PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM: UDHËZUES Botues Komiteti i juristëve për të drejtat e njeriut – YUCOM Kneza Miloša 4, 11103 Beograd www.yucom.org.rs Për botuesin Milan Antonijević Përgatitën dr Katarina Golubović Ana Janković Jovanović Milena Vasić Danilo Ćurčić Natalija Šolić Dizajni dhe faqosja Dosije studio Udhëzuesin “Për herë të parë në gjykatë dhe për herë të parë në gjykim” e përgatiti ekipi i Komitetit të juristëve për të drejtat e njeriut – YUCOM. Ekipi përdori udhëzimet e mara nga znj. George Harley (eksperte për reformën e gjyqësorit), nga z. Sërgjan Svirçev (specialist për sektorin publik), znj. Marina Matiq Boshkoviq (këshilltare për reformën e gjyqësorit), si dhe komentet e dërguara nga Victoria Eskivel Korzak (eksperte për të drejtat e njeriut). “Ky version është një Draft udhëzues që është ende në ndërtim e sipër. Të gjitha sugjerimet dhe komentet janë të mirëseardhura me qëllim që versioni përfundimtar i këtij udhëzuesi të jetë aq i për- shtatur për përdoruesit dhe për të arritur qëllimin e tij të plotë. Të gjitha sugjerimet mund t’i dërgoni me postën elektronike në adresën office@yucom.org.rs. “ UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM UDHËZUES 5 PËRMBAJTJA VETËPËRFAQËSIM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 PADITËSI 1. DUA TË PADIS – ÇFARË DUHET TË DI MË PARË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2. SHKRUAJTJA E PADISË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2.1 Ligjet dhe të dhënat e nevojshme për shkruajtjen e padisë . . . . . . . . . 10 2.2 Çfarë të kërkoj nga gjykata – kërkesë padia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.3 Atëherë kur nuk e di saktë se çfarë kërkoj nga gjykata – saktëzimi i kërkesë padisë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 3. PARAQITJA E PADISË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 I PADITURI 1. JAM PADITUR – ÇFARË DUHET TË DI MË PARË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 2. SHKRUAJTJA E PËRGJIGJES NDAJ PADISË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 2.1 Ligjet dhe të dhënat e nevojshme për shkruajtjen e padisë . . . . . . . . . 19 2.2 Çfarë të kërkoj nga gjykata – refuzimi dhe mospranimi i kërkesë padisë . 19 3. PARAQITJA E PËRGJIGJES NDAJ PADISË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 6 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM NË GJYKATË 1. Si të përgatitem për t’iu drejtuar gjykatës, çfarë duhet të sjell në gjykatë, si duhet të vishem, si të gjej sallën e gjyqit, çfarë ndodh nëse nuk do të paraqitem? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 2. Si bëhet gjykimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 3. Në sallën e gjyqit … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 4. Çfarë do të ndodh në seancën e ardhshme? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 5. Fundi i gjykimit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 REZULTATET E MUNDURA TË NJË GJYKIMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 KUSH MUND T’JU NDIHMOJË? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 7 PËR VETËPËRFAQËSIMIN Nuk është e lehtë të përfaqësosh të drejtat dhe interesat e tua në gjykatë. Ju do të jeni në terren të panjohur, ku aktorët e tjerë do të flasin një gjuhë të panjohur për Ju, dhe ku nuk do të jeni në dijeni të rregullave që zbatohen. Këto rregulla ndonjëherë janë me shkrim, dhe nganjëherë jo. Ato mëso- hen përmes viteve të studimit dhe përvojës. E megjithatë, asnjë proces, asnjë procedim, nuk është i njëjtë. Kjo është arsyeja pse askush nuk mund të garantojë rezultatin e një rasti. KY UDHËZUES NUK PROMOVON VETËPËRFAQËSIMIN. Qëllimi i tij është që T’U AFROHET NJERËZVE SA MË SHUMË PROCESI GJYQËSOR. Ai jep përgjigje për pyetjet që mund të pyesni veten para se të shkoni në gjykatë që nuk mund të gjenden në ligje. Përfundimisht, shpresojmë që leximi i këtij Udhëzuesi do t’ju lejojë të shihni procesin gjyqësor në mënyrë më realiste dhe kështu të vendosni nëse duhet të gjykoni fare ose të gjeni argumente të mjaftueshme të shëndosha për Ju dhe palën kundërshtare për të zgjidhur në mënyrë miqësore mosmarrëveshjen Tuaj. EKIPI I YUCOM-IT PADITËSI UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 9 1. DUA TË PADIT – ÇFARË DUHET TË DI MË PARË? Nëse dëshironi që gjykata të marrë një aktvendim me të cilin një person tjetër (qoftë shtet, firmë apo njeri) do të detyrohet të bëjë diçka ose të mos ta bëjë atë, duhet të ngrëni një padi kundër atij personi. `` PËR PADINË PAGUHET TAKSA, MENJËHERË NË FILLIM. Nëse nuk keni mjete për pagimin e taksës, mund t’i bëni kërkesë gjykatësit që t’Ju lirojë nga pagesa, sepse sipas gjendjes Tuaj ekonomike nuk keni mundësi të paguani. Kujdes!!! Për gjithçka që thoni duhet të keni prova. Do duhet të dorëzoni dokumentacionin (p.sh. vërtetimin për papunësi nga Enti Kombëtar i punësimit, çekun e pensionit, çertifikatat e lindjes për fëmijët, vërtetimet nga komuna për pronën e palëvizhme, etj.) Mund të kërkoni të paguani taksën me këste. Përdorni të drejtat Tuaja brenda afatit. TAKSA PËR PADI PËR DIVORCIM: RSD 2,660,00 TAKSA PËR PADINË E KTHIMIT