE SPÓŁKI z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Szczecin, Zachodniopomorskie Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, odpowiedzialnością nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- 1.166) Rejestru Sądowego: tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo Dane na: 1 września 2014 urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki urzędowym podmiotów gospodarki narodowej do rejestru przedsiębiorców; i nadaje spółce numer REGON. W związku z Procedura 1. Zawarcie umowy spółki b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, z ograniczoną odpowiedzialnością w 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu formie aktu notarialnego Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, Czas: 1 dzień że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego skutecznie powiadomiona o dokonanym przez Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału zostały przez wszystkich wspólników w wnioskodawcę zgłoszeniu. zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie członków organów spółki nie stanowi akt wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- notarialny zawierający umowę spółki, dowód rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu rialne poświadczenie wzorów podpisów członków ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za Handlowych); i dokonuje odpowiedniego wpisu. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich Czas podany dla powyższej procedury obejmuje 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem członków zarządu z podaniem nazwiska i dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości wymienionych powyżej instytucjach. PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w Kodeksu Spółek Handlowych); możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów odpowiedzialnością online – Procedura S24. * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] członków zarządu oraz prokurenta złożonych Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy wobec sądu albo poświadczonych notarialnie rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala spółki w formie aktu notarialnego nie może (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz zarejestrować spółkę online w rejestrze przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 Sądowym); Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- roku wprowadzono alternatywną formę zakładania f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki krajowego rejestru urzędowego podmiotów Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego rejestracji online. ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu Sądowym ); statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Procedura 2. Wpłacenie kapitału Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- zakładowego na rachunek bankowy maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Czas: 1 dzień każdym z nich oddzielnie. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  93 W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego zostały przez wszystkich wspólników w zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu składania do sądu rejestrowego osobnych rialne poświadczenie wzorów podpisów członków członków organów spółki nie stanowi akt wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- notarialny zawierający umowę spółki, dowód zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem Handlowych); informacje wymagane przez urząd skarbowy, spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze członków zarządu z podaniem nazwiska i muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] Kodeksu Spółek Handlowych); odnoszą się także do rejestracji spólki online Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów (Procedura S24). spółki w formie aktu notarialnego nie może członków zarządu oraz prokurenta złożonych Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek od wobec sądu albo poświadczonych notarialnie Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia 2012 (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia roku wprowadzono alternatywną formę zakładania art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów spółki, która nie wymaga zawarcia umowy spółki Sądowym); podpisów członków zarządu oraz prokurenta w formie aktu notarialnego. Wymaga natomiast f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do złożonych wobec sądu albo poświadczonych rejestracji online. krajowego rejestru urzędowego podmiotów notarialnie. gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b Procedura 2. Wpłacenie kapitału ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT zakładowego na rachunek bankowy Sądowym ); w urzędzie skarbowym Czas: 1 dzień g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika Czas: 1 dzień składek w rozumieniu przepisów o systemie Koszt: Bez kosztów Koszt: 170 (opłata skarbowa) ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp Komentarze: Aby otworzyć rachunek 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną Sądowym ); ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu października 1995 roku o zasadach ewidencji VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- i identyfikacji podatników i płatników wraz ze Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców wskazaniem właściwego naczelnika urzędu przeprowadzić operacje podlegające opoda- (KRS), większość banków wymaga przedstawienia skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o tkowaniu VAT. wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym ); W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje potwierdzającego uprawnienie do korzystania (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o siedziby spółki. rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru Krajowym Rejestrze Sądowym ). Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi REGON i NIP. Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w dochód gminy, w której znajduje się miejscowy wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru oddział urzędu skarbowego. Procedura 3. Złożenie do Krajowego Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do działalność z zakresu handlu zagranicznego w Rejestru Sądowego wniosków o rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować rejestrację spółki, nadanie numeru i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej musi być złożony przed rozpoczęciem działalności Czas: 29 dni nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik i zgłoszenia przekazywane są do właściwych VAT. przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: torze Sądowym i Gospodarczym) 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu ZAKŁADANIE SPÓŁKI naczelnik urzędu skarbowego; Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września Toruń, Kujawsko-Pomorskie 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa odpowiedzialnością z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, 1.166) zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- Dane na: 1 września 2014 nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze Procedura 1. Zawarcie umowy spółki Rejestru Sądowego: urzędowym podmiotów gospodarki narodowej z ograniczoną odpowiedzialnością w a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki i nadaje spółce numer REGON. W związku z formie aktu notarialnego otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, do rejestru przedsiębiorców; Czas: 1 dzień b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym skutecznie powiadomiona o dokonanym przez wnioskodawcę zgłoszeniu. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 94 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić Procedura 3. Złożenie do Krajowego zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z działalność z zakresu handlu zagranicznego w Rejestru Sądowego wniosków o wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację rejestrację spółki, nadanie numeru wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, musi być złożony przed rozpoczęciem działalności REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie Czas: 28 dni i dokonuje odpowiedniego wpisu. mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od Czas podany dla powyższej procedury obejmuje musi najpierw być zarejestrowana jako zwykły wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich płatnik VAT. przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie wymienionych powyżej instytucjach. wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała ZAKŁADANIE SPÓŁKI torze Sądowym i Gospodarczym) możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną Warszawa, Mazowieckie Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września odpowiedzialnością online – Procedura S24. Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda odpowiedzialnością 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestr- zarejestrować spółkę online w rejestrze Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR ze Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy 1.166) zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest Dane na: 1 września 2014 nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- wymagana umowa spółki w formie aktu nota- nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu rialnego. Procedura S24 nie pozwala natomiast Procedura 1. Zawarcie umowy spółki rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego na przekazanie wniosku/zgłoszenia online z ograniczoną odpowiedzialnością w Rejestru Sądowego: do właściwego miejscowo naczelnika urzędu formie aktu notarialnego skarbowego, urzędu statystycznego czy jednostki a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki terenowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W Czas: 1 dzień do rejestru przedsiębiorców; celu dokonania wymaganych rejestracji/zgłoszeń Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. we wspomnianych urzędach, wnioskodawca musi zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); skontaktować się z każdym z nich oddzielnie. za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- zostały przez wszystkich wspólników w ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o rialne poświadczenie wzorów podpisów członków całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za członków organów spółki nie stanowi akt składania do sądu rejestrowego osobnych sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + notarialny zawierający umowę spółki, dowód wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze Handlowych); i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich informacje wymagane przez urząd skarbowy, rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) członków zarządu z podaniem nazwiska i statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy nominalnej udziałów każdego z nich (art. rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu spółki w formie aktu notarialnego nie może 167§2 Kodeksu Spółek Handlowych); skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów odnoszą się także do rejestracji spólki online od czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia członków zarządu oraz prokurenta złożonych (Procedura S24). 2012 roku wprowadzono alternatywną formę wobec sądu albo poświadczonych notarialnie Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – zakładania spółki, która nie wymaga zawarcia (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych umowy spółki w formie aktu notarialnego. Wyma- art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia ga natomiast rejestracji online. Sądowym); 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do podpisów członków zarządu oraz prokurenta Procedura 2. Wpłacenie kapitału krajowego rejestru urzędowego podmiotów złożonych wobec sądu albo poświadczonych zakładowego na rachunek bankowy gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b notarialnie. ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Czas: 1 dzień Sądowym ); Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Koszt: Bez kosztów g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika w urzędzie skarbowym Komentarze: Aby otworzyć rachunek składek w rozumieniu przepisów o systemie Czas: 1 dzień bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Koszt: 170 (opłata skarbowa) umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru Sądowym ); Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców października 1995 roku o zasadach ewidencji się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego (KRS), większość banków wymaga przedstawie- i identyfikacji podatników i płatników wraz ze VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. nia wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w wskazaniem właściwego naczelnika urzędu Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o przeprowadzić operacje podlegające opoda- REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie Krajowym Rejestrze Sądowym ); tkowaniu VAT. na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o potwierdzającego uprawnienie do korzystania informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) REGON i NIP. się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu Krajowym Rejestrze Sądowym ). siedziby spółki. Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi dochód gminy, w której znajduje się miejscowy oddział urzędu skarbowego. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O3(ò,#4%÷ò(#  95 Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru odnoszą się także do rejestracji spólki online rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo (Procedura S24). * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] sądzie rejonowym rozpatruje wniosek o wpis Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy spółki do rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych spółki w formie aktu notarialnego nie może kompletny i zgodny z prawem, spółka zostaje ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców oraz 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów od czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia zostaje jej nadany numer KRS. Po dokonaniu podpisów członków zarządu oraz prokurenta 2012 roku wprowadzono alternatywną formę wpisu spółki w rejestrze przedsiębiorców złożonych wobec sądu albo poświadczonych zakładania spółki, która nie wymaga zawarcia prowadzonym przez Krajowy Rejestr Sądowy, notarialnie. umowy spółki w formie aktu notarialnego. Wyma- odpowiednie wnioski i zgłoszenia przekazywane ga natomiast rejestracji online. są do właściwych urzędów przez sąd rejonowy. Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Tymi urzędami są: w urzędzie skarbowym Procedura 2. Wpłacenie kapitału 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu zakładowego na rachunek bankowy naczelnik urzędu skarbowego; Czas: 1 dzień Koszt: 170 (opłata skarbowa) Czas: 1 dzień 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz Koszt: Bez kosztów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku Komentarze: Aby otworzyć rachunek Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu miejscowo urząd statystyczny dokonuje wpisu przeprowadzić operacje podlegające opoda- numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- w rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki tkowaniu VAT. rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców narodowej i nadaje spółce numer REGON. W W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić (KRS), większość banków wymaga przedstawie- związku z otrzymaniem odpowiednich doku- informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, nia wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w mentów z sądu, właściwa miejscowo jednostka (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów terenowa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie zostaje tym samym skutecznie powiadomiona o siedziby spółki. na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje dokonanym przez wnioskodawcę zgłoszeniu. Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź dochód gminy, w której znajduje się miejscowy przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z oddział urzędu skarbowego. rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia REGON i NIP. Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu działalność z zakresu handlu zagranicznego w wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować Procedura 3. Złożenie do Krajowego właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację Rejestru Sądowego wniosków o i dokonuje odpowiedniego wpisu. musi być złożony przed rozpoczęciem działalności rejestrację spółki, nadanie numeru Czas podany dla powyższej procedury obejmuje handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, Czas: 26 dni wymienionych powyżej instytucjach. musi najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik VAT. Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie odpowiedzialnością online – Procedura S24. ZAKŁADANIE SPÓŁKI wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Wrocław, Dolnośląskie torze Sądowym i Gospodarczym) rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala zarejestrować spółkę online w rejestrze Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy odpowiedzialnością 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą wymagana umowa spółki w formie aktu nota- 1.166) z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestr- rialnego. Procedura S24 nie pozwala natomiast ze Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. Dane na: 1 września 2014 na przekazanie wniosku/zgłoszenia online zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- do właściwego miejscowo naczelnika urzędu nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- Procedura 1. Zawarcie umowy spółki skarbowego, urzędu statystycznego czy jednostki nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu z ograniczoną odpowiedzialnością w rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego terenowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wymaganych rejestracji/zgłoszeń formie aktu notarialnego Rejestru Sądowego: we wspomnianych urzędach, wnioskodawca musi Czas: 1 dzień a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki skontaktować się z każdym z nich oddzielnie. Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału do rejestru przedsiębiorców; W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby rialne poświadczenie wzorów podpisów członków zostały przez wszystkich wspólników w składania do sądu rejestrowego osobnych zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + członków organów spółki nie stanowi akt Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem notarialny zawierający umowę spółki, dowód i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu informacje wymagane przez urząd skarbowy, PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych Handlowych); muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 96 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich Czas podany dla powyższej procedury obejmuje mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, członków zarządu z podaniem nazwiska i dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich musi najpierw być zarejestrowana jako zwykły imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości wymienionych powyżej instytucjach. płatnik VAT. nominalnej udziałów każdego z nich (art. W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała 167§2 Kodeksu Spółek Handlowych); możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną ZAKŁADANIE SPÓŁKI e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów odpowiedzialnością online – Procedura S24. członków zarządu oraz prokurenta złożonych Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda Zielona Góra, Lubuskie wobec sądu albo poświadczonych notarialnie rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala Typ krajowej spółki: Spółka z ograniczoną (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz zarejestrować spółkę online w rejestrze odpowiedzialnością art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy Wymagany minimalny kapitał: PLN 5.000 (EUR Sądowym); Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest 1.166) f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do wymagana umowa spółki w formie aktu nota- Dane na: 1 września 2014 krajowego rejestru urzędowego podmiotów rialnego. Procedura S24 nie pozwala natomiast gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b na przekazanie wniosku/zgłoszenia online Procedura 1. Zawarcie umowy spółki ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze do właściwego miejscowo naczelnika urzędu z ograniczoną odpowiedzialnością w Sądowym ); skarbowego, urzędu statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W formie aktu notarialnego g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika celu dokonania wymaganych rejestracji/zgłoszeń Czas: 1 dzień składek w rozumieniu przepisów o systemie we wspomnianych urzędach, wnioskodawca musi Koszt: 4.491 [PLN 1.010 + 0.4% kwoty kapitału ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp skontaktować się z każdym z nich oddzielnie. zakładowego ponad kwotę PLN 60.000 + PLN 6 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym ); W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie za każdą stronę aktu notarialnego (z przyjętego ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie założenia wynika, że umowa spółki z o.o. w formie h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o aktu notarialnego ma 10 stron) + PLN 20 (nota- cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 rialne poświadczenie wzorów podpisów członków października 1995 roku o zasadach ewidencji poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby zarządu) + (kwota kapitału zakładowego - ((kwo- i identyfikacji podatników i płatników wraz ze składania do sądu rejestrowego osobnych ta wynagrodzenia pobrana przez notariusza za wskazaniem właściwego naczelnika urzędu wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki + skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 23% VAT) + opłata sądowa związana z wpisem Krajowym Rejestrze Sądowym ); Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane spółki do rejestru przedsiębiorców w wysokości i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe PLN 500 + opłata za zamieszczenie w Monitorze potwierdzającego uprawnienie do korzystania informacje wymagane przez urząd skarbowy, Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie w z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych rejestrze przedsiębiorców w wysokości PLN 100)) się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- * 0.5% podatku od czynności cywilnoprawnych] Krajowym Rejestrze Sądowym ). rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany Komentarze: Opłata za sporządzenie umowy wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru odnoszą się także do rejestracji spólki online spółki w formie aktu notarialnego nie może Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo (Procedura S24). przekroczyć PLN 10.000 plus VAT i podatek sądzie rejonowym rozpatruje wniosek o wpis od czynności cywilnoprawnych. Od 1 stycznia Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – 2012 roku wprowadzono alternatywną formę spółki do rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych kompletny i zgodny z prawem, spółka zostaje zakładania spółki, która nie wymaga zawarcia ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia umowy spółki w formie aktu notarialnego. Wyma- zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców oraz 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów zostaje jej nadany numer KRS. Po dokonaniu ga natomiast rejestracji online. podpisów członków zarządu oraz prokurenta wpisu spółki w rejestrze przedsiębiorców złożonych wobec sądu albo poświadczonych prowadzonym przez Krajowy Rejestr Sądowy, Procedura 2. Wpłacenie kapitału notarialnie. odpowiednie wnioski i zgłoszenia przekazywane zakładowego na rachunek bankowy są do właściwych urzędów przez sąd rejonowy. Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT Czas: 1 dzień Tymi urzędami są: w urzędzie skarbowym Koszt: Bez kosztów 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu naczelnik urzędu skarbowego; Czas: 1 dzień Komentarze: Aby otworzyć rachunek 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; Koszt: 170 (opłata skarbowa) bankowy, przedstawiciele spółki z ograniczoną odpowiedzialnością muszą przedstawić w banku 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz umowę spółki i zaświadczenie o nadaniu numeru Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku REGON. Ponieważ zaświadczenie o nadaniu Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa numeru REGON spółka otrzymuje dopiero po za- właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego rejestrowaniu spółki w rejestrze przedsiębiorców go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. (KRS), większość banków wymaga przedstawie- identyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może nia wszystkich zaświadczeń (o rejestracji spółki w miejscowo urząd statystyczny dokonuje wpisu przeprowadzić operacje podlegające opoda- rejestrze przedsiębiorców oraz nadaniu numerów w rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki tkowaniu VAT. REGON i NIP), albo też otwiera rachunek jedynie narodowej i nadaje spółce numer REGON. W W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić na podstawie umowy spółki (rachunek pozostaje związku z otrzymaniem odpowiednich doku- informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, nieaktywny) i aktywuje rachunek dopiero po mentów z sądu, właściwa miejscowo jednostka (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) przedstawieniu przez spółkę zaświadczenia o terenowa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu rejestracji spółki w rejestrze, nadaniu numeru zostaje tym samym skutecznie powiadomiona o siedziby spółki. REGON i NIP. dokonanym przez wnioskodawcę zgłoszeniu. Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź dochód gminy, w której znajduje się miejscowy Procedura 3. Złożenie do Krajowego zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z oddział urzędu skarbowego. Rejestru Sądowego wniosków o wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić rejestrację spółki, nadanie numeru rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu działalność z zakresu handlu zagranicznego w REGON, NIP i zgłoszenie do ZUS wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania Czas: 33 dni jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację i dokonuje odpowiedniego wpisu. musi być złożony przed rozpoczęciem działalności handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 97 Koszt: 600 (PLN 500 opłaty sądowej od Krajowy Rejestr Sądowy, odpowiednie wnioski Procedura 4*. Rejestracja płatnika VAT wniosku o zarejestrowanie spółki w rejestrze i zgłoszenia przekazywane są do właściwych w urzędzie skarbowym przedsiębiorców i PLN 100 opłaty za ogłoszenie urzędów przez sąd rejonowy. Tymi urzędami są: wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców w Moni- 1. Wskazany przez wnioskodawcę w zgłoszeniu Czas: 1 dzień torze Sądowym i Gospodarczym) naczelnik urzędu skarbowego; Koszt: 170 (opłata skarbowa) Komentarze: Zgodnie z ustawą z dnia 15 września 2. Właściwy miejscowo urząd statystyczny; Komentarze: Zgodnie z artykułem 3 ustęp 1 oraz 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U. 3. Właściwa miejscowo jednostka terenowa ustęp 2 punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku 2000, Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) oraz ustawą Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. o podatku od towarów i usług, rejestracja odbywa z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze się poprzez złożenie formularza zgłoszeniowego Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów, Sądowym (Dz. U. 1997, Nr 121, poz. 769 z późn. VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego. właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowe- zm.), wnioskodawca zobowiązany jest do uiszcze- Natychmiast po złożeniu aplikacji spółka może go rozpatruje wniosek i nadaje spółce numer iden- nia odpowiednich opłat oraz złożenia wymie- przeprowadzić operacje podlegające opoda- tyfikacji podatkowej (NIP), a właściwy miejscowo nionych poniżej dokumentów do właściwego sądu tkowaniu VAT. urząd statystyczny dokonuje wpisu w rejestrze rejonowego, wydziału gospodarczego Krajowego urzędowym podmiotów gospodarki narodowej W formularzu VAT-R, spółka musi przedstawić Rejestru Sądowego: i nadaje spółce numer REGON. W związku z informacje odnośnie (a) nazwy i formy prawnej, a. Należycie wypełnionego wniosku o wpis spółki otrzymaniem odpowiednich dokumentów z sądu, (b) numeru REGON (numer statystyczny), (c) do rejestru przedsiębiorców; właściwa miejscowo jednostka terenowa Zakładu daty rozpoczęcia działalności, oraz (d) adresu b. Umowy spółki w formie aktu notarialnego (art. Ubezpieczeń Społecznych zostaje tym samym siedziby spółki. 167§1 ustęp 1 Kodeksu Spółek Handlowych); skutecznie powiadomiona o dokonanym przez Opłata skarbowa w wysokości PLN 170 stanowi c. Oświadczenia wszystkich członków zarządu, wnioskodawcę zgłoszeniu. dochód gminy, w której znajduje się miejscowy że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego Jeżeli wnioski i zgłoszenia są niekompletne bądź oddział urzędu skarbowego. zostały przez wszystkich wspólników w zawierają błędy, każdy z urzędów kontaktuje się z Jeżeli spółka planuje w przyszłości prowadzić całości wniesione (art. 167§1 ustęp 2 Kodeksu wnioskodawcą bezpośrednio w celu wyjaśnienia działalność z zakresu handlu zagranicznego w Spółek Handlowych) albo, jeżeli o powołaniu rozbieżności. Po uzupełnieniu bądź skorygowaniu obrębie Unii Europejskiej, musi się zarejestrować członków organów spółki nie stanowi akt wniosku/zgłoszenia przez wnioskodawcę, jako płatnik VAT UE. Wniosek o taką rejestrację notarialny zawierający umowę spółki, dowód właściwy urząd podejmuje odpowiednie działania musi być złożony przed rozpoczęciem działalności ich ustanowienia, z wyszczególnieniem składu i dokonuje odpowiedniego wpisu. handlowej z krajami UE. Zanim spółka będzie osobowego (art. 167§1 ustęp 3 Kodeksu Spółek Czas podany dla powyższej procedury obejmuje mogła się zarejestrować jako płatnik VAT UE, musi Handlowych); dokonanie rejestracji/zgłoszeń we wszystkich najpierw być zarejestrowana jako zwykły płatnik d. Listy wspólników podpisanej przez wszystkich wymienionych powyżej instytucjach. VAT. członków zarządu z podaniem nazwiska i W dniu 1 stycznia 2012 roku powstała LISTA PROCEDUR imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości możliwość zarejestrowania spółki z ograniczoną nominalnej udziałów każdego z nich (art. 167§2 odpowiedzialnością online – Procedura S24. UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA Kodeksu Spółek Handlowych); Jednakże obecnie nie jest to popularna metoda BUDOWĘ e. Przed 15 stycznia 2015r: Wzorów podpisów rejestracji spółki. Procedura S24 pozwala członków zarządu oraz prokurenta złożonych zarejestrować spółkę online w rejestrze Białystok, Podlaskie wobec sądu albo poświadczonych notarialnie przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy (art. 167§3 Kodeksu Spółek Handlowych oraz Rejestr Sądowy i przy takiej rejestracji nie jest wy- Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) art. 19a ustęp 1 ustawy o Krajowym Rejestrze magana umowa spółki w formie aktu notarialnego. Dane na: 1 września 2014 Sądowym); Procedura S24 nie pozwala natomiast na przeka- f. Przed 1 grudnia 2014r: Wniosku o wpis do zanie wniosku/zgłoszenia online do właściwego Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy krajowego rejestru urzędowego podmiotów miejscowo naczelnika urzędu skarbowego, urzędu geodezyjnej gospodarki narodowej (REGON) (art. 19b statystycznego czy jednostki terenowej Zakładu Czas: 16 dni ustęp 1 punkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Ubezpieczeń Społecznych. W celu dokonania wy- maganych rejestracji/zgłoszeń we wspomnianych Koszt: PLN 150 Sądowym ); g. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia płatnika urzędach, wnioskodawca musi skontaktować się z Komentarze: Geodeta składa wniosek do składek w rozumieniu przepisów o systemie każdym z nich oddzielnie. Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy ubezpieczeń społecznych (art. 19b ustęp W dniu 1 grudnia 2014 roku weszła w życie geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być 1 punkt 2 ustawy o Krajowym Rejestrze ustawa z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- Sądowym ); ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana h. Przed 1 grudnia 2014r: Zgłoszenia identyfika- poz. 1161). Od tego momentu nie ma już potrzeby do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. cyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 13 października 1995 roku o zasadach ewidencji składania do sądu rejestrowego osobnych Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem i identyfikacji podatników i płatników wraz ze wniosków o nadanie numeru NIP i REGON oraz początkowym dla wszystkich projektów bu- wskazaniem właściwego naczelnika urzędu zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa skarbowego (art. 19b ustęp 1 punkt 3 ustawy o Zamiast tego, numer NIP i REGON są nadawane jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję Krajowym Rejestrze Sądowym ); i widoczne w bazie danych KRS. Dodatkowe dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. informacje wymagane przez urząd skarbowy, Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii i. Przed 1 grudnia 2014r: Dokumentu statystyczny i Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- potwierdzającego uprawnienie do korzystania muszą zostać przekazane przez spółkę, po jej za- decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. z lokalu lub nieruchomości, w którym znajduje rejestrowaniu, do właściwego miejscowo urzędu się siedziba spółki (art. 19b ustęp 2 ustawy o skarbowego (formularz NIP-8). Powyższe zmiany Krajowym Rejestrze Sądowym ). Procedura 2. Złożenie wniosku i odnoszą się także do rejestracji spólki online uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu Wyznaczony sędzia/referendarz sądowy w (Procedura S24). wydziale gospodarczym Krajowego Rejestru z drogi publicznej od zarządcy drogi Ustawa z 28 listopada 2014r o zmianie ustawy – publicznej Sądowego (KRS) we właściwym miejscowo sądzie Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych rejonowym rozpatruje wniosek o wpis spółki do ustaw, która weszła w życie w dniu 15 stycznia Czas: 30 dni rejestru przedsiębiorców i jeżeli jest on kompletny 2015 r wyeliminowała wymóg dołączania wzorów Koszt: PLN 82 i zgodny z prawem, spółka zostaje zarejestrowa- podpisów członków zarządu oraz prokurenta na w rejestrze przedsiębiorców oraz zostaje jej Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy złożonych wobec sądu albo poświadczonych nadany numer KRS. Po dokonaniu wpisu spółki drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji notarialnie. w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi przedstawić następujące dokumenty: *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 98 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; trakcie przygotowania projektu budowlanego, i przestrzennego (lub decyzję o warunkach b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca zabudowy dla działki); zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do przez zarządcę drogi publicznej; wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie nieruchomości; zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- projektów budowlanych może być wymagane c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo d. Informacje o sąsiadujących działkach; warunkach zabudowy dla działki). jednostką Państwowej Straży Pożarnej. e. Techniczne parametry zjazdu; Procedura 7*. Uzgodnienie projektu f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli Procedura 10. Złożenie wniosku i budowlanego przyłączenia do sieci wnioskodawca jest spółką); uzyskanie decyzji o pozwoleniu na wodociągowej i kanalizacyjnej g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. budowę Czas: 14 dni Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- Czas: 60 dni nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- Koszt: PLN 100 Koszt: PLN 539 plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia Komentarze: Prace budowlane nie mogą do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w Procedura 3*. Złożenie wniosku o rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne wydanie technicznych warunków o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie poszczególnych przyłączeń. przyłączenia mediów: sieć pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na oficjalnym formularzu do wydziału architektury i elektroenergetyczna. Procedura 8*. Uzyskanie pozytywnej budownictwa odpowiedniego urzędu. Czas: 30 dni opinii odnośnie usytuowania Do wniosku muszą być załączone następujące projektowanych sieci uzbrojenia terenu Koszt: Bez kosztów dokumenty: przez naradę koordynacyjną Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Czas: 7 dni wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, technicznych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- decyzję o pozwoleniu na budowę. przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe ganymi przepisami szczególnymi; przyłączenia) b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym Procedura 4*. Złożenie wniosku o Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci prawie do dysponowania nieruchomością na wydanie technicznych warunków uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach której ma powstać budynek. przyłączenia mediów: instalacja wodno- koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- kanalizacyjna w których uczestniczą: ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez a. Wnioskodawca; BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu Czas: 14 dni budowlanego powinien być dołączony dokument Koszt: Bez kosztów b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; potwierdzający, że został on sporządzony przez c. Przedstawiciele władz lokalnych; osobę posiadającą stosowne uprawnienia Komentarze: BuildCo występuje o wydanie d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy warunków technicznych przyłączenia magazynu rezultatami narady koordynacyjnej. danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające obszar ten nie jest objęty miejscowym planem o wydanie warunków technicznych musi być propozycję usytuowania projektowanych sieci. zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki Starosta wyznacza termin i miejsce narady prawem (Kodeksem Postępowania Administra- oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o nieruchomości. jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie możliwej kolizji między sytuowanym sieciami skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- Procedura 5*. Złożenie wniosku o ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie wydanie technicznych warunków uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej utrwalane są w protokole, który zawiera: wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są przyłączenia mediów: odprowadzenie kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu wód opadowych a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- b. Opis przedmiotu narady; tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje Czas: 14 dni c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- Koszt: Bez kosztów wnioskodawcę; kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź Komentarze: BuildCo występuje do Wydziału d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na Ochrony Środowiska o wydanie warunków tech- przewodniczącego; budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od nicznych przyłączenia do systemu odprowadzenia jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie wód opadowych z terenu inwestycji. terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) podmiotów, które te osoby reprezentują, lub mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- informację o przyczynach uczestnictwa danej Procedura 6. Złożenie wniosku i nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na osoby w naradzie; uzyskanie uzgodnienia projektu budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. f. Podpisy uczestników. budowlanego zjazdu z drogi publicznej od zarządcy drogi publicznej Procedura 11. Powiadomienie Inspektora Procedura 9*. Złożenie wniosku i Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu Czas: 21 dni uzyskanie uzgodnienia projektu przez budowy Koszt: Bez kosztów licencjonowanego rzeczoznawcę do Czas: 1 dzień spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- Koszt: Bez kosztów niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której Czas: 3 dni ma powstać budowla i do której miejsce budowy Komentarze: BuildCo musi powiadomić Koszt: PLN 600 ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi w celu zbadania projektu budowlanego pod Prawo budowlane), informując urząd o danych być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. personalnych kierownika budowy i inspektora do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń nadzoru. następującym załącznikami: przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 99 Do zawiadomienia należy załączyć następujące Nowo powstały budynek musi zostać skontro- Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną dokumenty: lowany przez Państwową Inspekcję Sanitarną (Sa- zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- a. Oświadczenie kierownika budowy nepid). Ta Procedura jest niezbędna, aby otrzymać mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o stwierdzające sporządzenie planu pozwolenie na użytkowanie budynku. Aby przejść zamiarze użytkowania budynku. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz pomyślnie kontrolę, BuildCo musi przedstawić Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- przyjęcie obowiązku kierowania budową; Inspekcji następujące dokumenty: dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi składa wniosek o wydanie takiej decyzji do pełnienia takiego nadzoru; wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany zawodowe kierownika budowy i inspektora testy bakteriologiczne wody z insta- według zatwierdzonego uprzednio projektu. nadzoru; lacji wewnętrznej budynku, dokument potwierdzający wydajność wentylacji mecha- Do wniosku o udzielenie pozwolenia na d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i nicznej, dokument potwierdzający skuteczność użytkowanie muszą zostać załączone ochrony zdrowia na placu budowy. ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; następujące dokumenty: Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność a. Oryginał dziennika budowy; właściwy urząd o wszelkich zmianach dotyczących wyżej wymienionych danych oraz zastosowania w budynku wykorzystanych b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy zarejestrować dziennik budowy we właściwym materiałów budowlanych; wskazujące, że budynek został wybudowany urzędzie. e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o nych, medycznych, niebezpiecznych); pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa Procedura 12*. Zawarcie umowy z oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- podmiotem dostarczającym wodę i zostały doprowadzone do należytego stanu i gicznych dla pracowników. porządku; odprowadzającym ścieki Procedura 16*. Zawiadomienie c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych Czas: 7 dni kontroli i testów; Państwowej Straży Pożarnej o Koszt: PLN 250 zakończeniu budowy d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Czas: 1 dzień e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci sprzeciwów od odpowiednich organów; wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych Koszt: Bez kosztów f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich uprzednio warunków technicznych przyłączenia. Komentarze: BuildCo musi poinformować przyłączy; Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy g. Charakterystykę energetyczną budynku Procedura 13. Kontrola techniczna magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od przygotowaną przez architekta. budowy urządzeń wodociągowych i BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na kanalizacyjnych oraz ich podłączenie przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Procedura 20*. Kontrola powykonawcza Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni Czas: 1 dzień Czas: 21 dni jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Koszt: Bez kosztów tym samym opinią pozytywną. Koszt: Bez kosztów Komentarze: Po uzgodnieniu projektu Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, Procedura 17. Kontrola ze strony budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne pozytywnej opinii Budowlanego. przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Czas: 14 dni może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- Koszt: Bez kosztów UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ kanalizacyjnej tego samego dnia. Komentarze: Nowo powstały budynek musi Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie zostać skontrolowany przez Państwową Straż Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Procedura 14*. Zawiadomienie Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby Dane na: 1 września 2014 Państwowej Inspekcji Sanitarnej o otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. zakończeniu budowy Procedura 1. Złożenie wniosku o Czas: 1 dzień Procedura 18*. Uzyskanie geodezyjnej wydanie technicznych warunków inwentaryzacji powykonawczej przyłączenia mediów: instalacja wodno- Koszt: Bez kosztów Czas: 7 dni kanalizacyjna Komentarze: BuildCo musi poinformować Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o Koszt: PLN 1.000 Czas: 21 dni zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, Koszt: PLN 160 nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. Komentarze: BuildCo występuje o wydanie inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni warunków technicznych przyłączenia magazynu zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja tym samym opinią pozytywną. o wydanie warunków technicznych musi być jest przeprowadzana przez uprawnionego dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział Procedura 15. Kontrola ze strony oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do Geodezji. nieruchomości. Państwowej Inspekcji Sanitarnej i uzyskanie pozytywnej opinii Procedura 19. Złożenie wniosku i Procedura 2*. Uzyskanie aktualnej mapy Czas: 14 dni uzyskanie pozwolenia na użytkowanie geodezyjnej Koszt: Bez kosztów Czas: 30 dni Czas: 14 dni Komentarze: Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Koszt: PLN 150 budowę) *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 100 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Komentarze: Geodeta składa wniosek do być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, Procedura 8*. Złożenie wniosku i Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z uzyskanie uzgodnienia projektu przez geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być następującym załącznikami: wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- licencjonowanego rzeczoznawcę do a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej Czas: 1 dzień do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. przez zarządcę drogi publicznej; Koszt: PLN 500 Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę początkowym dla wszystkich projektów bu- rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa warunkach zabudowy dla działki). w celu zbadania projektu budowlanego pod jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Procedura 6*. Uzyskanie pozytywnej Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- opinii odnośnie usytuowania przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. projektowanych sieci uzbrojenia terenu trakcie przygotowania projektu budowlanego, i przez naradę koordynacyjną kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ Czas: 14 dni wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie Procedura 3*. Złożenie wniosku o Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych wydanie technicznych warunków przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe projektów budowlanych może być wymagane przyłączenia mediów: sieć przyłączenia) uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo elektroenergetyczna. Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci jednostką Państwowej Straży Pożarnej. Czas: 14 dni uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Procedura 9. Złożenie wniosku i Koszt: Bez kosztów uzyskanie decyzji o pozwoleniu na w których uczestniczą: Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie budowę a. Wnioskodawca; technicznych warunków przyłączenia do sieci b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; Czas: 35 dni elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać decyzję o pozwoleniu na budowę. c. Przedstawiciele władz lokalnych; Koszt: PLN 539 d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane Komentarze: Prace budowlane nie mogą Procedura 4*. Złożenie wniosku i rezultatami narady koordynacyjnej. rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie z drogi publicznej od zarządcy drogi propozycję usytuowania projektowanych sieci. pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na publicznej Starosta wyznacza termin i miejsce narady oficjalnym formularzu do wydziału architektury i koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej budownictwa odpowiedniego urzędu. Czas: 14 dni jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z Do wniosku muszą być załączone następujące Koszt: PLN 82 możliwej kolizji między sytuowanym sieciami dokumenty: Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji utrwalane są w protokole, który zawiera: wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- przedstawić następujące dokumenty: b. Opis przedmiotu narady; ganymi przepisami szczególnymi; a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym przestrzennego (lub decyzję o warunkach wnioskodawcę; prawie do dysponowania nieruchomością na zabudowy dla działki); której ma powstać budynek. d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do przewodniczącego; Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- nieruchomości; ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; podmiotów, które te osoby reprezentują, lub BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu d. Informacje o sąsiadujących działkach; informację o przyczynach uczestnictwa danej budowlanego powinien być dołączony dokument osoby w naradzie; potwierdzający, że został on sporządzony przez e. Techniczne parametry zjazdu; osobę posiadającą stosowne uprawnienia f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli f. Podpisy uczestników. budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy wnioskodawca jest spółką); danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Procedura 7*. Złożenie wniosku i obszar ten nie jest objęty miejscowym planem uzyskanie uzgodnienia projektu przez zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- uprawnionego rzeczoznawcę do spraw prawem (Kodeksem Postępowania Administra- plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. sanitarnohigienicznych cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o Czas: 1 dzień pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie Procedura 5. Złożenie wniosku i skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- Koszt: PLN 150 ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie uzyskanie uzgodnienia projektu budowlanego zjazdu z drogi publicznej Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu od zarządcy drogi publicznej decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną Czas: 21 dni opinię odnośnie projektu przez jego ostem- tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- Koszt: Bez kosztów Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od ma powstać budowla i do której miejsce budowy Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- na budowę nie może być wydana. terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 101 Procedura 10. Powiadomienie Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni jest przeprowadzana przez uprawnionego jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział Inspektora Nadzoru Budowlanego o tym samym opinią pozytywną. Geodezji. rozpoczęciu budowy Czas: 1 dzień Procedura 14. Kontrola ze strony Procedura 18. Złożenie wniosku i Koszt: Bez kosztów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie uzyskanie pozytywnej opinii Czas: 30 dni Komentarze: BuildCo musi powiadomić Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Czas: 14 dni Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 Koszt: Bez kosztów budowę) dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Prawo budowlane), informując urząd o danych Komentarze: Nowo powstały budynek musi Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną personalnych kierownika budowy i inspektora zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- nadzoru. Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie zamiarze użytkowania budynku. Do zawiadomienia należy załączyć następujące budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- dokumenty: BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia a. Oświadczenie kierownika budowy dokumenty: na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo stwierdzające sporządzenie planu składa wniosek o wydanie takiej decyzji do a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma przyjęcie obowiązku kierowania budową; b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: według zatwierdzonego uprzednio projektu. pełnienia takiego nadzoru; testy bakteriologiczne wody z insta- lacji wewnętrznej budynku, dokument Do wniosku o udzielenie pozwolenia na c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia użytkowanie muszą zostać załączone następujące potwierdzający wydajność wentylacji mecha- zawodowe kierownika budowy i inspektora dokumenty: nicznej, dokument potwierdzający skuteczność nadzoru; a. Oryginał dziennika budowy; ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność ochrony zdrowia na placu budowy. wskazujące, że budynek został wybudowany zastosowania w budynku wykorzystanych Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić materiałów budowlanych; zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o właściwy urząd o wszelkich zmianach pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- dotyczących wyżej wymienionych danych oraz oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe nych, medycznych, niebezpiecznych); zarejestrować dziennik budowy we właściwym zostały doprowadzone do należytego stanu i urzędzie. f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- porządku; gicznych dla pracowników. c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych Procedura 11*. Zawarcie umowy z kontroli i testów; podmiotem dostarczającym wodę i Procedura 15*. Zawiadomienie Państwowej Straży Pożarnej o d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; odprowadzającym ścieki zakończeniu budowy e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku Czas: 4 dni sprzeciwów od odpowiednich organów; Czas: 1 dzień Koszt: PLN 300 f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich Koszt: Bez kosztów przyłączy; Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Komentarze: BuildCo musi poinformować g. Charakterystykę energetyczną budynku wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy przygotowaną przez architekta. uprzednio warunków technicznych przyłączenia. magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Procedura 19*. Kontrola powykonawcza Procedura 12. Kontrola techniczna przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Czas: 21 dni Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni budowy urządzeń wodociągowych i Koszt: Bez kosztów jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a kanalizacyjnych oraz ich podłączenie tym samym opinią pozytywną. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu Czas: 1 dzień budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- Koszt: Bez kosztów Procedura 16. Kontrola ze strony na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie Budowlanego. Komentarze: Po uzgodnieniu projektu pozytywnej opinii przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na Czas: 14 dni UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne Koszt: Bez kosztów Gdańsk, Pomorskie przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i Komentarze: Nowo powstały budynek musi Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- zostać skontrolowany przez Państwową Straż Dane na: 1 września 2014 kanalizacyjnej tego samego dnia. Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy Procedura 13*. Zawiadomienie geodezyjnej Państwowej Inspekcji Sanitarnej o Procedura 17*. Uzyskanie geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej Czas: 30 dni zakończeniu budowy Czas: 14 dni Koszt: PLN 150 Czas: 1 dzień Koszt: PLN 800 Komentarze: Geodeta składa wniosek do Koszt: Bez kosztów Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Komentarze: BuildCo musi poinformować Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 102 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem Komentarze: BuildCo występuje do właściwego Procedura 8*. Uzgodnienie projektu początkowym dla wszystkich projektów bu- organu o wydanie warunków technicznych budowlanego przyłączenia do sieci dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa przyłączenia do systemu odprowadzenia wód jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję opadowych z terenu inwestycji. wodociągowej i kanalizacyjnej dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Czas: 14 dni Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Procedura 6. Złożenie wniosku i Koszt: PLN 180 oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- uzyskanie uzgodnienia projektu decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia budowlanego zjazdu z drogi publicznej do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w od zarządcy drogi publicznej oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne Czas: 30 dni poszczególnych przyłączeń. Procedura 2*. Złożenie wniosku i uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu Koszt: Bez kosztów Procedura 9*. Uzgodnienie projektu z drogi publicznej od zarządcy drogi Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- budowlanego przyłączenia do publicznej niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której odprowadzenia wody opadowej Czas: 30 dni ma powstać budowla i do której miejsce budowy ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- Czas: 14 dni Koszt: PLN 82 mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- Koszt: PLN 170 Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, do systemu odprowadzenia wody opadowej w zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne przedstawić następujące dokumenty: następującym załącznikami: przyłączenia. a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (lub decyzję o warunkach a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; Procedura 10*. Złożenie wniosku i zabudowy dla działki); b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację uzyskanie uzgodnienia projektu przez b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej przez zarządcę drogi publicznej; licencjonowanego rzeczoznawcę do nieruchomości; spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o Czas: 1 dzień d. Informacje o sąsiadujących działkach; warunkach zabudowy dla działki). Koszt: PLN 500 e. Techniczne parametry zjazdu; f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli Procedura 7*. Uzyskanie pozytywnej Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę wnioskodawca jest spółką); do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych opinii odnośnie usytuowania w celu zbadania projektu budowlanego pod g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. projektowanych sieci uzbrojenia terenu względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- przez naradę koordynacyjną Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- Czas: 30 dni przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. trakcie przygotowania projektu budowlanego, i Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca Procedura 3*. Złożenie wniosku o przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ wydanie technicznych warunków przyłączenia) wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie przyłączenia mediów: sieć Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych elektroenergetyczna. uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach projektów budowlanych może być wymagane koordynacyjnych organizowanych przez starostę, uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo Czas: 7 dni w których uczestniczą: jednostką Państwowej Straży Pożarnej. Koszt: Bez kosztów a. Wnioskodawca; Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; Procedura 11*. Złożenie wniosku i technicznych warunków przyłączenia do sieci uzyskanie uzgodnienia projektu przez c. Przedstawiciele władz lokalnych; elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać uprawnionego rzeczoznawcę do spraw d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane decyzję o pozwoleniu na budowę. sanitarnohigienicznych rezultatami narady koordynacyjnej. BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające Czas: 1 dzień Procedura 4*. Złożenie wniosku o wydanie technicznych warunków propozycję usytuowania projektowanych sieci. Koszt: PLN 150 Starosta wyznacza termin i miejsce narady przyłączenia mediów: instalacja wodno- Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej kanalizacyjna dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną Czas: 14 dni możliwej kolizji między sytuowanym sieciami opinię odnośnie projektu przez jego ostem- uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej Koszt: PLN 110 plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. utrwalane są w protokole, który zawiera: Komentarze: BuildCo występuje o wydanie Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez warunków technicznych przyłączenia magazynu do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku b. Opis przedmiotu narady; rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. o wydanie warunków technicznych musi być c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki wnioskodawcę; na budowę nie może być wydana. oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe nieruchomości. przewodniczącego; Procedura 12. Złożenie wniosku i uzyskanie decyzji o pozwoleniu na e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Procedura 5*. Złożenie wniosku o podmiotów, które te osoby reprezentują, lub budowę wydanie technicznych warunków informację o przyczynach uczestnictwa danej Czas: 54 dni przyłączenia mediów: odprowadzenie osoby w naradzie; Koszt: PLN 539 wód opadowych f. Podpisy uczestników. Czas: 14 dni Koszt: PLN 90 *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 103 Komentarze: Prace budowlane nie mogą Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji właściwy urząd o wszelkich zmianach nych, medycznych, niebezpiecznych); o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie dotyczących wyżej wymienionych danych oraz f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na zarejestrować dziennik budowy we właściwym gicznych dla pracowników. oficjalnym formularzu do wydziału architektury i urzędzie. budownictwa odpowiedniego urzędu. Procedura 18*. Zawiadomienie Do wniosku muszą być załączone następujące Procedura 14*. Zawarcie umowy z Państwowej Straży Pożarnej o dokumenty: podmiotem dostarczającym wodę i zakończeniu budowy a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego odprowadzającym ścieki Czas: 1 dzień wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Czas: 5 dni pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- Koszt: Bez kosztów ganymi przepisami szczególnymi; Koszt: PLN 159 Komentarze: BuildCo musi poinformować b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy prawie do dysponowania nieruchomością na oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od której ma powstać budynek. wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- uprzednio warunków technicznych przyłączenia. przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu Procedura 15. Kontrola techniczna jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a budowlanego powinien być dołączony dokument budowy urządzeń wodociągowych i tym samym opinią pozytywną. potwierdzający, że został on sporządzony przez kanalizacyjnych oraz ich podłączenie osobę posiadającą stosowne uprawnienia Czas: 1 dzień Procedura 19. Kontrola ze strony budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy Koszt: Bez kosztów pozytywnej opinii obszar ten nie jest objęty miejscowym planem Komentarze: Po uzgodnieniu projektu Czas: 14 dni zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, prawem (Kodeksem Postępowania Administra- BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na Koszt: Bez kosztów cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne Komentarze: Nowo powstały budynek musi pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji zostać skontrolowany przez Państwową Straż skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są kanalizacyjnej tego samego dnia. kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu Procedura 20*. Uzyskanie geodezyjnej decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- Procedura 16*. Zawiadomienie tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje inwentaryzacji powykonawczej Państwowej Inspekcji Sanitarnej o zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- Czas: 10 dni zakończeniu budowy kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź Koszt: PLN 2.000 wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na Czas: 1 dzień budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, Koszt: Bez kosztów jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) Komentarze: BuildCo musi poinformować inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- jest przeprowadzana przez uprawnionego dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział Procedura 13. Powiadomienie Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni Geodezji. jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Inspektora Nadzoru Budowlanego o tym samym opinią pozytywną. rozpoczęciu budowy Procedura 21. Złożenie wniosku i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie Czas: 1 dzień Procedura 17. Kontrola ze strony Czas: 30 dni Koszt: Bez kosztów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i uzyskanie pozytywnej opinii Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Komentarze: BuildCo musi powiadomić budowę) Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Czas: 14 dni rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną Koszt: Bez kosztów zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Prawo budowlane), informując urząd o danych Komentarze: Nowo powstały budynek musi mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o personalnych kierownika budowy i inspektora zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję zamiarze użytkowania budynku. nadzoru. Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia Do zawiadomienia należy załączyć następujące budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, dokumenty: na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące składa wniosek o wydanie takiej decyzji do a. Oświadczenie kierownika budowy dokumenty: Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma stwierdzające sporządzenie planu a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany przyjęcie obowiązku kierowania budową; b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; według zatwierdzonego uprzednio projektu. b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- Do wniosku o udzielenie pozwolenia na torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: testy bakteriologiczne wody z insta- użytkowanie muszą zostać załączone pełnienia takiego nadzoru; następujące dokumenty: lacji wewnętrznej budynku, dokument c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia potwierdzający wydajność wentylacji mecha- a. Oryginał dziennika budowy; zawodowe kierownika budowy i inspektora nicznej, dokument potwierdzający skuteczność nadzoru; ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność ochrony zdrowia na placu budowy. zastosowania w budynku wykorzystanych materiałów budowlanych; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 104 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy Procedura 3*. Złożenie wniosku i c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- wskazujące, że budynek został wybudowany rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o warunkach zabudowy dla działki). pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa z drogi publicznej od zarządcy drogi oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe publicznej Procedura 6*. Uzgodnienie projektu zostały doprowadzone do należytego stanu i Czas: 21 dni budowlanego przyłączenia do sieci porządku; wodociągowej, kanalizacyjnej i systemu Koszt: PLN 82 c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych odprowadzenia wody opadowej kontroli i testów; Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji z Miejskim Przedsiębiorstwem d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK). zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku przedstawić następujące dokumenty: Czas: 21 dni sprzeciwów od odpowiednich organów; a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania Koszt: PLN 60 f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich przestrzennego (lub decyzję o warunkach przyłączy; zabudowy dla działki); Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia g. Charakterystykę energetyczną budynku do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej oraz b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do przygotowaną przez architekta. systemu odprowadzenia wody opadowej w nieruchomości; oparciu o uzyskane wcześniej warunki tech- c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; niczne poszczególnych przyłączeń. Projekt Procedura 22*. Kontrola powykonawcza d. Informacje o sąsiadujących działkach; musi zostać uzgodniony zarówno z Miejskim Czas: 21 dni Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji e. Techniczne parametry zjazdu; Koszt: Bez kosztów f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli (MPWiK) jak i Wydziałem Gospodarki Komunal- nej Urzędu Miasta. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu wnioskodawca jest spółką); budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Procedura 7*. Uzgodnienie projektu na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- Budowlanego. budowlanego przyłączenia do sieci nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- wodociągowej, kanalizacyjnej i systemu plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. odprowadzenia wody opadowej z UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ Procedura 4*. Uzyskanie aktualnej Wydziałem Gospodarki Komunalnej Gorzów Wielkopolski, Lubuskie Urzędu Miasta. mapy geodezyjnej Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Czas: 14 dni Czas: 14 dni Dane na: 1 września 2014 Koszt: Bez kosztów Koszt: PLN 150 Procedura 1. Złożenie wniosku o Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia Komentarze: Geodeta składa wniosek do wydanie technicznych warunków do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej oraz Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy przyłączenia mediów: sieć systemu odprowadzenia wody opadowej w geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być oparciu o uzyskane wcześniej warunki tech- elektroenergetyczna. wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- niczne poszczególnych przyłączeń. Projekt Czas: 30 dni deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- musi zostać uzgodniony zarówno z Miejskim zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Koszt: Bez kosztów Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. (MPWiK) jak i Wydziałem Gospodarki Komunal- Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem nej Urzędu Miasta. technicznych warunków przyłączenia do sieci początkowym dla wszystkich projektów bu- elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa Procedura 8. Uzyskanie pozytywnej decyzję o pozwoleniu na budowę. jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję opinii odnośnie usytuowania dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Procedura 2*. Złożenie wniosku o Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii projektowanych sieci uzbrojenia terenu wydanie technicznych warunków oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- przez naradę koordynacyjną przyłączenia mediów: instalacja wodno- decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Czas: 30 dni kanalizacyjna Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze Czas: 21 dni przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe Procedura 5. Złożenie wniosku i przyłączenia) Koszt: PLN 90 uzyskanie uzgodnienia projektu Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci Komentarze: BuildCo występuje do Miejskiego budowlanego zjazdu z drogi publicznej uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji od zarządcy drogi publicznej koordynacyjnych organizowanych przez starostę, (MPWiK) o wydanie warunków technicznych Czas: 30 dni w których uczestniczą: przyłączenia magazynu do sieci wodociągów i Koszt: Bez kosztów a. Wnioskodawca; kanalizacji oraz systemu odprowadzenia wody opadowej. Do wniosku o wydanie warunków b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- technicznych musi być dołączona mapa niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której c. Przedstawiciele władz lokalnych; sytuacyjno-wysokościowa działki oraz dokument ma powstać budowla i do której miejsce budowy d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości. ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- rezultatami narady koordynacyjnej. Pomimo tego, że system odprowadzenia wody mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające opadowej jest zarządzany przez Wydział Gos- budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na propozycję usytuowania projektowanych sieci. podarki Komunalnej Urzędu Miasta, a system lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi Starosta wyznacza termin i miejsce narady wodociągów i kanalizacji przez MPWiK, wniosko- być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej dawca występuje z jednym wnioskiem o wydanie do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z warunków technicznych wszystkich 3 przyłączy następującym załącznikami: możliwej kolizji między sytuowanym sieciami do MPWiK. a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację utrwalane są w protokole, który zawiera: zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: przez zarządcę drogi publicznej; b. Opis przedmiotu narady; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 105 c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące Procedura 12. Złożenie wniosku i c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia wnioskodawcę; zawodowe kierownika budowy i inspektora uzyskanie decyzji o pozwoleniu na d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe nadzoru; budowę przewodniczącego; d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i Czas: 35 dni ochrony zdrowia na placu budowy. e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie podmiotów, które te osoby reprezentują, lub Koszt: PLN 539 Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić informację o przyczynach uczestnictwa danej Komentarze: Prace budowlane nie mogą właściwy urząd o wszelkich zmianach osoby w naradzie; rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji dotyczących wyżej wymienionych danych oraz f. Podpisy uczestników. o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie zarejestrować dziennik budowy we właściwym pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na urzędzie. Procedura 9*. Złożenie wniosku i oficjalnym formularzu do wydziału architektury i uzyskanie uzgodnienia projektu przez budownictwa odpowiedniego urzędu. Procedura 14*. Zawarcie umowy z licencjonowanego rzeczoznawcę do Do wniosku muszą być załączone następujące podmiotem dostarczającym wodę i spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych dokumenty: odprowadzającym ścieki Czas: 1 dzień a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Czas: 7 dni wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Koszt: PLN 300 Koszt: PLN 1.000 pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę ganymi przepisami szczególnymi; Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym w celu zbadania projektu budowlanego pod wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych prawie do dysponowania nieruchomością na względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. uprzednio warunków technicznych przyłączenia. której ma powstać budynek. Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w Procedura 15. Kontrola techniczna ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez budowy urządzeń wodociągowych i trakcie przygotowania projektu budowlanego, i BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca budowlanego powinien być dołączony dokument kanalizacyjnych oraz ich podłączenie go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ potwierdzający, że został on sporządzony przez Czas: 1 dzień wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie osobę posiadającą stosowne uprawnienia zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych Koszt: Bez kosztów budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy projektów budowlanych może być wymagane danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy Komentarze: Po uzgodnieniu projektu uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo obszar ten nie jest objęty miejscowym planem przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, jednostką Państwowej Straży Pożarnej. zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na prawem (Kodeksem Postępowania Administra- rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne Procedura 10*. Złożenie wniosku i cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji uzyskanie uzgodnienia projektu przez pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i uprawnionego rzeczoznawcę do spraw skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- bezpieczeństwa i higieny pracy ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie kanalizacyjnej tego samego dnia. Czas: 1 dzień wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu Procedura 16*. Zawiadomienie Koszt: PLN 300 decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- Państwowej Inspekcji Sanitarnej o Komentarze: Projekt budowlany musi być tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zakończeniu budowy zbadany przez rzeczoznawcę do spraw zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- Czas: 1 dzień bezpieczeństwa i higieny pracy. Rzeczoznawca kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź wydaje pozytywną opinię odnośnie projektu wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na Koszt: PLN 80 przez jego ostemplowanie i nadanie mu klauzuli budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od Komentarze: BuildCo musi poinformować zatwierdzającej. Organ wydający decyzję o po- jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o zwoleniu na budowę sprawdza czy projekt został terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- zatwierdzony przez rzeczoznawcę do spraw mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- bezpieczeństwa i higieny pracy. Bez pieczątki nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu na budowę budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni nie może być wydana. jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Procedura 13. Powiadomienie tym samym opinią pozytywną. Procedura 11*. Złożenie wniosku i Inspektora Nadzoru Budowlanego o uzyskanie uzgodnienia projektu przez rozpoczęciu budowy Procedura 17. Kontrola ze strony uprawnionego rzeczoznawcę do spraw Czas: 1 dzień Państwowej Inspekcji Sanitarnej i sanitarnohigienicznych uzyskanie pozytywnej opinii Koszt: Bez kosztów Czas: 1 dzień Czas: 14 dni Komentarze: BuildCo musi powiadomić Koszt: PLN 300 Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Koszt: Bez kosztów Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 Komentarze: Nowo powstały budynek musi dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną Prawo budowlane), informując urząd o danych Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, opinię odnośnie projektu przez jego ostem- personalnych kierownika budowy i inspektora aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. nadzoru. budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę Do zawiadomienia należy załączyć następujące BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez dokumenty: dokumenty: rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. a. Oświadczenie kierownika budowy a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu stwierdzające sporządzenie planu b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi na budowę nie może być wydana. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; przyjęcie obowiązku kierowania budową; b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia takiego nadzoru; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 106 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: Do wniosku o udzielenie pozwolenia na Komentarze: BuildCo występuje o wydanie testy bakteriologiczne wody z insta- użytkowanie muszą zostać załączone warunków technicznych przyłączenia magazynu lacji wewnętrznej budynku, dokument następujące dokumenty: do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku potwierdzający wydajność wentylacji mecha- a. Oryginał dziennika budowy; o wydanie warunków technicznych musi być nicznej, dokument potwierdzający skuteczność dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do wskazujące, że budynek został wybudowany d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność nieruchomości. zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o zastosowania w budynku wykorzystanych pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa materiałów budowlanych; oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe Procedura 3*. Złożenie wniosku i e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- zostały doprowadzone do należytego stanu i uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu nych, medycznych, niebezpiecznych); porządku; z drogi publicznej od zarządcy drogi f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych publicznej gicznych dla pracowników. kontroli i testów; Czas: 21 dni d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; Koszt: PLN 82 Procedura 18*. Zawiadomienie e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku Państwowej Straży Pożarnej o Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy sprzeciwów od odpowiednich organów; zakończeniu budowy drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi Czas: 1 dzień przyłączy; przedstawić następujące dokumenty: Koszt: Bez kosztów g. Charakterystykę energetyczną budynku a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przygotowaną przez architekta. przestrzennego (lub decyzję o warunkach Komentarze: BuildCo musi poinformować Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy zabudowy dla działki); Procedura 22*. Kontrola powykonawcza b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Czas: 21 dni nieruchomości; przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Koszt: Bez kosztów c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni d. Informacje o sąsiadujących działkach; jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu tym samym opinią pozytywną. budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- e. Techniczne parametry zjazdu; na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli Procedura 19. Kontrola ze strony Budowlanego. wnioskodawca jest spółką); Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. pozytywnej opinii UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- Czas: 14 dni Katowice, Śląskie nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. Koszt: Bez kosztów Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Komentarze: Nowo powstały budynek musi Dane na: 1 września 2014 Procedura 4*. Złożenie wniosku o zostać skontrolowany przez Państwową Straż wydanie technicznych warunków Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy przyłączenia mediów: sieć otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. geodezyjnej elektroenergetyczna. Czas: 30 dni Czas: 14 dni Procedura 20*. Uzyskanie geodezyjnej Koszt: PLN 150 inwentaryzacji powykonawczej Koszt: Bez kosztów Komentarze: Geodeta składa wniosek do Czas: 3 dni Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy technicznych warunków przyłączenia do sieci Koszt: PLN 2.000 geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, decyzję o pozwoleniu na budowę. deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. Procedura 5*. Uzyskanie opinii zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania dotyczącej stopnia szkód górniczych budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem jest przeprowadzana przez uprawnionego początkowym dla wszystkich projektów bu- Czas: 14 dni geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa Koszt: PLN 40 Geodezji. jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Komentarze: BuildCo występuje z wnioskiem do Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Komisji Górniczej o wydanie informacji odnośnie Procedura 21. Złożenie wniosku i stopnia szkód górniczych na terenie działki. uzyskanie pozwolenia na użytkowanie oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Czas: 30 dni Procedura 6. Uzgodnienie projektu Koszt: PLN 150 (25% kosztu pozwolenia na budowlanego przyłączenia do sieci budowę) Procedura 2*. Złożenie wniosku o wodociągowej i kanalizacyjnej Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną wydanie technicznych warunków Czas: 42 dni zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- przyłączenia mediów: instalacja wodno- Koszt: PLN 200 mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o kanalizacyjna Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia zamiarze użytkowania budynku. Czas: 30 dni do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia Koszt: PLN 140 (PLN 100 za wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci wodociągów poszczególnych przyłączeń. na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo składa wniosek o wydanie takiej decyzji do i kanalizacji + PLN 40 za wydanie warunków Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma technicznych przyłączenia do sieci odprowadzania obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w wód opadowych) celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany według zatwierdzonego uprzednio projektu. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 107 Procedura 7*. Uzyskanie pozytywnej Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź opinii odnośnie usytuowania gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na projektowanych sieci uzbrojenia terenu opinię odnośnie projektu przez jego ostem- budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od przez naradę koordynacyjną plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego Czas: 30 dni Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. przyłączenia) na budowę nie może być wydana. Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci Procedura 12. Powiadomienie uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach Procedura 10*. Złożenie wniosku i Inspektora Nadzoru Budowlanego o koordynacyjnych organizowanych przez starostę, uzyskanie uzgodnienia projektu przez rozpoczęciu budowy w których uczestniczą: licencjonowanego rzeczoznawcę do Czas: 1 dzień a. Wnioskodawca; spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; Koszt: Bez kosztów Czas: 1 dzień c. Przedstawiciele władz lokalnych; Komentarze: BuildCo musi powiadomić Koszt: PLN 600 Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane rezultatami narady koordynacyjnej. Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające Prawo budowlane), informując urząd o danych w celu zbadania projektu budowlanego pod propozycję usytuowania projektowanych sieci. personalnych kierownika budowy i inspektora względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Starosta wyznacza termin i miejsce narady nadzoru. Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w Do zawiadomienia należy załączyć następujące jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z trakcie przygotowania projektu budowlanego, i dokumenty: możliwej kolizji między sytuowanym sieciami kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca a. Oświadczenie kierownika budowy uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ stwierdzające sporządzenie planu utrwalane są w protokole, który zawiera: wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych przyjęcie obowiązku kierowania budową; b. Opis przedmiotu narady; projektów budowlanych może być wymagane uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku wnioskodawcę; jednostką Państwowej Straży Pożarnej. pełnienia takiego nadzoru; d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia przewodniczącego; Procedura 11. Złożenie wniosku i uzyskanie decyzji o pozwoleniu na zawodowe kierownika budowy i inspektora e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie nadzoru; podmiotów, które te osoby reprezentują, lub budowę d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i informację o przyczynach uczestnictwa danej Czas: 49 dni ochrony zdrowia na placu budowy. osoby w naradzie; Koszt: PLN 539 Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić f. Podpisy uczestników. właściwy urząd o wszelkich zmianach Komentarze: Prace budowlane nie mogą rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji dotyczących wyżej wymienionych danych oraz Procedura 8*. Złożenie wniosku zarejestrować dziennik budowy we właściwym o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie i uzyskanie uzgodnienia projektu pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na urzędzie. budowlanego zjazdu z drogi publicznej oficjalnym formularzu do wydziału architektury i od zarządcy drogi publicznej budownictwa odpowiedniego urzędu. Procedura 13*. Zawarcie umowy z Czas: 30 dni Do wniosku muszą być załączone następujące podmiotem dostarczającym wodę i dokumenty: odprowadzającym ścieki Koszt: Bez kosztów a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Czas: 7 dni Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Koszt: PLN 300 niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- ma powstać budowla i do której miejsce budowy Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą ganymi przepisami szczególnymi; ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na uprzednio warunków technicznych przyłączenia. lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi której ma powstać budynek. być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- Procedura 14. Kontrola techniczna do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu budowy urządzeń wodociągowych i następującym załącznikami: budowlanego powinien być dołączony dokument kanalizacyjnych oraz ich podłączenie a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; potwierdzający, że został on sporządzony przez Czas: 1 dzień b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację osobę posiadającą stosowne uprawnienia zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej Koszt: Bez kosztów budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy przez zarządcę drogi publicznej; Komentarze: Po uzgodnieniu projektu danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- obszar ten nie jest objęty miejscowym planem przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na warunkach zabudowy dla działki). prawem (Kodeksem Postępowania Administra- rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Procedura 9*. Złożenie wniosku i pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i uzyskanie uzgodnienia projektu przez skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- uprawnionego rzeczoznawcę do spraw ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie kanalizacyjnej tego samego dnia. sanitarnohigienicznych wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu Czas: 1 dzień decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- Koszt: PLN 250 tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 108 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 15*. Zawiadomienie Procedura 19*. Uzyskanie geodezyjnej UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej Kielce, Świętokrzyskie zakończeniu budowy Czas: 7 dni Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Czas: 1 dzień Koszt: PLN 1.500 Dane na: 1 września 2014 Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, Procedura 1. Złożenie wniosku o Komentarze: BuildCo musi poinformować konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej wydanie technicznych warunków Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- przyłączenia mediów: instalacja wodno- zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja kanalizacyjna nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. jest przeprowadzana przez uprawnionego Czas: 21 dni Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział Koszt: PLN 100 jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Geodezji. tym samym opinią pozytywną. Komentarze: BuildCo występuje o wydanie Procedura 20. Złożenie wniosku i warunków technicznych przyłączenia magazynu Procedura 16. Kontrola ze strony uzyskanie pozwolenia na użytkowanie do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku o wydanie warunków technicznych musi być Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Czas: 21 dni dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki uzyskanie pozytywnej opinii oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Czas: 14 dni budowę) nieruchomości. Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną Procedura 2*. Uzyskanie aktualnej mapy Komentarze: Nowo powstały budynek musi zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o geodezyjnej zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, zamiarze użytkowania budynku. Czas: 14 dni aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- Koszt: PLN 150 budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia Komentarze: Geodeta składa wniosek do BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy dokumenty: składa wniosek o wydanie takiej decyzji do geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana według zatwierdzonego uprzednio projektu. c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. Do wniosku o udzielenie pozwolenia na testy bakteriologiczne wody z insta- Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem użytkowanie muszą zostać załączone następujące lacji wewnętrznej budynku, dokument początkowym dla wszystkich projektów bu- dokumenty: potwierdzający wydajność wentylacji mecha- dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa nicznej, dokument potwierdzający skuteczność a. Oryginał dziennika budowy; jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność wskazujące, że budynek został wybudowany Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii zastosowania w budynku wykorzystanych zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- materiałów budowlanych; pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- zostały doprowadzone do należytego stanu i nych, medycznych, niebezpiecznych); porządku; Procedura 3*. Złożenie wniosku o f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych wydanie technicznych warunków gicznych dla pracowników. kontroli i testów; przyłączenia mediów: sieć Procedura 17*. Zawiadomienie d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; elektroenergetyczna. Państwowej Straży Pożarnej o e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku Czas: 7 dni zakończeniu budowy sprzeciwów od odpowiednich organów; f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich Koszt: Bez kosztów Czas: 1 dzień przyłączy; Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie Koszt: Bez kosztów g. Charakterystykę energetyczną budynku technicznych warunków przyłączenia do sieci Komentarze: BuildCo musi poinformować przygotowaną przez architekta. elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy decyzję o pozwoleniu na budowę. magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od Procedura 21*. Kontrola powykonawcza BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Procedura 4*. Złożenie wniosku i Czas: 15 dni przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni Koszt: Bez kosztów z drogi publicznej od zarządcy drogi jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu publicznej tym samym opinią pozytywną. budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- Czas: 14 dni na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Procedura 18. Kontrola ze strony Budowlanego. Koszt: PLN 82 Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy pozytywnej opinii drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji Czas: 14 dni zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi przedstawić następujące dokumenty: Koszt: Bez kosztów a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania Komentarze: Nowo powstały budynek musi przestrzennego (lub decyzję o warunkach zostać skontrolowany przez Państwową Straż zabudowy dla działki); Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. nieruchomości; c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 109 d. Informacje o sąsiadujących działkach; Procedura 8*. Złożenie wniosku rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. e. Techniczne parametry zjazdu; Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu i uzyskanie uzgodnienia projektu na budowę nie może być wydana. f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli budowlanego zjazdu z drogi publicznej wnioskodawca jest spółką); od zarządcy drogi publicznej Procedura 12. Złożenie wniosku i g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Czas: 14 dni uzyskanie decyzji o pozwoleniu na Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- budowę nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- Koszt: Bez kosztów plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- Czas: 60 dni niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której Koszt: PLN 539 Procedura 5*. Złożenie wniosku o ma powstać budowla i do której miejsce budowy ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- Komentarze: Prace budowlane nie mogą wydanie technicznych warunków rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji przyłączenia mediów: odprowadzenie mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie wód opadowych pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi Czas: 7 dni być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, oficjalnym formularzu do wydziału architektury i do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z budownictwa odpowiedniego urzędu. Koszt: PLN 56 następującym załącznikami: Do wniosku muszą być załączone następujące Komentarze: BuildCo występuje do zarządcy dróg dokumenty: publicznych o wydanie warunków technicznych a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego przyłączenia do systemu odprowadzenia wód wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, opadowych z terenu inwestycji. zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej przez zarządcę drogi publicznej; pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- ganymi przepisami szczególnymi; Procedura 6. Uzyskanie pozytywnej c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym opinii odnośnie usytuowania prawie do dysponowania nieruchomością na projektowanych sieci uzbrojenia terenu warunkach zabudowy dla działki). której ma powstać budynek. przez naradę koordynacyjną Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- Procedura 9*. Uzgodnienie projektu Czas: 10 dni budowlanego przyłączenia do systemu ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu odprowadzenia wody opadowej przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe budowlanego powinien być dołączony dokument Czas: 14 dni potwierdzający, że został on sporządzony przez przyłączenia) Koszt: PLN 60 osobę posiadającą stosowne uprawnienia Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy koordynacyjnych organizowanych przez starostę, do systemu odprowadzenia wody opadowej w obszar ten nie jest objęty miejscowym planem w których uczestniczą: oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z a. Wnioskodawca; przyłączenia. prawem (Kodeksem Postępowania Administra- b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o Procedura 10*. Złożenie wniosku i pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie c. Przedstawiciele władz lokalnych; uzyskanie uzgodnienia projektu przez skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane licencjonowanego rzeczoznawcę do ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie rezultatami narady koordynacyjnej. spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu propozycję usytuowania projektowanych sieci. Czas: 3 dni decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- Starosta wyznacza termin i miejsce narady Koszt: PLN 600 tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź możliwej kolizji między sytuowanym sieciami w celu zbadania projektu budowlanego pod wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od utrwalane są w protokole, który zawiera: Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) b. Opis przedmiotu narady; trakcie przygotowania projektu budowlanego, i mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. wnioskodawcę; go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe Procedura 13. Powiadomienie zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych przewodniczącego; Inspektora Nadzoru Budowlanego o projektów budowlanych może być wymagane e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo rozpoczęciu budowy podmiotów, które te osoby reprezentują, lub jednostką Państwowej Straży Pożarnej. informację o przyczynach uczestnictwa danej Czas: 1 dzień osoby w naradzie; Procedura 11*. Złożenie wniosku i Koszt: Bez kosztów f. Podpisy uczestników. uzyskanie uzgodnienia projektu przez Komentarze: BuildCo musi powiadomić uprawnionego rzeczoznawcę do spraw Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Procedura 7. Uzgodnienie projektu sanitarnohigienicznych rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 budowlanego przyłączenia do sieci dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Czas: 3 dni Prawo budowlane), informując urząd o danych wodociągowej i kanalizacyjnej Koszt: PLN 500 personalnych kierownika budowy i inspektora Czas: 28 dni nadzoru. Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- Koszt: PLN 420 Do zawiadomienia należy załączyć następujące dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną dokumenty: do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w opinię odnośnie projektu przez jego ostem- a. Oświadczenie kierownika budowy oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. stwierdzające sporządzenie planu poszczególnych przyłączeń. Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez przyjęcie obowiązku kierowania budową; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 110 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: Do wniosku o udzielenie pozwolenia na torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku testy bakteriologiczne wody z insta- użytkowanie muszą zostać załączone następujące pełnienia takiego nadzoru; lacji wewnętrznej budynku, dokument dokumenty: c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia potwierdzający wydajność wentylacji mecha- a. Oryginał dziennika budowy; zawodowe kierownika budowy i inspektora nicznej, dokument potwierdzający skuteczność b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy nadzoru; ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; wskazujące, że budynek został wybudowany d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o ochrony zdrowia na placu budowy. zastosowania w budynku wykorzystanych pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa materiałów budowlanych; oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić właściwy urząd o wszelkich zmianach e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- zostały doprowadzone do należytego stanu i dotyczących wyżej wymienionych danych oraz nych, medycznych, niebezpiecznych); porządku; zarejestrować dziennik budowy we właściwym f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych urzędzie. gicznych dla pracowników. kontroli i testów; d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; Procedura 14*. Zawarcie umowy z Procedura 18*. Zawiadomienie e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku podmiotem dostarczającym wodę i Państwowej Straży Pożarnej o sprzeciwów od odpowiednich organów; odprowadzającym ścieki zakończeniu budowy f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich Czas: 5 dni Czas: 1 dzień przyłączy; Koszt: PLN 250 Koszt: Bez kosztów g. Charakterystykę energetyczną budynku przygotowaną przez architekta. Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Komentarze: BuildCo musi poinformować oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy Procedura 22*. Kontrola powykonawcza wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od uprzednio warunków technicznych przyłączenia. BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Czas: 14 dni przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Koszt: Bez kosztów Procedura 15. Kontrola techniczna Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu budowy urządzeń wodociągowych i tym samym opinią pozytywną. budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- kanalizacyjnych oraz ich podłączenie na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Czas: 1 dzień Procedura 19. Kontrola ze strony Budowlanego. Koszt: Bez kosztów Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie Komentarze: Po uzgodnieniu projektu pozytywnej opinii UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, Czas: 14 dni Kraków, Małopolskie BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne Koszt: Bez kosztów Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Komentarze: Nowo powstały budynek musi Dane na: 1 września 2014 może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i zostać skontrolowany przez Państwową Straż dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy kanalizacyjnej tego samego dnia. otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. geodezyjnej Czas: 20 dni Procedura 16*. Zawiadomienie Procedura 20*. Uzyskanie geodezyjnej Koszt: PLN 150 Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej zakończeniu budowy Komentarze: Geodeta składa wniosek do Czas: 14 dni Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Czas: 1 dzień Koszt: PLN 1.000 geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- Komentarze: BuildCo musi poinformować konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. jest przeprowadzana przez uprawnionego początkowym dla wszystkich projektów bu- Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Geodezji. jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję tym samym opinią pozytywną. dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Procedura 21. Złożenie wniosku i Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Procedura 17. Kontrola ze strony uzyskanie pozwolenia na użytkowanie oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Czas: 14 dni uzyskanie pozytywnej opinii Procedura 2. Złożenie wniosku o Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Czas: 14 dni budowę) wydanie technicznych warunków Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną przyłączenia mediów: sieć Komentarze: Nowo powstały budynek musi zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- elektroenergetyczna. zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o Czas: 30 dni Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, zamiarze użytkowania budynku. Koszt: Bez kosztów aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo technicznych warunków przyłączenia do sieci dokumenty: składa wniosek o wydanie takiej decyzji do elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma decyzję o pozwoleniu na budowę. a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; według zatwierdzonego uprzednio projektu. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 111 Procedura 3*. Złożenie wniosku i być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z podmiotów, które te osoby reprezentują, lub uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu następującym załącznikami: informację o przyczynach uczestnictwa danej z drogi publicznej od zarządcy drogi osoby w naradzie; a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; publicznej b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację f. Podpisy uczestników. Czas: 28 dni zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej Koszt: PLN 82 przez zarządcę drogi publicznej; Procedura 10*. Złożenie wniosku i c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- uzyskanie uzgodnienia projektu przez Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o licencjonowanego rzeczoznawcę do zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi warunkach zabudowy dla działki). spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych przedstawić następujące dokumenty: Czas: 1 dzień a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania Procedura 7*. Uzgodnienie projektu budowlanego przyłączenia do sieci Koszt: PLN 1.000 przestrzennego (lub decyzję o warunkach zabudowy dla działki); wodociągowej i kanalizacyjnej Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do Czas: 28 dni w celu zbadania projektu budowlanego pod nieruchomości; Koszt: PLN 100 względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia d. Informacje o sąsiadujących działkach; do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w e. Techniczne parametry zjazdu; oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne trakcie przygotowania projektu budowlanego, i poszczególnych przyłączeń. kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ wnioskodawca jest spółką); Procedura 8*. Uzgodnienie projektu wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- budowlanego przyłączenia do systemu projektów budowlanych może być wymagane nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- odprowadzenia wody opadowej uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. Czas: 21 dni jednostką Państwowej Straży Pożarnej. Koszt: Bez kosztów Procedura 4*. Złożenie wniosku o Procedura 11. Złożenie wniosku i wydanie technicznych warunków Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia uzyskanie decyzji o pozwoleniu na przyłączenia mediów: instalacja wodno- do systemu odprowadzenia wody opadowej w budowę oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne kanalizacyjna Czas: 65 dni przyłączenia. Czas: 28 dni Koszt: PLN 539 Koszt: PLN 100 Procedura 9*. Uzyskanie pozytywnej Komentarze: Prace budowlane nie mogą opinii odnośnie usytuowania Komentarze: BuildCo występuje o wydanie rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji warunków technicznych przyłączenia magazynu projektowanych sieci uzbrojenia o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku terenu przez Zespół Koordynujący pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na o wydanie warunków technicznych musi być Usytuowanie Projektowanych Sieci oficjalnym formularzu do wydziału architektury i dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki Uzbrojenia Terenu (ZKUPSUT) budownictwa odpowiedniego urzędu. oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do Czas: 21 dni Do wniosku muszą być załączone następujące nieruchomości. dokumenty: Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Procedura 5*. Złożenie wniosku o wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, wydanie technicznych warunków przyłączenia) pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- przyłączenia mediów: odprowadzenie Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci ganymi przepisami szczególnymi; wód opadowych uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Czas: 14 dni w których uczestniczą: prawie do dysponowania nieruchomością na której ma powstać budynek. Koszt: Bez kosztów a. Wnioskodawca; Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- Komentarze: BuildCo występuje do Zarządu b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez Infrastruktury Komunalnej i Transportu o wydanie c. Przedstawiciele władz lokalnych; BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu warunków technicznych przyłączenia do systemu budowlanego powinien być dołączony dokument d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane odprowadzenia wód opadowych z terenu inwes- potwierdzający, że został on sporządzony przez rezultatami narady koordynacyjnej. tycji. osobę posiadającą stosowne uprawnienia BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy Procedura 6. Złożenie wniosku i propozycję usytuowania projektowanych sieci. danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy Starosta wyznacza termin i miejsce narady uzyskanie uzgodnienia projektu obszar ten nie jest objęty miejscowym planem koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej budowlanego zjazdu z drogi publicznej jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z od zarządcy drogi publicznej prawem (Kodeksem Postępowania Administra- możliwej kolizji między sytuowanym sieciami cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o Czas: 28 dni uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie utrwalane są w protokole, który zawiera: Koszt: Bez kosztów skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- b. Opis przedmiotu narady; wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której ma powstać budowla i do której miejsce budowy c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- wnioskodawcę; decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na przewodniczącego; zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 112 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) Komentarze: BuildCo musi poinformować Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja Procedura 12. Powiadomienie Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni jest przeprowadzana przez uprawnionego Inspektora Nadzoru Budowlanego o jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział rozpoczęciu budowy tym samym opinią pozytywną. Geodezji. Czas: 1 dzień Procedura 16. Kontrola ze strony Procedura 20. Wniosek o pozwolenia na Koszt: Bez kosztów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i użytkowanie i uzyskanie pozwolenia Komentarze: BuildCo musi powiadomić uzyskanie pozytywnej opinii Czas: 30 dni Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Czas: 14 dni Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Koszt: Bez kosztów budowę) Prawo budowlane), informując urząd o danych Komentarze: Nowo powstały budynek musi Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną personalnych kierownika budowy i inspektora zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- nadzoru. Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o Do zawiadomienia należy załączyć następujące aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie zamiarze użytkowania budynku. dokumenty: budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia a. Oświadczenie kierownika budowy dokumenty: na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; składa wniosek o wydanie takiej decyzji do przyjęcie obowiązku kierowania budową; b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: według zatwierdzonego uprzednio projektu. pełnienia takiego nadzoru; testy bakteriologiczne wody z insta- lacji wewnętrznej budynku, dokument Do wniosku o udzielenie pozwolenia na c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia użytkowanie muszą zostać załączone następujące zawodowe kierownika budowy i inspektora potwierdzający wydajność wentylacji mecha- nicznej, dokument potwierdzający skuteczność dokumenty: nadzoru; ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; a. Oryginał dziennika budowy; d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia na placu budowy. d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy zastosowania w budynku wykorzystanych wskazujące, że budynek został wybudowany Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o materiałów budowlanych; właściwy urząd o wszelkich zmianach pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa dotyczących wyżej wymienionych danych oraz e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- nych, medycznych, niebezpiecznych); oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe zarejestrować dziennik budowy we właściwym zostały doprowadzone do należytego stanu i urzędzie. f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- porządku; gicznych dla pracowników. Procedura 13*. Zawarcie umowy z c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych Procedura 17*. Zawiadomienie kontroli i testów; podmiotem dostarczającym wodę i odprowadzającym ścieki Państwowej Straży Pożarnej o d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; zakończeniu budowy e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku Czas: 3 dni sprzeciwów od odpowiednich organów; Koszt: PLN 300 Czas: 1 dzień f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Koszt: Bez kosztów przyłączy; oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Komentarze: BuildCo musi poinformować g. Charakterystykę energetyczną budynku wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy przygotowaną przez architekta. uprzednio warunków technicznych przyłączenia. magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Procedura 21*. Kontrola powykonawcza Procedura 14. Kontrola techniczna przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Czas: 21 dni budowy urządzeń wodociągowych i Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni kanalizacyjnych oraz ich podłączenie jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Koszt: Bez kosztów tym samym opinią pozytywną. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu Czas: 1 dzień budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- Koszt: Bez kosztów Procedura 18. Kontrola ze strony na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Komentarze: Po uzgodnieniu projektu Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie Budowlanego. przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, pozytywnej opinii BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na Czas: 14 dni UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Koszt: Bez kosztów Lublin, Lubelskie może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i Komentarze: Nowo powstały budynek musi Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- zostać skontrolowany przez Państwową Straż Dane na: 1 września 2014 kanalizacyjnej tego samego dnia. Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Procedura 1. Złożenie wniosku i Procedura 15*. Zawiadomienie uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu Państwowej Inspekcji Sanitarnej o Procedura 19*. Uzyskanie geodezyjnej z drogi publicznej od zarządcy drogi zakończeniu budowy inwentaryzacji powykonawczej publicznej Czas: 1 dzień Czas: 14 dni Czas: 21 dni Koszt: Bez kosztów Koszt: PLN 1.500 Koszt: PLN 82 *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 113 Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy Procedura 5*. Uzyskanie decyzji o a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację uwarunkowaniach środowiskowych zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej przedstawić następujące dokumenty: Czas: 14 dni przez zarządcę drogi publicznej; a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania Koszt: PLN 220 c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- przestrzennego (lub decyzję o warunkach rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o Komentarze: BuildCo musi złożyć wniosek do zabudowy dla działki); warunkach zabudowy dla działki). Wydziału Ochrony Środowiska, żeby wiedzieć czy b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do budynek wymaga analizy odnośnie uwarunkowań nieruchomości; środowiskowych. Decyzja, nawet jeśli negatyw- Procedura 8*. Uzgodnienie projektu c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; na, musi być załączona do wniosku o wydanie budowlanego przyłączenia do sieci d. Informacje o sąsiadujących działkach; pozwolenia na budowę. W przypadku magazynów wodociągowej i kanalizacyjnej komercyjnych o powierzchni 1,300.6 m2, analiza e. Techniczne parametry zjazdu; Czas: 14 dni uwarunkowań środowiskowych inwestycji nie jest f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli wymagana. Koszt: PLN 115 wnioskodawca jest spółką); Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Procedura 6. Uzyskanie pozytywnej do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- opinii odnośnie usytuowania oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- projektowanych sieci uzbrojenia terenu poszczególnych przyłączeń. plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. przez naradę koordynacyjną Czas: 21 dni Procedura 9*. Złożenie wniosku i Procedura 2*. Uzyskanie aktualnej mapy uzyskanie uzgodnienia projektu przez geodezyjnej Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze uprawnionego rzeczoznawcę do spraw przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe Czas: 14 dni sanitarnohigienicznych przyłączenia) Koszt: PLN 150 Czas: 2 dni Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci Komentarze: Geodeta składa wniosek do uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach Koszt: PLN 500 Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być w których uczestniczą: dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- a. Wnioskodawca; gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- opinię odnośnie projektu przez jego ostem- b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. c. Przedstawiciele władz lokalnych; Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez początkowym dla wszystkich projektów bu- rezultatami narady koordynacyjnej. rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję propozycję usytuowania projektowanych sieci. na budowę nie może być wydana. dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Starosta wyznacza termin i miejsce narady Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej Procedura 10*. Złożenie wniosku i oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z uzyskanie uzgodnienia projektu przez decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. możliwej kolizji między sytuowanym sieciami licencjonowanego rzeczoznawcę do uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej utrwalane są w protokole, który zawiera: spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Procedura 3*. Złożenie wniosku o a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: Czas: 2 dni wydanie technicznych warunków b. Opis przedmiotu narady; Koszt: PLN 1.000 przyłączenia mediów: sieć c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę elektroenergetyczna. wnioskodawcę; do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Czas: 14 dni d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe w celu zbadania projektu budowlanego pod przewodniczącego; względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Koszt: Bez kosztów Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie podmiotów, które te osoby reprezentują, lub przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w technicznych warunków przyłączenia do sieci informację o przyczynach uczestnictwa danej trakcie przygotowania projektu budowlanego, i elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać osoby w naradzie; kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca decyzję o pozwoleniu na budowę. go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ f. Podpisy uczestników. wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie Procedura 4*. Złożenie wniosku o zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych Procedura 7*. Złożenie wniosku projektów budowlanych może być wymagane wydanie technicznych warunków i uzyskanie uzgodnienia projektu uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo przyłączenia mediów: instalacja wodno- budowlanego zjazdu z drogi publicznej jednostką Państwowej Straży Pożarnej. kanalizacyjna od zarządcy drogi publicznej Czas: 14 dni Procedura 11. Złożenie wniosku i Czas: 21 dni Koszt: Bez kosztów uzyskanie decyzji o pozwoleniu na Koszt: Bez kosztów budowę Komentarze: BuildCo występuje o wydanie Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- Czas: 44 dni warunków technicznych przyłączenia magazynu niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku Koszt: PLN 539 ma powstać budowla i do której miejsce budowy o wydanie warunków technicznych musi być ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- Komentarze: Prace budowlane nie mogą dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie nieruchomości. lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, oficjalnym formularzu do wydziału architektury i do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z budownictwa odpowiedniego urzędu. następującym załącznikami: *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 114 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Do wniosku muszą być załączone następujące Procedura 13*. Zawarcie umowy z Procedura 17*. Zawiadomienie dokumenty: podmiotem dostarczającym wodę i Państwowej Straży Pożarnej o a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego odprowadzającym ścieki zakończeniu budowy wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- Czas: 7 dni Czas: 1 dzień ganymi przepisami szczególnymi; Koszt: PLN 200 Koszt: Bez kosztów b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Komentarze: BuildCo musi poinformować prawie do dysponowania nieruchomością na oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy której ma powstać budynek. wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- uprzednio warunków technicznych przyłączenia. BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu Procedura 14. Kontrola techniczna Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni budowlanego powinien być dołączony dokument budowy urządzeń wodociągowych i jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a potwierdzający, że został on sporządzony przez kanalizacyjnych oraz ich podłączenie tym samym opinią pozytywną. osobę posiadającą stosowne uprawnienia budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy Czas: 1 dzień Procedura 18. Kontrola ze strony danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy Koszt: Bez kosztów Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie obszar ten nie jest objęty miejscowym planem pozytywnej opinii zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z Komentarze: Po uzgodnieniu projektu prawem (Kodeksem Postępowania Administra- przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, Czas: 14 dni cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne Koszt: Bez kosztów pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Komentarze: Nowo powstały budynek musi ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i zostać skontrolowany przez Państwową Straż wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu kanalizacyjnej tego samego dnia. otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje Procedura 15*. Zawiadomienie Procedura 19*. Uzyskanie geodezyjnej zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź zakończeniu budowy Czas: 7 dni wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na Czas: 1 dzień budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od Koszt: PLN 1.000 jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) Komentarze: BuildCo musi poinformować konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. jest przeprowadzana przez uprawnionego Procedura 12. Powiadomienie Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział Inspektora Nadzoru Budowlanego o jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Geodezji. rozpoczęciu budowy tym samym opinią pozytywną. Procedura 20. Wniosek o pozwolenia na Czas: 1 dzień Procedura 16. Kontrola ze strony użytkowanie i uzyskanie pozwolenia Koszt: Bez kosztów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Czas: 30 dni Komentarze: BuildCo musi powiadomić uzyskanie pozytywnej opinii Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Czas: 14 dni budowę) rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną Prawo budowlane), informując urząd o danych Komentarze: Nowo powstały budynek musi zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- personalnych kierownika budowy i inspektora zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o nadzoru. Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, zamiarze użytkowania budynku. Do zawiadomienia należy załączyć następujące aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- dokumenty: budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia a. Oświadczenie kierownika budowy BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo stwierdzające sporządzenie planu dokumenty: składa wniosek o wydanie takiej decyzji do bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma przyjęcie obowiązku kierowania budową; obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; według zatwierdzonego uprzednio projektu. torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: pełnienia takiego nadzoru; Do wniosku o udzielenie pozwolenia na testy bakteriologiczne wody z insta- użytkowanie muszą zostać załączone następujące c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia lacji wewnętrznej budynku, dokument dokumenty: zawodowe kierownika budowy i inspektora potwierdzający wydajność wentylacji mecha- nadzoru; nicznej, dokument potwierdzający skuteczność a. Oryginał dziennika budowy; d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy ochrony zdrowia na placu budowy. d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność wskazujące, że budynek został wybudowany zastosowania w budynku wykorzystanych zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić materiałów budowlanych; pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa właściwy urząd o wszelkich zmianach oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe dotyczących wyżej wymienionych danych oraz e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- zostały doprowadzone do należytego stanu i zarejestrować dziennik budowy we właściwym nych, medycznych, niebezpiecznych); porządku; urzędzie. f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych gicznych dla pracowników. kontroli i testów; d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 115 e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze sprzeciwów od odpowiednich organów; nieruchomości; przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; przyłączenia) przyłączy; d. Informacje o sąsiadujących działkach; Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci g. Charakterystykę energetyczną budynku e. Techniczne parametry zjazdu; uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach przygotowaną przez architekta. koordynacyjnych organizowanych przez starostę, f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli w których uczestniczą: wnioskodawca jest spółką); Procedura 21*. Kontrola powykonawcza a. Wnioskodawca; g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Czas: 21 dni b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- Koszt: Bez kosztów nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- c. Przedstawiciele władz lokalnych; Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- rezultatami narady koordynacyjnej. na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Procedura 4*. Złożenie wniosku o BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające Budowlanego. wydanie technicznych warunków propozycję usytuowania projektowanych sieci. przyłączenia mediów: instalacja wodno- Starosta wyznacza termin i miejsce narady kanalizacyjna koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z Łódź, Łódzkie Czas: 18 dni możliwej kolizji między sytuowanym sieciami Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Koszt: PLN 100 uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej utrwalane są w protokole, który zawiera: Dane na: 1 września 2014 Komentarze: BuildCo występuje o wydanie warunków technicznych przyłączenia magazynu a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku b. Opis przedmiotu narady; geodezyjnej o wydanie warunków technicznych musi być c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki wnioskodawcę; Czas: 30 dni oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe Koszt: PLN 50 nieruchomości. przewodniczącego; Komentarze: Geodeta składa wniosek do e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Procedura 5. Uzgodnienie projektu podmiotów, które te osoby reprezentują, lub geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być budowlanego przyłączenia do sieci informację o przyczynach uczestnictwa danej wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- wodociągowej i kanalizacyjnej osoby w naradzie; deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- Czas: 18 dni f. Podpisy uczestników. zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. Koszt: Bez kosztów Procedura 8*. Złożenie wniosku i Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w uzyskanie uzgodnienia projektu przez początkowym dla wszystkich projektów bu- dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne licencjonowanego rzeczoznawcę do jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję poszczególnych przyłączeń. spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Czas: 2 dni Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Procedura 6*. Złożenie wniosku Koszt: PLN 1.000 oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- i uzyskanie uzgodnienia projektu decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. budowlanego zjazdu z drogi publicznej Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę od zarządcy drogi publicznej do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu zbadania projektu budowlanego pod Czas: 14 dni względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Procedura 2*. Złożenie wniosku o wydanie technicznych warunków Koszt: Bez kosztów Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w przyłączenia mediów: sieć Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- trakcie przygotowania projektu budowlanego, i elektroenergetyczna. niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca ma powstać budowla i do której miejsce budowy Czas: 30 dni ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie Koszt: Bez kosztów mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na projektów budowlanych może być wymagane technicznych warunków przyłączenia do sieci lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, jednostką Państwowej Straży Pożarnej. decyzję o pozwoleniu na budowę. do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z następującym załącznikami: Procedura 9*. Złożenie wniosku i Procedura 3*. Złożenie wniosku i a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; uzyskanie uzgodnienia projektu przez uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację uprawnionego rzeczoznawcę do spraw z drogi publicznej od zarządcy drogi zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej sanitarnohigienicznych publicznej przez zarządcę drogi publicznej; Czas: 2 dni c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- Czas: 30 dni Koszt: PLN 300 rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o Koszt: PLN 82 warunkach zabudowy dla działki). Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji Procedura 7*. Uzyskanie pozytywnej gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi opinii odnośnie usytuowania opinię odnośnie projektu przez jego ostem- przedstawić następujące dokumenty: projektowanych sieci uzbrojenia terenu plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przez naradę koordynacyjną Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę przestrzennego (lub decyzję o warunkach sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez Czas: 14 dni zabudowy dla działki); rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu na budowę nie może być wydana. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 116 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 10. Złożenie wniosku i c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: zawodowe kierownika budowy i inspektora testy bakteriologiczne wody z insta- uzyskanie decyzji o pozwoleniu na nadzoru; lacji wewnętrznej budynku, dokument budowę potwierdzający wydajność wentylacji mecha- d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i Czas: 45 dni ochrony zdrowia na placu budowy. nicznej, dokument potwierdzający skuteczność Koszt: PLN 539 ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić właściwy urząd o wszelkich zmianach d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność Komentarze: Prace budowlane nie mogą zastosowania w budynku wykorzystanych rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji dotyczących wyżej wymienionych danych oraz zarejestrować dziennik budowy we właściwym materiałów budowlanych; o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na urzędzie. e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- oficjalnym formularzu do wydziału architektury i nych, medycznych, niebezpiecznych); budownictwa odpowiedniego urzędu. Procedura 12*. Zawarcie umowy z f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- Do wniosku muszą być załączone następujące podmiotem dostarczającym wodę i gicznych dla pracowników. dokumenty: odprowadzającym ścieki Czas: 7 dni Procedura 16*. Zawiadomienie a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Państwowej Straży Pożarnej o Koszt: PLN 300 zakończeniu budowy pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- ganymi przepisami szczególnymi; Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Czas: 1 dzień oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym Koszt: Bez kosztów wodno-kanalizacyjnej. Przyłączenie dokonywane prawie do dysponowania nieruchomością na jest przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji Komentarze: BuildCo musi poinformować której ma powstać budynek. (ZWiK) w terminie 7 dni od powiadomienia Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- Zakładów. Koszt zależy od wydanych uprzednio magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez warunków technicznych przyłączenia. BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. budowlanego powinien być dołączony dokument Procedura 13. Kontrola techniczna Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni potwierdzający, że został on sporządzony przez budowy urządzeń wodociągowych i jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a osobę posiadającą stosowne uprawnienia budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy kanalizacyjnych oraz ich podłączenie tym samym opinią pozytywną. danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy Czas: 1 dzień obszar ten nie jest objęty miejscowym planem Procedura 17. Kontrola ze strony Koszt: Bez kosztów Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z prawem (Kodeksem Postępowania Administra- Komentarze: Po uzgodnieniu projektu pozytywnej opinii cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, Czas: 14 dni pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne Koszt: Bez kosztów ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Komentarze: Nowo powstały budynek musi wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i zostać skontrolowany przez Państwową Straż kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- kanalizacyjnej tego samego dnia. otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- Procedura 14*. Zawiadomienie Procedura 18*. Uzyskanie geodezyjnej kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na zakończeniu budowy budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od Czas: 14 dni Czas: 1 dzień jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego Koszt: PLN 2.000 terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- Komentarze: BuildCo musi poinformować konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja Procedura 11. Powiadomienie Inspektora dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. jest przeprowadzana przez uprawnionego Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział budowy jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Geodezji. Czas: 1 dzień tym samym opinią pozytywną. Procedura 19. Wniosek o pozwolenia na Koszt: Bez kosztów Procedura 15. Kontrola ze strony użytkowanie i uzyskanie pozwolenia Komentarze: BuildCo musi powiadomić Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Czas: 30 dni Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o uzyskanie pozytywnej opinii rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Czas: 14 dni budowę) dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Prawo budowlane), informując urząd o danych Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną personalnych kierownika budowy i inspektora Komentarze: Nowo powstały budynek musi zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- nadzoru. zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o Do zawiadomienia należy załączyć następujące Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, zamiarze użytkowania budynku. dokumenty: aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- a. Oświadczenie kierownika budowy budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia stwierdzające sporządzenie planu BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz dokumenty: składa wniosek o wydanie takiej decyzji do przyjęcie obowiązku kierowania budową; a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany pełnienia takiego nadzoru; według zatwierdzonego uprzednio projektu. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 117 Do wniosku o udzielenie pozwolenia na Procedura 3*. Złożenie wniosku i a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; użytkowanie muszą zostać załączone b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu następujące dokumenty: zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej z drogi publicznej od zarządcy drogi a. Oryginał dziennika budowy; przez zarządcę drogi publicznej; publicznej b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- wskazujące, że budynek został wybudowany Czas: 21 dni rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o Koszt: PLN 82 warunkach zabudowy dla działki). pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji Procedura 7*. Uzyskanie pozytywnej zostały doprowadzone do należytego stanu i opinii odnośnie usytuowania zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi porządku; projektowanych sieci uzbrojenia terenu przedstawić następujące dokumenty: c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych przez naradę koordynacyjną a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania kontroli i testów; przestrzennego (lub decyzję o warunkach Czas: 14 dni d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; zabudowy dla działki); Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe sprzeciwów od odpowiednich organów; nieruchomości; przyłączenia) f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; przyłączy; Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci d. Informacje o sąsiadujących działkach; uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach g. Charakterystykę energetyczną budynku e. Techniczne parametry zjazdu; koordynacyjnych organizowanych przez starostę, przygotowaną przez architekta. f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli w których uczestniczą: Procedura 20*. Kontrola powykonawcza wnioskodawca jest spółką); a. Wnioskodawca; g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; Czas: 21 dni Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- c. Przedstawiciele władz lokalnych; Koszt: Bez kosztów nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. rezultatami narady koordynacyjnej. budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Procedura 4*. Złożenie wniosku o propozycję usytuowania projektowanych sieci. Budowlanego. wydanie technicznych warunków Starosta wyznacza termin i miejsce narady przyłączenia mediów: instalacja wodno- koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ kanalizacyjna jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie Czas: 14 dni możliwej kolizji między sytuowanym sieciami uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Koszt: PLN 150 utrwalane są w protokole, który zawiera: Dane na: 1 września 2014 Komentarze: BuildCo występuje o wydanie a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: warunków technicznych przyłączenia magazynu b. Opis przedmiotu narady; Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące geodezyjnej o wydanie warunków technicznych musi być wnioskodawcę; Czas: 21 dni dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe Koszt: PLN 150 nieruchomości. przewodniczącego; Komentarze: Geodeta składa wniosek do e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Procedura 5*. Złożenie wniosku o podmiotów, które te osoby reprezentują, lub geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być wydanie technicznych warunków informację o przyczynach uczestnictwa danej wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- przyłączenia mediów: odprowadzenie osoby w naradzie; deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- wód opadowych f. Podpisy uczestników. zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Czas: 7 dni do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. Procedura 8*. Uzgodnienie projektu Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem Koszt: Bez kosztów budowlanego przyłączenia do sieci początkowym dla wszystkich projektów bu- Komentarze: BuildCo występuje do Wydziału wodociągowej i kanalizacyjnej dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa Inwestycji Miejskich o wydanie warunków techni- Czas: 7 dni jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję cznych przyłączenia do systemu odprowadzenia dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. wód opadowych z terenu inwestycji. Koszt: Bez kosztów Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- Procedura 6. Złożenie wniosku i do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. uzyskanie uzgodnienia projektu oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne budowlanego zjazdu z drogi publicznej poszczególnych przyłączeń. od zarządcy drogi publicznej Procedura 2. Złożenie wniosku o Procedura 9*. Uzgodnienie projektu wydanie technicznych warunków Czas: 14 dni budowlanego przyłączenia do systemu przyłączenia mediów: sieć Koszt: Bez kosztów odprowadzenia wody opadowej elektroenergetyczna. Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- Czas: 7 dni Czas: 30 dni niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której ma powstać budowla i do której miejsce budowy Koszt: Bez kosztów Koszt: Bez kosztów ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- do systemu odprowadzenia wody opadowej w technicznych warunków przyłączenia do sieci budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi przyłączenia. decyzję o pozwoleniu na budowę. być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z następującym załącznikami: *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 118 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 10*. Złożenie wniosku i cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o Komentarze: Po uzgodnieniu projektu pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, uzyskanie uzgodnienia projektu przez skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na licencjonowanego rzeczoznawcę do ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Czas: 1 dzień kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- Koszt: PLN 1.000 tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje kanalizacyjnej tego samego dnia. Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź Procedura 16*. Zawiadomienie w celu zbadania projektu budowlanego pod wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na Państwowej Inspekcji Sanitarnej o względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od zakończeniu budowy Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) Czas: 1 dzień trakcie przygotowania projektu budowlanego, i mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- Koszt: Bez kosztów kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ Komentarze: BuildCo musi poinformować budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- Procedura 13. Powiadomienie nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- projektów budowlanych może być wymagane Inspektora Nadzoru Budowlanego o uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. rozpoczęciu budowy Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni jednostką Państwowej Straży Pożarnej. Czas: 1 dzień jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a tym samym opinią pozytywną. Procedura 11*. Złożenie wniosku i Koszt: Bez kosztów uzyskanie uzgodnienia projektu przez Komentarze: BuildCo musi powiadomić Procedura 17. Kontrola ze strony uprawnionego rzeczoznawcę do spraw Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Państwowej Inspekcji Sanitarnej i sanitarnohigienicznych rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 uzyskanie pozytywnej opinii Czas: 1 dzień dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Prawo budowlane), informując urząd o danych Czas: 14 dni Koszt: PLN 500 personalnych kierownika budowy i inspektora Koszt: Bez kosztów Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- nadzoru. Komentarze: Nowo powstały budynek musi dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- Do zawiadomienia należy załączyć następujące zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną dokumenty: Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, opinię odnośnie projektu przez jego ostem- a. Oświadczenie kierownika budowy aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. stwierdzające sporządzenie planu budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez przyjęcie obowiązku kierowania budową; dokumenty: rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; na budowę nie może być wydana. torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi pełnienia takiego nadzoru; wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; Procedura 12. Złożenie wniosku i c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: uzyskanie decyzji o pozwoleniu na zawodowe kierownika budowy i inspektora testy bakteriologiczne wody z insta- budowę nadzoru; lacji wewnętrznej budynku, dokument d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i potwierdzający wydajność wentylacji mecha- Czas: 35 dni ochrony zdrowia na placu budowy. nicznej, dokument potwierdzający skuteczność Koszt: PLN 539 Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; Komentarze: Prace budowlane nie mogą właściwy urząd o wszelkich zmianach d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji dotyczących wyżej wymienionych danych oraz zastosowania w budynku wykorzystanych o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie zarejestrować dziennik budowy we właściwym materiałów budowlanych; pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na urzędzie. e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- oficjalnym formularzu do wydziału architektury i nych, medycznych, niebezpiecznych); budownictwa odpowiedniego urzędu. Procedura 14*. Zawarcie umowy z f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- Do wniosku muszą być załączone następujące podmiotem dostarczającym wodę i gicznych dla pracowników. dokumenty: odprowadzającym ścieki a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Czas: 7 dni Procedura 18*. Zawiadomienie wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Koszt: PLN 250 Państwowej Straży Pożarnej o pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- zakończeniu budowy ganymi przepisami szczególnymi; Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Czas: 1 dzień b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych Koszt: Bez kosztów uprzednio warunków technicznych przyłączenia. której ma powstać budynek. Komentarze: BuildCo musi poinformować Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy Procedura 15. Kontrola techniczna magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu budowy urządzeń wodociągowych i BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na budowlanego powinien być dołączony dokument kanalizacyjnych oraz ich podłączenie przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. potwierdzający, że został on sporządzony przez Czas: 1 dzień Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni osobę posiadającą stosowne uprawnienia jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Koszt: Bez kosztów tym samym opinią pozytywną. budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy obszar ten nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z prawem (Kodeksem Postępowania Administra- *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 119 Procedura 19. Kontrola ze strony Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu Komentarze: BuildCo występuje o wydanie budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- warunków technicznych przyłączenia magazynu Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku pozytywnej opinii Budowlanego. o wydanie warunków technicznych musi być Czas: 14 dni dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki Koszt: Bez kosztów oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ nieruchomości. Komentarze: Nowo powstały budynek musi Opole, Opolskie zostać skontrolowany przez Państwową Straż Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Procedura 4*. Złożenie wniosku o Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby wydanie technicznych warunków otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Dane na: 1 września 2014 przyłączenia mediów: sieć Procedura 20*. Uzyskanie geodezyjnej Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy elektroenergetyczna. inwentaryzacji powykonawczej geodezyjnej Czas: 7 dni Czas: 30 dni Koszt: Bez kosztów Czas: 14 dni Koszt: PLN 150 Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie Koszt: PLN 1.600 Komentarze: Geodeta składa wniosek do technicznych warunków przyłączenia do sieci Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej decyzję o pozwoleniu na budowę. geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- Procedura 5*. Złożenie wniosku o budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja jest przeprowadzana przez uprawnionego zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana wydanie technicznych warunków do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. przyłączenia mediów: odprowadzenie geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział Geodezji. Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem wód opadowych początkowym dla wszystkich projektów bu- Czas: 7 dni Procedura 21. Wniosek o pozwolenia na dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję Koszt: PLN 100 użytkowanie i uzyskanie pozwolenia dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Komentarze: BuildCo występuje do Wydziału In- Czas: 14 dni Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii frastruktury Technicznej i Gospodarki Komunalnej Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- o wydanie warunków technicznych przyłączenia budowę) decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. do systemu odprowadzenia wód opadowych z Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną terenu inwestycji. Procedura 2*. Złożenie wniosku i zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu Procedura 6*. Uzyskanie decyzji o zamiarze użytkowania budynku. z drogi publicznej od zarządcy drogi uwarunkowaniach środowiskowych Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- publicznej Czas: 7 dni dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia Czas: 14 dni Koszt: PLN 220 na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo Koszt: PLN 82 składa wniosek o wydanie takiej decyzji do Komentarze: BuildCo musi złożyć wniosek do Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy Wydziału Ochrony Środowiska, żeby wiedzieć czy obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji budynek wymaga analizy odnośnie uwarunkowań celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi środowiskowych. Decyzja, nawet jeśli negatyw- według zatwierdzonego uprzednio projektu. przedstawić następujące dokumenty: na, musi być załączona do wniosku o wydanie Do wniosku o udzielenie pozwolenia na a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania pozwolenia na budowę. W przypadku magazynów użytkowanie muszą zostać załączone przestrzennego (lub decyzję o warunkach komercyjnych o powierzchni 1,300.6 m2, analiza następujące dokumenty: zabudowy dla działki); uwarunkowań środowiskowych inwestycji nie jest b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do wymagana. a. Oryginał dziennika budowy; nieruchomości; b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy Procedura 7. Złożenie wniosku i wskazujące, że budynek został wybudowany c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; uzyskanie uzgodnienia projektu zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o d. Informacje o sąsiadujących działkach; budowlanego zjazdu z drogi publicznej pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa e. Techniczne parametry zjazdu; oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe od zarządcy drogi publicznej f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli zostały doprowadzone do należytego stanu i Czas: 14 dni wnioskodawca jest spółką); porządku; Koszt: Bez kosztów g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- kontroli i testów; nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; ma powstać budowla i do której miejsce budowy plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- sprzeciwów od odpowiednich organów; Procedura 3*. Złożenie wniosku o mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich wydanie technicznych warunków budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na przyłączy; lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi przyłączenia mediów: instalacja wodno- g. Charakterystykę energetyczną budynku być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, kanalizacyjna do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z przygotowaną przez architekta. Czas: 14 dni następującym załącznikami: Procedura 22*. Kontrola powykonawcza Koszt: PLN 150 a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; Czas: 7 dni b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej Koszt: Bez kosztów przez zarządcę drogi publicznej; c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o warunkach zabudowy dla działki). *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 120 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 8*. Uzgodnienie projektu Procedura 11*. Złożenie wniosku i Procedura 13. Powiadomienie budowlanego przyłączenia do sieci uzyskanie uzgodnienia projektu przez Inspektora Nadzoru Budowlanego o wodociągowej i kanalizacyjnej licencjonowanego rzeczoznawcę do rozpoczęciu budowy Czas: 14 dni spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Czas: 1 dzień Koszt: Bez kosztów Czas: 2 dni Koszt: Bez kosztów Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia Koszt: PLN 1.000 Komentarze: BuildCo musi powiadomić do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 poszczególnych przyłączeń. w celu zbadania projektu budowlanego pod dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Prawo budowlane), informując urząd o danych Procedura 9*. Uzyskanie pozytywnej Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń personalnych kierownika budowy i inspektora opinii odnośnie usytuowania przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w nadzoru. projektowanych sieci uzbrojenia terenu trakcie przygotowania projektu budowlanego, i Do zawiadomienia należy załączyć następujące przez naradę koordynacyjną kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca dokumenty: go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ a. Oświadczenie kierownika budowy Czas: 14 dni wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie stwierdzające sporządzenie planu Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe projektów budowlanych może być wymagane przyjęcie obowiązku kierowania budową; przyłączenia) uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo jednostką Państwowej Straży Pożarnej. b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach pełnienia takiego nadzoru; koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Procedura 12. Złożenie wniosku i uzyskanie decyzji o pozwoleniu na c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia w których uczestniczą: zawodowe kierownika budowy i inspektora a. Wnioskodawca; budowę nadzoru; b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; Czas: 44 dni d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i c. Przedstawiciele władz lokalnych; Koszt: PLN 539 ochrony zdrowia na placu budowy. d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane Komentarze: Prace budowlane nie mogą Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić rezultatami narady koordynacyjnej. rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji właściwy urząd o wszelkich zmianach BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie dotyczących wyżej wymienionych danych oraz propozycję usytuowania projektowanych sieci. pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na zarejestrować dziennik budowy we właściwym Starosta wyznacza termin i miejsce narady oficjalnym formularzu do wydziału architektury i urzędzie. koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej budownictwa odpowiedniego urzędu. jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z Do wniosku muszą być załączone następujące Procedura 14*. Kontrola techniczna możliwej kolizji między sytuowanym sieciami dokumenty: budowy urządzeń wodociągowych i uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego kanalizacyjnych oraz ich podłączenie utrwalane są w protokole, który zawiera: wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Czas: 1 dzień a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- Koszt: Bez kosztów b. Opis przedmiotu narady; ganymi przepisami szczególnymi; b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym Komentarze: Po uzgodnieniu projektu c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, wnioskodawcę; prawie do dysponowania nieruchomością na której ma powstać budynek. BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne przewodniczącego; Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i podmiotów, które te osoby reprezentują, lub BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- informację o przyczynach uczestnictwa danej budowlanego powinien być dołączony dokument kanalizacyjnej tego samego dnia. osoby w naradzie; potwierdzający, że został on sporządzony przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia Procedura 15. Zawarcie umowy z f. Podpisy uczestników. budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy podmiotem dostarczającym wodę i Procedura 10*. Złożenie wniosku i obszar ten nie jest objęty miejscowym planem odprowadzającym ścieki uzyskanie uzgodnienia projektu przez zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z Czas: 7 dni uprawnionego rzeczoznawcę do spraw prawem (Kodeksem Postępowania Administra- Koszt: PLN 150 sanitarnohigienicznych cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Czas: 2 dni oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- Koszt: PLN 500 ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są uprzednio warunków technicznych przyłączenia. dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- Procedura 16*. Zawiadomienie opinię odnośnie projektu przez jego ostem- tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje Państwowej Inspekcji Sanitarnej o plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- zakończeniu budowy Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na Czas: 1 dzień sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od Koszt: Bez kosztów Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego Komentarze: BuildCo musi poinformować na budowę nie może być wydana. terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 121 Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni jest przeprowadzana przez uprawnionego Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział początkowym dla wszystkich projektów bu- tym samym opinią pozytywną. Geodezji. dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję Procedura 17. Kontrola ze strony Procedura 21. Wniosek o pozwolenia na dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Państwowej Inspekcji Sanitarnej i użytkowanie i uzyskanie pozwolenia Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii uzyskanie pozytywnej opinii oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- Czas: 10 dni decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Czas: 14 dni Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Koszt: Bez kosztów budowę) Komentarze: Nowo powstały budynek musi Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną Procedura 2. Złożenie wniosku o zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- wydanie technicznych warunków Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o przyłączenia mediów: sieć aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie zamiarze użytkowania budynku. elektroenergetyczna. budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- Czas: 30 dni BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia dokumenty: na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo Koszt: Bez kosztów a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; składa wniosek o wydanie takiej decyzji do Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma technicznych warunków przyłączenia do sieci wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany decyzję o pozwoleniu na budowę. c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: według zatwierdzonego uprzednio projektu. testy bakteriologiczne wody z insta- lacji wewnętrznej budynku, dokument Do wniosku o udzielenie pozwolenia na Procedura 3*. Złożenie wniosku i potwierdzający wydajność wentylacji mecha- użytkowanie muszą zostać załączone następujące uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu nicznej, dokument potwierdzający skuteczność dokumenty: z drogi publicznej od zarządcy drogi ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; a. Oryginał dziennika budowy; publicznej d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy Czas: 30 dni zastosowania w budynku wykorzystanych wskazujące, że budynek został wybudowany materiałów budowlanych; zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o Koszt: PLN 82 e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy nych, medycznych, niebezpiecznych); oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji zostały doprowadzone do należytego stanu i zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- porządku; gicznych dla pracowników. przedstawić następujące dokumenty: c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania Procedura 18*. Zawiadomienie kontroli i testów; przestrzennego (lub decyzję o warunkach Państwowej Straży Pożarnej o d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; zabudowy dla działki); zakończeniu budowy e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do sprzeciwów od odpowiednich organów; nieruchomości; Czas: 1 dzień f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; Koszt: Bez kosztów przyłączy; d. Informacje o sąsiadujących działkach; Komentarze: BuildCo musi poinformować g. Charakterystykę energetyczną budynku e. Techniczne parametry zjazdu; Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy przygotowaną przez architekta. f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od wnioskodawca jest spółką); BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Procedura 22*. Kontrola powykonawcza przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Czas: 8 dni Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Koszt: Bez kosztów nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- tym samym opinią pozytywną. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- Procedura 19. Kontrola ze strony na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Procedura 4*. Złożenie wniosku o Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie Budowlanego. wydanie technicznych warunków pozytywnej opinii przyłączenia mediów: instalacja wodno- Czas: 14 dni UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ kanalizacyjna Koszt: Bez kosztów Poznań, Wielkopolskie Czas: 30 dni Komentarze: Nowo powstały budynek musi Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Koszt: PLN 100 zostać skontrolowany przez Państwową Straż Dane na: 1 września 2014 Komentarze: BuildCo występuje o wydanie Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby warunków technicznych przyłączenia magazynu otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku geodezyjnej o wydanie warunków technicznych musi być Procedura 20*. Uzyskanie geodezyjnej dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki inwentaryzacji powykonawczej Czas: 14 dni oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do Czas: 3 dni Koszt: PLN 50 nieruchomości. Koszt: PLN 1.000 Komentarze: Geodeta składa wniosek do Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Procedura 5. Uzyskanie pozytywnej Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być opinii odnośnie usytuowania konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- projektowanych sieci uzbrojenia terenu inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- przez naradę koordynacyjną zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Czas: 30 dni budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 122 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze Procedura 8*. Złożenie wniosku i cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie uzyskanie uzgodnienia projektu przez przyłączenia) skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- licencjonowanego rzeczoznawcę do ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Czas: 1 dzień kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu decyzji. Wezwanie do przedstawienia doda- w których uczestniczą: Koszt: PLN 750 tkowych dokumentów bądź wyjaśnień powoduje a. Wnioskodawca; Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę zawieszenie procedury do czasu kiedy wnios- b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych kodawca przedstawi żądane dokumenty bądź c. Przedstawiciele władz lokalnych; w celu zbadania projektu budowlanego pod wyjaśnienia. Decyzja o udzieleniu pozwolenia na d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. budowę staje się ostateczna po upływie 14 dni od rezultatami narady koordynacyjnej. Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń jej doręczenia stronom. Podczas tego 14 dniowego przeciwpożarowych współpracuje z BuildCo w terminu zainteresowane strony (np. sąsiedzi) BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające trakcie przygotowania projektu budowlanego, i mogą wnieść odwołanie od decyzji. Od 22 sierp- propozycję usytuowania projektowanych sieci. kiedy zostanie on już ukończony, rzeczonawca nia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na Starosta wyznacza termin i miejsce narady go podpisuje i ostemplowuje. Bez stempla, organ budowę została przedłużona z 2 do 3 lat. koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej wydający decyzję o pozwoleniu na budowę nie jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z zatwierdzi takiego projektu. Dla bardziej złożonych Procedura 11. Powiadomienie Inspektora możliwej kolizji między sytuowanym sieciami projektów budowlanych może być wymagane uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu uzgodnienie projektu z właściwą miejscowo budowy utrwalane są w protokole, który zawiera: jednostką Państwowej Straży Pożarnej. a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: Czas: 1 dzień b. Opis przedmiotu narady; Procedura 9*. Złożenie wniosku i Koszt: Bez kosztów c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące uzyskanie uzgodnienia projektu przez Komentarze: BuildCo musi powiadomić wnioskodawcę; uprawnionego rzeczoznawcę do spraw Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe sanitarnohigienicznych rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 przewodniczącego; Czas: 1 dzień dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Prawo budowlane), informując urząd o danych Koszt: PLN 750 personalnych kierownika budowy i inspektora podmiotów, które te osoby reprezentują, lub informację o przyczynach uczestnictwa danej Komentarze: Projekt budowlany musi być zba- nadzoru. osoby w naradzie; dany przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohi- Do zawiadomienia należy załączyć następujące f. Podpisy uczestników. gienicznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną dokumenty: opinię odnośnie projektu przez jego ostem- a. Oświadczenie kierownika budowy plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. Procedura 6*. Uzgodnienie projektu stwierdzające sporządzenie planu Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz budowlanego przyłączenia do sieci sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez wodociągowej i kanalizacyjnej przyjęcie obowiązku kierowania budową; rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigienicznych. b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwes- Czas: 30 dni Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu na budowę nie może być wydana. torskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku Koszt: PLN 300 pełnienia takiego nadzoru; Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia Procedura 10. Złożenie wniosku i c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w uzyskanie decyzji o pozwoleniu na zawodowe kierownika budowy i inspektora oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne budowę nadzoru; poszczególnych przyłączeń. d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i Czas: 60 dni ochrony zdrowia na placu budowy. Procedura 7*. Złożenie wniosku Koszt: PLN 539 Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić i uzyskanie uzgodnienia projektu Komentarze: Prace budowlane nie mogą właściwy urząd o wszelkich zmianach budowlanego zjazdu z drogi publicznej rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji dotyczących wyżej wymienionych danych oraz od zarządcy drogi publicznej o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie zarejestrować dziennik budowy we właściwym Czas: 21 dni pozwolenie, inwestor musi złożyć wniosek na urzędzie. oficjalnym formularzu do wydziału architektury i Koszt: Bez kosztów budownictwa odpowiedniego urzędu. Procedura 12*. Zawarcie umowy z Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- Do wniosku muszą być załączone następujące podmiotem dostarczającym wodę i niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której dokumenty: odprowadzającym ścieki ma powstać budowla i do której miejsce budowy a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Czas: 7 dni ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- Koszt: PLN 300 pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na ganymi przepisami szczególnymi; Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z uprzednio warunków technicznych przyłączenia. następującym załącznikami: której ma powstać budynek. a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- Procedura 13. Kontrola techniczna ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu budowy urządzeń wodociągowych i zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej budowlanego powinien być dołączony dokument kanalizacyjnych oraz ich podłączenie przez zarządcę drogi publicznej; potwierdzający, że został on sporządzony przez Czas: 1 dzień c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- osobę posiadającą stosowne uprawnienia rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o Koszt: Bez kosztów budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy warunkach zabudowy dla działki). danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy obszar ten nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z prawem (Kodeksem Postępowania Administra- *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 123 Komentarze: Po uzgodnieniu projektu Procedura 17. Kontrola ze strony Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu przyłączenia instalacji wodno-kanalizacyjnej, Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- BuildCo może złożyć wniosek o zezwolenie na na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru pozytywnej opinii Budowlanego. rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji Czas: 14 dni może przeprowadzić kontrolę techniczną robót i Koszt: Bez kosztów UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ dokonać przyłączenia magazynu do sieci wodno- kanalizacyjnej tego samego dnia. Komentarze: Nowo powstały budynek musi Rzeszów, Podkarpackie zostać skontrolowany przez Państwową Straż Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Procedura 14*. Zawiadomienie Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Dane na: 1 września 2014 Państwowej Inspekcji Sanitarnej o zakończeniu budowy Procedura 18*. Uzyskanie geodezyjnej Procedura 1. Złożenie wniosku i Czas: 1 dzień inwentaryzacji powykonawczej uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu z drogi publicznej od zarządcy drogi Koszt: Bez kosztów Czas: 14 dni publicznej Komentarze: BuildCo musi poinformować Koszt: PLN 1.500 Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o Czas: 30 dni zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, Koszt: PLN 82 nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierd- Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni zenia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania budynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a przedstawić następujące dokumenty: tym samym opinią pozytywną. jest przeprowadzana przez uprawnionego geodetę i weryfikowana przez Powiatowy Wydział a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania Geodezji. przestrzennego (lub decyzję o warunkach Procedura 15. Kontrola ze strony zabudowy dla działki); Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Procedura 19. Wniosek o pozwolenia na uzyskanie pozytywnej opinii b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do użytkowanie i uzyskanie pozwolenia nieruchomości; Czas: 14 dni Czas: 30 dni c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; Koszt: Bez kosztów d. Informacje o sąsiadujących działkach; Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Komentarze: Nowo powstały budynek musi budowę) e. Techniczne parametry zjazdu; zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, wnioskodawca jest spółką); zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, zamiarze użytkowania budynku. Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wydanie BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące dokumenty: Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Buil- decyzji. W przypadku szczególnie skom- dCo musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; na użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi składa wniosek o wydanie takiej decyzji do Procedura 2*. Uzyskanie aktualnej wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; Inspektora Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma mapy geodezyjnej c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: obowiązek przeprowadzenia końcowej kontroli w testy bakteriologiczne wody z insta- celu potwierdzenia, że budynek został zbudowany Czas: 18 dni lacji wewnętrznej budynku, dokument według zatwierdzonego uprzednio projektu. Koszt: PLN 150 potwierdzający wydajność wentylacji mecha- Do wniosku o udzielenie pozwolenia na Komentarze: Geodeta składa wniosek do nicznej, dokument potwierdzający skuteczność użytkowanie muszą zostać załączone następujące Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; dokumenty: geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność a. Oryginał dziennika budowy; być wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, zastosowania w budynku wykorzystanych geodeta dokonuje odpowiednich pomiarów i b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy materiałów budowlanych; aktualizuje mapę. Zaktualizowana mapa jest wskazujące, że budynek został wybudowany e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o przesyłana do Wydziału Geodezji w celu jej nych, medycznych, niebezpiecznych); pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa zatwierdzenia. f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem gicznych dla pracowników. zostały doprowadzone do należytego stanu i początkowym dla wszystkich projektów bu- porządku; dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa Procedura 16*. Zawiadomienie c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję Państwowej Straży Pożarnej o kontroli i testów; dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. zakończeniu budowy Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- Czas: 1 dzień e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Koszt: Bez kosztów sprzeciwów od odpowiednich organów; f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich Procedura 3*. Złożenie wniosku o Komentarze: BuildCo musi poinformować przyłączy; Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy wydanie technicznych warunków magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od g. Charakterystykę energetyczną budynku przyłączenia mediów: sieć BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na przygotowaną przez architekta. elektroenergetyczna. przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Czas: 14 dni Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni Procedura 20*. Kontrola powykonawcza jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Czas: 21 dni Koszt: Bez kosztów tym samym opinią pozytywną. Koszt: Bez kosztów Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie technicznych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać decyzję o pozwoleniu na budowę. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 124 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- wnioskodawcę; ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez Procedura 4*. Złożenie wniosku o BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu wydanie technicznych warunków d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe przewodniczącego; budowlanego powinien być dołączony doku- przyłączenia mediów: instalacja wodno- ment potwierdzający, że został on sporządzony kanalizacyjna e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia podmiotów, które te osoby reprezentują, lub Czas: 14 dni budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy informację o przyczynach uczestnictwa danej danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy Koszt: PLN 100 osoby w naradzie; obszar ten nie jest objęty miejscowym planem Komentarze: BuildCo występuje o wydanie f. Podpisy uczestników. zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z warunków technicznych przyłączenia magazynu prawem (Kodeksem Postępowania Administra- do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku Procedura 7*. Złożenie wniosku i cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o o wydanie warunków technicznych musi być uzyskanie uzgodnienia projektu przez pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki uprawnionego rzeczoznawcę do spraw skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do sanitarnohigienicznych ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie nieruchomości. wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są Czas: 7 dni kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu de- Procedura 5. Złożenie wniosku i Koszt: PLN 500 cyzji. Wezwanie do przedstawienia dodatkowych uzyskanie uzgodnienia projektu Komentarze: Projekt budowlany musi być zbadany dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zawies- budowlanego zjazdu z drogi publicznej przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigieni- zenie procedury do czasu kiedy wnioskodawca cznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną opinię przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. od zarządcy drogi publicznej Decyzja o udzieleniu pozwolenia na budowę staje odnośnie projektu przez jego ostemplowanie i na- Czas: 14 dni danie mu klauzuli zatwierdzającej. Organ wydający się ostateczna po upływie 14 dni od jej doręczenia Koszt: Bez kosztów decyzję o pozwoleniu na budowę sprawdza czy stronom. Podczas tego 14 dniowego terminu projekt został zatwierdzony przez rzeczoznawcę zainteresowane strony (np. sąsiedzi) mogą wnieść Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- odwołanie od decyzji. Od 22 sierpnia 2008 roku niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której do spraw sanitarnohigienicznych. Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu na budowę ważność decyzji o pozwoleniu na budowę została ma powstać budowla i do której miejsce budowy przedłużona z 2 do 3 lat. ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- nie może być wydana. mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- Procedura 10. Powiadomienie Inspektora budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na Procedura 8*. Złożenie wniosku i uzyskanie uzgodnienia projektu przez Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, licencjonowanego rzeczoznawcę do budowy do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Czas: 1 dzień następującym załącznikami: Czas: 3 dni Koszt: Bez kosztów a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; Koszt: PLN 1.000 Komentarze: BuildCo musi powiadomić b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę do rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 przez zarządcę drogi publicznej; spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy zbadania projektu budowlanego pod względem c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- Prawo budowlane), informując urząd o danych bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Rzeczoz- rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o personalnych kierownika budowy i inspektora nawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych warunkach zabudowy dla działki). nadzoru. współpracuje z BuildCo w trakcie przygotowania projektu budowlanego, i kiedy zostanie on już Do zawiadomienia należy załączyć następujące Procedura 6*. Uzyskanie pozytywnej ukończony, rzeczonawca go podpisuje i ostem- dokumenty: opinii odnośnie usytuowania plowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję a. Oświadczenie kierownika budowy stwierdzające projektowanych sieci uzbrojenia terenu o pozwoleniu na budowę nie zatwierdzi takiego sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony przez Zespół Uzgadniania Dokumentacji projektu. Dla bardziej złożonych projektów bu- zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania Projektowych (ZUDP) dowlanych może być wymagane uzgodnienie pro- budową; Czas: 14 dni jektu z właściwą miejscowo jednostką Państwowej b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskie- Straży Pożarnej. go stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze takiego nadzoru; przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe Procedura 9. Złożenie wniosku i przyłączenia) c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia uzyskanie decyzji o pozwoleniu na zawodowe kierownika budowy i inspektora Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci budowę nadzoru; uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach Czas: 54 dni d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Koszt: PLN 539 ochrony zdrowia na placu budowy. w których uczestniczą: Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić a. Wnioskodawca; Komentarze: Prace budowlane nie mogą właściwy urząd o wszelkich zmianach dotyczących b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji o wyżej wymienionych danych oraz zarejestrować c. Przedstawiciele władz lokalnych; pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie pozwo- dziennik budowy we właściwym urzędzie. lenie, inwestor musi złożyć wniosek na oficjalnym d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane formularzu do wydziału architektury i budownict- rezultatami narady koordynacyjnej. Procedura 11*. Zawarcie umowy z wa odpowiedniego urzędu. BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające podmiotem dostarczającym wodę i Do wniosku muszą być załączone następujące propozycję usytuowania projektowanych sieci. odprowadzającym ścieki dokumenty: Starosta wyznacza termin i miejsce narady Czas: 7 dni koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Koszt: PLN 300 pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- możliwej kolizji między sytuowanym sieciami Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej ganymi przepisami szczególnymi; oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci utrwalane są w protokole, który zawiera: b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: prawie do dysponowania nieruchomością na uprzednio warunków technicznych przyłączenia. której ma powstać budynek. b. Opis przedmiotu narady; *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 125 Procedura 12. Kontrola techniczna Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- budowy urządzeń wodociągowych i tym samym opinią pozytywną. na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru kanalizacyjnych oraz ich podłączenie Budowlanego. Czas: 1 dzień Procedura 16. Kontrola ze strony Koszt: Bez kosztów Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ pozytywnej opinii Komentarze: Po uzgodnieniu projektu przyłączenia Szczecin, Zachodniopomorskie instalacji wodno-kanalizacyjnej, BuildCo może Czas: 14 dni Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) złożyć wniosek o zezwolenie na rozpoczęcie robót Koszt: Bez kosztów przyłączeniowych. Gminne przedsiębiorstwo Dane na: 1 września 2014 wodociągów i kanalizacji może przeprowadzić Komentarze: Nowo powstały budynek musi kontrolę techniczną robót i dokonać przyłączenia zostać skontrolowany przez Państwową Straż Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy magazynu do sieci wodno-kanalizacyjnej tego Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby geodezyjnej samego dnia. otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Czas: 21 dni Procedura 17*. Uzyskanie geodezyjnej Koszt: PLN 150 Procedura 13*. Zawiadomienie Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej Komentarze: Geodeta składa wniosek do zakończeniu budowy Czas: 14 dni Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być Czas: 1 dzień Koszt: PLN 2.000 wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Komentarze: BuildCo musi poinformować do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierdze- zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- nia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania bu- Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- dynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja jest początkowym dla wszystkich projektów bu- dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. przeprowadzana przez uprawnionego geodetę i dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni weryfikowana przez Powiatowy Wydział Geodezji. jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. tym samym opinią pozytywną. Procedura 18. Wniosek o pozwolenia na Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii użytkowanie i uzyskanie pozwolenia oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- Procedura 14. Kontrola ze strony decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Czas: 30 dni Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na uzyskanie pozytywnej opinii budowę) Procedura 2*. Złożenie wniosku o Czas: 14 dni Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną wydanie technicznych warunków Koszt: Bez kosztów zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- przyłączenia mediów: instalacja wodno- mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o kanalizacyjna Komentarze: Nowo powstały budynek musi zamiarze użytkowania budynku. zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję Czas: 21 dni Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Build- aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Co musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia na Koszt: PLN 17 budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo składa Komentarze: BuildCo występuje o wydanie BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące wniosek o wydanie takiej decyzji do Inspektora warunków technicznych przyłączenia magazynu dokumenty: Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma obowiązek do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku przeprowadzenia końcowej kontroli w celu pot- o wydanie warunków technicznych musi być a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; wierdzenia, że budynek został zbudowany według dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi zatwierdzonego uprzednio projektu. oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; Do wniosku o udzielenie pozwolenia na nieruchomości. c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: użytkowanie muszą zostać załączone następujące testy bakteriologiczne wody z insta- dokumenty: Procedura 3*. Złożenie wniosku o lacji wewnętrznej budynku, dokument a. Oryginał dziennika budowy; wydanie technicznych warunków potwierdzający wydajność wentylacji mecha- nicznej, dokument potwierdzający skuteczność b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy przyłączenia mediów: sieć ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; wskazujące, że budynek został wybudowany elektroenergetyczna. zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o Czas: 14 dni d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa zastosowania w budynku wykorzystanych Koszt: Bez kosztów oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe materiałów budowlanych; zostały doprowadzone do należytego stanu i Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- porządku; technicznych warunków przyłączenia do sieci nych, medycznych, niebezpiecznych); c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- kontroli i testów; decyzję o pozwoleniu na budowę. gicznych dla pracowników. d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku sprze- Procedura 4*. Złożenie wniosku i Procedura 15*. Zawiadomienie uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu ciwów od odpowiednich organów; Państwowej Straży Pożarnej o z drogi publicznej od zarządcy drogi zakończeniu budowy f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich przyłączy; publicznej Czas: 1 dzień Czas: 14 dni g. Charakterystykę energetyczną budynku Koszt: Bez kosztów przygotowaną przez architekta. Koszt: PLN 82 Komentarze: BuildCo musi poinformować Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy Procedura 19*. Kontrola powykonawcza drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od Czas: 21 dni zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Koszt: Bez kosztów przedstawić następujące dokumenty: przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 126 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego przestrzennego (lub decyzję o warunkach do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, zabudowy dla działki); oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do poszczególnych przyłączeń. ganymi przepisami szczególnymi; nieruchomości; b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; Procedura 8*. Uzyskanie pozytywnej prawie do dysponowania nieruchomością na opinii odnośnie usytuowania której ma powstać budynek. d. Informacje o sąsiadujących działkach; projektowanych sieci uzbrojenia terenu Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- e. Techniczne parametry zjazdu; przez naradę koordynacyjną ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu wnioskodawca jest spółką); Czas: 14 dni budowlanego powinien być dołączony doku- g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze ment potwierdzający, że został on sporządzony Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- przyłączenia) budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach obszar ten nie jest objęty miejscowym planem Procedura 5*. Złożenie wniosku koordynacyjnych organizowanych przez starostę, zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z o zatwierdzenie projektu przez w których uczestniczą: prawem (Kodeksem Postępowania Administra- cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o licencjonowanego rzeczoznawcę a. Wnioskodawca; pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie bezpieczeństwa pożarowego i uzyskanie b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- zatwierdzenia c. Przedstawiciele władz lokalnych; ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie Czas: 3 dni d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są rezultatami narady koordynacyjnej. kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu de- Koszt: PLN 800 BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające cyzji. Wezwanie do przedstawienia dodatkowych Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę do propozycję usytuowania projektowanych sieci. dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zawies- spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu Starosta wyznacza termin i miejsce narady zenie procedury do czasu kiedy wnioskodawca zbadania projektu budowlanego pod względem koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Rzeczoz- jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z Decyzja o udzieleniu pozwolenia na budowę staje nawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych możliwej kolizji między sytuowanym sieciami się ostateczna po upływie 14 dni od jej doręczenia współpracuje z BuildCo w trakcie przygotowania uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej stronom. Podczas tego 14 dniowego terminu projektu budowlanego, i kiedy zostanie on już utrwalane są w protokole, który zawiera: zainteresowane strony (np. sąsiedzi) mogą wnieść ukończony, rzeczonawca go podpisuje i ostem- odwołanie od decyzji. Od 22 sierpnia 2008 roku plowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: ważność decyzji o pozwoleniu na budowę została o pozwoleniu na budowę nie zatwierdzi takiego b. Opis przedmiotu narady; przedłużona z 2 do 3 lat. projektu. Dla bardziej złożonych projektów bu- c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące dowlanych może być wymagane uzgodnienie pro- wnioskodawcę; Procedura 11. Powiadomienie Inspektora jektu z właściwą miejscowo jednostką Państwowej d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu Straży Pożarnej. przewodniczącego; budowy Procedura 6. Złożenie wniosku i e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Czas: 1 dzień podmiotów, które te osoby reprezentują, lub uzyskanie uzgodnienia projektu informację o przyczynach uczestnictwa danej Koszt: Bez kosztów budowlanego zjazdu z drogi publicznej osoby w naradzie; Komentarze: BuildCo musi powiadomić od zarządcy drogi publicznej f. Podpisy uczestników. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Czas: 21 dni rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 Procedura 9. Zawarcie umowy z dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Koszt: Bez kosztów Prawo budowlane), informując urząd o danych podmiotem dostarczającym wodę i Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- personalnych kierownika budowy i inspektora odprowadzającym ścieki nadzoru. niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której ma powstać budowla i do której miejsce budowy Czas: 7 dni Do zawiadomienia należy załączyć następujące ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- Koszt: PLN 300 dokumenty: mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- a. Oświadczenie kierownika budowy stwierdzające budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych uprzednio warunków technicznych przyłączenia. budową; do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z następującym załącznikami: b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskie- Procedura 10. Złożenie wniosku i go stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; takiego nadzoru; uzyskanie decyzji o pozwoleniu na b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej budowę zawodowe kierownika budowy i inspektora przez zarządcę drogi publicznej; Czas: 65 dni nadzoru; c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- Koszt: PLN 539 d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o Komentarze: Prace budowlane nie mogą ochrony zdrowia na placu budowy. warunkach zabudowy dla działki). rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji o Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie pozwo- właściwy urząd o wszelkich zmianach dotyczących Procedura 7*. Uzgodnienie projektu lenie, inwestor musi złożyć wniosek na oficjalnym wyżej wymienionych danych oraz zarejestrować budowlanego przyłączenia do sieci formularzu do wydziału architektury i budownict- dziennik budowy we właściwym urzędzie. wodociągowej i kanalizacyjnej wa odpowiedniego urzędu. Czas: 14 dni Do wniosku muszą być załączone następujące Procedura 12. Kontrola techniczna Koszt: Bez kosztów dokumenty: budowy urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych oraz ich podłączenie Czas: 1 dzień Koszt: Bez kosztów *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 127 Komentarze: Po uzgodnieniu projektu przyłączenia Procedura 16. Kontrola ze strony UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ instalacji wodno-kanalizacyjnej, BuildCo może Toruń, Kujawsko-Pomorskie Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie złożyć wniosek o zezwolenie na rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne przedsiębiorstwo pozytywnej opinii Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) wodociągów i kanalizacji może przeprowadzić Czas: 14 dni Dane na: 1 września 2014 kontrolę techniczną robót i dokonać przyłączenia Koszt: Bez kosztów magazynu do sieci wodno-kanalizacyjnej tego Procedura 1. Złożenie wniosku o samego dnia. Komentarze: Nowo powstały budynek musi wydanie technicznych warunków zostać skontrolowany przez Państwową Straż przyłączenia mediów: instalacja wodno- Procedura 13*. Zawiadomienie Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby kanalizacyjna Państwowej Inspekcji Sanitarnej o otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Czas: 28 dni zakończeniu budowy Procedura 17*. Uzyskanie geodezyjnej Koszt: PLN 135 Czas: 1 dzień inwentaryzacji powykonawczej Komentarze: BuildCo występuje o wydanie Koszt: Bez kosztów Czas: 14 dni warunków technicznych przyłączenia magazynu Komentarze: BuildCo musi poinformować Koszt: PLN 2.000 do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o o wydanie warunków technicznych musi być zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierdze- nieruchomości. Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni nia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania bu- jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a dynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja jest Procedura 2*. Złożenie wniosku i tym samym opinią pozytywną. przeprowadzana przez uprawnionego geodetę i uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu weryfikowana przez Powiatowy Wydział Geodezji. z drogi publicznej od zarządcy drogi Procedura 14. Kontrola ze strony publicznej Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Procedura 18. Wniosek o pozwolenia na użytkowanie i uzyskanie pozwolenia Czas: 28 dni uzyskanie pozytywnej opinii Czas: 35 dni Koszt: PLN 82 Czas: 14 dni Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy Koszt: Bez kosztów budowę) drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji Komentarze: Nowo powstały budynek musi zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną przedstawić następujące dokumenty: Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie przestrzennego (lub decyzję o warunkach budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, zamiarze użytkowania budynku. zabudowy dla działki); BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Build- Co musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia na b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do dokumenty: użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo składa nieruchomości; a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; wniosek o wydanie takiej decyzji do Inspektora c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma obowiązek d. Informacje o sąsiadujących działkach; wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; przeprowadzenia końcowej kontroli w celu pot- e. Techniczne parametry zjazdu; c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: wierdzenia, że budynek został zbudowany według testy bakteriologiczne wody z insta- zatwierdzonego uprzednio projektu. f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli lacji wewnętrznej budynku, dokument wnioskodawca jest spółką); Do wniosku o udzielenie pozwolenia na potwierdzający wydajność wentylacji mecha- użytkowanie muszą zostać załączone następujące g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. nicznej, dokument potwierdzający skuteczność dokumenty: Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- a. Oryginał dziennika budowy; d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. zastosowania w budynku wykorzystanych b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy wskazujące, że budynek został wybudowany materiałów budowlanych; Procedura 3*. Uzyskanie aktualnej mapy zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa geodezyjnej nych, medycznych, niebezpiecznych); oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe Czas: 14 dni f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- zostały doprowadzone do należytego stanu i Koszt: PLN 150 gicznych dla pracowników. porządku; c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych Komentarze: Geodeta składa wniosek do Procedura 15*. Zawiadomienie kontroli i testów; Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Państwowej Straży Pożarnej o geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- zakończeniu budowy e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku sprze- deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- Czas: 1 dzień ciwów od odpowiednich organów; zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Koszt: PLN 100 f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. przyłączy; Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem Komentarze: BuildCo musi poinformować Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy g. Charakterystykę energetyczną budynku początkowym dla wszystkich projektów bu- magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od przygotowaną przez architekta. dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Procedura 19*. Kontrola powykonawcza dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Czas: 21 dni oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a tym samym opinią pozytywną. Koszt: Bez kosztów decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 128 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 4*. Złożenie wniosku o Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, wydanie technicznych warunków ma powstać budowla i do której miejsce budowy pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- przyłączenia mediów: sieć ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- ganymi przepisami szczególnymi; elektroenergetyczna. mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym Czas: 14 dni budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na prawie do dysponowania nieruchomością na lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi której ma powstać budynek. Koszt: Bez kosztów być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez technicznych warunków przyłączenia do sieci następującym załącznikami: BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; budowlanego powinien być dołączony doku- decyzję o pozwoleniu na budowę. b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację ment potwierdzający, że został on sporządzony zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia Procedura 5. Uzyskanie pozytywnej przez zarządcę drogi publicznej; budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy opinii odnośnie usytuowania danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- projektowanych sieci uzbrojenia terenu rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o obszar ten nie jest objęty miejscowym planem przez Zespół Uzgadniania Dokumentacji warunkach zabudowy dla działki). zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z Projektowych (ZUDP) prawem (Kodeksem Postępowania Administra- Czas: 14 dni Procedura 8*. Złożenie wniosku i cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o uzyskanie uzgodnienia projektu przez pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe licencjonowanego rzeczoznawcę do ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie przyłączenia) spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci Czas: 1 dzień kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu de- uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach cyzji. Wezwanie do przedstawienia dodatkowych Koszt: PLN 500 koordynacyjnych organizowanych przez starostę, dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zawies- w których uczestniczą: Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę do zenie procedury do czasu kiedy wnioskodawca spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. a. Wnioskodawca; zbadania projektu budowlanego pod względem Decyzja o udzieleniu pozwolenia na budowę staje b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Rzeczoz- się ostateczna po upływie 14 dni od jej doręczenia c. Przedstawiciele władz lokalnych; nawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych stronom. Podczas tego 14 dniowego terminu d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane współpracuje z BuildCo w trakcie przygotowania zainteresowane strony (np. sąsiedzi) mogą wnieść rezultatami narady koordynacyjnej. projektu budowlanego, i kiedy zostanie on już odwołanie od decyzji. Od 22 sierpnia 2008 roku ukończony, rzeczonawca go podpisuje i ostem- ważność decyzji o pozwoleniu na budowę została BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające plowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję przedłużona z 2 do 3 lat. propozycję usytuowania projektowanych sieci. o pozwoleniu na budowę nie zatwierdzi takiego Starosta wyznacza termin i miejsce narady projektu. Dla bardziej złożonych projektów bu- Procedura 11. Powiadomienie Inspektora koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej dowlanych może być wymagane uzgodnienie pro- Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z jektu z właściwą miejscowo jednostką Państwowej budowy możliwej kolizji między sytuowanym sieciami Straży Pożarnej. uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej Czas: 1 dzień utrwalane są w protokole, który zawiera: Procedura 9*. Złożenie wniosku i Koszt: Bez kosztów a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: uzyskanie uzgodnienia projektu przez b. Opis przedmiotu narady; Komentarze: BuildCo musi powiadomić uprawnionego rzeczoznawcę do spraw Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące sanitarnohigienicznych rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 wnioskodawcę; Czas: 1 dzień dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe Prawo budowlane), informując urząd o danych przewodniczącego; Koszt: PLN 500 personalnych kierownika budowy i inspektora e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Komentarze: Projekt budowlany musi być zbadany nadzoru. podmiotów, które te osoby reprezentują, lub przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigieni- Do zawiadomienia należy załączyć następujące informację o przyczynach uczestnictwa danej cznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną opinię dokumenty: osoby w naradzie; odnośnie projektu przez jego ostemplowanie i na- a. Oświadczenie kierownika budowy stwierdzające f. Podpisy uczestników. danie mu klauzuli zatwierdzającej. Organ wydający sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony decyzję o pozwoleniu na budowę sprawdza czy zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania Procedura 6. Uzgodnienie projektu projekt został zatwierdzony przez rzeczoznawcę budową; do spraw sanitarnohigienicznych. Bez pieczątki budowlanego przyłączenia do sieci b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskie- rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu na budowę wodociągowej i kanalizacyjnej nie może być wydana. go stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia Czas: 14 dni takiego nadzoru; Procedura 10. Złożenie wniosku i c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia Koszt: PLN 80 uzyskanie decyzji o pozwoleniu na zawodowe kierownika budowy i inspektora Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia nadzoru; budowę do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne Czas: 40 dni ochrony zdrowia na placu budowy. poszczególnych przyłączeń. Koszt: PLN 539 Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić Procedura 7*. Złożenie wniosku Komentarze: Prace budowlane nie mogą właściwy urząd o wszelkich zmianach dotyczących rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji o wyżej wymienionych danych oraz zarejestrować i uzyskanie uzgodnienia projektu dziennik budowy we właściwym urzędzie. pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie pozwo- budowlanego zjazdu z drogi publicznej lenie, inwestor musi złożyć wniosek na oficjalnym od zarządcy drogi publicznej formularzu do wydziału architektury i budownict- Procedura 12*. Zawarcie umowy z Czas: 14 dni wa odpowiedniego urzędu. podmiotem dostarczającym wodę i Koszt: Bez kosztów Do wniosku muszą być załączone następujące odprowadzającym ścieki dokumenty: Czas: 7 dni Koszt: PLN 100 *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 129 Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Komentarze: BuildCo musi poinformować Procedura 20*. Kontrola powykonawcza oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od Czas: 15 dni uprzednio warunków technicznych przyłączenia. BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Koszt: Bez kosztów przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu Procedura 13. Kontrola techniczna Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- budowy urządzeń wodociągowych i na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru kanalizacyjnych oraz ich podłączenie tym samym opinią pozytywną. Budowlanego. Czas: 1 dzień Procedura 17. Kontrola ze strony Koszt: Bez kosztów Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ Komentarze: Po uzgodnieniu projektu przyłączenia pozytywnej opinii Warszawa, Mazowieckie instalacji wodno-kanalizacyjnej, BuildCo może Czas: 14 dni Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) złożyć wniosek o zezwolenie na rozpoczęcie robót przyłączeniowych. Gminne przedsiębiorstwo Koszt: Bez kosztów Dane na: 1 września 2014 wodociągów i kanalizacji może przeprowadzić Komentarze: Nowo powstały budynek musi Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy kontrolę techniczną robót i dokonać przyłączenia zostać skontrolowany przez Państwową Straż magazynu do sieci wodno-kanalizacyjnej tego Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby geodezyjnej samego dnia. otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Czas: 30 dni Koszt: PLN 60 Procedura 14*. Zawiadomienie Procedura 18*. Uzyskanie geodezyjnej Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej Komentarze: Geodeta składa wniosek do Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy zakończeniu budowy Czas: 7 dni geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być Czas: 1 dzień Koszt: PLN 2.000 wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- Koszt: Bez kosztów deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Komentarze: BuildCo musi poinformować konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierdze- nia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania bu- Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- dynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja jest początkowym dla wszystkich projektów bu- nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- przeprowadzana przez uprawnionego geodetę i dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. weryfikowana przez Powiatowy Wydział Geodezji. jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Procedura 19. Wniosek o pozwolenia na Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii tym samym opinią pozytywną. oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- użytkowanie i uzyskanie pozwolenia decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Procedura 15. Kontrola ze strony Czas: 21 dni Państwowej Inspekcji Sanitarnej i uzyskanie pozytywnej opinii Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na budowę) Procedura 2*. Złożenie wniosku o Czas: 14 dni wydanie technicznych warunków Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną Koszt: Bez kosztów zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- przyłączenia mediów: sieć Komentarze: Nowo powstały budynek musi mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o elektroenergetyczna. zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję zamiarze użytkowania budynku. Czas: 21 dni Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Build- Koszt: PLN 146 aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Co musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia na budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo składa Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące wniosek o wydanie takiej decyzji do Inspektora technicznych warunków przyłączenia do sieci dokumenty: Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma obowiązek elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; przeprowadzenia końcowej kontroli w celu pot- decyzję o pozwoleniu na budowę. wierdzenia, że budynek został zbudowany według b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi zatwierdzonego uprzednio projektu. Procedura 3*. Złożenie wniosku o wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; Do wniosku o udzielenie pozwolenia na wydanie technicznych warunków c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: użytkowanie muszą zostać załączone następujące przyłączenia mediów: instalacja wodno- testy bakteriologiczne wody z insta- lacji wewnętrznej budynku, dokument dokumenty: kanalizacyjna potwierdzający wydajność wentylacji mecha- a. Oryginał dziennika budowy; Czas: 21 dni nicznej, dokument potwierdzający skuteczność b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy Koszt: PLN 100 ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; wskazujące, że budynek został wybudowany d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o Komentarze: BuildCo występuje o wydanie zastosowania w budynku wykorzystanych pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa warunków technicznych przyłączenia magazynu materiałów budowlanych; oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku zostały doprowadzone do należytego stanu i o wydanie warunków technicznych musi być e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki porządku; nych, medycznych, niebezpiecznych); oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- nieruchomości. kontroli i testów; gicznych dla