TË BORXHIT RSD 900.000,00: RSD 38.300,00 `` BARRA E PROVËS ËSHTË MBI JU! Për gjithçka që thoni duhet të keni prova. SI RREGULL, NËSE NUK KENI PROVA, DO TË HUMBISNI KONTESTIN. PROVAT JANË: Dokumentat (p.sh. kontratat, fletëllogaritë, faturat, çertifikat e lindjes, shkrimet, ma- il-et, dëshmimtarët – adresën e të cilëve duhet ta përmendni, ekspertimi – që do ta caktojë gjykata, hetimi – që përdoret rallë në kontest) JU PROPOZONI DHE DORËZONI prova. Propozimi do të thotë se i përmendni qartë në padi (p.sh. nëse thoni se dikush Ju ka borxh dhe keni dëshmimtarë, propozoni prova: me dëgjimin e dëshmim- tarit Pera Periq. Nëse keni fletëllogari, propozoni provë: fletëllogaria nga data 05.05.2010 por kopjon e fletëllogarisë e dorëzoni në disa kopjo, dhe e dorëzoni bashkë me padinë. 10 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM Provat Tuaja duhet t’i përmendni në tekstin e padisë dhe t’i dorëzoni në kopjo të mjaftueshme për gjykatën dhe palën e kundërt, përkatësisht t’i dorëzoni në gjykatë më vonë atëherë kur për herë të parë dilni sipas thirrjes së gjykatës (SEANCA PËRGATITORE). VËREJTJE: PAS KËSAJ NUK KENI TË DREJTË TË PROPOZONI PROVA. GJYKIMET ZGJASIN. DERI NË ZBATIM MUND TË KALOJNË DISA VITE. ARMATOSUNI ME DURIM. 2. SHKRUAJTJA E PADISË 2.1 Ligjet dhe të dhënat e nevojshme për shkruajtjen e padisë Nuk është e lehtë të shkruani padinë. ARMATOSUNI. Pa Ligjin për procesin kontestimor që rregu- llon tërë procesin dhe Ligjin që regullon fushën për të cilën “paditni”, vështirë do të mund të hartoni padinë. Për shembull, për kontenstin nga kontrata e punës Ju nevojitet Ligji për punën, për dëmshpërblimin Ju nevojitet Ligji mbi obligacionet, për divorcim Ju nevojitet Ligji familjar. Duhet të dini të dhënat e të paditurit. Sipas adresës së vendbanimit ose selisë të palës së paditur, sipas regullit, do të dini se në cilën gjykatë dorëzoni padinë. Duhet të caktoni vlerën e kontestit. BËHUNI REAL. Nga vlera e kontestit në fund varet se sa do të jetë taksa që do paguani. Juristët përdorin MODELET E PADISË DHE FORMULARËT. Prandaj Ju japim shembull. UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 11 PADIA PËR DËMSHPËRBLIM NË RAST TË LËNDIMIT TRUPOR GJYKATA THEMELORE NË _______________ PADITËSI: _____________ nga _______________, rr.: _______________ nr. ____ I PADITURI: ____________ nga _______________, rr.: ______________ nr. ____. PADIA Për dëmshpërblim Vlera e kontestit: RSD ______ I padituri më datën __________, i shkaktoi paditësit lëndime të rënda trupore pasi i thyejti hundën. Për shkak të kësaj vepre i padituri është dënuar prej gjykatës_______ me dënimin me burg me zgjatje prej __________. PROVË: 1. Shkresat e gjykatës ________ K. Nr. _________ 2. Vërtetimi i mjekut për paditësin. Për shkak të këtij lëndimi paditësi përkohësisht nuk punoi gjatë _____ muajve, dhe humbi fitimin prej RSD _________. PROVË: Vërtetimi nga punëdhënësi i paditësit _________, prej ______ të vitit. Paditësi pas lëndimit ka patur dy operacione në hundë, gjë që rezultoi me dhimbje të forta fizike për një kohë të gjatë. Paditësi mendon se dëmshpërblimi i duhur për kompensimin e këtyre dhimbjeve është shuma prej ________ RSD. PROVË: Ekspertimi i ekspertëve të profesionit mjekësor 12 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM Si pasojë e përhershme e lëndimeve te paditësi ka mbetur frymëmarrja e vështi- rë dhe për shkak të kësaj te paditësi është ulur aftësia e përgjithshme e jetesës. Paditësi mendon se dëmshpërblimi i duhur me të holla për dhimbjet shpirtërore për shkak të pakësimit të aktiviteteve të jetës është shuma prej ________ RSD. Së fundi, paditësi përjetoi frikë të madhe, në kohën kur u shkaktua lëndimi dhe më vonë gjatë kryerjes së operacioneve duke patur frikë nga pasojat e lëndi- mit, dhe në bazë të dëmshpërblimit për frikën e përjetuar, kërkon shumën prej ________ RSD. PROVË: Ekspertimi Për të gjitha të lartpërmendurat, paditësi në bazë të nenit 195 e 200 të Ligjit mbi obligacionet paraqet këtë padi dhe propozon që gjykata pas shqyrtimit të marrë: AKTVENDIMIN Obligohet i padituri që paditësit në emër të dëmshpërblimit për shkak të lëndi- meve të rënda trupore t’i paguajë: - Për humbjen e fitimit gjatë kohës së paaftësisë për punë shumën prej _______ RSD, - Për dhimbjet fizike shumën prej ______ RSD , - Për dhimbjet shpirtërore për shkak të pakësimit të aktiviteteve të jetës shumën prej _______ RSD , - Për frikën e përjetuar shumën prej _______ RSD, që të gjitha së bashku janë _______ RSD, me kamatën ligjore duke nisur që nga dorëzimi i padisë deri në pagimin si dhe paditësit t’i paguajë shpenzimet e procesit kontesti- mor, të gjitha brenda afatit prej 15 ditësh me kërcënim të zbatimit. Në ___________, Më datën ____ ______, _____ NËNSHKRIMI I PADITËSIT UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 13 2.2 Çfarë kërkoj nga gjykata: kërkesë padia Është shumë e rëndësishme që të caktoni saktësisht se çfarë doni nga gjykata. Kjo quhet “formu- lacioni i kërkesë padisë”. Kjo është pyetja kryesore në procesin gjyqësor. Sipas regullit, ai formulohet pasi përshkruani ngjarjen/situatën për të cilën bëtë padinë, dhe keni shpjeguar përse Ju takon e drejta. Ja dhe shembulli: Për të lartpërmendurat, propozoj që gjykata të marrë aktvendimin ose vendimin me të cilin Miratohet kërkesë padia dhe obligohet i padituri Pera Periq nga Beogradi, që paditësit Mar- KËRKESË PADIA ko Markoviq nga Smedereva, t’i paguajë në llogarinë no. vvv-vvvvv-vvv, të hapur te Bank Y, shumën prej 8,000 RSD në emër të borxhit me kamatën ligjore duke nisur nga 15 Maji i vitit 2015, brenda 15 ditëve nga dita e marrjes së aktvendimit. Obligohet i padituri Pera Periq nga Beogradi që paditësit t’i paguajë shpenzimet e procesit brenda 15 ditëve Ja edhe një shembull: Për të lartpërmendurat, propozoj që gjykata të marrë aktvendimin ose vendimin me të cilin Miratohet kërkesë padia dhe obligohet i padituri, Agroekonom d.o.o., me seli në Beograd, KËRKESË PADIA që paditësit në emër të pagesës së papaguajtur për muajin prill të vitit 2016 t’i paguajë vlerën prej 26.000,00 RSD me kamatën ligjore nga data 31.Maj i vitit 2016, deri në pagim; për muajin Maj të vitit 2016 të paguajë vlerën prej 26.300,00 RSD me kamatën ligjore prej 30 Qershorit të vitit 2016; Obligohet i padituri, Agroekonom d.o.o., me seli në Beograd që paditësit t’i paguajë sh- penzimet e procesit brenda 15 ditëve. 14 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 2.3. Atëherë kur nuk e di saktë se çfarë dua nga gjykata – saktësimi i kërkesë padisë Nëse nuk keni mundësi që të caktoni kërkesë padinë sepse nuk e dini p.sh. se sa Ju ka borxh pu- nëdhënësi, atëherë duhet të kërkoni ekspertimin e profesionit financiaro-ekonomik. Gjithashtu ndoshta nuk e dini se sa është dëmshpërblimi jomaterial, pra, nëse keni patur ndonjë lëndim apo frikë, Ju nuk jeni në gjendje të vlerësoni se sa është shpërblimi i drejtë për një lëndim të tillë. Këtë do ta caktojë eksperti gjatë procesit. Kur të caktojë eksperti vlerat në mendimin dhe konstatimin e vetë, dhe Ju do jeni dakord me mendimin, do të keni mundësi që të saktësoni shumën që kërkoni nga personi i cili është përgjegjës që të paguajë dëmshpërblimin. Atëherë gjykatës do t’i dorëzoni parashtresën me kërkesë padinë e saktësuar. NDIHMË!!!! Modelet shumë shpesh i keni në internet por mund të kontaktoni edhe ndihmën juridike fa- las për këshillë. Interesohuni në komunën Tuaj a egzistojnë shërbimet për ndihmën juridike falas. Ata do t’Ju ndihmojnë. 3. PARAQITJA E PADISË Shkruajtët padinë; Printuat disa kopjo (të paktën 2); Nënshkruajtët të gjitha kopjot; Fotokopjuat të gjitha provat që i keni përmendur në numrin e kopjove njësoj si padinë (të paktën 2); Paketuat të gjitha (në zarf ) Dorëzuat zarfin në postë (me fletë kthyese) ose në sportelin e gjykatës; UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 15 JU PARAQITËT PADINË! Së shpejti do të keni NUMRIN E ÇËSHTJES DHE GJYKATËSIN. PRISNI THIRRJEN E GJYKATËS ME NUMRIN E ÇËSHTJES ME SHËNIMIN E GJYKATËSIT DHE SALLËS GJYQËSORE. GJYKATA JU FTON NË SEANCË. Që atëherë, çdo fletëdërgesë që dërgoni në gjykatë duhet të përmbajë numrin e çështjes Tuaj. I PADITURI UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 17 1. JAM I PADITUR – ÇFARË DUHET TË DI MË PARË? Nëse ju ka paditur ndonjë person, ndërsa Ju nuk pranoni kërkesën që ka bërë personi në proces ndaj Jush, keni të drejtë të paraqitni përgjigjen ndaj padisë. KUJDES!!! Nëse nuk do të dorëzoni përgjigjen ndaj padisë brenda afatit të caktuar që është theksuar në ftesë, gjykata mund të marrë aktvendimin për shkak të mosardhjes në dëmin Tuaj. Të keni parasysh se për përgjigjen ndaj padisë paguhet taksa. Gjykata ndonjëherë do t’Ju dërgojë lajmërimin, ndonjëherë jo. `` PËR PËRGJIGJEN NDAJ PADISË PAGUHET TAKSA, QË NË FILLIM. `` Nëse nuk keni mjete për pagimin e taksës, mund t’i bëni kërkesë gjykatësit që t’Ju lirojë nga pagesa, sepse sipas gjendjes Tuaj ekonomike nuk keni mundësi të paguani. Kujdes!!! Për gjithçka që thoni duhet të keni prova. Do duhet të dorëzoni dokumentacionin (p.sh. vërtetimin për papunësi nga Enti Kombëtar i punësimit, çekun e pensionit, çertifikatat e lindjes për fëmijët, vërtetimet nga komuna për pronën e palëvizhme, etj.) Mund të kërkoni të paguani taksën me këste. Përdorni të drejtat Tuaja brenda afatit. `` BARRA E PROVËS ËSHTË MBI PADITËSIN!!! Prapëseprapë, për gjithçka që thoni Ju, duhet të keni prova. PROVAT JANË: Dokumentat (p.sh. kontratat, fletëllogaritë, faturat, çertifikat e lindjes, shkrimet, ma- il-et, dëshmimtarët – adresën e të cilëve duhet ta përmendni, ekspertimi – që do ta caktojë gjykata, hetimi – që përdoret rallë në kontest) JU PROPOZONI dhe DORËZONI prova. Propozimi do të thotë që t’i përmendni qartë në përgjigjen ndaj padisë (p.sh. nëse thoni se dikush Ju ka borxh dhe keni dëshmimtarë, propozoni prova: me dëgjimin e dëshmimtarit Pera Periqit. Nëse keni fletëllogari, propozoni provë: fletëllogaria nga data 05.05.2010 por kopjon e fletëllogarisë e dorëzoni në disa kopjo, dhe e dorëzoni bashkë me për- gjigjen ndaj padisë. 