pracowników. d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; Procedura 4*. Złożenie wniosku Procedura 16*. Zawiadomienie e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku sprze- o zatwierdzenie projektu przez Państwowej Straży Pożarnej o ciwów od odpowiednich organów; licencjonowanego rzeczoznawcę zakończeniu budowy f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich bezpieczeństwa pożarowego i uzyskanie przyłączy; Czas: 1 dzień zatwierdzenia g. Charakterystykę energetyczną budynku Koszt: Bez kosztów przygotowaną przez architekta. Czas: 7 dni Koszt: Bez kosztów *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 130 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Komentarze: Projekt budowlany musi być zbadany możliwej kolizji między sytuowanym sieciami cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigieni- uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie cznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną opinię utrwalane są w protokole, który zawiera: skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- odnośnie projektu przez jego ostemplowanie i na- a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie danie mu klauzuli zatwierdzającej. Organ wydający wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są b. Opis przedmiotu narady; decyzję o pozwoleniu na budowę sprawdza czy kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu de- projekt został zatwierdzony przez rzeczoznawcę c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące cyzji. Wezwanie do przedstawienia dodatkowych do spraw sanitarnohigienicznych. Bez pieczątki wnioskodawcę; dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zawies- rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu na budowę d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe zenie procedury do czasu kiedy wnioskodawca nie może być wydana. przewodniczącego; przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie Decyzja o udzieleniu pozwolenia na budowę staje Procedura 5*. Złożenie wniosku i podmiotów, które te osoby reprezentują, lub się ostateczna po upływie 14 dni od jej doręczenia uzyskanie uzgodnienia projektu przez informację o przyczynach uczestnictwa danej stronom. Podczas tego 14 dniowego terminu uprawnionego rzeczoznawcę do spraw osoby w naradzie; zainteresowane strony (np. sąsiedzi) mogą wnieść bezpieczeństwa i higieny pracy f. Podpisy uczestników. odwołanie od decyzji. Od 22 sierpnia 2008 roku ważność decyzji o pozwoleniu na budowę została Czas: 12 dni przedłużona z 2 do 3 lat. Procedura 8*. Złożenie wniosku Koszt: PLN 1.750 i uzyskanie uzgodnienia projektu Procedura 10. Powiadomienie Inspektora Komentarze: Projekt budowlany musi być zbadany budowlanego zjazdu z drogi publicznej przez rzeczoznawcę do spraw bezpieczeństwa i Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu od zarządcy drogi publicznej budowy higieny pracy. Rzeczoznawca wydaje pozytywną Czas: 14 dni opinię odnośnie projektu przez jego ostem- Czas: 1 dzień plowanie i nadanie mu klauzuli zatwierdzającej. Koszt: Bez kosztów Koszt: Bez kosztów Organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę Komentarze: Projekt budowlany wymaga zat- sprawdza czy projekt został zatwierdzony przez Komentarze: BuildCo musi powiadomić wierdzenia z zarządcą drogi publicznej, w pobliżu rzeczoznawcę do spraw bezpieczeństwa i higieny Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o której powstanie obiekt budowlany i przy której pracy. Bez pieczątki rzeczoznawcy, decyzja o rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 leży plac budowy. Do wniosku o uzgodnienie wys- pozwoleniu na budowę nie może być wydana. dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy tarczy załączyć sam projekt budowlany. Zgoda jest Prawo budowlane), informując urząd o danych wydawana w formie pisemnego zaświadczenia. Procedura 6*. Złożenie wniosku i personalnych kierownika budowy i inspektora Budowa lub przebudowa podjazdu na działkę wy- uzyskanie uzgodnienia projektu przez nadzoru. maga zezwolenia na lokalizację podjazdu. Podjazd licencjonowanego rzeczoznawcę do powinien zostać zatwierdzony przez zarządcę Do zawiadomienia należy załączyć następujące spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych drogi publicznej. dokumenty: a. Oświadczenie kierownika budowy stwierdzające Czas: 3 dni Obowiązujące w tym zakresie opłaty są zmienne i zależą od umowy łączącej zarządcę drogi z inwes- sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony Koszt: PLN 1.000 torem. Grunt wykorzystywany do budowy wjazdu zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę do na działkę jest wyznaczany przez zarząd dróg budową; spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu publicznych w drodze umowy np. dzierżawy. b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskie- zbadania projektu budowlanego pod względem go stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Rzeczoz- Procedura 9. Złożenie wniosku i takiego nadzoru; nawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych uzyskanie decyzji o pozwoleniu na c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia współpracuje z BuildCo w trakcie przygotowania budowę zawodowe kierownika budowy i inspektora projektu budowlanego, i kiedy zostanie on już nadzoru; ukończony, rzeczonawca go podpisuje i ostem- Czas: 65 dni d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i plowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję Koszt: PLN 589 (PLN 539 za wydanie pozwolenia ochrony zdrowia na placu budowy. o pozwoleniu na budowę nie zatwierdzi takiego na budowę + PLN 47 za opłaty za zatwierdzenie + projektu. Dla bardziej złożonych projektów bu- Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić PLN 2.50 za koszt przelewu) dowlanych może być wymagane uzgodnienie pro- właściwy urząd o wszelkich zmianach dotyczących Komentarze: Prace budowlane nie mogą wyżej wymienionych danych oraz zarejestrować jektu z właściwą miejscowo jednostką Państwowej rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji o dziennik budowy we właściwym urzędzie. Straży Pożarnej. pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie pozwo- lenie, inwestor musi złożyć wniosek na oficjalnym Procedura 11*. Zawarcie umowy z Procedura 7*. Uzyskanie pozytywnej formularzu do wydziału architektury i budownict- opinii odnośnie usytuowania podmiotem dostarczającym wodę i wa odpowiedniego urzędu. odprowadzającym ścieki projektowanych sieci uzbrojenia terenu Do wniosku muszą być załączone następujące przez naradę koordynacyjną dokumenty: Czas: 5 dni Czas: 30 dni a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Koszt: PLN 250 Koszt: Bez kosztów wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci ganymi przepisami szczególnymi; wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym uprzednio warunków technicznych przyłączenia. koordynacyjnych organizowanych przez starostę, w których uczestniczą: prawie do dysponowania nieruchomością na której ma powstać budynek. Procedura 12. Kontrola techniczna a. Wnioskodawca; Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- budowy urządzeń wodociągowych b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez i kanalizacyjnych przez Wodociągi c. Przedstawiciele władz lokalnych; BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu Warszawskie oraz ich podłączenie d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane budowlanego powinien być dołączony doku- Czas: 1 dzień rezultatami narady koordynacyjnej. ment potwierdzający, że został on sporządzony BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia Koszt: Bez kosztów propozycję usytuowania projektowanych sieci. budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy Komentarze: Po uzgodnieniu projektu przyłączenia Starosta wyznacza termin i miejsce narady danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy instalacji wodno-kanalizacyjnej,BuildCo koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej obszar ten nie jest objęty miejscowym planem może złożyć wniosek o rozpoczęcie robót jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z przyłączeniowych. W terminie 3 dni od takiego prawem (Kodeksem Postępowania Administra- wniosku, gminne przedsiębiorstwo wodociągów i *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 131 kanalizacji sporządza projekt umowy dotyczącej Koszt: PLN 50 UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ nadzoru nad pracami przyłączeniowymi, która Komentarze: Nowo powstały budynek musi Wrocław, Dolnośląskie ma być podpisana przez obie strony. Gminne zostać skontrolowany przez Państwową Straż przedsiębiorstwo wodociągów i kanalizacji może Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby przeprowadzić kontrolę techniczną robót i dokonać Dane na: 1 września 2014 otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. przyłączenia magazynu do sieci wodno-kanaliza- cyjnej tego samego dnia. Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy Procedura 17*. Uzyskanie geodezyjnej geodezyjnej Procedura 13*. Zawiadomienie inwentaryzacji powykonawczej Czas: 21 dni Państwowej Inspekcji Sanitarnej o Czas: 3 dni Koszt: PLN 150 zakończeniu budowy Koszt: PLN 2.000 Komentarze: Geodeta składa wniosek do Czas: 1 dzień Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Koszt: Bez kosztów konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierdze- wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- Komentarze: BuildCo musi poinformować nia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania bu- Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- dynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja jest zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- przeprowadzana przez uprawnionego geodetę i nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. weryfikowana przez Powiatowy Wydział Geodezji. dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni Procedura 18. Wniosek o pozwolenia na początkowym dla wszystkich projektów bu- jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa użytkowanie i uzyskanie pozwolenia jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję tym samym opinią pozytywną. Czas: 75 dni dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Procedura 14. Kontrola ze strony Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii Państwowej Inspekcji Sanitarnej i budowę) oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- uzyskanie pozytywnej opinii decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną Czas: 14 dni zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- Koszt: Bez kosztów mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o zamiarze użytkowania budynku. Procedura 2. Złożenie wniosku i Komentarze: Nowo powstały budynek musi uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Build- zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję Co musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia na z drogi publicznej od zarządcy drogi Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo składa publicznej aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie wniosek o wydanie takiej decyzji do Inspektora Czas: 30 dni budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma obowiązek BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące Koszt: PLN 82 przeprowadzenia końcowej kontroli w celu pot- dokumenty: wierdzenia, że budynek został zbudowany według Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; zatwierdzonego uprzednio projektu. drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi Do wniosku o udzielenie pozwolenia na zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; użytkowanie muszą zostać załączone następujące przedstawić następujące dokumenty: c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: dokumenty: a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania testy bakteriologiczne wody z insta- a. Oryginał dziennika budowy; przestrzennego (lub decyzję o warunkach lacji wewnętrznej budynku, dokument zabudowy dla działki); b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy potwierdzający wydajność wentylacji mecha- wskazujące, że budynek został wybudowany b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do nicznej, dokument potwierdzający skuteczność zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o nieruchomości; ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe d. Informacje o sąsiadujących działkach; zastosowania w budynku wykorzystanych zostały doprowadzone do należytego stanu i e. Techniczne parametry zjazdu; materiałów budowlanych; porządku; f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych wnioskodawca jest spółką); nych, medycznych, niebezpiecznych); kontroli i testów; g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; gicznych dla pracowników. Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku sprze- nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- ciwów od odpowiednich organów; plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. Procedura 15*. Zawiadomienie f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich Państwowej Straży Pożarnej o przyłączy; zakończeniu budowy Procedura 3*. Złożenie wniosku o g. Charakterystykę energetyczną budynku wydanie technicznych warunków Czas: 1 dzień przygotowaną przez architekta. przyłączenia mediów: sieć Koszt: Bez kosztów elektroenergetyczna. Procedura 19*. Kontrola powykonawcza Komentarze: BuildCo musi poinformować Czas: 14 dni Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy Czas: 21 dni Koszt: Bez kosztów magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od Koszt: Bez kosztów BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu technicznych warunków przyłączenia do sieci Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru decyzję o pozwoleniu na budowę. tym samym opinią pozytywną. Budowlanego. Procedura 4*. Złożenie wniosku o Procedura 16. Kontrola ze strony wydanie technicznych warunków Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie przyłączenia mediów: instalacja wodno- pozytywnej opinii kanalizacyjna Czas: 14 dni Czas: 14 dni *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 132 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Koszt: PLN 100 a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zawies- Komentarze: BuildCo występuje o wydanie b. Opis przedmiotu narady; zenie procedury do czasu kiedy wnioskodawca warunków technicznych przyłączenia magazynu przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku Decyzja o udzieleniu pozwolenia na budowę staje wnioskodawcę; o wydanie warunków technicznych musi być się ostateczna po upływie 14 dni od jej doręczenia d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe stronom. Podczas tego 14 dniowego terminu dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki przewodniczącego; oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do zainteresowane strony (np. sąsiedzi) mogą wnieść e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie odwołanie od decyzji. Od 22 sierpnia 2008 roku nieruchomości. podmiotów, które te osoby reprezentują, lub ważność decyzji o pozwoleniu na budowę została informację o przyczynach uczestnictwa danej przedłużona z 2 do 3 lat. Procedura 5. Uzgodnienie projektu osoby w naradzie; budowlanego przyłączenia do sieci Procedura 10. Powiadomienie Inspektora f. Podpisy uczestników. wodociągowej i kanalizacyjnej Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu Czas: 30 dni Procedura 8*. Złożenie wniosku i budowy Koszt: PLN 100 uzyskanie uzgodnienia projektu przez Czas: 1 dzień Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia licencjonowanego rzeczoznawcę do Koszt: Bez kosztów do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Komentarze: BuildCo musi powiadomić oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne Czas: 2 dni poszczególnych przyłączeń. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Koszt: PLN 800 rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę do dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Procedura 6*. Złożenie wniosku spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu Prawo budowlane), informując urząd o danych i uzyskanie uzgodnienia projektu personalnych kierownika budowy i inspektora budowlanego zjazdu z drogi publicznej zbadania projektu budowlanego pod względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Rzeczoz- nadzoru. od zarządcy drogi publicznej nawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Do zawiadomienia należy załączyć następujące Czas: 14 dni współpracuje z BuildCo w trakcie przygotowania dokumenty: Koszt: Bez kosztów projektu budowlanego, i kiedy zostanie on już a. Oświadczenie kierownika budowy stwierdzające ukończony, rzeczonawca go podpisuje i ostem- sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- plowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której o pozwoleniu na budowę nie zatwierdzi takiego budową; ma powstać budowla i do której miejsce budowy projektu. Dla bardziej złożonych projektów bu- ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskie- dowlanych może być wymagane uzgodnienie pro- go stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- jektu z właściwą miejscowo jednostką Państwowej budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na takiego nadzoru; Straży Pożarnej. lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, Procedura 9. Złożenie wniosku i zawodowe kierownika budowy i inspektora do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z nadzoru; uzyskanie decyzji o pozwoleniu na następującym załącznikami: d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i budowę a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; ochrony zdrowia na placu budowy. Czas: 35 dni Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej Koszt: PLN 588 właściwy urząd o wszelkich zmianach dotyczących przez zarządcę drogi publicznej; Komentarze: Prace budowlane nie mogą wyżej wymienionych danych oraz zarejestrować c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji o dziennik budowy we właściwym urzędzie. rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie pozwo- warunkach zabudowy dla działki). lenie, inwestor musi złożyć wniosek na oficjalnym Procedura 11*. Zawarcie umowy z formularzu do wydziału architektury i budownict- podmiotem dostarczającym wodę i Procedura 7*. Uzyskanie pozytywnej wa odpowiedniego urzędu. odprowadzającym ścieki opinii odnośnie usytuowania Do wniosku muszą być załączone następujące Czas: 7 dni projektowanych sieci uzbrojenia terenu dokumenty: Koszt: PLN 250 przez Zespół Uzgadniania Dokumentacji a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego Projektowych (ZUDP) wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Czas: 14 dni wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych ganymi przepisami szczególnymi; Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym uprzednio warunków technicznych przyłączenia. przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe prawie do dysponowania nieruchomością na przyłączenia) Procedura 12. Kontrola techniczna której ma powstać budynek. Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci budowy urządzeń wodociągowych i Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach kanalizacyjnych oraz ich podłączenie ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez koordynacyjnych organizowanych przez starostę, BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu Czas: 1 dzień w których uczestniczą: budowlanego powinien być dołączony doku- Koszt: Bez kosztów a. Wnioskodawca; ment potwierdzający, że został on sporządzony przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia Komentarze: Po uzgodnieniu projektu przyłączenia b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy instalacji wodno-kanalizacyjnej, BuildCo może c. Przedstawiciele władz lokalnych; złożyć wniosek o zezwolenie na rozpoczęcie robót danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane obszar ten nie jest objęty miejscowym planem przyłączeniowych. Gminne przedsiębiorstwo rezultatami narady koordynacyjnej. zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z wodociągów i kanalizacji może przeprowadzić BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające prawem (Kodeksem Postępowania Administra- kontrolę techniczną robót i dokonać przyłączenia propozycję usytuowania projektowanych sieci. cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o magazynu do sieci wodno-kanalizacyjnej tego Starosta wyznacza termin i miejsce narady pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie samego dnia. koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie możliwej kolizji między sytuowanym sieciami wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu de- utrwalane są w protokole, który zawiera: cyzji. Wezwanie do przedstawienia dodatkowych *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O-324(#0,#%)30)&ó,-)0Ý 133 Procedura 13*. Zawiadomienie Procedura 17*. Uzyskanie geodezyjnej Komentarze: Geodeta składa wniosek do Wydziału Geodezji o wydanie aktualnej mapy Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej geodezyjnej dotyczącej obszaru na którym ma być zakończeniu budowy Czas: 3 dni wybudowany budynek. Po otrzymaniu mapy, geo- Czas: 1 dzień Koszt: PLN 2.000 deta dokonuje odpowiednich pomiarów i aktuali- Koszt: Bez kosztów zuje mapę. Zaktualizowana mapa jest przesyłana Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, do Wydziału Geodezji w celu jej zatwierdzenia. Komentarze: BuildCo musi poinformować konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej Zaktualizowana mapa geodezyjna jest punktem Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierdze- początkowym dla wszystkich projektów bu- zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- nia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania bu- dowlanych. W tym mieście, zaktualizowana mapa nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- dynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja jest jest także potrzebna, aby ubiegać się o decyzję dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. przeprowadzana przez uprawnionego geodetę i dotyczącą lokalizacji zjazdu z drogi publicznej. Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni weryfikowana przez Powiatowy Wydział Geodezji. Koszt procedury uzależniony jest od liczby kopii jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a oraz rozmiaru mapy geodezyjnej potrzebnej geo- tym samym opinią pozytywną. Procedura 18. Wniosek o pozwolenia na decie. Koszt ten wzrósł po 12 lipca 2014 roku. użytkowanie i uzyskanie pozwolenia Procedura 14. Kontrola ze strony Czas: 21 dni Procedura 2*. Złożenie wniosku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej i wydanie technicznych warunków uzyskanie pozytywnej opinii Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na budowę) przyłączenia mediów: instalacja wodno- Czas: 14 dni kanalizacyjna Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną Koszt: Bez kosztów zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- Czas: 30 dni Komentarze: Nowo powstały budynek musi mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o Koszt: Bez kosztów zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję zamiarze użytkowania budynku. Komentarze: BuildCo występuje o wydanie Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Build- warunków technicznych przyłączenia magazynu aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Co musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia na do sieci wodociągów i kanalizacji. Do wniosku budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo składa o wydanie warunków technicznych musi być BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące wniosek o wydanie takiej decyzji do Inspektora dołączona mapa sytuacyjno-wysokościowa działki dokumenty: Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma obowiązek oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; przeprowadzenia końcowej kontroli w celu pot- nieruchomości. wierdzenia, że budynek został zbudowany według b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi zatwierdzonego uprzednio projektu. wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; Procedura 3*. Złożenie wniosku o Do wniosku o udzielenie pozwolenia na c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: wydanie technicznych warunków użytkowanie muszą zostać załączone następujące testy bakteriologiczne wody z insta- przyłączenia mediów: sieć dokumenty: lacji wewnętrznej budynku, dokument elektroenergetyczna. potwierdzający wydajność wentylacji mecha- a. Oryginał dziennika budowy; nicznej, dokument potwierdzający skuteczność b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy Czas: 28 dni ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; wskazujące, że budynek został wybudowany Koszt: Bez kosztów d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o Komentarze: Złożenie wniosku o wydanie zastosowania w budynku wykorzystanych pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa technicznych warunków przyłączenia do sieci materiałów budowlanych; oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe elektroenergetycznej jest niezbędne, aby uzsykać zostały doprowadzone do należytego stanu i e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- decyzję o pozwoleniu na budowę. porządku; nych, medycznych, niebezpiecznych); c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych Procedura 4*. Uzyskanie decyzji o f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- kontroli i testów; uwarunkowaniach środowiskowych gicznych dla pracowników. d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; Czas: 14 dni Procedura 15*. Zawiadomienie e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku sprze- Państwowej Straży Pożarnej o ciwów od odpowiednich organów; Koszt: PLN 220 zakończeniu budowy f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich Komentarze: BuildCo musi złożyć wniosek do przyłączy; Wydziału Ochrony Środowiska, żeby wiedzieć czy Czas: 1 dzień g. Charakterystykę energetyczną budynku budynek wymaga analizy odnośnie uwarunkowań Koszt: Bez kosztów przygotowaną przez architekta. środowiskowych. Decyzja, nawet jeśli negatyw- Komentarze: BuildCo musi poinformować na, musi być załączona do wniosku o wydanie Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy Procedura 19*. Kontrola powykonawcza pozwolenia na budowę. W przypadku magazynów magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od komercyjnych o powierzchni 1,300.6 m2, analiza Czas: 7 dni uwarunkowań środowiskowych inwestycji nie jest BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Koszt: Bez kosztów wymagana. Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a Procedura 5*. Złożenie wniosku i budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- tym samym opinią pozytywną. na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru uzyskanie decyzji o lokalizacji zjazdu Budowlanego. z drogi publicznej od zarządcy drogi Procedura 16. Kontrola ze strony publicznej Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie Czas: 21 dni UZYSKIWANIE POZWOLEŃ NA BUDOWĘ pozytywnej opinii Zielona Góra, Lubuskie Koszt: PLN 82 Czas: 14 dni Wartość magazynu: PLN 2.032.884 (EUR 474.109) Komentarze: BuildCo składa wniosek do zarządcy Koszt: Bez kosztów drogi publicznej o wydanie decyzji o lokalizacji Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Nowo powstały budynek musi zjazdu z drogi publicznej do działki. BuildCo musi zostać skontrolowany przez Państwową Straż Procedura 1. Uzyskanie aktualnej mapy przedstawić następujące dokumenty: Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby geodezyjnej a. Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. przestrzennego (lub decyzję o warunkach Czas: 30 dni zabudowy dla działki); Koszt: PLN 150 *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 134 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 b. Dokument potwierdzający tytuł prawny do możliwej kolizji między sytuowanym sieciami a. Cztery egzemplarze projektu budowlanego nieruchomości; uzbrojenia. Rezultaty narady koordynacyjnej wraz ze wszystkimi opiniami, uzgodnieniami, c. Zaktualizowaną mapę geodezyjną; utrwalane są w protokole, który zawiera: pozwoleniami i innymi dokumentami wyma- a. Określenie narady, jej terminu i miejsca: ganymi przepisami szczególnymi; d. Informacje o sąsiadujących działkach; b. Opis przedmiotu narady; b. Pisemne oświadczenie inwestora o posiadanym e. Techniczne parametry zjazdu; prawie do dysponowania nieruchomością na f. Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (jeżeli c. Imię i nazwisko oraz inne dane identyfikujące której ma powstać budynek. wnioskodawca jest spółką); wnioskodawcę; Opinie, uzgodnienia oraz pozwolenia wymienio- g. Dowód uiszczenia opłaty skarbowej. d. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe ne powyżej muszą zostać zgromadzone przez przewodniczącego; Prawo wyznacza 30 dniowy termin na wyda- BuildCo bądź jego pełnomocnika. Do projektu nie decyzji. W przypadku szczególnie skom- e. Imiona i nazwiska uczestników oraz oznaczenie budowlanego powinien być dołączony doku- plikowanych spraw termin wynosi 60 dni. podmiotów, które te osoby reprezentują, lub ment potwierdzający, że został on sporządzony informację o przyczynach uczestnictwa danej przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia Procedura 6. Złożenie wniosku i osoby w naradzie; budowlane. Decyzja o warunkach zabudowy uzyskanie uzgodnienia projektu f. Podpisy uczestników. danego obszaru jest wymaga w sytuacji, gdy budowlanego zjazdu z drogi publicznej obszar ten nie jest objęty miejscowym planem od zarządcy drogi publicznej Procedura 9*. Złożenie wniosku i zagospodarowania przestrzennego. Zgodne z uzyskanie uzgodnienia projektu przez prawem (Kodeksem Postępowania Administra- Czas: 30 dni cyjnego) organ ma miesiąc na wydanie decyzji o uprawnionego rzeczoznawcę do spraw Koszt: Bez kosztów sanitarnohigienicznych pozwoleniu na budowę, a w sprawach szczególnie skomplikowanych dwa miesiące. Prawo budowla- Komentarze: Projekt budowlany musi być uzgod- Czas: 1 dzień ne stanowi, że w sytuacji, gdy Urzędy Miasta nie niony z zarządcą drogi publicznej w pobliżu której ma powstać budowla i do której miejsce budowy Koszt: PLN 420 wydadzą decyzji w terminie 65 dni, karane są kwotą 500 zł za każdy dzień zwłoki w wydaniu de- ma być podłączone. Zgoda jest wydawana w for- Komentarze: Projekt budowlany musi być zbadany cyzji. Wezwanie do przedstawienia dodatkowych mie pisemnego uzgodnienia. Budowa bądź prze- przez rzeczoznawcę do spraw sanitarnohigieni- dokumentów bądź wyjaśnień powoduje zawies- budowa wjazdu na działkę wymaga zezwolenia na cznych. Rzeczoznawca wydaje pozytywną opinię zenie procedury do czasu kiedy wnioskodawca lokalizację zjazdu. Projekt budowlany zjazdu musi odnośnie projektu przez jego ostemplowanie i na- przedstawi żądane dokumenty bądź wyjaśnienia. być zatwierdzony przez zarządcę drogi publicznej, danie mu klauzuli zatwierdzającej. Organ wydający Decyzja o udzieleniu pozwolenia na budowę staje do którego BuildCo musi złożyć wniosek wraz z decyzję o pozwoleniu na budowę sprawdza czy się ostateczna po upływie 14 dni od jej doręczenia następującym załącznikami: projekt został zatwierdzony przez rzeczoznawcę stronom. Podczas tego 14 dniowego terminu a. 2 egzemplarze projektu budowlanego zjazdu; do spraw sanitarnohigienicznych. Bez pieczątki zainteresowane strony (np. sąsiedzi) mogą wnieść rzeczoznawcy, decyzja o pozwoleniu na budowę odwołanie od decyzji. Od 22 sierpnia 2008 roku b. Kserokopia decyzji zezwalającej na lokalizację nie może być wydana. ważność decyzji o pozwoleniu na budowę została zjazdu z drogi publicznej wydana wcześniej przez zarządcę drogi publicznej; przedłużona z 2 do 3 lat. Procedura 10*. Złożenie wniosku i c. Wyrys z miejscowego planu zagospoda- uzyskanie uzgodnienia projektu przez Procedura 12. Powiadomienie Inspektora rowania przestrzennego (bądź kopia decyzji o warunkach zabudowy dla działki). licencjonowanego rzeczoznawcę do Nadzoru Budowlanego o rozpoczęciu spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych budowy Procedura 7*. Uzgodnienie projektu Czas: 1 dzień Czas: 1 dzień budowlanego przyłączenia do sieci Koszt: PLN 420 Koszt: Bez kosztów wodociągowej i kanalizacyjnej Komentarze: BuildCo zatrudnia rzeczoznawcę do Komentarze: BuildCo musi powiadomić Czas: 21 dni spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w celu Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o Koszt: PLN 82 zbadania projektu budowlanego pod względem rozpoczęciu prac budowlanych co najmniej na 7 bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Rzeczoz- dni przed ich rozpoczęciem (artykuł 41.4 ustawy Komentarze: BuildCo składa projekt przyłączenia nawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych do sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w Prawo budowlane), informując urząd o danych współpracuje z BuildCo w trakcie przygotowania personalnych kierownika budowy i inspektora oparciu o uzyskane wcześniej warunki techniczne projektu budowlanego, i kiedy zostanie on już poszczególnych przyłączeń. nadzoru. ukończony, rzeczonawca go podpisuje i ostem- Do zawiadomienia należy załączyć następujące plowuje. Bez stempla, organ wydający decyzję Procedura 8*. Uzyskanie pozytywnej dokumenty: o pozwoleniu na budowę nie zatwierdzi takiego opinii odnośnie usytuowania projektu. Dla bardziej złożonych projektów bu- a. Oświadczenie kierownika budowy stwierdzające projektowanych sieci uzbrojenia terenu dowlanych może być wymagane uzgodnienie pro- sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony przez naradę koordynacyjną jektu z właściwą miejscowo jednostką Państwowej zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania Straży Pożarnej. budową; Czas: 14 dni b. Oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskie- Koszt: PLN 326 (PLN 105 za pierwsze Procedura 11. Złożenie wniosku i go stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia przyłączenie do sieci + PLN 17,3 za 3 dodatkowe uzyskanie decyzji o pozwoleniu na takiego nadzoru; przyłączenia) budowę c. Zaświadczenie potwierdzające uprawnienia Komentarze: Usytuowanie projektowanych sieci zawodowe kierownika budowy i inspektora Czas: 42 dni uzbrojenia terenu uzgadniane jest na naradach nadzoru; koordynacyjnych organizowanych przez starostę, Koszt: PLN 539 d. Informację na temat bezpieczeństwa pracy i w których uczestniczą: Komentarze: Prace budowlane nie mogą ochrony zdrowia na placu budowy. a. Wnioskodawca; rozpocząć się zanim BuildCo nie otrzyma decyzji o Inwestor ma obowiązek niezwłocznie powiadomić b. Podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia; pozwoleniu na budowę. Aby uzyskać takie pozwo- właściwy urząd o wszelkich zmianach dotyczących c. Przedstawiciele władz lokalnych; lenie, inwestor musi złożyć wniosek na oficjalnym wyżej wymienionych danych oraz zarejestrować formularzu do wydziału architektury i budownict- dziennik budowy we właściwym urzędzie. d. Inne podmioty, które mogą być zainteresowane wa odpowiedniego urzędu. rezultatami narady koordynacyjnej. Do wniosku muszą być załączone następujące Procedura 13*. Zawarcie umowy z BuildCo musi przedstawić dokumenty zawierające dokumenty: podmiotem dostarczającym wodę i propozycję usytuowania projektowanych sieci. Starosta wyznacza termin i miejsce narady odprowadzającym ścieki koordynacyjnej. Celem narady koordynacyjnej Czas: 4 dni jest wyeliminowanie zagrożeń wynikających z Koszt: PLN 300 *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 135 Komentarze: BuildCo zawiera umowę z dostawcą Komentarze: BuildCo musi poinformować Procedura 21*. Kontrola powykonawcza oraz pokrywa koszt budowy przyłącza do sieci Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy wodno-kanalizacyjnej. Koszt zależy od wydanych magazynu. Po otrzymaniu zawiadomienia od Czas: 21 dni uprzednio warunków technicznych przyłączenia. BuildCo, Państwowa Straż Pożarna ma 14 dni na Koszt: Bez kosztów przeprowadzene kontroli budynku i wydanie opinii. Komentarze: Kontrola powykonawcza terenu Procedura 14. Kontrola techniczna Brak reakcji ze strony Straży w ciągu tych 14 dni jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a budowy, po zakończeniu robót, przeprowadza- budowy urządzeń wodociągowych i na jest przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru kanalizacyjnych oraz ich podłączenie tym samym opinią pozytywną. Budowlanego. Czas: 1 dzień Procedura 18. Kontrola ze strony Koszt: Bez kosztów Państwowej Straży Pożarnej i uzyskanie LISTA PROCEDUR Komentarze: Po uzgodnieniu projektu przyłączenia pozytywnej opinii REJESTROWANIE PRZENIESIENIA instalacji wodno-kanalizacyjnej, BuildCo może Czas: 14 dni złożyć wniosek o zezwolenie na rozpoczęcie robót WŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI przyłączeniowych. Gminne przedsiębiorstwo Koszt: Bez kosztów wodociągów i kanalizacji może przeprowadzić Komentarze: Nowo powstały budynek musi Białystok, Podlaskie kontrolę techniczną robót i dokonać przyłączenia zostać skontrolowany przez Państwową Straż Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR magazynu do sieci wodno-kanalizacyjnej tego Pożarną. Ta Procedura jest niezbędna, aby 474.109) samego dnia. otrzymać pozwolenie na użytkowanie budynku. Dane na: 1 września 2014 Procedura 15*. Zawiadomienie Procedura 19*. Uzyskanie geodezyjnej Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie Państwowej Inspekcji Sanitarnej o inwentaryzacji powykonawczej o przeznaczeniu nieruchomości w zakończeniu budowy Czas: 3 dni miejscowym planie zagospodarowania Czas: 1 dzień Koszt: PLN 2.000 przestrzennego Koszt: Bez kosztów Komentarze: Kiedy budowa zostanie ukończona, Czas: 7 dni Komentarze: BuildCo musi poinformować konieczne jest przeprowadzenie geodezyjnej Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid) o inwentaryzacji powykonawczej w celu potwierdze- nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- zakończeniu budowy. Po otrzymaniu zawiadomie- nia ostatecznego, rzeczywistego usytuowania bu- rowania przestrzennego) nia od BuildCo, Inspekcja ma 14 dni na przeprowa- dynku na mapie geodezyjnej. Inwentaryzacja jest Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z dznie kontroli nowego budynku i wydanie opinii. przeprowadzana przez uprawnionego geodetę i miejscowego planu zagospodarowania przestr- Brak reakcji ze strony Inspekcji w ciągu tych 14 dni weryfikowana przez Powiatowy Wydział Geodezji. zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie jest równoznaczny z niezgłoszeniem sprzeciwu, a jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby tym samym opinią pozytywną. Procedura 20. Wniosek o pozwolenia na zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie użytkowanie i uzyskanie pozwolenia przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania Procedura 16. Kontrola ze strony Czas: 30 dni zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- Państwowej Inspekcji Sanitarnej i su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- uzyskanie pozytywnej opinii Koszt: PLN 135 (25% kosztu pozwolenia na kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- budowę) Czas: 14 dni rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Komentarze: Kiedy roboty budowlane zostaną plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w Koszt: Bez kosztów zakończone, BuildCo musi poinformować, w for- wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać Komentarze: Nowo powstały budynek musi mie pisemnej, Inspektora Nadzoru Budowlanego o zaświadczenie o braku planu zagospodarowania zostać skontrolowany przez Państwową Inspekcję zamiarze użytkowania budynku. przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Sanitarną (Sanepid). Ta Procedura jest niezbędna, Przed rozpoczęciem użytkowania budynku, Build- zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w aby otrzymać pozwolenie na użytkowanie Co musi uzyskać decyzję w sprawie pozwolenia na miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- budynku. Aby przejść pomyślnie kontrolę, użytkowanie obiektu budowlanego. BuildCo składa nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre BuildCo musi przedstawić Inspekcji następujące wniosek o wydanie takiej decyzji do Inspektora informacje dotyczące planu zagospodarowania dokumenty: Nadzoru Budowlanego. Inspektor ma obowiązek przestrzennego (na przykład informacja dotycząca a. Decyzję o pozwoleniu na budowę; przeprowadzenia końcowej kontroli w celu pot- jaki obszar miasta jest objęty planem) są również wierdzenia, że budynek został zbudowany według dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna b. Projekt technologiczny z zatwierdzonymi w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie zatwierdzonego uprzednio projektu. wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi; szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- Do wniosku o udzielenie pozwolenia na c. Wymagane opinie i uzgodnienia zawierające: tkowe dokumenty. użytkowanie muszą zostać załączone następujące testy bakteriologiczne wody z insta- dokumenty: lacji wewnętrznej budynku, dokument Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z potwierdzający wydajność wentylacji mecha- a. Oryginał dziennika budowy; ewidencji gruntów i budynków nicznej, dokument potwierdzający skuteczność b. Pisemne oświadczenie kierownika budowy ochrony przed zagrożeniami elektrycznymi; wskazujące, że budynek został wybudowany Czas: 2 dni d. Dokumenty potwierdzające dopuszczalność zgodnie z projektem budowlanym, decyzją o Koszt: PLN 50 zastosowania w budynku wykorzystanych pozwoleniu na budowę oraz przepisami prawa Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis materiałów budowlanych; oraz, że teren budowy oraz tereny przyległe z ewidencji gruntów i budynków (katastru zostały doprowadzone do należytego stanu i e. Zezwolenie na zbieranie odpadów (komunal- nieruchomości), w którym podany jest numer porządku; nych, medycznych, niebezpiecznych); ewidencyjny, położenie działki a także informacje c. Protokoły sprawdzeń i badań wymaganych dotyczące typu działki, na której znajduje się f. Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiolo- kontroli i testów; nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona gicznych dla pracowników. d. Inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego Procedura 17*. Zawiadomienie e. Pisemne oświadczenie inwestora o braku sprze- terenu nie został sporządzony miejscowy plan Państwowej Straży Pożarnej o ciwów od odpowiednich organów; zagospodarowania przestrzennego, ta infor- macja stanowi podstawę dla określenia typu zakończeniu budowy f. Potwierdzenie wykonania odpowiednich przyłączy; nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- Czas: 1 dzień ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. g. Charakterystykę energetyczną budynku Koszt: Bez kosztów przygotowaną przez architekta. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 136 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest staje się prawomocny od momentu gdy strona Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli W przypadku w którym potrzebny jest wypis z lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie orzeczenie zostało wydane przez sędziego). ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi NIERUCHOMOŚCI informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie są stosowane od 12 lipca 2014. ważność transakcji przeniesienia własności Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR nieruchomości. 474.109) Procedura 3*. Uzyskanie odpisu Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Dane na: 1 września 2014 zwykłego z księgi wieczystej online następującego taryfikatora opłat, który ustala Czas: 0,5 dnia maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – o przeznaczeniu nieruchomości w Koszt: PLN 20 (odpis zwykły) PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od miejscowym planie zagospodarowania Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % przestrzennego księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN Czas: 4 dni informacje na temat właściciela lub wieczystego 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN rowania przestrzennego) nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; księga wieczysta ma być prowadzona w formie 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z elektronicznej. Proces przejścia na system kom- kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż miejscowego planu zagospodarowania przestr- puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od określa jedynie maksymalną wysokość należnych kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku powszechną praktyką. plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać postaci papierowej). nieruchomość, której wartość przekracza EUR zaświadczenie o braku planu zagospodarowania 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Procedura 4*. Uzyskanie odpisu Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- aktualnego z Krajowego Rejestru nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre Sądowego specjalną stronę internetową: https://www.giif. mofnet.gov.pl/giif/, informacje dotyczące planu zagospodarowania Czas: 0,5 dnia przestrzennego (na przykład informacja dotycząca Dodatkowo notariusz wysyła: jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna Internet) (informacja o transakcji); w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców dzialnego za ewidencje gruntów i budynków tkowe dokumenty. Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w (informacja o zmianach); celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie nia własności nieruchomości (np. upoważniony ewidencji gruntów i budynków właściciela). członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis Czas: 4 dni Procedura 6. Złożenie wniosku o aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Koszt: PLN 50 za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. dokonanie wpisu w księdze wieczystej do Sądu Rejonowego Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis ms.gov.pl/. z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 10 dni nieruchomości), w którym podany jest numer Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 200 ewidencyjny, położenie działki a także informacje przeniesienia własności nieruchomości dotyczące typu działki, na której znajduje się przez notariusza Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- Czas: 1 dzień tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego terenu nie został sporządzony miejscowy plan Koszt: PLN 6.852 (opłata notarialna) wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości zagospodarowania przestrzennego, ta infor- jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- macja stanowi podstawę dla określenia typu umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- nia własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem nieruchomości musi być sporządzona w formie ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. do sfinalizowania transferu własności i pozwala, aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z informacje z księgi wieczystej, informacje z załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przysługujących mu praw do nieruchomości ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- scowego planu zagospodarowania przestrzennego czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- przedstawić notariuszowi podczas sporządzania *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 137 postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie W przypadku w którym potrzebny jest wypis z lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w orzeczenie zostało wydane przez sędziego). nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały NIERUCHOMOŚCI tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić są stosowane od 12 lipca 2014. ważność transakcji przeniesienia własności Gdańsk, Pomorskie nieruchomości. Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Procedura 3*. Uzyskanie odpisu Opłaty notarialne są obliczane na podstawie 474.109) zwykłego z księgi wieczystej online następującego taryfikatora opłat, który ustala Dane na: 1 września 2014 Czas: 0,5 dnia maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Procedura 1*. Uzyskanie wypisu z Koszt: PLN 20 (odpis zwykły) PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od ewidencji gruntów i budynków oraz map Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do Czas: 7 dni tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN Koszt: PLN 150 informacje na temat właściciela lub wieczystego 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane z ewidencji gruntów i budynków (katastru na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; nieruchomości), w którym podany jest numer nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, ewidencyjny, położenie działki a także informacje księga wieczysta ma być prowadzona w formie 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż dotyczące typu działki, na której znajduje się elektronicznej. Proces przejścia na system kom- nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% terenu nie został sporządzony miejscowy plan istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: zagospodarowania przestrzennego, ta infor- wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych macja stanowi podstawę dla określenia typu są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od określa jedynie maksymalną wysokość należnych 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku powszechną praktyką. załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- postaci papierowej). nieruchomość, której wartość przekracza EUR czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). Procedura 4*. Uzyskanie odpisu Generalnego Inspektora Informacji Finansowej Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. aktualnego z Krajowego Rejestru W przypadku w którym potrzebny jest wypis z Sądowego specjalną stronę internetową: https://www.giif. mofnet.gov.pl/giif/, ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- Czas: 0,5 dnia cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. Dodatkowo notariusz wysyła: gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego sie z informacjami zamieszczonymi w księdze Internet) (informacja o transakcji); wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. W Gdańsku, są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w praktyce uzyskuje się wypis z ewidencji gruntów Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w (informacja o zmianach); i budynków wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej. celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie nia własności nieruchomości (np. upoważniony Procedura 2*. Uzyskanie zaświadczenie właściciela). członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną o przeznaczeniu nieruchomości w odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis miejscowym planie zagospodarowania aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 6. Złożenie wniosku o za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. dokonanie wpisu w księdze wieczystej przestrzennego ms.gov.pl/. do Sądu Rejonowego Czas: 4 dni Czas: 15 dni Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu Procedura 5. Sporządzenie umowy nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- Koszt: PLN 200 przeniesienia własności nieruchomości rowania przestrzennego) przez notariusza Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z Czas: 1 dzień tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi miejscowego planu zagospodarowania przestr- Koszt: PLN 6.852 (opłata notarialna) wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- nia własności lub użytkowania wieczystego przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem nieruchomości musi być sporządzona w formie zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- do sfinalizowania transferu własności i pozwala, aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z informacje z księgi wieczystej, informacje z kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- przysługujących mu praw do nieruchomości ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- scowego planu zagospodarowania przestrzennego plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy zaświadczenie o braku planu zagospodarowania zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- przedstawić notariuszowi podczas sporządzania przestrzennego dla danej nieruchomości (lub ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to informacje dotyczące planu zagospodarowania staje się prawomocny od momentu gdy strona spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest przestrzennego (na przykład informacja dotycząca zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 138 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 jaki obszar miasta jest objęty planem) są również przedstawić notariuszowi podczas sporządzania zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony szczegółowa, notariusz może nie poprosić o nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć dodatkowe dokumenty. Nadto w Gdańsku, towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis notariusz sprawdza, czy nieruchomość położona spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest staje się prawomocny od momentu gdy strona jest na obszarze portu, bowiem będzie to miało zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie konsekwencje związane z prawem pierwokupu. zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli W tej szczególnej sytuacji, prawo pierwokupu lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie orzeczenie zostało wydane przez sędziego). przysługuje dwóm podmiotom: zarządowi portu uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w i Skarbowi Państwa. Wówczas sporządzane są przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI 3 umowy – poza główną dotyczącą sprzedaży przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi NIERUCHOMOŚCI nieruchomości, 2 dotyczące rezygnacji upraw- inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały nionych podmiotów z prawa pierwokupu. należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić Gorzów Wielkopolski, Lubuskie ważność transakcji przeniesienia własności Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Procedura 3*. Uzyskanie odpisu nieruchomości. 474.109) zwykłego z księgi wieczystej online Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Dane na: 1 września 2014 Czas: 0,5 dnia następującego taryfikatora opłat, który ustala maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – matycznego EKW) o przeznaczeniu nieruchomości w PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od miejscowym planie zagospodarowania Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % przestrzennego księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN Czas: 4 dni informacje na temat właściciela lub wieczystego 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN rowania przestrzennego) nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; księga wieczysta ma być prowadzona w formie 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z elektronicznej. Proces przejścia na system kom- kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż miejscowego planu zagospodarowania przestr- puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od określa jedynie maksymalną wysokość należnych kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku powszechną praktyką. plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać postaci papierowej). nieruchomość, której wartość przekracza EUR zaświadczenie o braku planu zagospodarowania 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Procedura 4*. Uzyskanie odpisu Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- aktualnego z Krajowego Rejestru nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre Sądowego specjalną stronę internetową: https://www.giif. mofnet.gov.pl/giif/, informacje dotyczące planu zagospodarowania Czas: 0,5 dnia przestrzennego (na przykład informacja dotycząca Dodatkowo notariusz wysyła: jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna Internet) (informacja o transakcji); w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców dzialnego za ewidencje gruntów i budynków tkowe dokumenty. Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w (informacja o zmianach); celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie nia własności nieruchomości (np. upoważniony ewidencji gruntów i budynków właściciela). członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis Czas: 2 dni Procedura 6. Złożenie wniosku o aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Koszt: PLN 50 za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. dokonanie wpisu w księdze wieczystej do Sądu Rejonowego Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis ms.gov.pl/. z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 30 dni nieruchomości), w którym podany jest numer Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 200 ewidencyjny, położenie działki a także informacje przeniesienia własności nieruchomości dotyczące typu działki, na której znajduje się przez notariusza Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- Czas: 1 dzień tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego terenu nie został sporządzony miejscowy plan Koszt: PLN 6.852 (opłata notarialna) wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości zagospodarowania przestrzennego, ta infor- jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- macja stanowi podstawę dla określenia typu umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- nia własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem nieruchomości musi być sporządzona w formie ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. do sfinalizowania transferu własności i pozwala, aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z informacje z księgi wieczystej, informacje z załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przysługujących mu praw do nieruchomości ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- scowego planu zagospodarowania przestrzennego czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 139 Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest staje się prawomocny od momentu gdy strona postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie orzeczenie zostało wydane przez sędziego). nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały NIERUCHOMOŚCI tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić Katowice, Śląskie ważność transakcji przeniesienia własności Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Procedura 3*. Uzyskanie odpisu nieruchomości. 474.109) zwykłego z księgi wieczystej online Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Dane na: 1 września 2014 następującego taryfikatora opłat, który ustala Czas: 0,5 dnia maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 Procedura 1*. Uzyskanie wypisu z Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – matycznego EKW) PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od miejscowego planu zagospodarowania PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % przestrzennego Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do Czas: 7 dni PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera Koszt: PLN 30 (wypis z miejscowego planu zagos- informacje na temat właściciela lub wieczystego 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 podarowania przestrzennego) użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; miejscowego planu zagospodarowania przestr- nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie księga wieczysta ma być prowadzona w formie kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby elektronicznej. Proces przejścia na system kom- PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. określa jedynie maksymalną wysokość należnych plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego powszechną praktyką. zaświadczenie o braku planu zagospodarowania z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest przestrzennego dla danej nieruchomości (lub uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w nieruchomość, której wartość przekracza EUR zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w postaci papierowej). 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- Generalnego Inspektora Informacji Finansowej nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre Procedura 4*. Uzyskanie odpisu informacje dotyczące planu zagospodarowania aktualnego z Krajowego Rejestru (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez specjalną stronę internetową: https://www.giif. przestrzennego (na przykład informacja dotycząca Sądowego jaki obszar miasta jest objęty planem) są również mofnet.gov.pl/giif/, Czas: 0,5 dnia Dodatkowo notariusz wysyła: dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- Internet) (informacja o transakcji); tkowe dokumenty. Nadto w Katowicach, notariusz Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- sprawdza czy nieruchomość nie znajduje się na są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców dzialnego za ewidencje gruntów i budynków obszarach górniczych. Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w (informacja o zmianach); celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z nia własności nieruchomości (np. upoważniony właściciela). ewidencji gruntów i budynków członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis Czas: 7 dni Procedura 6. Złożenie wniosku o aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Koszt: PLN 50 dokonanie wpisu w księdze wieczystej za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis ms.gov.pl/. do Sądu Rejonowego z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 30 dni nieruchomości), w którym podany jest numer Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 200 ewidencyjny, położenie działki a także informacje przeniesienia własności nieruchomości dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Przeniesienie własności przez notariusza nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- Czas: 1 dzień tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości terenu nie został sporządzony miejscowy plan Koszt: PLN 5.824 (opłata notarialna) zagospodarowania przestrzennego, ta infor- jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- macja stanowi podstawę dla określenia typu nia własności lub użytkowania wieczystego lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- nieruchomości musi być sporządzona w formie do sfinalizowania transferu własności i pozwala, ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie informacje z księgi wieczystej, informacje z przysługujących mu praw do nieruchomości załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- scowego planu zagospodarowania przestrzennego czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w przedstawić notariuszowi podczas sporządzania ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony W przypadku w którym potrzebny jest wypis z osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 140 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi NIERUCHOMOŚCI tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały Kielce, Świętokrzyskie są stosowane od 12 lipca 2014. należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia własności Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Procedura 3*. Uzyskanie odpisu nieruchomości. 474.109) zwykłego z księgi wieczystej online Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Dane na: 1 września 2014 Czas: 0,5 dnia następującego taryfikatora opłat, który ustala maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – o przeznaczeniu nieruchomości w matycznego EKW) PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od miejscowym planie zagospodarowania Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % przestrzennego księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do Czas: 7 dni tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN informacje na temat właściciela lub wieczystego 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN rowania przestrzennego) nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z księga wieczysta ma być prowadzona w formie 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % miejscowego planu zagospodarowania przestr- elektronicznej. Proces przejścia na system kom- kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od określa jedynie maksymalną wysokość należnych rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku powszechną praktyką. wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest zaświadczenie o braku planu zagospodarowania postaci papierowej). nieruchomość, której wartość przekracza EUR przestrzennego dla danej nieruchomości (lub 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w Procedura 4*. Uzyskanie odpisu Generalnego Inspektora Informacji Finansowej miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- aktualnego z Krajowego Rejestru (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre Sądowego specjalną stronę internetową: https://www.giif. informacje dotyczące planu zagospodarowania mofnet.gov.pl/giif/, przestrzennego (na przykład informacja dotycząca Czas: 0,5 dnia jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Dodatkowo notariusz wysyła: Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna Internet) (informacja o transakcji); w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- tkowe dokumenty. są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców dzialnego za ewidencje gruntów i budynków Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w (informacja o zmianach); celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie ewidencji gruntów i budynków nia własności nieruchomości (np. upoważniony właściciela). członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną Czas: 7 dni odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 6. Złożenie wniosku o Koszt: PLN 50 za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis ms.gov.pl/. do Sądu Rejonowego z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 30 dni nieruchomości), w którym podany jest numer Procedura 5. Sporządzenie umowy ewidencyjny, położenie działki a także informacje Koszt: PLN 200 dotyczące typu działki, na której znajduje się przeniesienia własności nieruchomości przez notariusza Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego Czas: 1 dzień tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi terenu nie został sporządzony miejscowy plan Koszt: PLN 6.167 (opłata notarialna) wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości zagospodarowania przestrzennego, ta infor- jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania macja stanowi podstawę dla określenia typu Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- nia własności lub użytkowania wieczystego lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. nieruchomości musi być sporządzona w formie do sfinalizowania transferu własności i pozwala, Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o informacje z księgi wieczystej, informacje z przysługujących mu praw do nieruchomości zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym scowego planu zagospodarowania przestrzennego czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. przedstawić notariuszowi podczas sporządzania ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel W przypadku w którym potrzebny jest wypis z umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to staje się prawomocny od momentu gdy strona informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli są stosowane od 12 lipca 2014. zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- orzeczenie zostało wydane przez sędziego). lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 141 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI ważność transakcji przeniesienia własności NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej online nieruchomości. Kraków, Małopolskie Czas: 0,5 dnia Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) matycznego EKW) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- Procedura 1*. Uzyskanie informacji z PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera miejscowego planu zagospodarowania kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do informacje na temat właściciela lub wieczystego PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN przestrzennego online użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 Czas: 0,5 dnia na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, Koszt: Bez kosztów (online) 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN księga wieczysta ma być prowadzona w formie elektronicznej. Proces przejścia na system kom- 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % miejscowego planu zagospodarowania przestr- puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego określa jedynie maksymalną wysokość należnych rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w powszechną praktyką. wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać postaci papierowej). W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR przestrzennego dla danej nieruchomości (lub 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. informacje dotyczące planu zagospodarowania Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez mofnet.gov.pl/giif/, przestrzennego (na przykład informacja dotycząca Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: jaki obszar miasta jest objęty planem) są również dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dodatkowe dokumenty. W praktyce w Krakowie celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków uzyskuje się informacje dotyczące planu zagospo- nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); darowania przestrzennego poprzez witryne online. członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z aktualny można uzyskać za darmo w Internecie ewidencji gruntów i budynków za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ms.gov.pl/. Czas: 2 dni dokonanie wpisu w księdze wieczystej do Sądu Rejonowego Koszt: PLN 50 Procedura 5. Sporządzenie umowy Czas: 30 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przeniesienia własności nieruchomości z ewidencji gruntów i budynków (katastru przez notariusza Koszt: PLN 200 nieruchomości), w którym podany jest numer Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności ewidencyjny, położenie działki a także informacje nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- dotyczące typu działki, na której znajduje się Koszt: PLN 5.824 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania terenu nie został sporządzony miejscowy plan nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- zagospodarowania przestrzennego, ta infor- aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem macja stanowi podstawę dla określenia typu informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć W przypadku w którym potrzebny jest wypis z spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w orzeczenie zostało wydane przez sędziego). tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej są stosowane od 12 lipca 2014. przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 142 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI ważność transakcji przeniesienia własności NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej online nieruchomości. Lublin, Lubelskie Czas: 0,5 dnia Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) matycznego EKW) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- Procedura 1*. Uzyskanie wypisu z PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera miejscowego planu zagospodarowania kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do informacje na temat właściciela lub wieczystego PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN przestrzennego użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 Czas: 14 dni na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, Koszt: PLN 30 (wypis z miejscowego planu zagos- 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN księga wieczysta ma być prowadzona w formie podarowania przestrzennego) 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; elektronicznej. Proces przejścia na system kom- puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż miejscowego planu zagospodarowania przestr- Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego określa jedynie maksymalną wysokość należnych kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w powszechną praktyką. plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w postaci papierowej). W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR zaświadczenie o braku planu zagospodarowania 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do przestrzennego dla danej nieruchomości (lub aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez mofnet.gov.pl/giif/, informacje dotyczące planu zagospodarowania Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: przestrzennego (na przykład informacja dotycząca jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków tkowe dokumenty. nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). ewidencji gruntów i budynków aktualny można uzyskać za darmo w Internecie za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Czas: 7 dni Procedura 6. Złożenie wniosku o ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Koszt: PLN 50 do Sądu Rejonowego Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis Procedura 5. Sporządzenie umowy Czas: 35 dni z ewidencji gruntów i budynków (katastru przeniesienia własności nieruchomości nieruchomości), w którym podany jest numer przez notariusza Koszt: PLN 200 ewidencyjny, położenie działki a także informacje Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności dotyczące typu działki, na której znajduje się nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona Koszt: PLN 5.139 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości terenu nie został sporządzony miejscowy plan nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania zagospodarowania przestrzennego, ta infor- nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- macja stanowi podstawę dla określenia typu aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony W przypadku w którym potrzebny jest wypis z towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w orzeczenie zostało wydane przez sędziego). są stosowane od 12 lipca 2014. przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 143 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI ważność transakcji przeniesienia własności NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej w postaci nieruchomości. Łódź, Łódzkie papierowej Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Czas: 1 dzień Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) Koszt: PLN 30 (odpis zwykły) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do o przeznaczeniu nieruchomości w informacje na temat właściciela lub wieczystego PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, Czas: 10 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN księga wieczysta ma być prowadzona w formie 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu elektronicznej. Proces przejścia na system kom- 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż rowania przestrzennego) Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego określa jedynie maksymalną wysokość należnych z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w powszechną praktyką. postaci papierowej). kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie tkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 2 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 30 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje Koszt: PLN 6.167 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w orzeczenie zostało wydane przez sędziego). informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi są stosowane od 12 lipca 2014. inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 144 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI ważność transakcji przeniesienia własności NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej w postaci nieruchomości. Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie papierowej Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Czas: 1 dzień Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) Koszt: PLN 30 (odpis zwykły) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do o przeznaczeniu nieruchomości w informacje na temat właściciela lub wieczystego PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, Czas: 7 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN księga wieczysta ma być prowadzona w formie 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu elektronicznej. Proces przejścia na system kom- 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż rowania przestrzennego) Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego określa jedynie maksymalną wysokość należnych z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w powszechną praktyką. postaci papierowej). kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie tkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 2 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 20 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje Koszt: PLN 5.824 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w orzeczenie zostało wydane przez sędziego). informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi są stosowane od 12 lipca 2014. inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 145 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI ważność transakcji przeniesienia własności NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej online nieruchomości. Opole, Opolskie Czas: 0,5 dnia Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) matycznego EKW) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis z PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od księgi wieczystej, który na późniejszym etapie zos- Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % tanie przedstawiony notariuszowi. Odpis zawiera o przeznaczeniu nieruchomości w kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do informacje na temat właściciela lub wieczystego PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane na temat ewentualnej hipoteki lub innych obciążeń 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nieruchomości. Zgodnie z nowymi przepisami, Czas: 7 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN księga wieczysta ma być prowadzona w formie Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; elektronicznej. Proces przejścia na system kom- nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % puterowy rozpoczął się we wrześniu 2004 roku. rowania przestrzennego) kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż Według stanu na lipiec 2014 roku, prawie 99% PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z istniejących ksiąg wieczystych zostało ujętych w krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- wersji elektronicznej. Odpisy z ksiąg wieczystych PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie są wydawane przez Centralną Informację Ksiąg pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Wieczystych online, lub przez właściwy sąd. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie Sprawę można ostatecznie załatwić w okresie od dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania 0.5 dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego określa jedynie maksymalną wysokość należnych zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- z księgi wieczystej online) do 1 dnia (w przypadku opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej w powszechną praktyką. kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- postaci papierowej). W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w aktualnego z Krajowego Rejestru 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestrzen- Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: nego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektóre a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o doda- członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie tkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 5 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 20 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer Koszt: PLN 6.852 (opłata notarialna) nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzkaza- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości ne na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyj- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie nej w postaci dokumentu drukowanego (np. gdy lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa sie z uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, a w orzeczenie zostało wydane przez sędziego). informacjami zamieszczonymi w księdze wieczys- przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej tej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe taryfy przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi są stosowane od 12 lipca 2014. inaczej. Wspomnianą zgodę w formie uchwały *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 146 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej w postaci własności nieruchomości. Poznań, Wielkopolskie papierowej Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Czas: 1 dzień Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) Koszt: PLN 30 (odpis zwykły) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % Procedura 1*. Uzyskanie wypisu z zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do ewidencji gruntów i budynków zawiera informacje na temat właściciela lub PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia Czas: 5 dni 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; Koszt: PLN 50 nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; z ewidencji gruntów i budynków (katastru w formie elektronicznej. Proces przejścia na 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % nieruchomości), w którym podany jest numer system komputerowy rozpoczął się we wrześniu kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż ewidencyjny, położenie działki a także informacje 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy dotyczące typu działki, na której znajduje się prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: terenu nie został sporządzony miejscowy plan Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zagospodarowania przestrzennego, ta infor- właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat macja stanowi podstawę dla określenia typu w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania określa jedynie maksymalną wysokość należnych nieruchomości. Granice nieruchomości są wzka- odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest zane na wyrysie z mapy ewidencyjnej. dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z powszechną praktyką. księgi wieczystej w postaci papierowej). Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. mofnet.gov.pl/giif/, W przypadku w którym potrzebny jest wypis z Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); sie z informacjami zamieszczonymi w księdze Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie Procedura 2*. Uzyskanie zaświadczenie odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). o przeznaczeniu nieruchomości w aktualny można uzyskać za darmo w Internecie miejscowym planie zagospodarowania za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ms.gov.pl/. przestrzennego dokonanie wpisu w księdze wieczystej do Sądu Rejonowego Czas: 3 dni Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu przeniesienia własności nieruchomości Czas: 30 dni nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- przez notariusza Koszt: PLN 200 rowania przestrzennego) Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- miejscowego planu zagospodarowania przestr- Koszt: PLN 6.852 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zaświadczenie o braku planu zagospodarowania umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- przestrzennego dla danej nieruchomości (lub osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony miejscowym planie zagospodarowania przestr- towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć zennego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektó- spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis re informacje dotyczące planu zagospodarowania zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona przestrzennego (na przykład informacja dotycząca zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie jaki obszar miasta jest objęty planem) są również lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, orzeczenie zostało wydane przez sędziego). w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały szczegółowa, notariusz może nie poprosić o podjętej przez wspólników, chyba że umowa dodatkowe dokumenty. spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 147 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej online własności nieruchomości. Rzeszów, Podkarpackie Czas: 0,5 dnia Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) matycznego EKW) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis o przeznaczeniu nieruchomości w kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do zawiera informacje na temat właściciela lub PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi Czas: 7 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; w formie elektronicznej. Proces przejścia na nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % system komputerowy rozpoczął się we wrześniu rowania przestrzennego) kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania określa jedynie maksymalną wysokość należnych zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z powszechną praktyką. kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- księgi wieczystej w postaci papierowej). W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w aktualnego z Krajowego Rejestru 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestr- Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: zennego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektó- a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego re informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie dodatkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 2 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 20 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer Koszt: PLN 5.482 (opłata notarialna) nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzka- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości zane na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, orzeczenie zostało wydane przez sędziego). sie z informacjami zamieszczonymi w księdze a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe podjętej przez wspólników, chyba że umowa taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 148 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej w postaci własności nieruchomości. Szczecin, Zachodniopomorskie papierowej Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Czas: 1 dzień Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) Koszt: PLN 30 (odpis zwykły) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do o przeznaczeniu nieruchomości w zawiera informacje na temat właściciela lub PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi Czas: 3 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu w formie elektronicznej. Proces przejścia na 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- system komputerowy rozpoczął się we wrześniu kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż rowania przestrzennego) 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania określa jedynie maksymalną wysokość należnych odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z powszechną praktyką. księgi wieczystej w postaci papierowej). kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestr- Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: zennego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektó- a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego re informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie dodatkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 3 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 25 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje Koszt: PLN 5.482 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzka- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości zane na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, orzeczenie zostało wydane przez sędziego). sie z informacjami zamieszczonymi w księdze a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe podjętej przez wspólników, chyba że umowa taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 149 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej w postaci własności nieruchomości. Toruń, Kujawsko-Pomorskie papierowej Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Czas: 1 dzień Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) Koszt: PLN 30 (odpis zwykły) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do o przeznaczeniu nieruchomości w zawiera informacje na temat właściciela lub PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi Czas: 4 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu w formie elektronicznej. Proces przejścia na 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- system komputerowy rozpoczął się we wrześniu kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż rowania przestrzennego) 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania określa jedynie maksymalną wysokość należnych odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z powszechną praktyką. księgi wieczystej w postaci papierowej). kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestr- Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: zennego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektó- a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego re informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie dodatkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 2 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 25 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje Koszt: PLN 5.824 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzka- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości zane na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, orzeczenie zostało wydane przez sędziego). sie z informacjami zamieszczonymi w księdze a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe podjętej przez wspólników, chyba że umowa taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 150 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej w postaci własności nieruchomości. Warszawa, Mazowieckie papierowej Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Czas: 1 dzień Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) Koszt: PLN 30 (odpis zwykły) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do o przeznaczeniu nieruchomości w zawiera informacje na temat właściciela lub PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi Czas: 14 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu w formie elektronicznej. Proces przejścia na 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- system komputerowy rozpoczął się we wrześniu kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż rowania przestrzennego) 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania określa jedynie maksymalną wysokość należnych odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z powszechną praktyką. księgi wieczystej w postaci papierowej). kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać aktualnego z Krajowego Rejestru Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestr- Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: zennego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektó- a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego re informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie dodatkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 7 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 25 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje Koszt: PLN 6.167 (opłata notarialna) tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzka- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości zane na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, orzeczenie zostało wydane przez sędziego). sie z informacjami zamieszczonymi w księdze a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe podjętej przez wspólników, chyba że umowa taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 151 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia NIERUCHOMOŚCI zupełnego z księgi wieczystej online własności nieruchomości. Wrocław, Dolnośląskie Czas: 0,5 dnia Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Koszt: PLN 50 (odpis zupełny) następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis Dane na: 1 września 2014 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % zawiera informacje na temat właściciela lub o przeznaczeniu nieruchomości w kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona Czas: 10 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN w formie elektronicznej. Proces przejścia na Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; system komputerowy rozpoczął się we wrześniu nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, rowania przestrzennego) kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 określa jedynie maksymalną wysokość należnych zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- księgi wieczystej w postaci papierowej). powszechną praktyką. kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- Procedura 4*. Uzyskanie odpisu W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe aktualnego z Krajowego Rejestru nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać Sądowego Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Czas: 0,5 dnia (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w Internet) mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestr- Dodatkowo notariusz wysyła: zennego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektó- Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający re informacje dotyczące planu zagospodarowania są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego (informacja o transakcji); przestrzennego (na przykład informacja dotycząca Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w jaki obszar miasta jest objęty planem) są również celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna nia własności nieruchomości (np. upoważniony dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie dodatkowe dokumenty. aktualny można uzyskać za darmo w Internecie właściciela). za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z ms.gov.pl/. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków dokonanie wpisu w księdze wieczystej Procedura 5. Sporządzenie umowy Czas: 4 dni do Sądu Rejonowego przeniesienia własności nieruchomości Koszt: PLN 50 przez notariusza Czas: 18 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis Czas: 1 dzień Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Koszt: PLN 6.167 (opłata notarialna) Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się nia własności lub użytkowania wieczystego wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nieruchomości musi być sporządzona w formie jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan informacje z księgi wieczystej, informacje z lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu scowego planu zagospodarowania przestrzennego aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzka- oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego przysługujących mu praw do nieruchomości zane na wyrysie z mapy ewidencyjnej. Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie przedstawić notariuszowi podczas sporządzania czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały orzeczenie zostało wydane przez sędziego). sie z informacjami zamieszczonymi w księdze podjętej przez wspólników, chyba że umowa wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą 152 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, REJESTROWANIE PRZENIESIENIA WŁASNOŚCI aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia NIERUCHOMOŚCI zwykłego z księgi wieczystej online własności nieruchomości. Zielona Góra, Lubuskie Czas: 0,5 dnia Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Wartość nieruchomości: PLN 2.032.884 (EUR Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- następującego taryfikatora opłat, który ustala 474.109) matycznego EKW) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Dane na: 1 września 2014 Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie Procedura 1*. Uzyskanie zaświadczenie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis o przeznaczeniu nieruchomości w kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do zawiera informacje na temat właściciela lub PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN miejscowym planie zagospodarowania wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 przestrzennego – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi Czas: 7 dni 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona Koszt: PLN 17 (zaświadczenie o przeznaczeniu 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; w formie elektronicznej. Proces przejścia na nieruchomości w miejscowym planie zagospoda- 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % system komputerowy rozpoczął się we wrześniu rowania przestrzennego) kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis z prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć miejscowego planu zagospodarowania przestr- zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z zennego, aby ustalić, czy dana nieruchomość nie ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: jest użytkiem rolnym. Gdyby tak było, miałyby Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z zastosowanie pewne ograniczenia w zakresie właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat przeniesienia prawa własności. Koszt uzyskania w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania określa jedynie maksymalną wysokość należnych zaświadczenia wynosi PLN 30 (do 5 stron wypi- odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest su). W związku z niedawnymi zmianami w pols- dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z powszechną praktyką. kim prawie wiele miejscowych planów zagospoda- księgi wieczystej w postaci papierowej). W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest rowania przestrzennego straciło ważność, a nowe Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR plany nie zostały jeszcze uchwalone. Dlatego w aktualnego z Krajowego Rejestru 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do wielu przypadkach notariuszowi trzeba okazać Generalnego Inspektora Informacji Finansowej zaświadczenie o braku planu zagospodarowania Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez przestrzennego dla danej nieruchomości (lub Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez mofnet.gov.pl/giif/, miejscowym planie zagospodarowania przestr- Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: zennego). Wówczas koszt wynosi PLN 17. Niektó- a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego re informacje dotyczące planu zagospodarowania Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający przestrzennego (na przykład informacja dotycząca są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); jaki obszar miasta jest objęty planem) są również Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- dostępne w Internecie. Jeżeli informacja dostępna celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków w Internecie jest wystarczająca i dostatecznie nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); szczegółowa, notariusz może nie poprosić o członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie dodatkowe dokumenty. odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie Procedura 2*. Uzyskanie wypisu z za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ewidencji gruntów i budynków ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej Czas: 7 dni do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy Koszt: PLN 50 przeniesienia własności nieruchomości Czas: 40 dni Komentarze: Sprzedający musi uzyskać wypis przez notariusza Koszt: PLN 200 z ewidencji gruntów i budynków (katastru Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności nieruchomości), w którym podany jest numer Koszt: PLN 5.824 (opłata notarialna) nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- ewidencyjny, położenie działki a także informacje tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi dotyczące typu działki, na której znajduje się Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nieruchomość (np. działka rolna, przeznaczona nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania pod zabudowę mieszkalną itd.). Jeżeli dla danego nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- terenu nie został sporządzony miejscowy plan aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem zagospodarowania przestrzennego, ta infor- informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, macja stanowi podstawę dla określenia typu ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z nieruchomości. Granice nieruchomości są wzka- scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości zane na wyrysie z mapy ewidencyjnej. oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Wysokość opłaty ustalana jest na podstawie Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do załącznika do ustawy z dnia 5 czerwca 2014 r. o przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartografi- umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- czne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 897). nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony Aktualna cena za wypis z rejestru gruntów w towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć postaci dokumentu drukowanego wynosi PLN 50. spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis W przypadku w którym potrzebny jest wypis z zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewiden- zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie cyjnej w postaci dokumentu drukowanego (np. lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli gdy informacja z ewidencji gruntów nie pokrywa uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, orzeczenie zostało wydane przez sędziego). sie z informacjami zamieszczonymi w księdze a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały wieczystej) aktualny koszt wynosi PLN 150. Nowe podjętej przez wspólników, chyba że umowa taryfy są stosowane od 12 lipca 2014. spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą .%')-'O'$4.')0,#%'3,#4#,#0ò4,)Ą#,#'-")+)Ą# 153 Procedura 3*. Uzyskanie odpisu formie uchwały należy przedstawić notariuszowi, aby potwierdzić ważność transakcji przeniesienia zwykłego z księgi wieczystej online własności nieruchomości. Czas: 0,5 dnia Opłaty notarialne są obliczane na podstawie Koszt: PLN 20 (odpis zwykły z systemu teleinfor- następującego taryfikatora opłat, który ustala matycznego EKW) maksymalną wysokość opłat: 1) do PLN 3.000 – PLN 100; 2) od PLN 3.000 do PLN 10.000 – Komentarze: Sprzedający musi uzyskać odpis PLN 100 + 3 % kwoty ponad PLN 3.000; 3) od z księgi wieczystej, który na późniejszym etapie PLN 10.000 do PLN 30.000 – PLN 310 + 2 % zostanie przedstawiony notariuszowi. Odpis kwoty ponad PLN 10.000; 4) od PLN 30.000 do zawiera informacje na temat właściciela lub PLN 60.000 – PLN 710 + 1 % kwoty ponad PLN wieczystego użytkownika nieruchomości. Ujawnia 30.000; 5) od PLN 60.000 do PLN 1.000.000 także dane na temat ewentualnej hipoteki lub in- – PLN 1.010 + 0,4 % kwoty ponad PLN 60.000; nych obciążeń nieruchomości. Zgodnie z nowymi 6) od PLN 1.000.000 do PLN 2.000.000 – PLN przepisami, księga wieczysta ma być prowadzona 4.770 + 0,2 % kwoty ponad PLN 1.000.000; w formie elektronicznej. Proces przejścia na 7) od PLN 2.000.000 – PLN 6.770 + 0,25 % system komputerowy rozpoczął się we wrześniu kwoty ponad PLN 2.000.000, ale nie więcej niż 2004 roku. Według stanu na lipiec 2014 roku, PLN 10.000, a jeżeli stronami transakcji są bliscy prawie 99% istniejących ksiąg wieczystych krewni – PLN 7.500. Opłata nie może przekroczyć zostało ujętych w wersji elektronicznej. Odpisy z PLN 10.000 lub PLN 7.500 (w przypadku osoby z ksiąg wieczystych są wydawane przez Centralną pierwszej grupy podatkowej). Podstawa prawna: Informację Ksiąg Wieczystych online, lub przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z właściwy sąd. Sprawę można ostatecznie załatwić dnia 28 czerwca 2004 roku. Taryfikator opłat w okresie od 0.5 dnia (w przypadku uzyskania określa jedynie maksymalną wysokość należnych odpisu zwykłego z księgi wieczystej online) do 1 opłat, negocjowanie opłaty z notariuszem jest dnia (w przypadku uzyskania odpisu zwykłego z powszechną praktyką. księgi wieczystej w postaci papierowej). W przypadku, gdy przedmiotem umowy jest Procedura 4*. Uzyskanie odpisu nieruchomość, której wartość przekracza EUR aktualnego z Krajowego Rejestru 15.000 notariusz wysyła zawiadomienie do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej Sądowego (GIIF). Informacja jest wysyłana do GIIF poprzez Czas: 0,5 dnia specjalną stronę internetową: https://www.giif. Koszt: Bez kosztów (zweryfikowane przez mofnet.gov.pl/giif/, Internet) Dodatkowo notariusz wysyła: Komentarze: Ponieważ kupujący i sprzedający a. Pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego są spółkami, odpis z rejestru przedsiębiorców (informacja o transakcji); Krajowego Rejestru Sądowego jest wymagany w b. Pismo do wydziału Urzędu Miasta odpowie- celu ustalenia kto jest uprawniony do przeniesie- dzialnego za ewidencje gruntów i budynków nia własności nieruchomości (np. upoważniony (informacja o zmianach); członek zarządu w przypadku spółki z ograniczoną c. Pismo do Urzędu Miasta (informacja o zmianie odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Odpis właściciela). aktualny można uzyskać za darmo w Internecie za pośrednictwem oficjalnej strony https://ems. Procedura 6. Złożenie wniosku o ms.gov.pl/. dokonanie wpisu w księdze wieczystej do Sądu Rejonowego Procedura 5. Sporządzenie umowy przeniesienia własności nieruchomości Czas: 10 dni przez notariusza Koszt: PLN 200 Czas: 1 dzień Komentarze: Przeniesienie własności Koszt: PLN 6.167 (opłata notarialna) nieruchomości ujawniane jest w księdze wieczys- tej, a akt notarialny składany jest do akt księgi Komentarze: Umowa dotycząca przeniesie- wieczystej. Pomimo, iż własność nieruchomości nia własności lub użytkowania wieczystego jest prawnie przeniesiona z chwilą podpisania nieruchomości musi być sporządzona w formie umowy sprzedaży w obecności notariusza, aktua- aktu notarialnego. Dokumentacja ma zawierać: lizacja ksiąg wieczystych jest niezbędnym krokiem informacje z księgi wieczystej, informacje z do sfinalizowania transferu własności i pozwala, ewidencji gruntów i budynków, informacje z miej- aby nowy właściciel mogł w pełni korzystać z scowego planu zagospodarowania przestrzennego przysługujących mu praw do nieruchomości oraz odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego (na przykład, by mógł uzyskać kredyt hipote- Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty należy czny). Notariusz w razie potrzeby przesyła do przedstawić notariuszowi podczas sporządzania sądu dodatkową dokumentację. Procedura jest umowy, ponieważ notariusz musi ustalić, czy zakończona, gdy właściciel otrzymuje oficjal- osoby podpisujące umowę w formie aktu notarial- ne zawiadomienie z sądu, że nowy właściciel nego są rzeczywiście uprawnione do reprezen- został wpisany do księgi wieczystej. Jeżeli strony towania spółki. Jeżeli kupujący lub sprzedający to uważają, że sąd popełnił błąd, mogą złożyć spółka akcyjna lub spółka z o.o., wymagana jest apelację aby zakwestionować orzeczenie. Wpis zgoda na przeniesienie własności nieruchomości, staje się prawomocny od momentu gdy strona zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Hand- dostanie orzeczenie po 7 dniach (jeżeli orzeczenie lowych, w przypadku spółki akcyjnej w formie wydał referendarz sądowy) i 14 dniach (jeżeli uchwały podjętej przez walne zgromadzenie, orzeczenie zostało wydane przez sędziego). a w przypadku spółki z o.o. w formie uchwały podjętej przez wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Wspomnianą zgodę w *Ta procedura może być zrealizowana równocześnie z poprzednią procedurą Doing Business in Poland 2015 Szczegółowe informacje na temat wskaźników - Egzekwowanie umów 156 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Egzekwowanie umów Czas (dni) Koszty (% wartości przedmiotu sporu) Łączna Procedury Złożenie Postępowanie Postępowanie liczba Zastępstwa Postępowania Łączny Miasto, województwo (liczba) pozwu sądowe egzekucyjne dni procesowego Sądowe egzekucyjnego koszt Białystok, Podlaskie 33 45 250 145 440 6,0 5,4 2,2 13,6 Bydgoszcz, Kujawsko-Pomorskie 33 60 269 145 474 6,0 5,4 2,4 13,8 Gdańsk, Pomorskie 33 70 500 145 715 12,0 5,4 2,3 19,7 Gorzów Wielkopolski, Lubuskie 33 90 254 90 434 6,0 5,4 2,4 13,8 Katowice, Śląskie 33 60 314 145 519 8,0 5,4 3,0 16,4 Kielce, Świętokrzyskie 33 60 319 150 529 6,0 5,4 2,6 14,0 Kraków, Małopolskie 33 49 314 135 498 8,0 5,4 2,0 15,4 Lublin, Lubelskie 33 60 400 135 595 7,0 5,4 3,3 15,7 Łódź, Łódzkie 33 90 374 135 599 7,0 5,4 2,2 14,6 Olsztyn, Warmińsko-Mazurskie 33 44 194 90 328 6,0 5,4 3,9 15,3 Opole, Opolskie 33 45 275 105 425 9,0 5,4 2,0 16,4 Poznań, Wielkopolskie 33 45 330 110 485 8,0 5,4 2,4 15,8 Rzeszów, Podkarpackie 33 50 365 100 515 6,0 5,4 2,4 13,8 Szczecin, Zachodniopomorskie 33 59 254 180 493 9,0 5,4 2,3 16,7 Toruń, Kujawsko-Pomorskie 33 30 214 180 424 8,0 5,4 3,3 16,7 Warszawa, Mazowieckie 33 60 480 145 685 12,0 5,4 2,0 19,4 Wrocław, Dolnośląskie 33 52 374 120 546 11,0 5,4 3,0 19,4 Zielona Góra, Lubuskie 33 50 330 120 500 8,0 5,4 2,4 15,8 Doing Business in Poland 2015 Podziękowania Raport Doing Business w Polsce 2015 został doingbusiness.org/Poland) przygotowali przygotowany przez zespół, którego pracami Kunal Patel, Vinod Vasudevan i Hashim Zia. kierowały Madalina Papahagi i Pilar Salgado- Raport zredagował Chris Marquardt, a jego Otónel. Do członków zespołu należeli: układ graficzny opracował Gerald Quinn. Anna Bokina, Sarah Cuttaree, Cécile Ferro, Aleksander Gryger, Zenaida Hernández-Uriz, Badanie zostało zainicjowane i w Tommaso Rooms, Magdalena Włudarczyk i znacznym stopniu sfinansowane przez Alessio Zanelli. Opracowanie przygotowano Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju pod generalnym kierownictwem Mierty (MIR) Rzeczypospolitej Polskiej oraz Bank Capaul. Gospodarstwa Krajowego (BGK). Zespołem MIR, odpowiedzialnym za przeprowadzenie Zespół odpowiedzialny za przygotowanie badania, kierował Stanisław Sudak pod raportu jest wdzięczny za cenne komenta- generalnym nadzorem Ministra Marcelego rze przekazane przez współpracowników Niezgody. W skład zespołu wchodzili: Robert z grupy Banku Światowego. Cały raport Dzierzgwa, Jacek Białek, Monika Kusina- zweryfikowali i skomentowali Iva Hamel, Pycinsk i Wojciech Porczyk. Zespołem Thomas Haven i Silvia Muzi. Podczas opra- BGK kierowali Tomasz Kaczor i Monika cowywania poszczególnych rozdziałów Michniewicz pod generalnym nadzorem konsultowano się z ekspertami specjali- Dariusza Kacprzyka. Oddziały BGK z zującymi się w każdym z 4 analizowanych całej Polski zapewniły cenne wsparcie, obszarów. Byli to: Gavin Adlington, Lubomira organizując i prowadząc spotkania zespołu Zimanova Beardsley, Karim Belayachi, Erica pracującego nad projektem z lokalnymi Bosio, Radosław Czapski, Klaus Decker, urzędnikami i sędziami. Alejandro Espinoza-Wang, Fernando Fernández- Monge, Joyce Antone Ibrahim, Specjalne podziękowania należą Frédéric Meunier, Thomas Moullier, Parvina się Ministerstwu Sprawiedliwości Rakhimova, Valentina Saltane i Victoria Rzeczypospolitej Polskiej za informacje i Stanley. wsparcie zapewnione podczas całego okresu realizacji projektu. Zespołem Ministerstwa Mamta Murthi, Augusto Lopez Claros, Sprawiedliwości kierował Jakub Michalski. Xavier Devictor (do czerwca 2014 r.), Marina W jego skład wchodzili Marcin Korzeb i Wes (od lipca 2014 r.), Marcin Piątkowski, Kamil Joński. Zespół przygotowujący projekt Isfandyar Zaman Khan i Paloma Anos jest także wdzięczny Głównemu Urzędowi Casero udzielali wskazówek i przewodzili Nadzoru Budowlanego, w szczególności pracami. Małgorzata Bargilewicz, Allison Annie Macińskiej i Norbertowi Książek, za Berg, Agnieszka Boratyńka, Barbara Cetner, niezwykle cenne opinie i wskazówki. Maika Chiquier, Julio Fuster, Małgorzata Garlicka, Carlos Andres Guadarrama Dane zostały zgromadzone we współpracy Gandara, Vera Lapshina, Trimor Mici, z Konfederacją Lewiatan. Za koordynację Monique Pelloux, Ismail Radwan, Sreekala projektu z ramienia Konfederacji odpowia- Ramanathan, Maria Camila Roberts, Pilar dali: Sławomir Arczewski, Marcin Kowalski, Sanchez-Bella, i Moussa Traoré służyli Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek i Jakub niezbędną pomocą na różnych etapach re- Wojnarowski. alizacji projektu. Kampanię komunikacyjną opracowała i poprowadziła Indira Chand Zespół odpowiedzialny za opracowanie i Hyun Kyong Lee we współpracy z Dorotą raportu pragnie niezwykle podziękować Kowalską. Stronę internetową (http://www. również przedstawicielom władz miejskich 158 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 i sądów z 18 analizowanych miast, Krajowej Radzie Notarialnej, Polskiemu Związkowi Inżynierów i Techników Budownictwa, Krajowej Izbie Architektów, Polskiemu Związkowi Firm Deweloperskich oraz wielu lokalnym stowarzyszeniom zawodowym, które pomogły w realizacji projektu. Wkład do raportu Doing Business w Polsce 2015 wniosło ponad 400 doradców bizne- sowych, prawników, notariuszy, inżynierów, architektów, specjalistów z zakresu budow- nictwa, dostawców mediów, urzędników i sędziów. Zespół chciałby wyrazić szczególne podziękowania dla przedstawicieli władz krajowych i samorządowych oraz wymiaru sprawiedliwości, którzy brali udział w reali- zacji projektu i którzy przedstawili cenne komentarze na etapie konsultacji i oceny raportu. Na kolejnych stronach wymieniono nazwiska osób, które wyraziły na to zgodę. PODZIĘKOWANIA 159 PRZEDSTAWICIELE Bogusław Rębisz Katarzyna Kłudka-Giejbo Marek Nakonieczny Piotr Korczowski KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA NOTARIALNA ALTER POLIS - GDAŃSKA PRACOWNIA KANCELARIA ADWOKACKA SEKTORA Bogusława Miecznik Katarzyna Schmidt-Kwiecińska URBANISTYCZNA Piotr Marquardt PRYWATNEGO KANCELARIA NOTARIALNA KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH DR. P. BOJARSKI, DR. K. SCHMIDT-KWIECIŃSKA Marek Ważny KANCELARIA NOTARIALNA Damian Pakulski Marek Zychla Piotr Zwoździak Adam Boridko KANCELARIA RADCY PRAWNEGO Katarzyna Sroczyk VINCI & VINCI KANCELARIA RADCY INWEST BIURO PRACOWNIA PROJEKTOWA OPTIMUM CONSULTING GROUP PRAWNEGO I ADWOKATA, M. ZYCHLA, Danuta Wandiuk P. VINCI  Przemysław Malinowski Adam Nowak KANCELARIA NOTARIALNA Katarzyna Stabińska KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW Marek Żywica Dariusz Mucha PRAWNYCH ŚLĄZAK, ZAPIÓR I WSPÓLNICY PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWNICTWA Przemysław Puchalski Adam Wiszniewski KANCELARIA ADWOKACKA PRZEMYSŁOWEGO – BUDO BUDOWLANE BIURO INŻYNIERSKIE MONEY BACK Katarzyna Zadykowicz-Sokół Dariusz Zdanowicz KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH BIELUK Mariola Jonczyk Przemysław Sztejna Adam Znyk KANCELARIA NOTARIALNA I PARTNERZY KANCELARIA MARIOLA JONCZYK, BEATA KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH BUJKO ZNYK, JAWORSKI, PIETRZYK & KOLLEGEN NIENIEWSKA & SZTEJNA Dobrosława Kuniewicz Konrad Stolarski Agata Drabek KANCELARIA NOTARIALNA KANCELARIA RADCY PRAWNEGO Mariusz Tywoniuk Radosław Susłowicz KANCELARIA PRAWNA GM CONSULTING KANCELARIA ADWOKACKA Aleksander Skupin Dorota Kuzebska Krystian Buszman BIURO ARCHITEKTONICZNE KANCELARIA NOTARIALNA KANCELARIA NOTARIALNA Mariusz Ziaja Rafał Tazbir KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA NOTARIALNA Aleksander Szymański Emilia Polańska Krzysztof Kieczka KANCELARIA NOTARIALNA KATARZYNA KANCELARIA ADWOKACKA I KANCELARIA KANCELARIA ADWOKATA I RADCY PRAWNEGO Marta Drozdowska Rafał Zarzycki SOBAŃSKA-TIUTIUNIK, ALEKSANDER RADCÓW PRAWNYCH POLAŃSCY & MONIKA PLISECKA-WAJDZIAK, KRZYSZTOF ZARZYCKI KONSTRUKCJE BUDOWLANE SZYMAŃSKI TABOROWICZ Michał Czarnecki KIECZKA Michał Grajner Robert Frey Alicja Lehmann Ewa Wiszniewska Krzysztof Kinder KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA NOTARIALNA KANCELARIA NOTARIALNA MICHAŁ GRAJNER, KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH KINDER TYMOTEUSZ GRAJNER Robert Fronc I PARTNERZY Alicja Mizerska Grzegorz Błaszczyk KANCELARIA NOTARIALNA KATARZYNA BSJP BROCKHUIS JURCZAK PRUSAK Michał Jan Jaworski KANCELARIA NOTARIALNA Krzysztof Kowalski SOBAŃSKA-TIUTIUNIK, ALEKSANDER ZNYK, JAWORSKI, PIETRZYK & KOLLEGEN Andrzej Jan Szereda KANCELARIA ADWOKACKA SZYMAŃSKI Grzegorz Gębala Michał Poborski KANCELARIA NOTARIALNA KANCELARIA NOTARIALNA Krzysztof Sawinski Roland Jakubowski KANCELARIA NOTARIALNA KANCELARIA NOTARIALNA - JAN BORSKI EDOMUS Andrzej Janda Grzegorz Jurczyński KANCELARIA ADWOKACKA Michał Solarczyk Stanisław Czarnota KANCELARIA ADWOKACKA Krzysztof Smaga PROJEKTOWANIE I NADZORY BUDOWLANE Andrzej Tusiński KANCELARIA ADWOKACKA ORKA CS Grzegorz Wieliński Mieczysław Molencki KANCELARIA ADWOKACKA TOGA LINDSCHULTE POLSKA Krzysztof Szajek Stanisław Ignaczak OPOLSKA OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA PODATKOWA Andrzej Wasilewski Hanna Zamorska BUDOWNICTWA KANCELARIA ADWOKACKA SCHLEIFER, MILCZANOWSKI ARCHITEKCI Krzysztof Wichliński Miłosz Skuczyński Sylwia Jaroszewska ARCHIDEA - KRÓLIKOWSKI WICHLIŃSKI KANCELARIA ADWOKACKA Anna Biel Igor Frąszczak KANCELARIA PRAWNA PROFILEGAL ARCHITEKCI KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH BIEL, KANCELARIA NOTARIALNA Miłosz Woziński Tadeusz Jankowski JUDEK, POCZOBUT-ODLANICKI Leszek Krupanek PBO BUDOMEX Jacek Frelich KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH M. KANCELARIA PRAWNA LESZEK KRUPANEK WOZIŃSKI A. KULISZ Anna Ignaczewska KANCELARIA NOTARIALNA Tobiasz Pyzio KANCELARIA NOTARIALNA BEATA CZEREPAK- Lew Michał Lizak Mirela Bieda BSJP BROCKHUIS JURCZAK PRUSAK BOROWIK, ANNA IGNACZEWSKA Jacek Kowalski KANCELARIA ADWOKACKA LIZAK, KOWALSKI DEVELOPMENT KANCELARIA ADWOKACKA Tomasz Bil STANKIEWICZ, KRÓLIKOWSKI Anna Klimczuk KANCELARIA PRAWNA CHAŁAS I WSPÓLNICY    Jacek Winogrodzki Mścisław Olszowski KANCELARIA ADWOKACKA Łukasz Królikowski THERMOPROJEKT ARCHIDEA - KRÓLIKOWSKI WICHLIŃSKI Natalia Mika Tomasz Cichocki Anna Orlik ARCHITEKCI ARCUS CONSULT KANCELARIA NOTARIALNA AGNIESZKA Jakub Magdziarz Natalia Rutkowska BACHALSKA-KOLASIŃSKA, ANNA ORLIK KANCELARIA RADCY PRAWNEGO Maciej Buczek WARDYŃSKI I WSPÓLNICY Tomasz Filipowski KANCELARIA RADCY PRAWNEGO SPÓŁKA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH Anna Sulska Jakub Stanisław Członkowski Paweł Bojarski SIUDA, FILIPOWSKI I PARTNERZY KANCELARIA NOTARIALNA PRACOWNIA PROJEKTOWA Maciej Iłowski KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH DR. P. KANCELARIA NOTARIALNA BOJARSKI, DR. K. SCHMIDT-KWIECIŃSKA Tomasz Henclewski Anna Turzyńska-Karakiewicz Jan Łukaszewski KANCELARIA ADWOKACKA HENCLEWSKI & KANCELARIA NOTARIALNA ALEKSANDER USŁUGI PROJEKTOWE    Maciej Mielcarek Paweł Gniadek WYJATEK REINHARDT, ANNA TURZYŃSKA-KARAKIEWICZ KANCELARIA NOTARIALNA MACIEJ MIELCAREK, KANCELARIA PODATKOWA IGNACZAK Janusz Gilewicz WOJCIECH OSŁAWSKI KACPRZAK GNIADEK Tomasz Ignacy Olszewski Anna Zakrzewska-Skup KANCELARIA ADWOKACKA KANCELARIA NOTARIALNA Magdalena Moczulska Paweł Konopko Ariel Latecki Jarosław Chałas Tomasz Jeziorski WARDYŃSKI I WSPÓLNICY KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH SOPOCKA KANCELARIA ADWOKACKA KANCELARIA PRAWNA CHAŁAS I WSPÓLNICY    IZBA PRAWNICZA KORPAS, KLONOWSKI, KANCELARIA ADWOKACKA Magdalena Olczyk KONOPKO Artur Kępiński Jarosław Misterek Tomasz Rybak KANCELARIA ADWOKACKA   KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I CPC TAX Paweł Kotwica PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWLANE WITKA ADWOKATÓW AVAL-CONSULT OSTROWSKA, Magdalena Orlik KOTWICA ARCHITEKCI MAGDA I PAWEŁ SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, Jerzy Adamczyk KOTWICA Waldemar Jabłoński GRZECHOWIAK I PARTNERZY Marcelina Mikołajek KANCELARIA RADCY PRAWNEGO Jerzy Bieluk KANCELARIA RADCY PRAWNEGO Paweł Łobza Artur Mazurkiewicz KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH BIELUK Waldemar Orłowski INSTAL POZNAŃ PROJEKT I PARTNERZY Marcin Kasperowicz OWP BUDOWNICTWO Astryda Adamczak KANCELARIA ADWOKACKA KASPEROWICZ Paweł Mazur KANCELARIA PRAWNICZA Jerzy Dobrzański & SZUBSKI Waldemar Zalesiński WARDYŃSKI I WSPÓLNICY Barbara Balas KANCELARIA ADWOKACKA TOGA ARCHITEKTONICZNA PRACOWNIA Marcin Radomski Paweł Nykiel PROJEKTOWO-REALIZACYJNA – MODULOR PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWNICTWA I OBROTU Jerzy Rożek KANCELARIA RADCY PRAWNEGO EURO-LEX TOWAROWEGO – FRONTON HORECA CONSULTING KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW Weronika Pawlonka PRAWNYCH ADP POPIOŁEK ADWOKACI I Marcin Różański Piotr Banderski KANCELARIA ADWOKACKA     Barbara Dulińska KANCELARIA PRAWNICZA SAPIENTIA W. KEGEL DORADCY KANCELARIA NOTARIALNA JACEK RZĄCZYŃSKI, Bartłomiej Boratyn I WSPÓLNICY PIOTR BANDERSKI Witold Przybylski Joanna Mędraś Włodzimierz Kegel B2 ARCHITEKCI BIURO PROJEKTOWE Marcin Taracha KANCELARIA NOTARIALNA Piotr Brzeziński KANCELARIA PRAWNICZA SAPIENTIA W. KEGEL Bartłomiej Lach KANCELARIA ADWOKACKA Justyna Tuszyńska 2B PRACOWNIA PROJEKTOWA I WSPÓLNICY TELKOM-PROJEKT   Marek Glanowski KANCELARIA NOTARIALNA Piotr Daraszkiewicz Wojciech Gorczyca Beata Karwowska-Magierska KANCELARIA NOTARIALNA TOMASZ ANTONIAK, Karolina Wenclik-Macewicz KANCELARIA RADCY PRAWNEGO KANCELARIA NOTARIALNA MAREK GLANOWSKI Piotr Dąbrowski KANCELARIA ADWOKACKA KANCELARIA NOTARIALNA Wojciech Grondys Beata Nieniewska Marek Kolasa Katarzyna Barej ADWOKACI I RADCY PRAWNI HAUSZYLD, KANCELARIA NOTARIALNA MARIOLA JONCZYK, KANCELARIA NOTARIALNA Piotr Faron KOŁODZIEJ, GRONDYS, DOBOSIEWICZ BEATA NIENIEWSKA PRACOWNIA ARCHITEKTONICZNA, KATARZYNA KANCELARIA NOTARIALNA BAREJ, MIROSŁAW BAREJ Marek Martynowski Wojciech Mycek Beata Sobczak BUDIMARK Piotr Kazimierz Szyszko KANCELARIA NOTARIALNA KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH BEATA Katarzyna Kaczanowska KANCELARIA NOTARIALNA SOBCZAK, ALICJA POŁCZYŃSKA-ŁAGODA KANCELARIA NOTARIALNA KATARZYNA HAŃSKA, KATARZYNA KACZANOWSKA 160 DOING BUSINESS W POLSCE 2015 Wojciech Wyjatek Bogumił Koczot Agnieszka Michta ŁÓDŹ Katja Lõžina KANCELARIA ADWOKACKA HENCLEWSKI & URZĄD MIASTA W GDAŃSKU - WYDZIAŁ URZĄD MIASTA W KIELCACH - WYDZIAŁ URZĄD MIASTA W POZNANIU WYJATEK GEODEZJI GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI I GEODEZJI Jolanta Przepiórkowska-Bala SĄD OKRĘGOWY W ŁODZI Szymon Błażek Zbigniew Gliwa Jan Michalski Aneta Skrobot URZĄD MIASTA W POZNANIU SAR ARCHITEKCI URZĄD MIASTA W GDAŃSKU URZĄD MIASTA W KIELCACH - WYDZIAŁ Małgorzata Chmielewska GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI I GEODEZJI SĄD REJONOWY W ŁODZI – ŚRÓDMIEŚCIE – RZESZÓW Zbigniew Gwizdek Katarzyna Swarcewicz XX WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRS OKRĘGOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA URZĄD MIASTA W GDAŃSKU Bogumiła Jedynak Andrzej Kopacz URZĄD MIASTA W KIELCACH Wioletta Sychniak KOMORNIK SĄDOWY PRZY SĄDZIE Zbigniew Rymsza Magdalena Kreft SĄD REJONOWY W ŁODZI – WIDZEW REJONOWYM W RZESZOWIE GALA URZĄD MIASTA W GDAŃSKU Dorota Lasocka URZĄD MIASTA W KIELCACH Agnieszka Sińska-Głowacka Stanisław Różański Piotr Pawlik URZĄD MIASTA W ŁODZI PRZEDSTAWICIELE URZĄD MIASTA W GDAŃSKU Jolanta Guzik KOMORNIK SĄDOWY PRZY SĄDZIE REJONOWYM W RZESZOWIE URZĄD MIASTA W KIELCACH - WYDZIAŁ Anna Piotrowska SEKTORA G O R ZÓW GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI I GEODEZJI URZĄD MIASTA W ŁODZI Barbara Szpunar PUBLICZNEGO WI EL KO P O L S K I Aneta Klimczak Beata Wiktorowska SĄD REJONOWY W RZESZOWIE URZĄD SKARBOWY URZĄD MIASTA W ŁODZI Maciej Panek Marek Onyszkiewicz KOMORNIK SĄDOWY PRZY SĄDZIE Maciej Maciejewski SĄD REJONOWY W RZESZOWIE Anna Rudnicka BIAŁYSTOK REJONOWYM W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD MIASTA W ŁODZI Witold Olech Ireneusz Marczuk Robert Słabuszewski Marcin Górski SĄD REJONOWY W RZESZOWIE Teresa Ciszek-Stradomska SĄD REJONOWY W BIAŁYMSTOKU - XII SĄD REJONOWY W GORZOWIE URZĄD MIASTA W ŁODZI ZUS Renata Słowik-Chuchla WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRS WIELKOPOLSKIM Marcin Nowak SĄD REJONOWY W RZESZOWIE – VII Iwona Ciborowska Bogusław Bukowski KRAKÓW URZĄD MIASTA W ŁODZI WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH SĄD REJONOWY W BIAŁYMSTOKU - XII URZĄD MIASTA W GORZOWIE WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRS Paweł Czepiel Jerzy Bieniek WIELKOPOLSKIM Marcin Włodarczyk SĄD OKRĘGOWY W KRAKOWIE URZĄD MIASTA W RZESZOWIE URZĄD MIASTA W ŁODZI Marta Rękawek-Pachwicewicz Jacek Mikulski SĄD REJONOWY W BIAŁYMSTOKU - IX Irena Bochniak Andrzej Skotnicki URZĄD MIASTA W GORZOWIE Wiesław Makal WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH WIELKOPOLSKIM SĄD REJONOWY W KRAKOWIE – PODGÓRZE – URZĄD MIASTA W RZESZOWIE - WYDZIAŁ WYDZIAŁ IV KSIĄG WIECZYSTYCH URZĄD MIASTA W ŁODZI ARCHITEKTURY Paweł Andrzej Hempel Maciej Barnicki SĄD REJONOWY W BIAŁYMSTOKU - XII Iwona Rutkowska OLSZTYN Janina Kwolek URZĄD MIASTA W GORZOWIE WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRS WIELKOPOLSKIM SĄD REJONOWY W KRAKOWIE – PODGÓRZE URZĄD MIASTA W RZESZOWIE - WYDZIAŁ Karolina Trykacz GEODEZJI Andrzej P. Karolski Paweł Jacewicz Grzegorz Dyrga KOMORNIK SĄDOWY PRZY SĄDZIE SĄD REJONOWY W KRAKOWIE – ŚRÓDMIEŚCIE REJONOWYM W OLSZTYNIE Aneta Klimczak URZĄD MIASTA W BIAŁYMSTOKU - URZĄD MIASTA W GORZOWIE DEPARTAMENT OCHRONY ŚRODOWISKA I WIELKOPOLSKIM URZĄD SKARBOWY Joanna Sawicka-Paliś Adam Barczak GOSPODARKI KOMUNALNEJ SĄD OKRĘGOWY W OLSZTYNIE Jerzy Pukała Zdzisław Plis SĄD REJONOWY W KRAKOWIE – ŚRÓDMIEŚCIE Piotr Firsowicz URZĄD MIASTA W GORZOWIE – XII WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRS URZĄD SKARBOWY Paweł Rynko URZĄD MIASTA W BIAŁYMSTOKU - WIELKOPOLSKIM Monika Skórka SĄD REJONOWY W OLSZTYNIE – VI WYDZIAŁ DEPARTAMENT URBANISTYKI Mateusz Skworzec Magdalena Rzeczycka- SĄD REJONOWY W KRAKOWIE – ŚRÓDMIEŚCIE KSIĄG WIECZYSTYCH URZĄD SKARBOWY Tomasz T. Buczek – XI WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRS Więckowska Wioletta Reut-Łubkowska Marta Krzyżak URZĄD MIASTA W BIAŁYMSTOKU URZĄD SKARBOWY Katarzyna Wysocka SĄD REJONOWY W OLSZTYNIE – VIII URZĄD STATYSTYCZNY WIESŁAW BIELAWSKI URZĄD MIASTA W KRAKOWIE WYDZIAŁ GOSPODARCZY Katarzyna Smolińska Wiesława Magryś URZĄD MIASTA W BIAŁYMSTOKU    URZĄD STATYSTYCZNY Paul Majka Ewa Bachry URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD MIASTA W KRAKOWIE URZĄD MIASTA W OLSZTYNIE BYDGOSZCZ Mirosław Strawa Barbara Jarocka URZĄD STATYSTYCZNY Robert Łoś Hanna Gawrysiak Edyta Wiwatowska ZUS URZĄD MIASTA W KRAKOWIE URZĄD MIASTA W OLSZTYNIE BYDGOSKA AGENCJA ROZWOJU K ATOWI C E Dorota Kijowska REGIONALNEGO - BARR Przemysław Czech Maciej Maścianica ZUS Grzegorz Misina ZARZĄD INFRASTRUKTURY KOMUNALNEJ I URZĄD MIASTA W OLSZTYNIE Marcin Napierała SĄD OKRĘGOWY W KATOWICACH TRANSPORTU W KRAKOWIE – ZIKIT Teresa Ciszek-Stradomska BYDGOSKA AGENCJA ROZWOJU Magdalena Bukowiecka ZUS REGIONALNEGO – BARR Daria Kwapisz URZĄD MIASTA W OLSZTYNIE LUBLI N SĄD REJONOWY KATOWICE - WSCHÓD Bożena Przewoźniak Magdalena Rafalska SZCZECIN Artur Ozimek SĄD OKRĘGOWY W BYDGOSZCZY Jarosław Gwizdak URZĄD MIASTA W OLSZTYNIE SĄD OKRĘGOWY W LUBLINIE Aleksander Balcer SĄD REJONOWY KATOWICE - ZACHÓD Marcin Pilarski Natalia Bender MODGIK SZCZECIN Agnieszka Piskorska-Wąsala SĄD REJONOWY W BYDGOSZCZY Danuta Kamińska SĄD REJONOWY W LUBLINIE – WSCHÓD – V OPOLE Anna Górnik URZĄD MIASTA W KATOWICACH WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH Marek Buczkowski SĄD REJONOWY W SZCZECINIE – CENTRUM SĄD REJONOWY W SZUBINIE Mirosława Witas Eliza Gajda Paweł Drąg Małgorzata Jankowska URZĄD MIASTA W KATOWICACH SĄD REJONOWY W LUBLINIE – WSCHÓD – VI Sąd Rejonowy w Opolu Agnieszka Antczak SĄD REJONOWY W SZCZECINIE – XIII URZĄD MIASTA W BYDGOSZCZY Roman Olszewski WYDZIAŁ KRS Katarzyna Szulc WYDZIAŁ GOSPODARCZY SĄD REJONOWY W OPOLU URZĄD MIASTA W KATOWICACH Zofia Tarkiewicz Monika Luczyńska Bożena Szalkowska URZĄD MIASTA W BYDGOSZCZY Roman Rohaczyński SĄD REJONOWY W LUBLINIE – WSCHÓD Rafał Ratajczak SĄD REJONOWY W SZCZECIN – PRAWOBRZEŻE SĄD REJONOWY W OPOLU I ZACHÓD URZĄD MIASTA W KATOWICACH Agnieszka Wojnarowicz- Beata Bednarczyk Posłuszna Aneta Czarnecka Małgorzata Saar URZĄD STATYSTYCZNY K I ELC E SĄD REJONOWY W LUBLINIE – ZACHÓD URZĄD MIASTA W OPOLU URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA Magdalena Miniszewska Dominik Kraska ZACHODNIOPOMORSKIEGO Mariusz Sagan Sławomir Plewka ZUS KIELECKI PARK TECHNOLOGICZNY URZĄD MIASTA W LUBLINIE URZĄD SKARBOWY Andrzej Loch GDAŃS K Grzegorz Staszewski URZĄD MIASTA W SZCZECINIE Przemysław Gruba Monika Bartel MIEJSKI ZARZĄD DRÓG URZĄD MIASTA W LUBLINIE URZĄD STATYSTYCZNY Anna Nuckowska Krzysztof Pluta KOMORNIK SĄDOWY PRZY SĄDZIE Renata Pajek URZĄD MIASTA W SZCZECINIE Robert Żyśko Grzegorz Stucke REJONOWYM GDAŃSK - PÓŁNOC MIEJSKI ZARZĄD DRÓG ZUS Jolanta Góra URZĄD MIASTA W LUBLINIE Tomasz Perzanowski Wiesław Krzyk URZĄD MIASTA W SZCZECINIE KOMORNIK SĄDOWY PRZY SĄDZIE POWIATOWY INSPEKTORAT NADZORU Mariusz Pociupany POZ N AŃ URZĄD SKARBOWY Krzysztof Gajewski REJONOWYM GDAŃSK - PÓŁNOC BUDOWLANEGO DLA MIASTA KIELCE Tomasz Chojnacki URZĄD MIASTA W SZCZECINIE Przemysław Banasik Barbara Chodor SĄD OKRĘGOWY W POZNANIU Rafał Adamczyk Mariusz Sinior SĄD OKRĘGOWY W GDAŃSKU URZĄD STATYSTYCZNY SĄD OKRĘGOWY W KIELCACH Anna Mikołajczak URZĄD MIASTA W SZCZECINIE Magdalena Wojciechowska Sławomir Dziaduch SĄD REJONOWY W POZNANIU – GRUNWALD Edyta Slusarczyk Zdzisław Kula SĄD REJONOWY GDAŃSK - POŁUDNIE W URZĄD STATYSTYCZNY I JEŻYCE SĄD REJONOWY W KIELCACH – KRS URZĄD MIASTA W SZCZECINIE GDAŃSKU Wojciech Wiśniewski Jolanta Ludwiczek Jan Klocek Łukasz Żak Ewa Szarmach URZĄD STATYSTYCZNY SĄD REJONOWY W POZNANIU – NOWE SĄD REJONOWY W KIELCACH ZACHODNIOPOMORSKIE STOWARZYSZENIE SĄD REJONOWY GDAŃSK - PÓŁNOC W MIASTO I WILDA Maciej Raszewski ROZWOJU GOSPODARCZEGO – SZCZECIŃSKIE GDAŃSKU Anna Zadara ZUS Andrzej Nowak CENTRUM PRZEDSIĘBIORCZOŚCI URZĄD MIASTA W KIELCACH - WYDZIAŁ URZĄD MIASTA W POZNANIU ARCHITEKTURY I URBANISTYKI Agata Gogol PODZIĘKOWANIA 161 TOR UŃ WRO C Ł AW Alicja Krymska Agata Krasiczyńska-Knuter DZIAŁ TECHNICZNY - TORUŃSKIE WODOCIAGI KOMORNIK SĄDOWY PRZY SĄDZIE REJONOWYM WE WROCŁAWIU – FABRYCZNA Ryszard Stanisław Reif SĄD REJONOWY W TORUNIU – VII WYDZIAŁ Adrian Orliński GOSPODARCZY KRS SĄD REJONOWY WE WROCŁAWIU – IX WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRS Adam Zakrzewski URZĄD MIASTA W TORUNIU Aleksandra Nespiak URZĄD MIASTA WE WROCŁAWIU Beata Gutkowska URZĄD MIASTA W TORUNIU Katarzyna Faruga URZĄD MIASTA WE WROCŁAWIU Dorota Nawrocka URZĄD MIASTA W TORUNIU Marzena Horak URZĄD MIASTA WE WROCŁAWIU Magdalena Moczyńska URZĄD MIASTA W TORUNIU Paweł Kaniok URZĄD MIASTA WE WROCŁAWIU – ZARZĄD Wiktor Krawiec GEODEZJI, KARTOGRAFII I KATASTRU URZĄD MIASTA W TORUNIU MIEJSKIEGO WARSZAWA ZIELONA GÓRA Agnieszka Grzybczak-Stachyra Paweł Luczek SĄD REJONOWY W WARSZAWIE SĄD REJONOWY W ŚWIEBODZINIE – VII ZAMIEJSCOWY WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH Anna Janas W SULECHOWIE SĄD REJONOWY W WARSZAWIE Jacek Antoszewski Tomasz Szczurowski SĄD REJONOWY W ZIELONEJ GÓRZE SĄD REJONOWY W WARSZAWIE Joanna Pieniężna Agnieszka Zadrożna URZĄD MIASTA W ZIELONEJ GÓRZE SĄD REJONOWY W WARSZAWIE – MOKOTÓW Ewa Talarczyk SĄD REJONOWY W WARSZAWIE – MOKOTÓW Cezary Dymkowski SĄD REJONOWY W WARSZAWIE – PRAGA POŁUDNIE Marcin Brud SĄD REJONOWY W WARSZAWIE - PRAGA PÓŁNOC Agnieszka Wlekły SĄD REJONOWY W WARSZAWIE – ŻOLIBORZ Agnieszka Pisula-Mercik URZĄD MIASTA W WARSZAWIE Anna Mroczek URZĄD MIASTA W WARSZAWIE Ewa Jakubowska URZĄD MIASTA W WARSZAWIE - WYDZIAŁ GEODEZJI I KATASTRU Grzegorz Wolff URZĄD MIASTA W WARSZAWIE Mariusz Kordeli URZĄD MIASTA W WARSZAWIE WWW.DOINGBUSINESS.ORG / POLAND