18 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM Provat Tuaja duhet t’i përmendni në tekstin e përgjigjes ndaj padisë dhe t’i dorëzoni në kopjo të mjaf- tueshme për gjykatën dhe palën e kundërt, përkatësisht t’i dorëzoni në gjykatë më vonë atëherë kur për herë të parë dilni sipas thirrjes së gjykatës (SEANCA PËRGATITORE). VËREJTJE: PAS KËSAJ NUK KENI TË DREJTË TË PROPOZONI PROVA. � GJYKIMET ZGJASIN. DERI NË ZBATIM MUND TË KALOJNË DISA VITE. NËSE SHANCAT TUAJA JANË TË VOGLA, TË KENI PARASYSH SE SHPENZIMET E GJYKATËS DO TË RRI- TEN ME VITE TË TËRA, ASHTU SI DHE KAMATA. � VLERËSONI. UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 19 2. SHKRUAJTJA E PËRGJIGJES NDAJ PADISË 2.1 Ligjet dhe të dhënat e duhura për shkrimin e padisë Nuk është e lehtë të shkruhet përgjigja ndaj padisë. ARMATOSUNI. Pa ligjin për procesin kontestimor që rregullon tërë procesin dhe Ligjin që regullon fushën për të cilën “paditeni”, vështirë do të mund të hartoni përgjigjen ndaj padisë. Në krye duhet të bazoheni në numrin e çështjes Tuaj, që e keni marrë me thirrjen. P.sh. P 259/2016. P do të thotë Parnica (çështjen gjyqësore); 259 është numri i çështjes Tuaj. 2016. është viti në të cilin është regjistruar çështja. Përgjigja ndaj padisë presupozon para së gjithash leximin me kujdes të padisë. Mos hyni shumë në detaje të tjera. Përqëndrohuni në atë që është kërkesë e padisë dhe provat e propozuara. Përmendni përse padia dhe kërkesë padia është E PABAZË. Refuzoni para së gjithash faktet, por mund të sul- moni edhe provat, përkatësisht rregullsinë e tyre (validitetin e tyre). Të keni parasysh: Nuk keni shumë kohë për shpjegimin e të thënave Tuaja në sallën gjyqësore. Prandaj shënojini të gjitha që dini në fletëdërgesën Tuaj. 2.2. Çfarë kërkoj nga gjykata – refuzimi dhe mospranimi i kërkesës së padisë Sipas regullit, nëse nuk pranoni kërkesën e padisë, i propozoni gjykatës që këtë padi TA REFUZOJË, përkatësisht propozoni që gjykata kërkesë padinë TA REFUZOJË. Kërkoni nga gjykata që paditësi të paguajë shpenzimet e gjykatës. 20 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM Pra, pasi lexoni padinë, nëse egzistojnë shkaqet që janë përmendur në Ligjin për procesin kontesti- mor për refuzimin e padisë, përmendini dhe kërkoni nga gjykata refuzimin e saj. Për kujdes, kërkoni që kërkesë padia të refuzohet. Për këtë do të jepni shkaqet dhe dorëzoni provat bashkë me përgjigjen. Gjithçka që keni t’i kundërshtoni paditësit, do ta shkruani në përgjigje. Kështu, nëse mendoni se kër- kesa është vjetërsuar, duhet ta përmendni atë. Nëse mendoni se nuk keni borxh çmimin, sepse malli nuk është dorëzuar, bëni vërejtje se kontrata nuk është plotësuar. Nëse e dini se dëmi u bë por ju nuk e keni kryer veprën e caktuar, përmendeni gjithashtu këtë gjë. NDIHMË!!! Modelet shumë shpesh i keni në internet por mund të kontaktoni edhe ndihmën juridike falas për këshillë. Interesohuni në komunën Tuaj a egzistojnë shërbimet për ndihmën juridike falas. Ata do t’Ju ndihmojnë. UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 21 3. PARAQITJA E PËRGJIGJES NDAJ PADISË Shkruajtët përgjigjen ndaj padisë; Printuat disa kopjo (të paktën 2); Nënshkruajtët të gjitha kopjot; Fotokopjuat të gjitha provat që i keni përmendur në numrin e kopjove njësoj si përgjigjen ndaj padisë (të paktën 2); Paketuat të gjitha (në zarf ) Dorëzuat zarfin në postë (me fletë kthyese) ose në sportelin e gjykatës; JU PARAQITËT PËRGJIGJEN NDAJ PADISË! Çdo fletëdërgesë tjetër që dërgoni në gjykatë, duhet të përmbajë numrin e çështjes Tuaj. NË GJYKATË UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 23 1. SI TË PËRGATITEM PËR T’IU DREJTUAR GJYKATËS, ÇFARË DUHET TË SJELL NË GJYKATË, SI DUHET TË VISHEM, SI TË GJEJ SALLËN E GJYQIT, ÇFARË NDODH NËSE NUK DO TË PARAQITEM? Si e përgatit paditësi shprehjen? Fjalimi Juaj i parë është shprehje e shkurtër e padisë, me rishikim të shkurtër të të thënave të të paditurit të dhëna në përgjigjen ndaj padisë që e keni marrë ndërkohë. Ju duhet të përmendni në shprehje Tuaj a janë të thënat e kundërshtarit Tuaj TË BAZUARA apo TË PABAZUARA, shpjegoni përse janë të pabazuara dhe propozoni prova që vërtetojnë këtë gjë. Paditësi: “Qëndroj pas të thënave të dhëna në padi dhe kërkesë padi. Propozoj që gjykata të miratojë kërkesë padinë dhe detyrojë të paditurin që paditësit t’i paguajë borxhin.” “Propozoj që gjykata të shoh kontratat, çertifikatat, kopjot e korespodencës, si dhe këtë kontratë që ia dorëzoj tani gjykatës dhe palës së kundërt; të dëgjohen dëshmimtarët, Pera Periqi, rr. adresa, dhe Simon Caric rr. ad- resa, dhe për rrethanat... Propozoj që gjykata të caktojë ekspertimin përsa i përket lartësisë së dallimit borxh të fitimit.” Si e përgatit i padituri shprehjen e tij? Shprehja Juaj e parë është përsëritja e përgjigjes Tuaj ndaj padisë. I padituri: “Qëndroj pas të thënave të dhëna në përgjigjen ndaj padisë. Propozoj që gjykata kërkesë padinë ta refuzojë për shkak...... Për shkak të kujdesit, propozoj që gjykata ta refuzojë kërkesë padinë për shkak …..” “Propozoj që gjykata të shoh kontratat, çertifikatat, kopjot e korespodencës, si dhe këtë kontratë që ia dorëzoj tani gjykatës dhe palës së kundërt; të dëgjohen dëshmimtarët, Vanja Lak, rr. adresa, dhe Koja Tatiq rr. adresa, dhe për rrethanat...... Propozoj që gjykata të caktojë ekspertimin përsa i përket lartësisë së dallimit borxh të fitimit.” 24 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM DUHET TË KENI PARASYSH: Nuk keni shumë kohë për shpjegimin e të thënave Tuaja në sallën e gjyqit. Prandaj përmbajuni parashtresës Tuaj!!! `` ÇFARË DUHET TË SJELL NË GJYKATË? Formoni çështjen Tuaj. Bleni një dosje. Sillni padinë. Sillni provat e tjera (tre kopje të secilit dokument) që vërtetojnë pohimet Tuaja. Të gjitha këto prova do t’i jepni në atë që quhet “seancë përgatitore”. Kjo është vajtja Juaj e parë në gjykatë dhe ku gjykatësi vendos se kush duhet të pyetet dhe përse. Gjithmonë merreni me vete dosjenë Tuaj. `` VISHUNI SIÇ DUHET. Mbani mend se oficerët e sigurimit të gjykatës do t’Ju kontrollojnë dhe do t’Ju kthejnë pas nëse keni pantallona të shkurtra ose nëse shpatullat i keni të zbuluara, madje edhe në muajt e nxehta të verës. As gishtat e këmbëve nuk duhet të duken. Nëse ju kthejnë, shihni më poshtë ÇFARË NDODH NËSE NUK DO TË PARAQITEM. `` KU ËSHTË SALLA E GJYQIT? Mbajeni thirrjen kudo me vete. Në të shkruan numri i sallës së gjyqit dhe emri i gjyqtarit. Pyetni rojet se ku është salla e gjyqit në të cilën do të veni. Gjykatat e mëdha kanë shumë salla të gjyqit. `` ULUNI PARA SALLËS SË GJYQIT DHE PRISNI. Në orarin e caktuar, do të dalë procesmbajtësja dhe do të thërrasë paditësin dhe të paditurin. Hyni menjëherë në sallën e gjyqit ku Ju pret gjykatësi. `` ÇFARË NDODH NËSE NUK DO TË PARAQITEM? Nëse jeni paditës dhe nuk arrini të paraqiteni pa e arsyetuar më parë mungesën tuaj, do të konside- rohet se e keni tërhequr ankesën Tuaj. Ju do të duhet të paguani shpenzimet ligjore. Nëse jeni i paditur dhe nuk arrini të paraqiteni pa e arsyetuar më parë mungesën tuaj, dhe ka mjaft prova kundër Jush, gjykata ka mundësi, me propozim të paditësit, të marrë aktvendimin. Ju do të paguani shpenzimet ligjore. MUND TA ARSYETONI MË PARË MUNGESËN ME PROVË. UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 25 2. SI BËHET GJYQI Çdo gjykim përbëhet nga seanca dëgjimore. Kur shfaqeni për herë të parë në gjykatë, keni ardhur në seancën përgatitore. Ajo është specifike sepse është kontakti Juaj i parë me gjykatësin. Pavarësisht nga fakti nëse jeni paditësi ose i padituri, në këtë seancë ju duhet të përsëritni se çfarë kërkoni nga gjykata. Në këtë dëgjim, ju gjithashtu propozoni të nxirren provat. Në këtë seancë gjykata do të pranojë ose refuzojë propozimet Tuaja lidhur me provat. Gjykata mund të mendojë se disa janë të tepërta ose të parëndësishme. Mbani mend se ju duhet të dini se cilët dëshmitarë janë të rëndësishëm për Ju. Këmbëngulni për ata. Nëse keni një numër të madh dëshmitarësh, veproni në mënyrë strategjike: hiqni dorë nga ata që dinë më pak. Paditësi duhet të propozojë një afat brenda të cilit duhet të përfundojë gjykimi. Për shembull, nëse ka dy dëshmitarë, mund të propozoni dy seanca dhe një afat kohor tre mujor për përfundimin e gjykimit. Natyrisht, gjyqtari do të përdorë njohuritë e tija dhe kohën që ka në dispozicion për të përcaktuar këtë afat. Në seancat e mëvonshme “nxirren provat”. Kjo do të thotë se gjykata dëgjon dëshmitarët dhe palët. Pasi përfundon procesi provues, gjykimi mbaron me “PËRFUNDIMIN E SHQYRTIMIT KRYESOR”. 26 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 3. NË SALLËN E GJYQIT `` KU RRI NË SALLËN E GJYQIT? Nëse jeni paditës, Ju jeni në anën e djathtë të gjykatësit Nëse jeni pala e paditur Ju jeni ana e majtë e gjykatësit. HYTË NË SALLËN E GJYQIT DHE U ULËT. FILLON SEANCA: Gjyqi fillon atëherë kur gjykatësi fillon të vërtetojë kush është i pranishëm, duke pye- tur se kush është i pranishëm për paditësin. Kur i përgjigjeni gjykatësit, qëndroni në këmbë! Atëherë paditësi thotë se është personalisht, pra, i tregon gjykatësit, je ai/ajo është paditës. Gjykatësi përsërit atë që thoni Ju, sepse i flet procesmbajtëses, e cila gjatë tërë gjyqit shënon në PROÇESVERBAL. Pastaj gjykatësi pyet kush flet në emër të të paditurit. Kur i përgjigjeni gjykatësit, qëndroni në këmbë! Atëherë i padituri thotë se është personalisht. Pasi konstaton se janë paraqitur të thirrurit, gjykatësi ia jep fjalën paditësit. PADITËSI ÇOHET DHE I DREJTOHET GJYKATËS. Mbani MEND: Nuk bisedoni dhe kurrë nuk i drejtoheni të paditurit. Jeni të drejtuar drejt gjykatësit, gjykatësi Ju dëgjon, pyet, dhe i dikton procesmbajtësit në gjuhën që përdoret në sallën e gjyqit. UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 27 PADITËSI FLET: “Qëndroj pas të thënave të dhëna në padi dhe kërkesë padinë. Propozoj që gjykata të miratojë kërkesë padinë dhe ta obligojë të paditurin që paditësit t’i paguajë borxhin.” “Propozoj që gjykata të shoh kontratat e dorëzuara, çertifikatat, kopjot e korespodencës, si dhe këtë kontratë që ia dorëzoj tani gjykatës dhe palës së kundërt; të dëgjohen dëshmimtarët Pera Periq, rr. adresa, dhe Simon Cariq rr. adresa dhe pikërisht për rrethanat... Propozoj që gjykata të caktojë ekspertimin përsa i përket lartësisë së dallimit të fitimit.” “Propozoj kornizën kohore prej tre muajsh dhe tre seanca.” I PADITURI FLET: “Qëndroj pas të thënave të dhëna në përgjigjen ndaj padisë. Propozoj që gjykata kërkesë padinë ta refuzojë për shkak..... Për shkak të kujdesit, propozoj që gjykata ta refuzojë kërkesë padinë për shkak .....” “Propozoj që gjykata të shoh kontratat, çertifikatat, kopjot e korespodencës, si dhe këtë kontratë që ia dorëzoj tani gjykatës dhe palës së kundërt; të dëgjohen dëshmimtarët, Vanja Lak, rr. adresa, dhe Koja Tatiq. adresa, dhe për rrethanat... Propozoj që gjykata të caktojë ekspertimin përsa i përket lartësisë së dallimit të fitimit.” 28 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM PO NËSE NUK E KUPTOJ SE ÇFARË ATO QË NDODHEN NË MË THOTË GJYKATËSI, PËRKATËSISHT PROCESVERBAL KANË QËNË GJATË ÇFARË I DIKTON PROCESMBAJTËSIT? GJYQIT. TË GJITHA QË THATË OSE BËTË DHE NUK NDODHEN Mos t’Ju vijë turp. Pavarësisht nëse keni NË PROCESVERBAL, SIKUR NUK mbaruar vetëm shkollën fillore ose fakulte- KANË NDODHUR. PRANDAJ, NËSE tin. Juristët përdorin gjuhë të veçantë. Nëse MENDONI SE DIÇKA ËSHTË KYÇE DHE nuk e kuptoni gjyqtarin, mos ngurroni të NUK KA HYRË NË PROCESVERBAL, thoni që nuk keni kuptuar pyetjen apo ato KËMBËNGULNI QË TË HYJË. që kanë hyrë në procesverbal. FUNDI I SEANCËS: Gjykatësi shpall fundin e seancës dhe cakton seancën e ardhshme duke diktuar në proçesverbal datën dhe orën. Procesverbali printohet. I afroheni tavolinës së procesmbajtësit për të nënshkruajtur procesverbalin. Dilni nga salla e gjyqit. UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 29 4. ÇFARË DO TË NDODH NË SEANCËN E ARDHSHME? Zakonisht në procesverbal shkruan se çfarë do të ndodh në seancën e ardhshme. Nga fundi i seancës, gjykatësi merr vendim që ka të bëjë me rjedhën e procesit p.sh. thërret dëshmim- tarët të vijnë, përkatësisht ekspertët që të japin mendimin dhe konstatimin e tyre. Seanca e ardhshme fillon gjithmonë njësoj. Gjykatësi vërteton a janë të gjithë të pranishëm. Pastaj thërret paditësin që të flas. Paditësi propozon që kërkesë padia të miratohet. Pastaj propozon që të nxirret prova e caktuar në seancën paraprake. P.sh. propozoj të dëgjohet dëshmimtari Pera Periq. I padituri propozon që kërkesë padia të refuzohet. Pastaj propozon që të nxirret prova e caktuar në seancën paraprake. Nëse është thirrur dëshmimtari, do të dëgjohet dëshmimtari. Gjykatësi do të pyes dëshmimtarët. Pastaj do të thërras paditësin dhe të paditurin që të bëjnë pyetje. Shihni gjykatësin derisa pyetni. Dëshmimtari i përgjigjet gjithashtu gjykatësit. Mos e komentoni dëshmimin. Ekspertimi është zakonisht me shkrim. Palogjikshmëritë në mendim e konstatim mund të konte- stohen. Nëse nuk e pranoni mendimin dhe konstatimin, mund të kërkoni ekspertim plotësues, ose ekspertim të ri. Ekspertit i paguani paradhënie. 5. FUNDI I GJYKIMIT Kur nuk ka më dëshmimtarë, gjykata do të përfundojë procesin provues. Kini kujdes – nëse jeni padi- tës deri atëherë është dashur të saktësoni kërkesë padinë. Menjëherë pasi konstatohet në procesver- bal se përfundoi procesi provues, do t’Ju pyesin të jepni fjalën përfundimtare. Qoftë të jeni paditës ose i paditur, flisni përsëri për provat që janë në interesin Tuaj, dhe kërkoni nga gjykata që në bazë të provave të miratojë përkatësisht të refuzojë kërkesë padinë. Prisni aktvendimin (rreth një muaj). ME FAT. 30 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM REZULTATET E MUNDURA TË NJË GJYKIMI J U J E N I PA DI T Ë S JU JE NI I PADITUR SITUATA 1 SITUATA 1 Morrët aktvendimin. U pranua kërkesa Juaj. Morrët aktvendimin. U refuzua kërkesë padia. Prisni a do të ankohet pala e kundërt. As pas dy Prisni a do të ankohet pala e kundërt. As pas dy muajve nuk Ju arriti ankesa. Veni në gjykatë dhe muajve nuk Ju arriti ankesa. Veni në gjykatë dhe verifikoni a ka arritur ankesa. Nuk është bërë dhe verifikoni a ka arritur ankesa. Nuk është bërë dhe kaloi afati për ankesë. Urime! kaloi afati për ankesë. Urime! SITUATA 2 SITUATA 2 Morrët aktvendimin. U pranua kërkesa Juaj. Ju Morrët aktvendimin. U refuzua kërkesë padia. Ju arriti ankesa. Mund të shkruani përgjigjen ndaj arriti ankesa. Mund të shkruani përgjigjen ndaj ankesës. Prisni vendimin e gjykatës së shkallës ankesës. Prisni vendimin e gjykatës së shkallës së dytë. Refuzuan ankesën si të pabazuar, pra, së dytë. Refuzuan ankesën si të pabazuar, pra, vërtetuan aktvendimin e shkallës së parë (pas vërtetuan aktvendimin e shkallës së parë (pas një viti). Urime! një viti). Urime! SITUATA 3 SITUATA 3 Morrët aktvendimin. U pranua kërkesa Juaj. Ju Morrët aktvendimin. U refuzua kërkesë padia. arriti ankesa. Mund të shkruani përgjigjen ndaj Ju arriti ankesa e paditësit. Mund të shkruani ankesës. Prisni vendimin e gjykatës së shkallës përgjigjen ndaj ankesës. Prisni vendimin e së dytë. E miratuan ankesën si të bazuar. Do gjykatës së shkallës së dytë. E miratuan ankesën ktheheni në gjykimin e shkallës së parë, pra, si të bazuar. Do ktheheni në gjykimin e shkallës së përsëri në gjykim. (Urimi i mundshëm, por për parë, pra, përsëri në gjykim.(Urimi i mundshëm, pritjen) por për pritjen) UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM 31 J U J EN I PA DI T Ë S JU JE NI I PADITUR SITUATA 4 SITUATA 4 Morrët aktvendimin. U pranua kërkesa Juaj. Ju Morrët aktvendimin. U refuzua kërkesë padia. Ju arriti ankesa. Mund të shkruani përgjigjen ndaj arriti ankesa. Mund të shkruani përgjigjen ndaj ankesës. Prisni vendimin e gjykatës së shkallës ankesës. Prisni vendimin e gjykatës së shkallës së dytë. E miratuan ankesën si të bazuar. E së dytë. Miratuan ankesën si të bazuar. Anullu- anulluan aktvendimin dhe refuzuan kërkesën an aktvendimin dhe miratuan kërkesë padinë. Tuaj. (Humbët, paguani shpenzimet e procesit) (Humbët, paguani shpenzimet e procesit) SITUATA 5 SITUATA 5 Morrët aktvendimin. Nuk u pranua kërkesa Juaj. Morrët aktvendimin. U pranua kërkesë padia. Ankohuni. Prisni vendimin e shkallës së dytë. Ankohuni. Prisni vendimin e shkallës së dytë. Nuk e pranuan ankesën. (Humbët, paguani Nuk e pranuan ankesën. (Humbët, paguani shpenzimet e procesit të shkallës së parë dhe të shpenzimet e procesit të shkallës së parë dhe të dytë) dytë) SITUATA 6 SITUATA 6 Morrët aktvendimin. Nuk u pranua kërkesa Juaj. Morrët aktvendimin. U miratua kërkesë padia. Ankohuni. Prisni vendimin e shkallës së dytë. Ankohuni. Prisni vendimin e shkallës së dytë. Miratuan ankesën. Do ktheheni në gjykimin e Miratuan ankesën. Do ktheheni në gjykimin e shkallës së parë, pra, përsëri në gjykim. (Urimi i shkallës së parë, pra, përsëri në gjykim. (Urimi i mundshëm, por për pritjen) mundshëm, por për pritjen) SITUATA 7 SITUATA 7 Morrët aktvendimin. Nuk u pranua kërkesa Morrët aktvendimin. Është pranuar kërkesë Juaj. Ankohuni. Prisni vendimin e shkallës së padia. Ankohuni. Prisni vendimin e shkallës së dytë. Miratuan ankesën si të bazuar. Anulluan dytë Miratuan ankesën si të bazuar. Anulluan aktvendimin dhe miratuan kërkesën Tuaj. Urime! aktvendimin dhe refuzuan kërkesë padinë. Urime! 32 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM KUSH MUND T’JU NDIHMOJË? Nr. Organizata Adresa 1 Qendra Alternative për vajzat Balkanska 49/4, 37000 Kruševac 2 Astra – aksioni kundër tregtisë me njerëz 11000 Belgrade 3 Shoqata e konsumatorëve të Serbisë – APOS Zmaj Jovina 26, P. C. Lupus, 21000 Novi Sad 4 Qendra autonome e femrave Tiršova 5a, 11000 Belgrade 5 Qendra Ballkanike për migracione dhe aktivitete humanitare Bulevar Despota Stefana 53, 11000 Belgrade, 6 Qëndra europiane ekologjike Veljka Vlahovića 17, 35230 Ćuprija 7 Së bashku Së bashku Sredačka 2, 11000 Belgrade 8 Inciativa për inkluzion VelikiMali Žarka Zrenjanina 10, 26000 Pančevo 9 Komiteti i juristëve për të drejtat e njeriut (JUKOM) Kneza Miloša 4, 11000 Belgrade 10 Labris – Organizata për të drejtat lezbike të njeriut 11000 Belgrade 11 Rrjeta e këshillave për të drejtat e njeriut në Serbi - CHRIS, zyra në Valevë Hajduk Veljkova 61, 14000 Valjevo 12 Rrjeta e këshillave për të drejtat e njeriut në Serbi - CHRIS, zyra në JNA 1A, TC 1. sprat, lokali 39 i 40, 19300 Negotin Negotin 13 Rrjeta e këshillave për të drejtat e njeriut në Serbi - CHRIS, zyra në Novi 37. Sandžačke divizije 19/a, 36300 Novi Pazar Pazar 14 Rrjeta e këshillave për të drejtat e njeriut në Serbi - CHRIS, zyra në Bujanoc Trg Karađorđa Petrovića 254/5, 17520 Bujanovac 15 Shkolla e Novi Sadit për gazetari Daničićeva 3, 21000 Novi Sad 16 Qendra humanitare e Novi Sadit Arse Teodorovića 3, 21000 Novi Sad PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM UDHËZUES 33 Lloji i shërbimit E-mail adresa Numri i telefonit Mbrojtja dhe përparimi i të drejtave të njeriut të femrave alternativniczd@gmail.com 00381 37 421 295 Ndihma direkte viktimave të tregtisë me njerëz astra@astra.rs; sos@astra.rs 00381 11 785 0000 00381 11 785 0001 Mbrojtja e të drejtave të konsumatorëve apos@apos.org.rs 00381 21 447 488 00381 21 6622 895 Ndihma emotive – psikologjike dhe juridike për femrat viktimë azc@azc.org.rs 00381 11 266 2222, 00381 11 2656 178, 00381 11 2687 190 Ndihma juridike falas, mbrojtja e të drejtave të njeriut të office@bcm.org.rs 00381 11 322 0987 refugjatëve dhe personave të shpërngulur 00381 11 322 3574 Ofrimi i këshillave të përgjithshme evropski.ekoloski.centar@gmail.com 00381 35 84 76 654 Edukimi, përkrahja psiko-sociale zajedno@zajedno.org.rs 00381 11 2421 221 00381 63 335 027 Promovimi dhe mbrojtja e të drejtave të fëmijëve dhe të rinjve office@velikimali.org 00381 13 344 141 me pengesa në zhvillim 00381 62 755 127 Ndihma juridike falas, mbrojtja e të drejtave të njeriut office@yucom.org.rs 00381 11 33 44 235 00381 11 33 444 25 Përkrahja të drejtave lezbike të njeriut labris@labris.org.rs 00381 11 32 27 480 Ndihma juridike falas, mbrojtja e të drejtave të njeriut office.valjevo@chris-network.org 00381 14 233 390 00381 14 222 333 Ndihma juridike falas, mbrojtja e të drejtave të njeriut office.negotin@chris-network.org 00381 19 541 955 00381 19 541 956 Ndihma juridike falas, mbrojtja e të drejtave të njeriut office.novipazar@chris-network.org 00381 20 313 270 Ndihma juridike falas, mbrojtja e të drejtave të njeriut office.bujanovac@chris-network.org 00381 17 651 793 Avokimi office@novinarska-skola.org.rs 00381 21 424 246 00381 21 424 344 00381 21 423 206 Ndihma juridike falas, përkrahja psiko-sociale, arsimore dhe të nshc@eunet.rs 00381 21 423 021 tjera në veçanti për grupet vulnerabël 00381 21 423 024 34 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM Nr. Organizata Adresa 17 Këshilli për të drejtat e njeriut Nish Obrenovićeva bb, TPC Kalča, II sprat, L-B-39, 18000 Niš 18 Klinika juridike e fakultetit Juridik në Nish Trg Kralja Aleksandra 11, 18000 Niš 19 Klinikat juridike të fakultetit Juridik të Univerzitetit Union në Beoograd Goce Delčeva 36, 11000 Belgrade 20 Praksis Beograd Alekse Nenadovića 7/3, 11000 Belgrade 21 Praksis Kralevo Heroja Maričića 70, 36000 Kraljevo 22 Qendra e resurseve Bor Kralja Petra I 14, 19210 Bor 23 Shoqata “Parlamenti Popullor” Đorđa Lešnjaka 7, 16000 Leskovac 24 Shoqata e qytetarëve Forumi demokratik Serb Kraljice Marije 47/2, 11000 Belgrade 25 Fondacioni ADRA Serbi Radoslava Grujića 4, 11000 Belgrade 26 Administrata Komunale Rekovac Svetozara Markovića 2, 35260 Rekovac 27 Komuna e qytetit në Çukaricë Šumadijski trg 2, 11000 Belgrade 28 Administrata e qytetit Uzhice Dimitrija Tucovića 52, 31000 Užice 29 Administrata e qytetit Bolevac Kralja Aleksandra 24, 19370 Boljevac 30 Administrata e qytetit Zhagubica Trg oslobođenja 1, 12320 Žagubica 31 Administrata e qytetit Veliko Gradishte Žitni trg 1, 12220 Veliko Gradište 32 Administrata e qytetit Vlasotince Trg oslobođenja 12, 16210 Vlasotince 33 Administrata e qytetit Zhabalj Nikole Tesle 45, 21230 Žabalj 34 Administrata e komunës Lebane Cara Dušana 116, 16230 Lebane 35 Administrata e komunës Bajina Bashta Dušana Višića 28, 31250 Bajina Bašta 36 Administrata e komunës Beçej Trg oslobođenja 2, 21220 Bečej 37 Administrata e komunës Bojnik Trg Slobode 2–4, 16205 Bojnik 38 Administrata e komunës Ivanjica Venijamina Marinkovića 1, 32250 Ivanjica 39 Administrata e komunës Pirot Srpskih vladara 82, 18300 Pirot PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM UDHËZUES 35 Lloji i shërbimit E-mail adresa Numri i telefonit Ndihma juridike falas, mbrojtja e të drejtave të njeriut office@chrin.org.rs 00381 18 526 232 00381 18 526 233 Mbrojtja e të drejtave të femrave klinika@prafak.ni.ac.rs 00381 18 500 278 Ndihma juridike falas (mjekësore, familjare, e punës dhe e drejta info@pravnifakultet.rs 00381 11 20 95 501 e fëmijëve) Ofrimi i ndihmës refugjatëve, personave të shpërngulur bgoffice@praxis.rs 00381 11 344 44 82 përkohësisht, të kthyerve dhe romëve 00381 11 344 44 84 Ofrimi i ndihmës refugjatëve, personave të shpërngulur kvoffice@praxis.rs 00381 36 312 658 përkohësisht, të kthyerve dhe romëve 00381 36 312 659 Ndihma juridike falas office@rcbor.rs 00381 30 456 640 Ndihma juridike falas office@parlament.org.rs 0700 500 500 00381 16 236 890 Ofrimi i ndihmës refugjatëve nga Kroacia dhe Bosna e sdfbelgrade@gmail.com 00381 11 3820 250 Hercegovina 00381 11 3820 251 Ndihma humanitare, inkluzioni i grupeve vulnerabël, lufta kundër office@adra.org.rs 00381 11 3820 250 dhunës së bazuar në gjini 00381 11 3820 251 Ndihma juridike falas predsedniksorekovac@gmail.com 00381 35 84 11 004 Ndihma juridike falas znedeljkovic@cukarica.rs 00381 11 3052 111 Ndihma juridike falas uprava@uzice.rs 00381 31 590 190 Ndihma juridike falas ouboljevac@open.telekom.rs 00381 30 463 412 00381 30 463 413 Ndihma juridike falas opstinazagubica@beotel.net 00381 12 443 686 Ndihma juridike falas sovgradiste@ptt.rs 00381 12 662 120 Ndihma juridike falas officeler@vlasotince.rs 00381 16 875 122 Ndihma juridike falas sozabalj@eunet.rs 00381 21 831 035 Ndihma juridike falas kabinet@lebane.org.rs 00381 16 843 710 Ndihma juridike falas sobb@open.telekom.rs 00381 31 865 280 Ndihma juridike falas becej@becej.rs 00381 21 68 11 888 Ndihma juridike falas office@bojnik.org.rs 00381 16 821 214 Ndihma juridike falas soivanjica@hotmail.com 00381 32 664 760 Ndihma juridike falas kabinet@pirot.rs 00381 10 305 532 36 UDHËZUES PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM Nr. Organizata Adresa 40 Administrata e komunës Rashka Predraga Vilimonovića 1, 36350 Raška 41 Administrata e komunës Ub 3. Oktobra 4, 14210 Ub 42 Administrata e komunës së qytetit Mladenovac Janka Katića 6, 11400 Mladenovac 43 Administrata e komunës Surçin Vojvođanska 79, 11271 Surčin 44 Administrata e komunës Zvezdara Bulevar Kralja Aleksandra 77, III sprat, kanc. 308, 11000 Belgrade 45 Zyra për ndihmën juridike dhe psikosociale viktimave të dhunës në Bulevar Kralja Aleksandra 77, I sprat, kanc. 104, 11000 familje të komunës së qytetit Zvezdara Belgrade 46 Zyra për ndihmë invalidëve të komunës së qytetit Zvezdara Dimitrija Tucovića 83, 11000 Belgrade 47 Komuna e qytetit Vraçar Njegoševa 77, 11118 Belgrade PËR HERË TË PARË NË GJYKATË DHE PËR HERË TË PARË NË GJYKIM UDHËZUES 37 Lloji i shërbimit E-mail adresa Numri i telefonit Ndihma juridike falas office@raska.org.rs 00381 36 736 281 Shërbimi informativ office@raska.org.rs 00381 14 411 622 00381 14 411 260 Ndihma juridike falas info@mladenovac.rs 00381 11 8241 600 00381 11 8230 145 Ndihma juridike falas opstina@surcin.rs 00381 11 8442 111 Ndihma juridike falas dusica.kuzmanovic@zvezdara.org.rs 00381 11 3405 791 00381 11 3405 683 Ndihma juridike dhe psikosociale viktimave të dhunës familjare leila.ruzdic@zvezdara.org.rs 00381 11 3405 989 Ndihma juridike invalidëve ivana.malikovic@zvezdara.org.rs 00381 11 7822 547 Ndihma juridike falas sovracar©vracar.rs 00381 11 30 81 442